Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 5132/14

WYROK – przed sprostowaniem

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant stażysta Emilia Łopatowska

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku G. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

z dnia 8 maja 2014 r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy G. K. prawo do emerytury z dniem(...)

2.  zasądza do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ma rzecz wnioskodawcy kwotę 60 ( sześćdziesiąt ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 5132/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił G. K. prawa do emerytury, podnosząc
iż wnioskodawca nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył wnioskodawcy okresów zatrudnienia:

- od 1 sierpnia 1968 roku do 31 lipca 1971 roku, podnosząc, że w tym okresie był on zatrudniony w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu, a takie zatrudnienie nie spełnia warunku pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumienia przepisów Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku;

- od 1 sierpnia 1971 roku do 31 lipca 1989 roku i od 1 sierpnia 1989 roku do 30 listopada 1993 roku, gdyż z przedłożonych dokumentów nie wynika, aby wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych.

W odwołaniu wniesionym od powyższej decyzji w dniu 28 maja 2014 roku G. K. wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury, przez zaliczenie do stażu w szczególnych warunkach okresu od 1 sierpnia 1968r. do 30 listopada 1993r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, powielając argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca G. K., urodzony (...), w dniu 8 kwietnia 2014 roku złożył wniosek o emeryturę. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 akt emerytalnych)

Wnioskodawca legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 r. okresem ubezpieczenia w łącznym rozmiarze 30 lat 1 miesiąc i 3 dni.

Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy zaliczył wnioskodawcy okres zatrudnienia w wymiarze 3 lat, 8 miesięcy i 28 dni tj. okresy zatrudnienia od 1 marca 1995 roku do 31 stycznia 1996 roku i od 4 marca 1996 roku do 31 grudnia 1998 roku w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R..

(dowód: decyzja z dnia 8 maja 2014 roku k. 12 akt emerytalnych, odpowiedź na odwołanie k. 6-8)

G. K. w okresie od 1 sierpnia 1968 roku do 31 lipca 1989 roku był zatrudniony w Państwowym Ośrodku (...) w R.. Pracodawca wnioskodawcy zajmował się naprawą główną i bieżącą samochodów ciężarowych.

W okresie od 1 sierpnia 1968 roku do 31 lipca 1971 roku G. K. odbywał praktyczną naukę zawodu w zawodzie monter podwozi samochodowych. Uczęszczał wówczas do Przyzakładowej (...) Szkoły Zawodowej. Zgodnie z umową o naukę zawodu wnioskodawca przez 3 dni uczęszczał do szkoły, a przez pozostałe 3 dni odbywał praktyki w Ośrodku pracując przy naprawach skrzyni biegów.

Po zakończeniu nauki wnioskodawca został zatrudniony w charakterze stażysty w zawodzie montera samochodowego w warsztacie, a po jego odbyciu na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera samochodowego w wydziale demontażu. Na wydziale tym wnioskodawca pracował do około 1973 roku zajmując się demontażem samochodów ciężarowych. Następnie do czasu powołania do wojska wnioskodawca pracował na myjni, gdzie mył sodą kaustyczną poszczególne części samochodowe.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 31 lipca 1989 r. w aktach osobowych oraz k. 3 akt kapitałowych, podanie o zatrudnienie z dnia 9.07.1968 r. w aktach osobowych, pismo z dnia 18.06.1971r. w aktach osobowych, podanie o zatrudnienie w aktach osobowych, kwestionariusz osobowy w aktach osobowych, umowa z młodocianym z dnia 27.08.1968 r. w aktach osobowych, pismo z dnia 30.10.1974 r. o przyjęciu do pracy po wojsku w aktach osobowych, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 31.00 do minuty 52.50)

G. K. zasadniczą służbę wojskową odbywał w latach 1974-1976. Po wojsku wnioskodawca powrócił do pracy w Państwowym Ośrodku (...) w R. wiosną 1976 roku na stanowisko montera na wydziale regeneracji okładzin hamulcowych. Robił wówczas nakładki azbestowo-metalowe na hamulce. Nakładki te dostawał już w gotowej formie tzn. uformowane. Musiał w nich tylko wywiercić otwory i zamontować je na hamulce.

