Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27 kwietnia 2016 r. odmówił J. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że decyzja została wydana w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 28 czerwca 2016 r., która orzekła, że J. G. nie jest niezdolny do pracy.

(decyzja – k. 19 akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. G. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na stałe. Wniósł także o badanie przez biegłego reumatologa z wykluczeniem biegłego M. W., której opinię wcześniej zakwestionował.

(odwołanie - k.2 )

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podnosząc tożsame argumenty, co w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie - k. 3 )

W piśmie z dnia 11 stycznia 2017 r pełnomocnik ubezpieczonego z urzędu wniosła o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu wg. norm przepisanych, oświadczając, ze koszty nie zostały zapłacone w całości lub w części.

(pismo – k. 56 - 60 )

Postanowieniem z dnia 10 lutego 2017 r Sąd Okręgowy oddalił wniosek ubezpieczonego o wyłączenie biegłego sądowego M. W..

(postanow ienie – k. 86 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. G. urodził się w dniu (...) Posiada wykształcenie zawodowe w charakterze kierowcy – mechanika. Wykonywał pracę kierowcy, pomocnika hydraulika.

(okoliczności bezsporne – wywiad zawodowy – k. 2 dokumentacja orzecznicza zał. akt ZUS )

Decyzją z dnia 7 grudnia 2012 r ZUS I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z brakiem niezdolności do pracy.

(decyzja – k. 91 plik I akt ZUS)

Decyzją z dnia 7 maja 2013 r ZUS I Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 25.03.2013 r do 31.12.2013 r (decyzja – k. nienum. plik I akt ZUS)

Decyzją z dnia 5 lutego 2014 r ZUS I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z brakiem niezdolności do pracy.

(decyzja – k. nienum plik I akt ZUS)

W dniu 27 kwietnia 2016 roku ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k. 1 akt ZUS)

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 9 czerwca 2016 roku stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

( orzeczen ie lekarza orzecznika ZUS – k 15 akt ZUS plik III )

Orzeczeniem z dnia 28 czerwca 2016 roku komisja lekarska ZUS uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

( orzeczeni e komisji lekarskiej ZUS – k. 16 akt ZUS plik III )

U ubezpieczonego rozpoznano łuszczycowe zapalenie stawów. Stwierdzono stan ogólny dobry, budowa ciała prawidłowa, siła mięśniowa symetryczna, skóra barwy cielistej, zmiany łuszczycowe nie występują, wydolny krążeniowo i oddechowo, porusza się sprawnie, rozbiera się i ubiera samodzielnie, sprawnie. Obrzęki stawów nie występują, pięści domyka, bez ograniczenia siły chwytu i sprawności rąk. Ręce prawidłowo ucieplone bez zaburzeń czucia i zmian troficznych, stawy obwodowe bez obrzęków, bólu i ograniczenia ruchomości. Ruchomość w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowo - krzyżowym kręgosłupa zachowana, skłon do podłogi wykonuje, odległość palce – podłoga 20 cm, bez wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych, obrzęki na podudziach nieobecne, nie stwierdza się zmian troficznych na kończynach dolnych.

Wnioskodawca choruje na łuszczycę od wielu lat, leczy się u dermatologa, obecnie ponownie skierowany do reumatologa. Dolegliwości wynikające z łuszczycowego zapalenia stawów nie ograniczają sprawności wnioskodawcy w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy.

Wnioskodawca jest zdolny do pracy zarobkowej z punktu widzenia reumatologa.

Wnioskodawca został poddany badaniu podmiotowemu i przedmiotowemu, w oparciu o dostarczona dokumentację medyczną (zaświadczenie lekarskie z 2013,2015,2016, opis wyniku RM nadgarstka prawego, stawu łokciowego, historia choroby z poradni reumatologicznej).

Sama konieczność leczenia choroby i stosowania leków nie zawsze jest powodem długotrwałej niezdolności do pracy.

( opinia biegłego sądowego reumatologa – k. 44, pisemna opinia uzupełniająca – k. 110, k. 150)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS, wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy oraz opinii biegłego sądowego reumatologa.

