Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z 20.06.2022 r. (...) Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10.05.2022 r. odmówił M. P. prawa do emerytury pomostowej, gdyż wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, a także nie wykazał, że przed dniem 1.01.1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust. l i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art.32 i art.33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zakład uwzględnił do pracy w szczególnych warunkach okres od 1.06.2020 r. do 31.12.2021 r. (z wyłączeniem okresów nieskładkowych), tj. łącznie 1 rok, 6 miesięcy i 12 dni.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych Zakład nie uwzględnił okresu:

1/ od 1.07.1980 r. do 31.03.1982 r., ponieważ brak informacji, czy (...) S.A. jest następcą prawnym Przedsiębiorstwa Państwowego (...);

2/ od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r., ponieważ pracodawca w świadectwie z 29.12.2000 r. nie określił prawidłowo stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego ministra, pod którego podlega zakład pracy.

Ponadto Zakład podniósł, że brak jest informacji czy będąc zatrudnionym na stanowisku "kierowcy ciągnika" ubezpieczony wykonywał prace polowe, czy transportowe.

Organ rentowy argumentował, że prace kierowcy ciągnika transportowego, a polowego - mimo pewnych podobieństw - nie są tożsame, ponieważ odmienny jest stopień i poziom narażenia kierowców stale zatrudnionych w transporcie - w porównaniu do traktorzystów w rolnictwie, którzy ponadto nie wykonują stale, tj. nieprzerwanie i w pełnym wymiarze czasu pracy prac transportowych w dziale transportu w ekspozycji transportowych czynników szkodliwych dla zdrowia.

ZUS podał, że w świetle wyroku Sądu Najwyższego z 23.02.2017 r., I UK 43/16 - jedynie w przypadku wykonywania przez kierowcę ciągnika prac wyłącznie transportowych można uznać takie zatrudnienie za pracę w szczególnych warunkach.

Organ emerytalny zaznaczył, że szkodliwość pracy na stanowisku kierowcy ciągnika nie dotyczy samego faktu prowadzenia tego rodzaju pojazdu, lecz faktu prowadzenia go przy uwzględnieniu specyfiki wykonywania pracy w transporcie i obciążeń psychofizycznych związanych z uczestnictwem pojazdu w ruchu publicznym.

Dalej ZUS wskazał, że okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do zarządzenia resortowego lub w świadectwie pracy. Zakład pracy wystawiając świadectwo pracy w szczególnych warunkach na podstawie posiadanej dokumentacji, ma obowiązek określić rodzaj wykonywanej pracy, ściśle według wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. oraz podać stanowisko pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały lub powinien powołać się na wykaz stanowisk stanowiący załącznik nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19.12.2008 r.

ZUS przyjął jako udowodnione okresy: nieskładkowe w ilości 8 miesięcy, 18 dni, a składkowe w ilości 40 lat, 2 miesiące, 8 dni, co dało staż sumaryczny w ilości 40 lat, 10 miesięcy, 26 dni. Staż pracy w szczególnych warunkach wyniósł 1 rok, 6 miesięcy, 12 dni.

(decyzja k. 24 akt ZUS)

Odwołanie od w/w decyzji złożył wnioskodawca, reprezentowany przez adwokata, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do rekompensaty. Odwołujący wniósł o uwzględnienie pominiętych przez ZUS okresów pracy :

-od 1.07.1980 r do 31.03.1982 r. z powodu braku informacji czy (...) S.A. jest następcą prawnym Przedsiębiorstwa państwowego (...);

-od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r. z powodu braku precyzyjnego określenia stanowiska pracy jakie zajmował skarżący, gdzie istotne jest wskazanie czy jako kierowca ciągnika wykonywał prace polowe czy transportowe.

Skarżący podniósł, że z zaświadczenia wydanego przez L. lnvestments sp. z o.o wynika, że spółka ta jest następcą prawnym (...) spółka akcyjna, albowiem z dokumentów wynika, że w dniu 14.08.2013 r. doszło do zmiany nazwy spółki (...) S.A. na (...) S.A. i dlatego wszelkie dokumenty dotyczące osób zatrudnionych w (...) S.A., w tym dokumentacja pracownicza skarżącego były wystawiane przez (...) S.A.

