Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 70/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 30 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Jerzy Nowakowski

SSO Paweł Szwedowski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2015r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa T. C.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda i pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jarocinie

z dnia 27 listopada 2014r. sygn. akt I C 317/14

I.  oddala obie apelacje,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 198 zł tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu odwoławczym.

II Ca 70/15

UZASADNIENIE

Powód T. C. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 75.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 kwietnia 2014 r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy w Jarocinie wyrokiem z dnia 27 listopada 2014 r. zasadził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 40.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 kwietnia 2014 r.. W pozostałej części powództwo oddalił i orzekł o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach:

W dniu 25 września 1999r. w miejscowości J. gm. K. na drodze nr (...) miał miejsce wypadek drogowy. Kierująca samochodem osobowym marki D. (...) nr rej. (...) S. D. nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie zachowała szczególnej ostrożności zbliżając się do skrzyżowania i przejścia dla pieszych, jadąc z prędkością nadmierną 134 km/h nie opanowała pojazdu skutkiem czego przejechała pas zieleni, a następnie zjechała na lewą część drogi i zderzyła się z jadącym z kierunku przeciwnego samochodem marki P. nr rej. (...) kierowanym przez M. C., na skutek czego jadący z tego samego kierunku samochód D. (...) nr rej. (...) kierowany przez T. K. zjechał na prawo i uderzył w samochód P., w wyniku czego śmierć na miejscu poniósł kierowca tego samochodu M. C., a pasażerowie doznali obrażeń ciała.

Posiadacz pojazdu był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwa (...) S.A. w W..

Powód T. C. jest jednym z trojga dzieci tragicznie zmarłego. W chwili śmierci ojca miał niespełna 19 lat, był kawalerem. Mieszkał w domu rodzinnym w Ż.. Powód rozpoczął naukę w Szkole Chorążych Żandarmerii Wojskowej w P.. Jego relacje z ojcem, tak jak i pozostałego rodzeństwa, były bardzo dobre, nie dochodziło miedzy nimi do konfliktów. Cała rodzina była bardzo zżyta. Powód spędzał ze zmarłym ojcem bardzo dużo czasu, ponieważ pomagał mu w pracy na gospodarstwie rolnym. Ojciec popierał jego decyzję o wyborze szkoły. Po wypadku powód spędził dwa tygodnie w domu (na zwolnieniu lekarskim), rozważał możliwość rezygnacji z dalszej nauki. Po powrocie do jednostki otrzymał duże wsparcie od przełożonych i został w szkole.

Bezpośrednio po przysiędze wojskowej powód wrócił do domu pociągiem z grupą znajomych. Na miał kluczy od domu, był zdziwiony że rodziców i brata nie ma jeszcze w domu. Od sąsiadki dowiedział się o wypadku. Po potwierdzeniu tragicznych informacji powód pojechał do szpitala. Nie mógł uwierzyć w to co się stało.. Nadal trudno mu się pogodzić ze śmiercią ojca. Prześladuje go myśl, że gdyby nie przysięga wojskowa, na którą zaprosił rodziców, nie doszło by do wypadku. Do tej pory nie lubi rozmów o swojej pracy, nie szczyci się nią, mimo że była jego marzeniem. Powód zmienił się po wypadku. Zamknął się w sobie, jest skryty. Nie podjął leczenia psychiatrycznego ani psychologicznego. Nie brał leków. Dwa miesiące temu ożenił się. Przed wszczęciem postępowania pozwany uiścił tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda kwotę 5.000 zł. Uwzględniając powyższe Sąd uznał, że powodowi należy się zadośćuczynienie w wysokości 45.000 zł

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany zaskarżając go w punkcie 1 co do kwoty 25.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 kwietnia 2014 r. , a w konsekwencji również punkt 3 dotyczący rozdziałów kosztów postepowania. Zarzucił naruszenie art. 448 kc przez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że odpowiednim i uzasadnionym rozmiarem krzywdy powoda po śmierci ojca w dniu 25.09.1999r jest zadośćuczynienie w łącznej wysokości 45.000 zł . W oparciu o ten zarzut wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 przez zasądzenie kwoty 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 kwietnia 2014 r. i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie i skorygowania rozstrzygnięcia o kosztach oraz zasądzenie kosztów za druga instancję.