Sąd ostatecznie nie dopuścił dowodu z opinii biegłego dermatologa, z uwagi na wyraźne stanowisko wnioskodawcy reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, że nie widzi konieczności przeprowadzenia tego dowodu.

Złożone w sprawie opinie reumatologa – podstawowa i dwie uzupełniające są jasne, zostały sporządzone przez biegłego o specjalności właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca, w oparciu analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie wnioskodawcy. Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanej w sprawie biegłej. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegła wydała opinie po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej wnioskodawcy. Określiła schorzenia występujące u niego oraz ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu opinie biegłej są rzetelne, zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

Sąd nie znalazł podstaw do wyłączenia biegłej reumatolog.

Zgodnie z art. 281 kpc aż do ukończenia czynności biegłego strona może żądać jego wyłączenia z przyczyn, z jakich można żądać wyłączenia sędziego. Gdy strona zgłasza wniosek o wyłączenie biegłego po rozpoczęciu przez niego czynności, obowiązana jest uprawdopodobnić, że przyczyna wyłączenia powstała później lub że przedtem nie była jej znana.

Żądanie wyłączenia biegłego mogą uzasadniać zarówno przyczyny wyłączenia sędziego "z mocy samej ustawy" (art. 48 k.p.c.), jak i na wniosek strony (art. 49 k.p.c.).Jeżeli między biegłym a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności biegłego, to brak stosownego wniosku strony i niezastosowanie przez sąd art. 49 k.p.c. nie stoi na przeszkodzie uwzględnienia tej okoliczności w ramach sędziowskiej oceny wiarygodności i mocy dowodów na podstawie art. 233 § 1 k.p.c./wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2008 r.

II UK 167/07 LEX nr 846578/.

W świetle art. 49 kpc w zw. z art. 281 kpc za okoliczność uzasadniającą wątpliwości co do bezstronności należy uznać rodzaj emocjonalnego zaangażowania sędziego/biegłego w odniesieniu do strony postępowania sądowego bądź jej przedstawiciela. W judykaturze wskazuje się na przykłady relacji mogących ewentualnie uzasadniać wątpliwości co do bezstronności w konkretnej sprawie, a są to: przyjaźń, nienawiść, więź rodzinna, powiązania majątkowe, gospodarcze, jak również ujawniona niechęć lub sympatia do strony albo faworyzowanie jednej ze stron kosztem drugiej. Strona nie może składać wniosku o wyłączenie biegłego na tej podstawie, że opinia biegłego jest dla niej niekorzystna. Samo niezadowolenie strony z treści sporządzonej opinii nie stanowi okoliczności, która mogłaby rodzić obiektywnie uzasadnione wątpliwości co do bezstronności biegłego sądowego./ Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Łodzi - I Wydział Cywilny z dnia 2 października 2014 r. I ACa 342/14/.

Sam fakt, że biegły brał udział we wcześniejszym procesie leczenia powoda nie dyskredytuje w żaden sposób wydanej przez niego opinii ani nie stanowi podstawy warunkującej konieczność wyłączenia biegłego w sprawie./wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 marca 2017 r. V ACa 276/16/. Nie stanowi naruszenia przepisów postępowania mogącego mieć istotny wpływ na wynik sprawy dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, który oceniał już stan zdrowia ubiegającego się o rentę inwalidzką w poprzednim postępowaniu oraz w postępowaniu w nowej sprawie, jeżeli strona nie składała wniosku o wyłączenie biegłego w trybie art. 281 KPC, a nie istniały też przyczyny, które uzasadniałyby wyłączenie biegłego przez sąd z urzędu. /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 1997 r. II UKN 53/97 OSNP 1998/2/51 LEX nr 31068/.

W ocenie Sądu zatem podnoszona przez wnioskodawcę wyłącznie okoliczność, iż biegła reumatolog wydawała opinię w innej sprawie i była dla niego niekorzystna, nie stanowiło podstawy do wyłączenia jej w rozpoznawanej sprawie.