Odwołujący argumentował, że w okresie od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r. pracował jako kierowca ciągnika, dodając, że z dołączonego do akt świadectwa wynika, że rodzaj wykonywanych przez niego obowiązków został przez pracodawcę zaliczony do części A działu VIII poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8 poz. 43 ze zm.) (dalej: rozporządzenie). Odwołujący podniósł, że pomimo takiego zakwalifikowania przez pracodawcę powierzonych skarżącemu obowiązków, organ rentowy wydał decyzją odmową i nie uznał wykonywanych obowiązków za pracę w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze. Wnioskodawca stwierdził, że wskazane w zaskarżonej decyzji orzeczenia Sądu Najwyższego i opisane tam stany faktyczne, nie są adekwatne do stanu faktycznego niniejszej sprawy i rzeczywiście nałożonych i wykonywanych przez skarżącego obowiązków jako pracownika.

Skarżący wyjaśnił, że pracował w spornym okresie w Gospodarstwie (...) przy Zespole Szkół Rolniczych z siedzibą w R. jako kierowca ciągnika. W celu realizacji tych obowiązków został mu powierzony ciągnik marki L.. Był to nowy ciągnik, nie był przeznaczony do prac polowych, a jedynie do transportu towarów wyprodukowanych w Gospodarstwo (...). Odwołujący podał, że do jego podstawowych obowiązków jako pracownika należało kierowanie tym ciągnikiem i transport towarów. Wyjaśnił, że przewoził towar wyprodukowany w gospodarstwie pomocniczym, prowadził transport zwierząt hodowlanych, jak również transport zaopatrzenia w żywność dla zwierząt oraz nawozów dla roślin. Zaznaczył, że wielokrotnie zajmował się przewożeniem paszy dla zwierząt. Przez lata pracy Gospodarstwo (...) zajmowało się też sprzedażą węgla dla osób fizycznych. Zdarzało się, że również i ten węgiel przewoził skarżący do klienta indywidualnego.

Podkreślił, że każdy transport odbywał się zawsze po drogach publicznych. Należało bowiem przewieść towar z jednego zakładu do drugiego. Podał, że przewoził również zwierzęta do ubojni w zakładach Mięsnych w R., zboże transportował natomiast do Centrali (...), a do siedziby Gospodarstwa (...) transportował siano i słomę.

Stwierdził, że spełnia zatem warunki do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 184 i art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wskazując, że praca kierowcy ciągnika jako wykonywana w warunkach szczególnych jest wymieniona w dziale VIII - „W transporcie i łączności" pod poz. 3 - „Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych".

Z uwagi na powołane przez ZUS orzeczenia podkreślił, że nie wykonywał prac polowych, gdyż nie był traktorzystą, który kieruje ciągnikiem podczas wykonywania prac polowych. Podniósł, że był zatrudniony jako kierowca ciągnika, który poruszał się po drodze publicznej a zatem był narażony na działanie tych samych szkodliwych czynników co kierowca ciągnika zatrudniony w branży transportowej. Stwierdził, że pomimo, że był zatrudniony w branży rolniczej to wykonywane przez niego obowiązki należy zaliczyć do prac w transporcie. Głównym celem wykonywania pracy bowiem było przetransportowanie towarów, które odbywało się po drodze publicznej.

(odwołanie k. 3-5)