Apelację złożył również powód zaskarżając wyrok w części oddalającej powództwo ponad kwotę 40.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 17 kwietnia 2014 r. zarzucając mu naruszenie prawa materialnego tj. art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c poprzez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że kwota 40 000 zł jest sumą „odpowiednią „ do doznanej przez powoda krzywdy i w związku z tym spełnia funkcję kompensacyjną, podczas gdy kwota ta jest niewspółmierna do krzywdy jakiej doznał powód w związku ze śmiercią ojca. W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje nie zasługują na uwzględnienie.

Wysokość zadośćuczynienia nie może budzić zastrzeżeń.

Należy podkreślić, iż mimo że przez wiele lat orzecznictwo aprobowało zasądzanie niskich kwot zadośćuczynienia , to tendencja ta była krytykowana w doktrynie (zob. M. Nestorowicz, Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w procesach lekarskich,PiP 2005, Nr 3, s. 9, gdzie autor zwraca również uwagę, że w pewnych sytuacjach zadośćuczynienie powinno spełniać także funkcję represyjną). Ostatnie orzeczenia SN są dowodem modyfikacji linii orzecznictwa w tym zakresie. .W wyroku z dnia 30 stycznia 2004 r. Sąd orzekł, że powołanie się przez sąd przy ustaleniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (por. wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSN 2005, Nr 2, poz. 40). SN silnie podkreślił kompensacyjny charakter zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. i konieczność określenia jego wysokości przede wszystkim na podstawie rozmiaru doznanej krzywdy i całokształtu okoliczności sprawy. Nie podzielił poglądu, że kwota zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Konsekwencją stosowania tej zasady była tendencja do zasądzania tytułem zadośćuczynienia sum raczej skromnych (por. wyrok SN z 10 marca 2006 r., IV CSK 80/05, OSP 2007, Nr 1, poz. 11 z glosą M. Nestorowicza; por. również Monika Walachowska, Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, Toruń 2007, s. 129-130).

Analiza powołanego orzecznictwa również pod względem przyznawanych sum zadośćuczynienia przy określonym rozmiarze krzywd wskazuje, że kwota zadośćuczynienia uznana przez Sąd Rejonowy za odpowiednią nie jest ani zbyt niska ani zbyt wygórowana .

Należy podkreślić, że sądy w podobnych sprawach, w których przyznawano zadośćuczynienie dzieciom za cierpienia związane ze śmiercią rodziców przyznawały kwoty oscylujące w granicach przyznanych prze Sąd Rejonowy ( od 25.000 zł do 60.000 zł sygn. akt II Ca 148/13, II Ca 146/13, II Ca 467/13 Sądu Okręgowego w Kaliszu i przykładowo XV C 1520/12 Sądu Okręgowego w Gdańsku i XV C 520/12 Sądu Okręgowego w Gdańsku –portal orzeczeń; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 27 grudnia 2012 r., sygn. akt I A Ca 718/12 ; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2012 r., sygn. akt IA Ca 317/12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt I A Ca 714/120; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2014 r., I ACa 479/14; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 10 czerwca 2014 r., I ACa 497/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2014 r., I ACa 1726/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 154 maja 2014 r., I ACa 1236/13– portal orzeczeń).

Należy podkreślić, że każda sprawa ma indywidualnych charakter i kwestia wysokości zadośćuczynienia zastała pozostawiona ocenie sądu. Ocena ta nie może być dowolne. Jednak Sąd Rejonowy ustalając wysokość odpowiedniego zadośćuczynienia wziął pod uwagę wszystkie istotne okoliczności wpływające na wielkość krzywdy. Indywidualne postrzeganie tej krzywdy przez każdego ze skarżących nie może podważać oceny dokonanej przez Sąd Rejonowy, która nie narusza prawa materialnego i jest oceną odpowiednią.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p.c., orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono z godnie z art. 98 k.p.c.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13