(dowód: zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 31.00 do minuty 52.50)

W 1976 roku G. K. ukończył kurs mistrza w zakresie napraw silników wysokoprężnych.

(dowód: zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 31.00 do minuty 52.50)

Od wiosny 1977 roku do 31 lipca 1989r. G. K. pracował w Państwowym Ośrodku (...) w R. na oddziale napraw (...) jako mechanik w kanale remontowym. Do stałych obowiązków wnioskodawcy należało wykonywanie napraw gwarancyjnych oraz wymiana płynów eksploatacyjnych i olejów przy okresowych przeglądach samochodów S. i K. Wnioskodawca zajmował się naprawą mostów napędowych, układów hamulcowych , wydechowych, sprzęgłowych, pędnych. Pracował w brygadzie w skład, której wchodzili trzej mechanicy. Wnioskodawca dokonywał wszystkich napraw w kanałach remontowych. Wnioskodawca wykonywał tylko takie drobne naprawy silników i skrzyni biegów, które nie wymagały demontażu tych części i odbywały się w kanale remontowym. Poważniejszymi naprawami silników oraz skrzyni biegów, tj. takimi które wymagały ich wymontowania, zajmowała się inna brygada.

(dowód: częściowo zeznania świadka H. C. protokół rozprawy z dnia 16 września 2014 roku nagranie od minuty 5.28 do minuty 19.31, częściowo zeznania świadka T. C. protokół rozprawy z dnia 16 września 2014 roku nagranie od minuty 19.50 do minuty 26.15, zeznania świadka A. G. protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 5.46 do minuty 19.25, zeznania świadka S. W. protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 19.32 do minuty 30.10, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 31.00 do minuty 52.50)

W okresie od dnia 1 sierpnia 1989 roku do dnia 30 listopada 1993 roku wnioskodawca pracował na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) Spółka z. o.o. w R. na stanowisku mechanika samochodów ciężarowych marki K..

(dowód: świadectwo pracy z dnia 30 listopada 1993 roku w aktach osobowych, pismo z dnia 15 lipca 1989 roku o przekazaniu pracownika w aktach osobowych, pismo z dnia 24 lipca 1989 roku o zgodzie na przejście wnioskodawcy w aktach osobowych)

Wnioskodawca w Spółce (...) pracował na tym samym stanowisku co w poprzednim przedsiębiorstwie i wykonywał te same prace. Spółka (...) przejęła bowiem część zadań (...) tzn. oddział napraw pogwarancyjnych i bieżących, w którym poprzednio pracował G. K.. Wnioskodawca do lata 1991r. miał taki sam zakres obowiązków jak w firmie (...) tj. zajmował się naprawami pogwarancyjnymi i bieżącymi samochodów ciężarowych, które wykonywał wyłącznie w kanale remontowym.

Następnie do końca zatrudnienia w Spółce (...) tj. do 30 listopada 1993r. wnioskodawca zajmował się nie tylko naprawami samochodów ciężarowych w kanałach remontowych, ale także pozostałymi naprawami tych samochodów w tym silników, które odbywały się poza kanałami. Prace w kanale zajmowały wnioskodawcy około 70% dnia pracy, a pozostałe 30% stanowiły prace poza kanałami.

(dowód: zeznania świadka S. G. protokół rozprawy z dnia 20 lutego 2015 roku nagranie od minuty 4.15 do minuty 25.40, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 31.00 do minuty 52.50)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

zważył co następuje :

Odwołanie jest uzasadnione, co skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami,
o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, a od 1 stycznia 2013 roku nie wymaga się już rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Należy dodać, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15 - letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu (nie budzi wątpliwości, że wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, oraz ukończył 60 lat).

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy w Państwowym Ośrodku (...) w R. oraz Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R. był niesporny w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach emerytalnych i osobowych. Spornym pozostawał charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w okresie zatrudnienia w tych przedsiębiorstwach tj. czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie. Stało się tak dlatego, że wnioskodawca nie dysponował świadectwem pracy w szczególnych warunkach za te okresy zatrudnienia.