Drugą decyzją z dnia 10.08.2022 r. wydaną w wyniku rozpatrzeniu wniosku z dnia 10.05.2022 r. (...) Oddział w T. ponownie odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej, wyjaśniając, że wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zakład podał, że uwzględnił do pracy w szczególnych warunkach dodatkowo okres od 1.07.1980 r. do 31.03.1982 r. oprócz uznanego już od 1.06.2020 r. do 31.12.2021 r., co łącznie dało staż w ilości 3 lat, 3 miesięcy i 12 dni. Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych Zakład nadal nie uwzględnił okresu od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r., ponieważ pracodawca w świadectwie z 29.12.2000 r. nie określił prawidłowo stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego ministra, pod którego podlega zakład pracy. Zakład podał, że rzeczoną decyzją zmienia zaskarżoną decyzję z 20.06.2022 r. w zakresie spełnienia przez wnioskodawcę warunków niezbędnych do uzyskania prawa do emerytury pomostowej oraz udowodnionego stażu pracy w warunkach szczególnych. Wyjaśnił, że przedmiotowa decyzja została wydana na skutek rozpatrzenia odwołania z dnia 20.07.2022 r., które w części zostało uwzględnione, natomiast w pozostałym zakresie Zakład nadaje odwołaniu dalszy bieg przed sądem. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku - uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania, Zakład przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe w ilości 8 miesięcy, 18 dni, składkowe w ilości 40 lat, 2 miesięcy, 8 dni, podając, że łącznie dało to staż w ilości 40 lat, 10 miesięcy i 16 dni, natomiast staż pracy w warunkach szczególnych w ilości 3 lat, 3 miesięcy, 12 dni.

( decyzja k. 26 akt ZUS)

W odpowiedzi na odwołanie od decyzji z 20.06.2022 r. pozwany wniósł o jej oddalenie podnosząc, że częściowo na skutek uznania roszczenia wnioskodawcy zmienił tę decyzję kolejną decyzją z 10.08.2022 r., a w pozostałym zakresie podtrzymuje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

( odpowiedź na odwołanie k. 9)

Wnioskodawca odwołał się także od decyzji z 10.08.2022 r. wnosząc o zaliczenie do stażu pracy również drugiego ze spornych okresów i w efekcie przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

(odwołanie k. 3 i n. akt VIII U 1838/22 )

W odpowiedzi na odwołanie od decyzji z 10.08.2022 r. pozwany wniósł o jego oddalenie oraz o łączne rozpoznanie ze sprawą z odwołania od decyzji z 20.06.2022 r., podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

(odpowiedź na odwołanie - akta VIII U 1838/22 )

Obie sprawy z odwołań wnioskodawcy połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia za sygn. VIII U 1661/22. ( k. 11 akt VIII U 1838/22)

Na rozprawie z 9.01.2023 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

(stanowiska stron – e-prot. z 9.01.2023 r.: 00:00:25, 00:40:21)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca M. P., urodz. (...), złożył wniosek o emeryturę pomostową 10.05.2022 r.

(niesporne)

Organ emerytalny przyjął za należycie wykazane przez wnioskodawcę okresy pracy w warunkach szczególnych od 1.07.1980 r. do 31.03.1982 r. oraz od 1.06.2020 r. do 31.12.2021 r., co łącznie dało staż takiej pracy w ilości 3 lat, 3 miesięcy i 12 dni.

(niesporne, a nadto decyzja z 10.08.2022 r., okoliczność przyznana – odpowiedź na odwołanie od decyzji z 20.06.2022 r.)

ZUS przyjął jako niesporny ogólny staż pracy w ilości 40 lat, 10 miesięcy, 26 dni.

(niesporne, a nadto decyzja z 20.06.2022 r. k. 24 akt ZUS)

Odwołujący posiada prawo jazdy kat. B od 24.06.1980 r., kat. C od 26.07.1982 r., kat. BE od 23.05.1988 r., kat. CE od 23.05.1988 r.

(prawo jazdy k. 34-35)

Wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r. w Gospodarstwie (...) przy Zespole Szkół Rolniczych z siedzibą w R. był zatrudniony jako kierowca ciągnika. Wnioskodawca wykonywał pracę kierowcy w pełnym wymiarze czasu pracy. Kierował powierzonym mu ciągnikiem marki L.. Był to nowy ciągnik, nie był przeznaczony do prac polowych, a jedynie do transportu towarów wyprodukowanych w Gospodarstwo (...). Do obowiązków wnioskodawcy jako kierowcy ciągnika należało jedynie kierowanie w/w ciągnikiem i wykonywanie transport towarów po drogach publicznych. Innych prac, w szczególności prac polowych, wnioskodawca nie wykonywał jako kierowca ciągnika. Całe gospodarstwo było w centrum R.. Łącznie gospodarstwo miało 100 ha, w granicach 70 ha było nieużytków. Były w nim uprawiane warzywa: buraki, marchew, a także zboża i rzepak. Wnioskodawca wykonywał pracę kierowcy ciągnika przez cały rok. Latem podjeżdżał ciągnikiem na pole, gdzie odbywał się załadunek zboża, które następnie rozwoził od magazynów. Wnioskodawca nie wykonywał prac załadunkowych. Wnioskodawca przewoził też zakontraktowany towar wyprodukowane w gospodarstwie pomocniczym, tj. warzywa do H. lub do magazynów producenta. Prowadził transport zwierząt hodowlanych, jak również transport zaopatrzenia w żywność dla zwierząt oraz nawozów dla roślin. Wielokrotnie zajmował się przewożeniem paszy dla zwierząt. Praca wnioskodawcy polegała wyłącznie na przewożeniu towaru z jednego zakładu do drugiego, na wykonaniu transportu zwierząt do ubojni w zakładach Mięsnych w R., zboża do Centrali (...), a do siedziby Gospodarstwa (...) transportu siana i słomy. Zimą rozwoził w/w ciągnikiem węgiel, który przewoził do klientów indywidualnych. Każdy transport wykonywany przez wnioskodawcę odbywał się zawsze po drogach publicznych.

(świadectwo pracy k. 9 akt ZUS, pisemne oświadczenie Dyrektora Zespołu Szkół (...) k. 8, zeznania świadka J. A. e-prot. z 9.01.2023 r.: 00:05:38, zeznania świadka B. P. e-prot. z 9.01.2023 r.:00:22:13, zeznania świadka A. R. e-prot. z 9.01.2023 r.:00:26:26, zeznania wnioskodawcy – e-prot. z 9.01.2023 r.: 00:33:11, akta osobowe załączone do akt sprawy, a w nich: angaże w części B, prawo jazdy k. 34-35 )

W/w zakład pracy wystawił wnioskodawcy świadectwo pracy z 29.12.2000 r., w którym poświadczył, że odwołujący w okresie od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy ciągnika i wykonywał w tym czasie stale pracę w warunkach szczególnych jako kierowca ciągnika wymienioną w wykazie A działu VIII poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8 poz. 43 ze zm.)

(świadectwo pracy k. 9 akt ZUS)

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął oryginalne akta osobowe skarżącego ze spornego okresu zatrudnienia, których autentyczność nie budzi żadnych wątpliwości. Treścią tych dokumentów oraz świadectwa pracy i wyjaśnień w całości korelują zeznania świadków, a w tym w szczególności świadka J. A., a także samego wnioskodawcy. Dowody te tworząc spójną, logiczną całość. Dodać należy, że pozwany nie podważył skutecznie wartości dowodowej dokumentów i zeznań świadków w tym przede wszystkim J. A., który jest osobą obcą dla stron i nie miał żadnego interesu by składać zeznania korzystne dla jednej z nich. Zdaniem Sądu zeznania świadków polegają na prawdzie i nie noszą cech konfabulacji. Świadkowie szczerze zeznali jedynie o tym o czym faktycznie mieli wiedzę. W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do uzupełnienia wnioskodawcy stażu pracy w szczególnych warunkach o zatrudnienie w spornym okresie. W ocenie Sądu biorąc pod uwagę dokumenty osobowe oraz zeznania świadków, uprawnione jest wnioskowanie, że wnioskodawca w badanym okresie jako kierowca ciągnika nie wykonywał innych prac niż transportowe. Posiadając uprawnienia do kierowania ciągników z przyczepą, wnioskodawca wykazał za pomocą przeprowadzonych dowodów, że w tym okresie wykonywał wyłącznie transport po drogach publicznych i nie wykonywał żadnych prac polowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Oba odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018, poz. 1924), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