Brak było potrzeby powołania kolejnego biegłego tej specjalności, czy ewentualnego ponownego uzupełniania sporządzonych opinii . Z tego względu wniosek ubezpieczonego w tym zakresie podlegał oddaleniu. Podkreślić, bowiem należy, iż w ocenie Sądu sporządzone opinie nie zawierają żadnych braków, a biegła w opiniach uzupełniających odniosła się do zgłoszonych zarzutów, w szczególności w zakresie podnoszonych przez wnioskodawcę dolegliwości bólowych – biegła wskazała, że opinia została wydana w oparciu o badanie podmiotowe i przedmiotowe, które nie dały podstaw do stwierdzenia ograniczeń ruchomości czy obrzęków będących wynikiem dolegliwości bólowych. Biegła wskazała, z jaką dokumentacją medyczną się zapoznała, przy czym należy zwrócić uwagę, że przedmiotem rozpoznania jest konkretna decyzja wydawana w określonym czasie, zatem istotny jest ten okres przy ocenie zdolności do pracy, a taka na dzień orzekania nie została stwierdzona. Natomiast dokumentacja medyczna z okresu wcześniejszego mogła potwierdzać dolegliwości o zwiększonym nasileniu, tym bardziej że wnioskodawca w 2013 r miał orzeczone świadczenie rentowe.

Biegła odniosła się również do kwestii podejmowanego leczenia przez wnioskodawcę, wskazując, że sama konieczność leczenia choroby i stosowania leków nie zawsze jest powodem długotrwałej niezdolności do pracy. Nadto kwestia stosowania terapii biologicznej leży w kwestii leczenia dermatologicznego, a wnioskodawca nie widział konieczności dopuszczenia dowodu w tym zakresie.

W ocenie Sądu zaprezentowane opinie odpowiadają zakreślonej tezie dowodowej, są jasne, należycie uzasadnione i poddają się weryfikacji. Należy także przypomnieć, że nie jest rolą biegłego przeprowadzanie dodatkowych badań specjalistycznych, a jedynie ocena dostępnej – przedstawionej przez ubezpieczonego dokumentacji medycznej i własne badanie podmiotowe i przedmiotowe. Zadaniem biegłego zasadniczo nie jest bowiem poszukiwanie dowodów i okoliczności mających uzasadniać argumentację stron procesu, lecz dokonanie oceny przedstawionego materiału z perspektywy posiadanej wiedzy naukowej technicznej lub branżowej i przedstawienie sądowi danych (wniosków) umożliwiających poczynienie właściwych ustaleń faktycznych i właściwą ocenę prawną znaczenia zdarzeń z których strony wywodzą swoje racje./tak SA w Łodzi z dnia 13 października 2016 r. ,I ACa 432/16, LEX nr 2162983/

Sąd oddalił także wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka oraz wnioskodawcy na okoliczność stanu jego zdrowia, z uwagi na to, że w sprawach o rentę z tytułu niezdolności do pracy, Sąd ocenia kwestię niezdolności do pracy w oparciu o wiadomości specjalne zawarte w opiniach wydanych przez biegłych dysponujących wiedzą medyczną co do występujących schorzeń i ich wpływu na zdolność do wykonywanie pracy zarobkowej. Powyższy dowód w postępowaniu sądowym jest jedyną drogą pozyskania koniecznych do rozstrzygnięcia wiadomości specjalnych i nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową (np. przesłuchaniem świadka lub eksperymentem sądowym bez udziału biegłego, dokumentacją medyczną pochodzącą od lekarzy prowadzących ani też orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS lub orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS), zaś sąd orzekający nie jest uprawniony do samodzielnego (bez oparcia się na opinii właściwych biegłych) ustalania okoliczności, dla których wyjaśnienia wymagane jest posiadanie wiadomości specjalnych (do których należy w szczególności wiedza z zakresu medycyny)/tak wyrok SA w Poznaniu z dnia 25 stycznia 2017 r. ,III AUa 552/16 LEX nr 2265713/.

Dowód, zatem w postaci zeznań świadka czy strony nie mógł w żaden sposób podważyć wydanych w niniejszej sprawie opinii.