Wobec powyższego na wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania pracy w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach jedynie w okresie od wiosny 1977 roku do lata 1991 roku. Wiosną 1977r. bowiem jak sam przyznał przeszedł na oddział napraw (...) w Państwowym Ośrodku (...) w R., gdzie pracował do końca zatrudnienia czyli do 31 lipca 1989r. . Do jego stałych obowiązków należało wówczas wykonywanie napraw gwarancyjnych oraz wymiana płynów eksploatacyjnych i olejów przy okresowych przeglądach samochodów S. i K. Wnioskodawca zajmował się naprawą mostów napędowych, układów hamulcowych , wydechowych, sprzęgłowych, pędnych. Wszystkie te naprawy były wykonywane w kanałach remontowych. Wnioskodawca nie zajmował się naprawami poza kanałami remontowymi. Z tych względów wykonywał tylko drobne naprawy silników i skrzyni biegów, które nie wymagały demontażu tych części i odbywały się w kanale remontowym. Poważniejszymi naprawami silników oraz skrzyni biegów, tj. takimi które wymagały ich wymontowania, zajmowała się inna brygada. Powyższe okoliczności potwierdził kierownik skarżącego świadek H. C.. Wprawdzie zeznał on także, że w latach 1976 - 1989r. wnioskodawca był dodatkowo kierowcą pogotowia technicznego, ale w tym zakresie Sąd odmówił mu wiary. Z zeznań bowiem wnioskodawcy oraz A. G., który był jego bezpośrednim przełożonym w latach 1979-1989 wynika, że wnioskodawca nigdy nie pracował jako kierowca pogotowia technicznego. Tożsame zeznania w tej części złożył także świadek S. W., który w (...) pracował razem z wnioskodawcą na stanowisku mechanika samochodowego w jednej brygadzie. Wnioskodawca wyjaśnił, że Świadek H. C. musiał go pomylić z ojcem, który w tym samym czasie co skarżący pracował w (...), ale na stanowisku kierowcy pogotowia technicznego. Świadkowie A. G. i S. W. potwierdzili, że skarżący pracował na oddziale napraw (...) przy naprawach tych pojazdów tylko i wyłącznie w kanałach remontowych i nigdy nie był kierowcą pogotowia technicznego. Zważywszy, że S. W. pracował ze skarżącym w jednej brygadzie przy remontach samochodów w kanałach remontowych od 1977r., Sąd dał wiarę wnioskodawcy, że pracował na tym wydziale w takim charakterze tj. przy naprawach pojazdów w kanałach remontowych od wiosny 1977r.

Wnioskodawca wykazał także, że pracował przy naprawach pojazdów ciężarowych tylko i wyłącznie w kanałach remontowych także w początkowym okresie swojego zatrudnienia w Spółce (...) tj. od 1 sierpnia 1989 roku do lata 1991r. . Potwierdzają to zeznania świadka S. G., który był wówczas uczniem skarżącego. Świadek wyjaśnił szczegółowo dlaczego w początkowym okresie tj. do lata 1991r. skarżący pracował wyłącznie w kanałach remontowych, a później zarówno w kanałach jak i poza nimi. Było to związane z podziałem obowiązków w firmie. W początkowym okresie podobnie jak w (...) naprawami silników oraz skrzyni biegów zajmowały się inne brygady, a od lata 1991r. do końca zatrudnienia w A. te prace spoczęły na mechanikach, których dotychczas pracowali tylko w kanałach. Z tego względu od lata 1991r. wnioskodawca pracował zarówno w kanale remontowym, jak i poza nim naprawiając silniki. Z tym, że większość prac ok. 70% było wykonywanych w kanałach, a tylko 30% poza kanałami. Okolicznością tym nie przeczą zeznania ówczesnego dyrektora Spółki (...). Wprawdzie zeznał on, że wnioskodawca zajmował się naprawami samochodów ciężarowych w kanałach remontowych, a poza kanałami naprawą silników. Nie mniej zważywszy na podział obowiązków pomiędzy brygadami remontowymi do lata 1991r., skarżący naprawami silników mógł się zajmować dopiero od lata 1991r. , kiedy to jak zeznał S. G. została zlikwidowana brygada, która zajmowała się tylko naprawami silników.

Prace mechanika wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych wymienione są w wykazie A, dział Dział XIV, poz. 16, załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.. Taką pracę skarżący wykonywał w okresie od lata 1977r. do lata 1991r., a zatem przez okres 14 lat.

Brak natomiast było podstaw do zaliczenia wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w R. od 1 sierpnia 1968 roku do 31 lipca 1971 roku. W tym okresie wnioskodawca pobierał naukę zawodu w Przyzakładowej Szkole Zawodowej przez 3 dni w tygodniu, a przez pozostałe 3 dni odbywał naukę praktyczną. Praca wnioskodawcy przez trzy dni w tygodniu, nie spełnia warunku stałej pracy w warunkach szczególnych, co wyklucza zaliczenie tego okresu do szczególnego stażu pracy.

W kwestii kwalifikowania pracy wykonywanej na podstawie umowy o naukę zawodu, Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że okres nauki zawodu odbywanej przed 1 stycznia 1975r. w ramach umowy zawartej na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz.U. Nr 45, poz. 226) był w rozumieniu prawa ubezpieczeń społecznych okresem zatrudnienia w ramach stosunku pracy, ale nie jest to wystarczające do uznania tego okresu za wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu §2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 22 sierpnia 2012r., I UK 130/12, wyrok z dnia 24 kwietnia 2009 r., II UK 334/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 294).

Stałe wykonywanie pracy w warunkach szczególnych jest bowiem rozumiane jako wypełnianie pełnego wymiaru czasu pracy na zajmowanym stanowisku, gdyż nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika (por. np. wyrok z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, OSNP 2009 nr 21-22, poz. 290). Wyjątek mogą tu stanowić krótkotrwałe, konieczne szkolenia pracownika, zwłaszcza wstępne (wyrok z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75).

Na stanowisku pracy ucznia nauki zawodu przewidziana była norma czasu wnikająca z obowiązującego w spornym okresie (do czasu wejścia w życie Kodeksu pracy) art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy. Młodociani zatrudnieni w celu nauki zawodu obowiązani byli do dokształcania się w zakresie obranego zawodu przez zajęcia teoretyczne w warunkach szkolnych. Czas pracy na stanowisku pracy, ze względu na ochronę pracownika młodocianego, nie mógł przekroczyć 6 godzin dziennie i 36 godzin tygodniowo. Do czasu pracy młodocianych wliczało się czas dokształcania bez względu na to, czy nauka odbywa się w godzinach pracy, czy poza godzinami pracy, jednakże w wymiarze nie większym niż 18 godzin tygodniowo. A zatem praca na podstawie umowy o naukę zawodu wykonywana była zawsze w rozmiarze mniejszym, niż obowiązujący na danym stanowisku, mimo że młodocianych w wieku powyżej lat 16 obowiązywał normalny czas pracy stosowany w zakładzie pracy (art. 13 ust. 2 ustawy o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy).

Do pracy w warunkach szczególnych Sąd nie zaliczył wnioskodawcy również okresu do wiosny 1977 roku, nie wykazał on bowiem, aby w tym okresie wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A. Takiego charakteru niewątpliwie nie miały wykonywane wówczas przez skarżącego prace stażysty w zawodzie montera samochodowego, prace w wydziale demontażu samochodów ( na którym wnioskodawca rozkręcała samochody) i prace na myjni (gdzie zajmował się myciem zdemontowanych wcześniej części samochodowych) .

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu bhp na okoliczność ustalenia, czy wykonywane przez wnioskodawcę prace kwalifikują się do prac wykonywanych w warunkach szczególnych, uznając że przeprowadzenie tego dowodu jest zbędne dla rozpoznania sprawy.

Reasumując na podstawie przeprowadzonych dowodów Sąd uznał, że wnioskodawca w okresie od wiosny 1977 roku do lata 1991 roku, a więc przez okres co najmniej 14 lat pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach , co z okresem uznanym przez ZUS w wymiarze 3 lat 8 miesięcy i 28 dni, daje ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca spełnił jednocześnie pozostałe wymagane przepisami rozporządzenia warunki, to jest osiągnął wiek emerytalny (60 lat) oraz wymagany okres zatrudnienia (25 lat), należy uznać, że wydana przez organ rentowy decyzja jest błędna, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z dniem złożenia wniosku o emeryturę, gdyż była to ostatnia przesłanka, od spełnienia której zależało jego prawo do emerytury.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. i na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 nr 461 ). Sąd Okręgowy zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. na rzecz wnioskodawcy kwotę 60,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.