W sprawie sporna była wyłącznie przesłanka stażu pracy w szczególnych warunkach. Postępowanie dowodowe wykazało, że odwołujący tę przesłankę spełnił, bowiem w świetle zgromadzonych dowodów w postaci zeznań świadków i wnioskodawcy oraz oryginalnych akt osobowych, świadectwa pracy i pisemnego oświadczenia Dyrektora Zespołu Szkół (...), poświadczonej kopii prawa jazdy, należy uznać, że także w spornym okresie zatrudnienia od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r. M. P. jako pracownik Gospodarstwa (...) przy Zespole Szkół (...) w R. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy ciągnika, polegającą na kierowaniu tym ciągnikiem i transporcie towarów po drogach publicznych. M. P. w spornym okresie przewoził towar wyprodukowany przez to gospodarstwo, tj. zboże, rzepak, warzywa (buraki, marchew), prowadził też transport zwierząt hodowlanych, przewoził paszę dla zwierząt, jak również transport zaopatrzenia w żywność dla zwierząt oraz nawozów dla roślin, a ponadto wielokrotnie zajmował się też przewożenie węgla dla osób fizycznych. Natomiast do jego obowiązków nie należało wykonywanie prac polowych związanych z rolnictwem.

Tym samym wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca ciągnika w transporcie, o której mowa w wykazie A załącznika do rozporządzenia RM z 7.02.1983r., dział VIII pkt 3.

Powyższe odpowiada przyjętej i ugruntowanej linii orzeczniczej, której przykładem jest wyrok z 12 marca 2019 r., III UK 100/18, Sądu Najwyższego, który w uzasadnieniu tego orzeczenia podkreślił, że „utrwala się jednolite stanowisko, że praca kierowcy ciągnika w transporcie (wykaz A, dział VIII poz. 3) i praca traktorzysty w rolnictwie, to nie są tożsame zatrudnienia w aspekcie możliwości jednakowej ich kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach [...]" (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 3 grudnia 2013 r., I UK 172/13, LEX nr 1467147; z 13 sierpnia 2015 r., II UK 298/14, LEX nr 1797093; z 5 maja 2016 r., III UK 131/15, LEX nr 2057631; z 5 maja 2016 r., LEX nr 2052411; z 5 maja 2016 r., III UK 121/15, LEX nr 2080883; z 13 lipca 2016 r., I UK 218/15, LEX nr 2108499; z 15 listopada 2016 r., II UK , LEX nr 2177089; z 16 grudnia 2016 r., II UK 512/15, LEX nr 2202499; z 26 stycznia 2017 r., III UK 51/16, LEX nr 2258032; z 9 lutego 2017 r., III UK 66/16, LEX nr 2238701; z 16 lutego 2017 r., ; LEX nr 2252207; z 23 lutego 2017 r., I UK 43/16, LEX nr 2258058; z 23 lutego 2017 r., I UK 76/16, LEX nr 2252207; z 20 kwietnia 2017 r., I UK 154/16, LEX nr 2305919; z 25 kwietnia 2017 r., LEX nr 2306373; z 17 maja 2017 r., III UK 122/16, LEX nr 2321922; z 29 czerwca 2017 r., III UK 166/16, LEX nr 2349406; z 29 czerwca 2017 r., LEX nr 233231; z 31 sierpnia 2017 r., III UK 185/16, LEX nr 2390696; z 5 października 2017 r., II UK 436/16, LEX nr 2390730; z 18 stycznia 2018 r., I UK 522/16, LEX nr 2483355; z 7 marca 2018 r., , LEX nr 2488091; z 18 kwietnia 2018 r., II UK 64/17, LEX nr 2488694; z 12 marca 2019 r., III UK 100/18, LEX nr 2647194).

Słusznie też w wyroku z 14.01.2021 r., (...) 14/21, LEX nr 3106172, SN stwierdził, że dla przyjęcia, iż praca kierowcy ciągnika może być zaliczona do pracy w szczególnych warunkach w transporcie, o jakiej mowa pod poz. 3, działu VIII, wykazu A, wymaga poczynienia ustaleń wskazujących na tożsamość stopnia narażenia osoby wykonującej tę pracę na ekspozycję czynników szkodliwych dla zdrowia w obydwu wymienionych branżach. Ewentualne daleko idące podobieństwo oddziaływania szkodliwych dla zdrowia czynników na organizm kierowcy ciągnika służącego do prac rolniczych oraz ciągnika używanego do świadczenia usług transportowych nie wyczerpuje jednak całego problemu możliwości kwalifikacji takiej pracy jako pracy w szczególnych warunkach. Trzeba bowiem pamiętać, że prace w narażeniu na szkodliwe czynniki powinny być wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu. O ile w przypadku przedsiębiorstw transportowych przewozy stanowią przedmiot ich działalności i są świadczone w sposób ciągły przy użyciu pojazdów będących na wyposażeniu firmy, o tyle sposób wykorzystywania przez przedsiębiorstwa stricte rolnicze pojazdów służących do wykonywania prac rolniczych jest odmienny. Dla podmiotów trudniących się rolnictwem, przedmiotem ich działalności jest zasadniczo produkcja roślinna lub zwierzęca. Prace polowe wykonywane przy wykorzystaniu ciągników mają charakter sezonowy i przypadają na część roku kalendarzowego.

Sąd Okręgowy zważył też, że SN w wyrok z 9.05.2018 r., II UK 107/17, LEX nr 2488668, trafnie wskazał, iż biorąc pod uwagę treść art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości psychofizycznej dla zdrowia ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia, należy przede wszystkim stwierdzić (ustalić i ocenić), czy konkretne stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w różnym stopniu w zależności od tego, w którym dziale przemysłu (gospodarki) jest umiejscowione. Jeżeli bowiem uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia konkretnej pracy wynika właśnie z jej branżowej specyfiki, to należy odmówić tego szczególnego waloru pracy wykonywanej w innym dziale gospodarki. Natomiast w sytuacji, gdy stopień szkodliwości lub uciążliwości danego rodzaju pracy nie wykazuje żadnych różnic w zależności od branży, w której jest ona wykonywana, brak jest podstaw do zanegowania świadczenia jej w warunkach szczególnych tylko dlatego, że w załączniku do rozporządzenia została przyporządkowana do innego działu przemysłu (gospodarki). Z ustanowionej na gruncie art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady wynika bowiem nakaz jednakowego traktowania podmiotów znajdujących się w zbliżonej sytuacji oraz zakaz różnicowania w tym traktowaniu bez przyczyny znajdującej należyte uzasadnienie w przepisie rangi co najmniej ustawowej.

Nie jest zatem wykluczone uznanie pracy traktorzysty za pracę w szczególnych warunkach, ujętą w wykazie A, dział VIII, poz. 3 załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) wówczas, gdy zatrudniony wykonywał pracę w transporcie w pełnym wymiarze czasu pracy, a nie prace w rolnictwie (tak trafnie SN w wyroku z 27.01.2021 r., (...) 4/21, LEX nr 3112872).

Sąd Okręgowy w całości akceptuje powyższe poglądy wyrażone w cytowanym orzecznictwie SN traktując, je jako własne stanowisko w sprawie.

Z omówionych wyżej ustaleń faktycznych niniejszej sprawy wynika, że M. P. był w spornym okresie zatrudniony jako kierowca ciągnika, który kierując ciągnikiem marki L. przewoził transportowane towary poruszając się jednie po drodze publicznej. Był wiec narażony na działanie tych samych szkodliwych czynników co kierowca ciągnika zatrudniony w branży transportowej. Podczas zatrudnienia odwołujący nie wykonywał żadnej pracy polowej i nie jeździł ciągnikiem wykonując prace polowe. Powyższe pozwala na uznanie pracy wnioskodawcy na stanowisku kierowcy ciągnika za pracę w szczególnych warunkach, ujętą w wykazie A, dział VIII, poz. 3 załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) Ostatni sporny okres zatrudnienia od 2.01.1987 r. do 31.12.2000 r., który był przedmiotem badania w niniejszej sprawie, wraz uwzględnionym już przez ZUS stażem szczególnym pracy w łącznej ilości 3 lat, 3 miesięcy i 12 dni, daje zatem sumarycznie więcej niż wymagane co najmniej 15 lat stażu takiej pracy.

Z tych względów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c., zmienił zaskarżone, o czym orzeczono, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd Okręgowy, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz M. P. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem

doręczyć ZUS wypożyczając akta rentowe.

A.P.