Podkreślić należy, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą, więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art.217§1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepubl.).A taka sytuacja w postępowaniu nie wystąpiła.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.57 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.887 z późn. zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią art.12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy).

Należało, zatem ustalić, czy ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, czy jego kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy też konieczne jest przekwalifikowanie.

Z poczynionych na podstawie opinii biegłego ustaleń wynika, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

U ubezpieczonego rozpoznano łuszczycowe zapalenie stawów. Stwierdzono stan ogólny dobry, budowa ciała prawidłowa, siła mięśniowa symetryczna, skóra barwy cielistej, zmiany łuszczycowe nie występują, wydolny krążeniowo i oddechowo, porusza się sprawnie, rozbiera się i ubiera samodzielnie, sprawnie. Obrzęki stawów nie występują, pięści domyka, bez ograniczenia siły chwytu i sprawności rąk. Ręce prawidłowo ucieplone bez zaburzeń czucia i zmian troficznych, stawy obwodowe bez obrzęków, bólu i ograniczenia ruchomości. Ruchomość w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowo - krzyżowym kręgosłupa zachowana, skłon do podłogi wykonuje, odległość palce – podłoga 20 cm, bez wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych, obrzęki na podudziach nieobecne, nie stwierdza się zmian troficznych na kończynach dolnych. Wnioskodawca choruje na łuszczycę od wielu lat, leczy się u dermatologa, obecnie ponownie skierowany do reumatologa. Dolegliwości wynikające z łuszczycowego zapalenia stawów nie ograniczają sprawności wnioskodawcy w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy. Wnioskodawca jest zdolny do pracy zarobkowej z punktu widzenia reumatologa. Sama konieczność leczenia choroby i stosowania leków nie zawsze jest powodem długotrwałej niezdolności do pracy.

Należy wskazać ,iż o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Decydująca dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, (vide: wyrok SA w Szczecinie w sprawie III AUa 254/13 z dnia 18.09.2013r, Lex 1378800, wyrok SA w Katowicach w sprawie III AUa 2183/12 z dnia 9.07.2013, Lex 1363251).

Podkreślić należy ,iż złe samopoczucie wnioskodawcy i jego subiektywne odczucia dotyczące stanu zdrowia nie mogą stanowić podstawy do orzeczenia o niezdolności do pracy. W wyroku z dnia 20.05.2013 roku SN w sprawie o sygn.. akt I UK 650/12 (Lex 1341963) wskazał, iż podstawą do przyznania świadczenia jest przygotowana przez biegłych ocena stanu zdrowia osoby ubiegającej się o nie. Nie są brane pod uwagę subiektywne odczucia zainteresowanego. Pogląd ten w pełni podziela Sąd orzekający. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż stan zdrowia wnioskodawcy niewątpliwie uzasadnia konieczność leczenia czy okresowej kontroli lekarskiej. Niezdolności do pracy pojawiające się okresowo np. w wyniku wystąpienia zaostrzenia dolegliwości uzasadniają podjęcie leczenia, ale wnioskodawca może to czynić w ramach udzielanych zwolnień lekarskich. Samo tylko istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich. Upośledzenie organizmu nie jest wystarczającą przesłanką przyznania renty, w sytuacji, gdy mimo tego upośledzenia możliwe jest podjęcie dotychczasowej pracy i systematyczne leczenie schorzenia. ( vide wyrok SA w Krakowie z dnia 5.03.2013 roku w sprawie III AUa 1208/12 Lex 1294800, postanowienie SN z dnia 11.06.2013 r w sprawie II UK 65/13 Lex nr 1363198).

Zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy nie pozwolił zakwestionować prawidłowości zaskarżonej przez ubezpieczonego decyzji.

W konsekwencji brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i Sąd Okręgowy na postawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

O kosztach pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł na podstawie § 2, §3, § 4, § 15 ust. 2 rozporządzenia MS dnia 22.10.2015 r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu./Dz.U. 2016 poz. 1805/

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy