Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie IV Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Banaś

Protokolant: sekr. sąd Anna Komaniecka – Ptasznik

przy udziale prokuratora Tomasza Kowalczyka

po rozpoznaniu dnia 25.06.2015 roku, 15.10.2015 roku, 16.12.2015 roku, 25.02.2016 roku, 21.04.2016 roku, 5.07.2016 roku, 20.12.2016 roku

sprawy E. D.

ur. (...) w S., córki T. i B. z domu W.

oskarżonej o to, że w okresie od dnia 2.06.2009 roku do dnia 1.08.2012 roku, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w S., w celu udaremnienia wykonania wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 1.08.2007 roku, II C 314/07, wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 14.03.2007 roku XI GC 24/07, nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19.09.2007 roku, IX GNc 7729/07, postanowienia Prokuratury Rejonowej S. – N. z dnia 9.05.2008 roku, sygn. 1 Ds. 3912/07, nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4.06.2008 roku, sygn. akt V Gnc 1552/08, wydanego przez Sąd Rejonowy (...) V Wydział Gospodarczy, tytułów wykonawczych wydanych przez Prezydenta Miasta S. z dnia 16.02.2009 roku, sygn. (...) (...) i z dnia 10.03.2009 (...)/3. (...) oraz w razie grożącej jej niewypłacalności z tytułu posiadanych względem J. G. (1) oraz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. wierzytelności, udaremniła zaspokojenie swoich wierzycieli D. S., (...) Finanse sp. z o. o., (...) w W., Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuraturę Rejonową S. – N. w S., A. K., Prezydenta Miasta S., J. G. (1) oraz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. w ten sposób, iż w dniu 2.06.2009 roku umową sprzedaży Repertorium(...)zbyła na rzecz W. P. udział wynoszący 1/2 części nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym przy ul. (...) o wartości 350.000 zł, a środków uzyskanych z jego sprzedaży w kwocie około 130.000 zł nie przeznaczyła na zaspokojenie swoich wierzycieli, skutkiem czego wierzyciele nie zostali zaspokojeni, czym działała na ich szkodę,

tj. o czyn z art. 300 § 1 i 2 kk w zw. z art. 12 kk

I.  Oskarżoną E. D. uznaje za winną tego, że w dniu 2 czerwca 2009 roku w S., działając w celu udaremnienia wykonania wyroku zaocznego z dnia 1 sierpnia 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie II C 314/07; wyroku zaocznego z dnia 14 marca 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie XI GC 24/07; nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19 września 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie IX GNc 7729/07; postanowienia Prokuratury Rejonowej S. – N. w S. z dnia 9 maja 2008 roku, w sprawie 1 Ds. 3912/07; nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 czerwca 2008 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy G. P. w G. w sprawie V GNc 1552/08; tytułów wykonawczych wydanych przez Prezydenta Miasta S.: w dniu 16 lutego 2009 roku, w sprawie (...)/4. (...) i w dniu 10 marca 2009 roku w sprawie (...)/3. (...) oraz w celu udaremnienia mającego zapaść orzeczenia sądu z powództwa J. G. (1), udaremniła zaspokojenie swoich wierzycieli, tj. D. S., (...) Finanse sp. z o. o. z siedzibą w S., (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuraturę Rejonową S. – N. w S., A. K., Prezydenta Miasta S. oraz J. G. (1), w ten sposób, że zbyła na rzecz W. P. zajęty i zagrożony zajęciem udział wynoszący 1/2 części lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym w S. przy ul. (...) o wartości 350.000 złotych, a ze środków uzyskanych z jego sprzedaży w kwocie 171.000 złotych zaspokoiła cześć wierzycieli, pomijając wyżej wymienionych, tj. czynu z art. 300 § 2 kk i za to na podstawie art. 300 § 2 kk w zw. z art. 33 § 2 kk, w brzmieniu przed zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 5.11.2009 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) w zw. z art. 4 § 1 kk, wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) złotych.

II.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, w brzmieniu przed zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 20.02.2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 396) w zw. z art. 4 § 1 kk, wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonej na okres 2 (dwóch) lat próby.

III.  Zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 500 (pięciuset) złotych tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe.

Sygn. akt IV K 972/13

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W okresie od dnia 3 marca 2006 roku do dnia 4 czerwca 2008 roku E. D., w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...), wynajmowała od J. – G. lokal użytkowy przy ul. (...) w S.. Pismem z dnia 3 marca 2008 roku właścicielka lokalu wezwała E. D. do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 4.652,12 zł tytułem nieopłaconego najmu za miesiąc luty i marzec 2008 roku. Pismo to E. D. odebrała w dniu 3 marca 2008 roku. Pismem z dnia 19 marca 2008 roku J. G. (1) wypowiedziała E. D. zawartą umowę, wskazując na zaległość z zapłatą czynszu. Zobowiązała ją jednocześnie do opuszczenia lokalu w dniu 26 marca 2008 roku. W tym samym dniu pismo to odebrała E. D.. Pomimo wypowiedzenia umowy wymieniona nadal prowadziła działalność gospodarczą w lokalu do dnia 4 czerwca 2008 roku, nie uiszczając czynszu za kolejne miesiące. Pismem z dnia 24 czerwca 2008 roku właścicielka lokalu ponownie wezwała E. D. do zapłaty, tym razem kwoty 7.121 zł, które zostało odebrane w dniu 30 czerwca 2008 roku. W dniu 31 lipca 2008 roku J. G. (1) złożyła do Sądu Rejonowego w Szczecinie przeciwko E. D. pozew o zapłatę 7.271 zł wraz z odsetkami. W dniu 16 lipca 2009 roku sąd, wyrokiem zaocznym w sprawie III Cupr 132/09, zasądził na rzecz powódki kwotę 7.271 złotych wraz z odsetkami. W dniu 4 września 2009 roku wierzycielka złożyła do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie R. W. wniosek o wszczęcie egzekucji. E. D. odebrała wezwanie do zapłaty w dniu 29 września 2009 roku. W dniu 11 października 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 6526/09, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 241 zaświadczenie o zmianie we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej

k. 235-240 umowa najmu z dnia 3.03.2006 r.

k. 197 wypowiedzenie najmu z dnia 19.03.2008 r.

k. 527, 528 wezwania do zapłaty wystawione przez J. G. (1)

k. 261 rozliczenie kaucji z dnia 24.06.2008 r.

k. 245-246 korespondencja emailowa w przedmiocie zapłaty zaległego czynszu

k. 249-252 wypowiedzenie umowy najmu

k. 193 pozew z dnia 31.07.2008 r.

k.194 wyrok zaoczny z dnia 16.07.2009 r., sygn. III Cupr 132/09

k. 215-233 akta SR Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie III Curp. (...)

k. 267-288 akta komornicze KM 6526/09

k. 191, 563, 1299verte-1300 zeznania J. G. (1)

D. S. wynajmował E. D. lokal przy ul. (...) w S., w którym wymieniona prowadziła również działalność gospodarczą pod firmą (...). Z powodu nieuregulowania czynszu za okres około 8 miesięcy D. S. wytoczył przeciwko E. D. powództwo o zapłatę. Wyrokiem zaocznym z dnia 1 sierpnia 2007 roku, Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie II C 314/07, zasądził od E. D. kwotę 14.300 zł wraz z odsetkami. W dniu 1 października 2007 roku D. S. złożył do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie R. W. wniosek o wszczęcie egzekucji. W toku postępowania egzekucyjnego komornik pismem z dnia 12 października 2007 roku wezwał dłużnika do opuszczenia lokalu przy ul. (...) w S., a pismem z dnia 23 października 2007 roku do zapłaty należności. Pisma te E. D. odebrała odpowiednio w dniu 24 października 2007 roku i w dniu 30 października 2007 roku. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 24 października 2007 roku skierował wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym w dziale III księgi wieczystej, urządzonej dla nieruchomości ul. (...) w S. KW (...). W dniu 19 listopada 2007 roku E. D. otrzymała z Sądu Rejonowego w Szczecinie XII Wydział Ksiąg Wieczystych w S. zawiadomienie o dokonaniu wpisu. Postanowieniem z dnia 15 września 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 526/09, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 567, 1300 zeznania D. S.

k. 416 wniosek o wszczęcie egzekucji KM 526/09

k. 758-795 akta komornicze KM 526/09 (poprzednio IV KM 1218/07)

k. 35-38 wniosek o wis w księdze wieczystej w sprawie KM 526/09

k. 41-43,44-45 zawiadomienie o dokonaniu wpisu w KW (...) w toku postępowania KM 526/09

Wierzycielem E. D. była również (...) – Finanse sp. z o. o. z siedzibą w S., która uzyskała takie prawo w wyniku przeniesienia na spółkę własności 3 komputerów I. (...), I. (...) (...)oraz I. (...) (...)przez P. O., oddanych E. D. wcześniej w komis. Postępowanie egzekucyjne prowadził komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie R. W., na podstawie wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 14 marca 2007 roku, w sprawie XI GC 24/07, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 12 czerwca 2007 roku. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 14 grudnia 2007 roku skierował wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym w dziale III księgi wieczystej, urządzonej dla nieruchomości ul. (...) w S. KW (...), który to wpis nastąpił w dniu 21 listopada 2007 roku. W dniu 4 grudnia 2007 roku E. D. otrzymała z Sądu Rejonowego w Szczecinie XII Wydział Ksiąg Wieczystych w (...) zawiadomienie o dokonaniu wpisu. Postanowieniem z dnia 28 listopada 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 487/09, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 414-415, 694-732 akta komornicze KM 487/09 (poprzednio IV KM 1070/07)

k. 46-49 wniosek o wpis w księdze wieczystej w sprawie KM 487/09

k. 51-53, 54-55 zawiadomienie o dokonaniu wpisu w KW (...) w toku postępowania KM 487/09

k. 610 pismo pokrzywdzonego (...) sp. z o. o. z dnia 23.05.2013 r.

k. 612-613 wyrok zaoczny z dnia 14.03.2007 r., sygn. XI GC 24/07

Wierzycielem E. D. była również (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., na podstawie zawartej w dniu 4 kwietnia 2005 roku umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Wobec braku płatności pismem z dnia 9 grudnia 2005 roku operator telekomunikacyjny rozwiązał z E. D. umowę ze skutkiem natychmiastowym. Postępowanie egzekucyjne było prowadzone przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie R. W., na podstawie nakazu zapłaty wydanego w postanowieniu upominawczym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy z dnia 19 września 2007 roku, pod sygn. IX GNc 7729/07, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 31 października 2007 roku. Należność główna wynosiła 987,91 zł, a odsetki 37,40 zł. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 26 lutego 2008 roku skierował wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym w dziale III księgi wieczystej, urządzonej dla nieruchomości ul. (...) w S. KW (...). W dniu 21 marca 2008 roku E. D. otrzymała z Sądu Rejonowego w Szczecinie XII Wydział Ksiąg Wieczystych w S. zawiadomienie o dokonaniu wpisu. Postanowieniem z dnia 28 listopada 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 674/09, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 421-422, 735-744 akta komornicze KM 674/09 (poprzednio IV KM 1625/07)

k. 66-69 wniosek o wpis w księdze wieczystej w sprawie KM 674/09

k. 71-73, 74-75 zawiadomienie o dokonaniu wpisu w KW (...) w toku postępowania KM 674/09

k. 626, 628 pismo (...) sp. z o. o. z dnia 31.05.2013 r. wraz załącznikami

W toku postępowania 1 Ds. 3912/07 Prokuratura Rejonowa S. – N. w dniu 9 maja 2008 roku wydała postanowienie o nałożeniu na E. D. kary pieniężnej w kwocie 1500 zł. Wobec nie uregulowania powyższej należności komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie R. W. wszczął postępowanie egzekucyjne KM 1663/09. Pismem z dnia 5 sierpnia 2008 roku o wszczęciu egzekucji poinformowana została E. D., odbierając to zawiadomienie w dniu 23 września 2008 roku. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 24 września 2008 roku skierował wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym w dziale III księgi wieczystej urządzonej dla nieruchomości ul. (...) w S. KW (...). W dniu 15 grudnia 2008 roku E. D. otrzymała z Sądu Rejonowego w Szczecinie XII Wydział Ksiąg Wieczystych w S. zawiadomienie o dokonaniu wpisu. Postanowieniem z dnia 22 września 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 1663/09 wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 427-428, 745-757 akta komornicze KM 1663/09 (poprzednio KM 1698/08)

k. 86-89 wniosek o wpis w księdze wieczystej w sprawie KM 1663/09

k. 90-92, 93-94 zawiadomienie o dokonaniu wpisu w KW (...) w toku postępowania KM 1663/09

W dniu 27 maja 2009 roku do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie D. P. wpłynął wniosek pełnomocnika A. K. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które zostało zarejestrowane pod sygn. V KM 7565/09. Postępowanie egzekucyjne prowadzone było na podstawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 czerwca 2008 roku, pod sygn. akt V GNc 1552/08, wydanego przez Sąd Rejonowy (...) w G. V Wydział Gospodarczy. Należność główna wynosiła 5.218,15 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 3142,45 zł od dnia 6 lutego 2008 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2075,70 zł od dnia 15 lutego 2008 roku do dnia zapłaty. Pismem z dnia 27 maja 2009 roku E. D. została zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. W dniu 26 sierpnia 2009 roku komornik stawił się na ul. (...) w S. w celu zajęcia ruchomości i ustalenia miejsca pracy dłużniczki. Na miejscu nie zastano E. D., natomiast jej mąż odmówił udzielenia jakiekolwiek informacji. Postanowieniem z dnia 30 września 2010 roku komornik sądowy D. P. uznał się niewłaściwym do prowadzenia sprawy i przekazał wniosek egzekucyjny wierzyciela komornikowi sądowemu przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie T. Z. (1), który prowadził postępowanie pod sygn. KM 5260/10. Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2012 roku ten komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 5260/10, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 871-899 akta komornicze V KM 7565/09

k. 821-870 akta komornicze KM 5260/10

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie T. Z. (2) prowadził postępowanie egzekucyjne KM 1560/10, przeciwko E. D., na podstawie tytułów wykonawczych wydanych przez Prezydenta Miasta S., z tytułu nieopłaconego postoju w strefie płatnego parkowania w dniu 16 lutego 2009 roku, w sprawie (...)/4. (...) na kwotę 750 zł i w dniu 10 marca 2009 roku w sprawie (...)/(...) (...) na kwotę 100 zł. Dłużniczka została zawiadomiona o wszczęciu egzekucji pismem z dnia 26 kwietnia 2010 roku. Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne KM 1560/10, wobec stwierdzenia jego bezskuteczności.

Dowód:

k. 900-933 akta komornicze KM 1560/10

E. D. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej za okres od sierpnia 2004 roku do czerwca 2009 roku nie opłacała składek na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz na Fundusz Pracy i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 23 lipca 2009 roku o (...)wartość zobowiązania została ustalona na kwotę 36.233,16 zł. E. D. odebrała przedmiotową decyzję w dniu 31 lipca 2009 roku. W związku z powyższym w dniu 10 sierpnia 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. złożył wniosek o wpis w dziale IV księgi wieczystej prowadzonej dla lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w S., na udziale do ½ części należącym do E. D., hipoteki przymusowej kaucyjnej do kwoty 36.233,16 zł. Postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2009 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie X Wydział Ksiąg Wieczystych oddalił przedmiotowy wniosek wskazując, iż w dziale II jako właściciel nieruchomości został ujawniony W. P.. E. D. nie uregulowała zobowiązań.

Dowód:

k. 163-165 decyzja ZUS Oddział w S. z dnia 23.07.2009 r. wraz z potwierdzeniem odbioru

k. 159-162 wniosek ZUS z dnia 10.08.2009 r. o wpis w księdze wieczystej.

k. 166-167 postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie X Wydział Ksiąg Wieczystych z dnia 13.08.2009 r., sygn. Dz. Kw. 19281/09.

k. 560 pismo z ZUS w S. z dnia 23.04.2013 r.

Aktem notarialnym z dnia 30 kwietnia 2004 roku, Repertorium (...), J. G. (2) zbyła na rzecz E. D. oraz R. D., działającego w imieniu i na rzecz J. D. oraz B. D. (1), lokal mieszkalny oznaczony numerem (...) położony w S. przy ul. (...), o łącznej powierzchni użytkowej 106,30 m2, w udziałach po ½ części. Wartość przedmiotu umowy strony ustaliły na kwotę 260.000 zł, w tym cena każdego z udziałów stanowiła kwotę 130.000 zł. E. D. nabycia dokonała z majątku odrębnego, gdyż w jej małżeństwie obowiązywał ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

W dniu 2 czerwca 2009 roku, aktem notarialnym Repertorium A numer (...), E. D. oraz R. D., działający w imieniu i na rzecz J. D. oraz B. D. (1), zbyli przedmiotową nieruchomość na rzecz W. P. za kwotę 700.000 zł. Strony odnotowały, że część ceny w kwocie 479.000 zł została przez kupującego zapłacona stronie sprzedającej stosownie do zbywanych udziałów w dniu zawarcia przedmiotowej umowy. Pozostałą kwotę W. P. zobowiązał się zapłacić w ten sposób, iż do dnia 3 czerwca 2009 roku zobowiązał się zapłacić kwotę 121.000 zł na rachunek (...) Bank SA z siedzibą w G. tytułem spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez R. i E. D., a kwotę 100.000 zł w terminie do dnia 31 lipca 2009 roku. Jednocześnie wydanie przedmiotu umowy miało nastąpić do dnia 31 lipca 2009 roku. Strony ustaliły również, że warunkiem przekazania kwoty 100.000 zł będzie uregulowanie przez E. D. wszystkich zobowiązań powstałych w toku prowadzonych przeciwko wymienionej postępowań egzekucyjnych, zabezpieczonych ostrzeżeniami o toczących się egzekucjach wpisanych w dziale III księgi wieczystej urządzonej dla przedmiotowej nieruchomości. Z treści aktu notarialnego wynikało, że E. D. z tytułu zaległości w sprawach egzekucyjnych prowadzonych przez komornika sądowego R. W. na dzień 26 maja 2009 roku posiadała zadłużenie w łącznej kwocie 49.582,53 zł. E. D. oraz jej mąż nie opuścili mieszkania.

W. P., pomimo wskazanego zapisu aktu notarialnego, nie zapłacił w całości kwoty 479.000 zł. Przekazał bowiem stronie sprzedającej łączną kwotę 50.000 zł, w trzech transzach: dwa razy po 15.000 zł, raz 20.000 zł oraz kwotę 121.000 zł, którą przelał na rachunek (...) Bank SA tytułem spłaty pożyczki hipotecznej. W dniu 10 października 2012 roku skierował do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie pozew o zapłatę kwoty 49.500 zł, tytułem bezumownego korzystania przez E. D., J. D. i B. D. (1) z przedmiotowej nieruchomości od dnia 1 grudnia 2009 roku do 31 sierpnia 2012 roku. Również w dniu 10 października 2012 roku złożył do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu w części dotyczącej wydania przedmiotu umowy w posiadanie W. P.. Postanowieniem z dnia 19 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie IX Wydział Egzekucyjny, za sygn. IX Co 8568/12, nadał klauzulę wykonalności przedmiotowemu aktowi notarialnemu w zakresie wydania nieruchomości W. P..

W dniu 18 lutego 2013 roku E. D., J. D. i B. D. (1) złożyli przeciwko W. P. pozew o ustalenie nieważności umowy z dnia 2 czerwca 2009 roku, zawartej w formie aktu notarialnego Repertorium A numer (...). Sprawa jest prowadzona przed Sądem Okręgowym w Szczecinie pod sygn. I C 176/13.

Dowód:

k. 9-19 akt notarialny z dnia 30.04.2004 r. repertorium (...)

k. 123-129 akt notarialny z dnia 2.06.2009 r. repertorium(...)

k. 441, 566, 1317verte-1318, 1367verte-1367, 1384 w części zeznania W. P.

k. 494-495 w części zeznania B. D. (1)

k. 507, 1319 zeznania R. D.

k. 656-683 akta I C 1823/12

k. 630-638 akta IX Co 8568/12

k. 1241verte-1243, 1366verte-1367 wyjaśnienia oskarżonej

k. 1338-1365 dokumenty ze sprawy I C 176/13

W toku przeprowadzonych postępowań egzekucyjnych KM 526/09, KM 487/09, KM 674/09, KM 1663/09, z wniosku D. S., (...) sp. z o. o. z siedzibą w S., (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., Prokuratury Rejonowej S. – N., komornik dokonał oszacowania nieruchomości i w dniu 26 marca 2009 roku odbyła się pierwsza licytacja przysługującego E. D. udziału w nieruchomości lokalowej o powierzchni użytkowej 107,82 m2, położonej przy ul. (...) w S.. Wobec jej bezskuteczności w dniu 17 czerwca 2010 roku odbyła się druga licytacja, na którą nie stawił się żaden licytant.

E. D. prowadziła wskazaną działalność gospodarczą od 16 lutego 1995 roku do 23 września 2008 roku, kiedy nastąpiło jej zawieszenie. Z dniem 28 kwietnia 2010 roku ją zlikwidowała. Nie złożyła zeznań podatkowych za lata 2009 – 2011. Z zeznania Pit-36 za rok 2007 wynika, że uzyskała dochód w wysokości 5.619,23 zł, w 2008 roku dochód w wysokości 10.889 zł. Była zatrudniona w firmie (...) w wymiarze ¼ etatu, uzyskując wynagrodzenie w kwocie wolnej od zajęcia. Również bezskuteczne okazało się zajęcie wierzytelności w urzędzie skarbowym, ponieważ nie nadpłaciła podatku. W toku wskazanych postępowań egzekucyjnych dokonano zajęcia rachunków bankowych E. D. w M. (...)oraz (...) Bank, niemniej zajęcia te okazały się bezskuteczne z powodu braku na nich środków pieniężnych. Na nazwisko E. D. nie były zarejestrowane żadne pojazdy. W toku czynności terenowych komornicy nie ustalili ruchomości należących do wymienionej, a mogących podlegać zajęciu.

Dowód:

k. 241 zaświadczenie o zmianie we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej

k. 758-795 akta komornicze KM 526/09 (poprzednio IV KM 1218/07)

k. 414-415, 694-732 akta komornicze KM 487/09 (poprzednio IV KM 1070/07)

k. 421-422, 735-744 akta komornicze KM 674/09,

k. 427-428, 745-757 akta komornicze KM 1663/09

k. 492 pismo z Urzędu Miasta S. z dnia 9.08.2012 r.

k. 439 dokumentacja podatkowa uzyskana z Drugiego Urzędu Skarbowego w S.

k. 440 dokumentacja podatkowa uzyskana z Trzeciego Urzędu Skarbowego w S.

W dniu 1 października 2007 roku E. D. zawarła z J. Z. (1) umowę pożyczki w kwocie 20.000 zł, z terminem zwrotu do dnia 28 września 2009 roku. Zabezpieczeniem umowy było ustanowienie hipoteki kaucyjnej do 20.000 zł na udziale do ½ części lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w S.. Po sprzedaży przedmiotowej nieruchomości E. D., z pieniędzy, które otrzymała od W. P., zwróciła J. Z. (2) kwotę 20.000 zł.

Komornik sądowy Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie R. W. prowadził z wniosku (...) sp. z o. o. z siedzibą w M. postępowanie egzekucyjne IV KM 1219/07 (następnie KM 527/09), na podstawie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu w dnia 10 lipca 2007 roku, w sprawie V GNc upr. 540/07. Należność główna wynosiła 3.198,16 zł, a odsetki 433,55 zł. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 26 listopada 2007 roku złożył wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącej się egzekucji, w dziale III księgi wieczystej, dla nieruchomości przy ul. (...) w S.. Jednocześnie w dniu 23 czerwca 2009 roku postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, gdyż E. D. spłaciła w dniu 5 czerwca 2009 roku zadłużenie, pieniędzmi również z kwoty otrzymanej od W. P..

Komornik sądowy Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie R. W. prowadził z wniosku W. S. postępowanie egzekucyjne IV KM 208/08 (następnie KM 764/09), na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2007 roku, w sprawie II Ca 990/07. Należność główna wynosiła 5.000 zł, a odsetki 2.772,57 zł. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 13 marca 2008 roku złożył wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącej się egzekucji w dziale III księgi wieczystej, dla nieruchomości przy ul. (...) w S.. Pismem z dnia 8 września 2011 roku wierzyciel zwrócił się do komornika o umorzenie postępowania egzekucyjnego w związku z zapłatą przez E. D. zobowiązania do rąk wierzyciela. Zapłata nastąpiła również z kwoty przekazanej przez W. P.. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 12 października 2011 roku.

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie P. M. prowadził z wniosku Wspólnoty Mieszkaniowej (...), przy ul. (...) postępowanie egzekucyjne KM 1534/08 (następnie KM 1672/09), na podstawie nakazu zapłaty z dnia 28 sierpnia 2008 roku, wydanego w postanowieniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Szczecinie pod sygn. II NC 877/08. Należność główna wynosiła 1.605,60 zł. a odsetki 129,38 zł. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 16 lutego 2009 roku złożył wniosek o wpisanie ostrzeżenia w dziale III księgi wieczystej dla nieruchomości przy ul. (...) w S. o toczącej się egzekucji. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2009 roku. W jego toku E. D., z otrzymanej od W. P. kwoty, w dniach 29 lipca 2009 roku i 4 sierpnia 2009 roku spłaciła zadłużenie do rąk wierzyciela.

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie R. W. prowadził z wniosku II Urzędu Skarbowego w S. postępowanie egzekucyjne KM 4128/09, na podstawie tytułu wykonawczego nr SM (...), wystawionego w dniu 21 sierpnia 2007 roku. Należność główna wynosiła 744,80 zł, a odsetki 190,57 zł. W toku postępowania egzekucyjnego komornik w dniu 26 marca 2009 roku złożył wniosek o wpisanie ostrzeżenia w dziale III księgi wieczystej dla nieruchomości przy ul. (...) w S. o toczącej się egzekucji. W dniu 4 czerwca 2009 roku E. D. spłaciła zadłużenie wierzycielowi, również z pieniędzy otrzymanych od W. P.. Postępowanie egzekucyjne KM 4128/09 w dniu 2 lutego 2010 roku zostało umorzone.

Nie ustalono jak postąpiła E. D. z pozostałą kwotą otrzymaną od W. P., przy czym prawdopodobnie przeznaczyła ją na spłatę zadłużenia względem siostry.

Dowód:

k. 27-30 umowa pożyczki z dnia 1.10.2007 r.

k. 568, 1308verte-1309 zeznania J. Z. (1)

k. 56-59 wniosek o wpis w księdze wieczystej postępowania KM 527/09

k. 733-734 akta komornicze IV KM 1219/07 (KM 527/09)

k. 423-426 akta komornicze KM 764/09 (poprzednio 208/08)

k. 76-79 wniosek o wpis w księdze wieczystej postępowania KM 764/09

k. 653 zeznania W. S.

k. 337-409 akta komornicze KM 1534/08 (następnie KM 1672/09)

k. 95-100 wniosek o wpis w księdze wieczystej postępowania KM 1672/09

k. 114-118 wniosek o wpis w księdze wieczystej postępowania KM 4128/09

k. 432-434 dokumenty z akt komorniczych KM 4128/09

k. 539-549 dowody wpłaty do II Urzędu Skarbowego w S.

  E. D. ma wykształcenie średnie, z zawodu jest handlowcem. Jest mężatką, matką dwójki dzieci. Na dzień 15 października 2015 roku utrzymywała się z pracy w(...)na ¼ etatu, z dochodem to 600-800 zł netto, jak też pracowała dorywczo na terenie Niemiec, z czego otrzymywała dochód ok 400-600 euro kwartalnie. Majątku nie posiadała. W czasie rozważanego czynu nie miała z przyczyn chorobowych zniesionej, ani znacznie ograniczonej zdolności rozpoznawania jego znaczenia i kierowania swoim postępowaniem. Rozpoznano u niej przebyte zaburzenie adaptacyjne. Oskarżona była karana za przestępstwo z art. 56 § 2 kks.

Dowód:

k. 804, 1073, 1241 oświadczenie oskarżonej

k. 944 dane osobopoznawcze

k. 1380 informacja o karalności

k. 1220-1225 opinia sądowo-psychiatryczna

k. 1071, 1072 informacje o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w roku 2014

E. D. przesłuchana w charakterze podejrzanego nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i początkowo odmówiła złożenia wyjaśnień. Przesłuchana ponownie złożyła wyjaśnienia, z których wynika, iż zarówno na jak i komornicy próbowali sprzedać jej nieruchomość przez okres około 14 miesięcy. Następnie po jej sprzedaży 90% otrzymanej kwoty przeznaczyła na spłatę swoich wierzycieli. (k. 805, 942 verte).

Przed sądem w dniu 15 października 2015 roku ponownie nie przyznając się, złożyła wyjaśnienia. Podała, że W. P., który jest wpisany jako właściciel nieruchomości przy ul. (...), to jej długoletni znajomy, z którym współpracowała od 1991 roku będąc zatrudniona w firmie, której był właścicielem, a jej mąż od 1993 roku, a później stale współpracujący w ramach działalności gospodarczej. Kiedy w 2008 roku poprzez problemy finansowe, które były konsekwencjami postępowania komorniczego prowadzonego przez komornika R. W. i aresztowaniem jej męża, zwrócili się do niego o pomoc. Prowadzone czynności przez komornika, skutkowały dwukrotną licytacją moich udziałów z nieruchomości, jednakże nie było chętnych do nabycia tych udziałów, a ona swoimi siłami chciała sprzedać tą nieruchomość. Na tamten okres i pogłębiający się kryzys nie znalazła nabywcy. Kiedy bank, który udzielił jej pożyczki hipotecznej, wypowiedział umowę kredytową, zwrócili się z mężem o pomoc finansową do pana P.. Ten zgodził się na udzielnie takiej pożyczki, jednak oczekiwał, że w jej ramach zgodzi się na przeniesienie na niego udziału udziałów w nieruchomości. Przed planowanym aktem zmienił zdanie i rozszerzył swoje oczekiwanie, że na jego rzecz maja być przeniesione udziały nie tylko oskarżonej, ale i teściów, tak żeby się stał jedynym właścicielem nieruchomości. Na tamtą chwilę nieruchomość był obciążona hipoteką, kaucyjną na rzecz Bank, w wysokości ponad 46 tys. F. oraz hipoteką kaucyjną na rzecz J. Z. (1). Było to zabezpieczenie pożyczki udzielonej aktem notarialnym w wysokości 20.000 zł w 2007 roku. Ustalone zostało z P., że spłaci kredyt, który był udzielony na zakup tej nieruchomości, pożyczkę Z., aby ją można było wykreślić z hipoteki oraz przekaże oskarżonej kwotę na spłatę pozostałych wierzycieli. Będzie mogła tam dalej zamieszkiwać, po zwrocie ustalonej kwoty, która łącznie przewidywała odsetki w wysokości 8 % od ustalonej kwoty nieruchomości. 2 czerwca 2009 roku przystąpiła do aktu, w którym to została przeniesiona na rzecz W. P. pełna własność nieruchomości, w zamian za to przelał pieniądze na rzecz banku, ok.121.000 zł, przekazał 20.000 zł pani Z., która także podpisała zgodę na wykreślenie hipoteki i przekazał oskarżonej 30.000 zł na spłatę pozostałych wierzycieli, doliczając do kwoty pożyczki koszty aktu notarialnego ponad 17.000 zł oraz odsetki. Łącznie pożyczka opiewała na kwotę 188 tys. zł. Te 30.000 zł, które zostały jej przekazane, rozdysponowała w następujący sposób: spłaciła wspólnotę mieszkaniową ok. 3.000 zł, dostawcę z którym wcześniej współpracowałam w ramach działalności gospodarczej – N. w kwocie 3.300 zł, W. S. 9.000 zł, firmę komputerową, z którą także współpracowałam, nazwy nie udało mi się ustalić, w kwocie 7.000 zł, oraz 7.000 zł, które były jej udzielone w formie pożyczki na kaucję. Pożyczki udzieliła we wskazanej kwocie siostra oskarżonej. Spłaciła również zadłużenie na rzecz urzędu skarbowego w kwocie 1500 zł. Spłata pożyczki dla W. P. miała nastąpić w jak najszybszym okresie, między innymi poprzez dalszą odsprzedaż nieruchomości, jednak w wyniku dalszych problemów finansowych, zamknięcia działalności gospodarczej, nie udało się jej spłacić wymienionego i zmieniło się jego stanowisko, znacznie zwiększył on wysokość odsetek, które doliczał do pożyczonej kwoty, a także doliczył kwoty, które z dawnych lat miały być kwotami, które nie podlegały rozliczeniu w ramach współpracy z moim mężem. Z kwoty 188.000 zł roszczenia W. P. wzrosły do 480.000 zł.

Oskarżona zaprzeczyła, żeby otrzymała przy akcie notarialnym kwotę 479.000 zł. Odpowiadała, że na tamten okres, kiedy z kwoty 30.000 zł zaspokajała wierzycieli, poza wymienionymi, znani jej byli: prokuratura, E. (...) i pan S.. Nie przypominała sobie więcej wierzycieli, tych z aktu oskarżenia również. Kwota 479.000 zł miała się zazębiać z przewidywalną wartością nieruchomości, była to różnica pomiędzy kwotą spłaconą przez pana P., a kredytem hipotecznym, w późniejszym okresie miało być dopłacone 100.000 zł przez pana P., co łącznie miało dawać 700.000 zł, które miały stanowić wartość nieruchomości. Żądaniem pana P. było, że ma pokwitować, że dostała taką kwotę. Na tamtą chwilę przewidując, że będzie to rozwiązanie tymczasowe, zgodziła się na nie, przede wszystkim, żeby był spłacony kredyt hipoteczny. Ponieważ P. znała od wielu lat myślała, że w akcie notarialnym podpisanie takiej kwoty niczym jej nie grozi.

Po odczytaniu wcześniejszych wyjaśnień stwierdziła, że nie mówiła o rozliczeniach z W. P. mając dalej nadzieję, że polubownie załatwi z nim zapłatę tych zobowiązań i nie chcąc mu zaszkodzić, na tamtą chwilę wiedziała, że są to czynności pozorne. W ramach dysponowanych środków od pana P. chciała je rozdysponować rozsądnie, wybrała siostrę a nie T – M., bo przypuszczała, że będzie jeszcze potrzebować siostry. Nie miała pisemnej umowy pożyczki z siostrą (k. 1241 verte – 1243).

Swoje depozycje utrzymała w trakcie konfrontacji z W. P. (k. 1366 – 1367).

Sąd zważył, co następuje:

Poza sporem w sprawie było istnienie zobowiązań oskarżonej względem swoich wierzycieli. Szczegółowo zobowiązania ich zostały opisane w podstawie faktycznej rozstrzygnięcia. Wskazani wierzyciele E. D. uzyskali tytuły wykonawcze względem niej, a swoich należności nie wyegzekwowali, występując na drogę całkowicie bezskutecznych egzekucji. Ustalenia w tym zakresie wynikają z wymienionych dokumentów oraz zeznań świadków. Zresztą oskarżona ich nie kwestionowała, twierdząc jedynie, że nie wszystkie zobowiązania pamiętała. Niemniej te zostały potwierdzone dokumentami, wynikały z umów, które zawierała, następnie wezwań do zapłaty, powództw i wreszcie wyroków sądów. Dokumenty te oskarżona znała, bo jak wynika z akt sprawy, odbierała korespondencję nie tylko od wierzycieli, ale z sądów i od komorników.

W związku z tym ustaleniem, należało następnie zweryfikować, czy jej działanie mieściło się w ramach zarzucanego przestępstwa. Nie tylko pewne jest, że E. D. zdawała sobie sprawę z zaległości wobec kontrahentów, przecież zawarła z nimi umowy i z nich nie realizowała, jak też zaprzestała opłacania należności publicznoprawnych, ale pewne też jest, że już przynajmniej od roku 2008 miała poważne kłopoty finansowe. W tym roku zawiesiła działalność gospodarczą, a z płatnościami na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zalegała od sierpnia 2004 roku. Nie regulując również zobowiązań podatkowych, za lata 2009 – 2011 nie złożyła zeznań podatkowych. Z kolei czas płatności nieuregulowanych zobowiązań wobec pozostałych wierzycieli sięgał nawet 2005 roku (należność (...) sp. z o. o. z siedzibą w W.), poprzez 2007 roku (należność wobec D. S., (...) sp. z o. o. z siedzibą w S., A. K.), by w kolejnym roku do 2009 roku ilość zaległych należności oskarżonej wobec jej kontrahentów zaczęła szybko narastać, do całkowitego zaprzestania ich regulowania. Potwierdzeniem niewypłacalności E. D. były następnie nieskuteczne egzekucje komornicze, szczegółowo opisane wyżej. Oskarżona, o czym była już mowa, odbierała wszelką korespondencję od wierzycieli, następnie z sądów prowadzących sprawy z ich powództwa, jak i zawiadomienia komorników. W tym czasie jedyny jej majątek stanowił udział wynoszący ½ części lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym w S. przy ul. (...).

W konsekwencji wiedziała, że w dniu 2 czerwca 2009 roku miała opisanych w podstawie faktycznej wierzycieli, których wierzytelności nie zaspokajała i dla których sprzedaż jedynego jej majątku automatycznie oznaczała brak możliwości zaspokojenia ich roszczeń. Natomiast, żadnego znaczenia nie ma, czy uzyskała pełną, czy częściową zapłatę ceny za swój udział w nieruchomości.

Sąd uznał bowiem oskarżoną D. za winną tego, że w dniu 2 czerwca 2009 roku w S., działając w celu udaremnienia wykonania wyroku zaocznego z dnia 1 sierpnia 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie II C 314/07; wyroku zaocznego z dnia 14 marca 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie XI GC 24/07; nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19 września 2007 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie IX GNc 7729/07; postanowienia Prokuratury Rejonowej S. – N. w S. z dnia 9 maja 2008 roku, w sprawie 1 Ds. 3912/07; nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 czerwca 2008 roku, wydanego przez Sąd Rejonowy (...) w G. w sprawie V GNc 1552/08; tytułów wykonawczych wydanych przez Prezydenta Miasta S.: w dniu 16 lutego 2009 roku, w sprawie (...) (...) (...) i w dniu 10 marca 2009 roku w sprawie (...)/3. (...) oraz w celu udaremnienia mającego zapaść orzeczenia sądu z powództwa J. G. (1), udaremniła zaspokojenie swoich wierzycieli, tj. D. S., (...) Finanse sp. z o. o. z siedzibą w S., (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuraturę Rejonową S. – N. w S., A. K., Prezydenta Miasta S. oraz J. G. (1), w ten sposób, że zbyła na rzecz W. P. zajęty i zagrożony zajęciem udział wynoszący 1/2 części lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym w S. przy ul. (...) o wartości 350.000 złotych, a ze środków uzyskanych z jego sprzedaży w kwocie 171.000 złotych zaspokoiła cześć wierzycieli, pomijając wyżej wymienionych.

Zmieniając opis czynu sąd właściwie określił krąg ujawnionych wierzycieli, w tym pomijając Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.. Ten wierzyciel oskarżonej nie dysponował tytułem egzekucyjnym przed dniem 2 czerwca 2009 roku, bo decyzję o nr (...) wydał w dniu 23 lipca 2009 roku. Organ państwowy, który nie wydał orzeczenia, w związku z brakiem stosunku obligacyjnego, nie jest bowiem wierzycielem w rozumieniu art. 300 § 1 kk, ale może być wierzycielem z art. 300 § 2 kk, jeżeli legitymowałby się tytułem egzekucyjnym przed dniem zbycia składniku majątku (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20.11.2000 roku, w sprawie, I KZP 31/00, opubl. OSNKW 2001/1-2/5). Sąd prawidłowo również przytoczył dane wierzycieli, bo te, szczególnie w zakresie osób prawnych, były pomylone.

Jednocześnie podzielił zbieżne stanowisko piśmiennictwa, że warunkiem karalności na podstawie art. 300 § 2 kk jest istnienie roszczenia wierzyciela oraz świadomość sprawcy, że wierzyciel przystąpił lub ma poważny zamiar, w ten czy inny sposób ujawniony, przystąpić do egzekucji tego roszczenia. Nie jest natomiast takim warunkiem istnienie samego orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, którego wykonanie dłużnik zamierza udaremnić. Przedmiotem przestępnych zabiegów dłużnika może być zarówno orzeczenie już zapadłe, jak i orzeczenie, które ma dopiero zapaść (por. J. Majewski (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV, opublikowane: WK2016). Podobne art. 300 § 2 kk interpretuje judykatura. W szczególności Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 listopada 2011 roku, w sprawie V KK 226/11, opubl. OSNKW 2012, nr 2, poz. 21 wskazał, że „przestępstwo określone w art. 300 § 2 kk dotyczy także mienia „zagrożonego zajęciem”. Nie jest więc wymagane, aby w czasie przestępnego działania istniało już orzeczenie, którego wykonanie sprawca chce udaremnić. Przestępstwa z art. 300 § 2 kk można się zatem dopuścić również wtedy, gdy egzekucja dopiero grozi, a więc w okresie, kiedy wierzyciel w sposób niedwuznaczny daje do zrozumienia, że postanowił dochodzić swojej pretensji majątkowej w drodze sądowej. Wystarczające jest więc, by składniki majątku były zagrożone zajęciem, jeżeli istnieje obiektywne, rzeczywiste i bezpośrednie niebezpieczeństwo zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo, z którym należy się liczyć. (…) Tak więc działanie w celu udaremnienia egzekucji może mieć miejsce przed jej wszczęciem, albowiem wystarczy, że mienie jest zagrożone zajęciem, a więc już wtedy, gdy wierzyciel złożył pozew lub niedwuznacznie wyraził zamiar wytoczenia powództwa.” (analogicznie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 1998 roku, w sprawie I KZP 9/98, opubl. OSNKW 1998, nr 7-8, poz. 31; czy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2015 roku, w sprawie III KK 371/14, opubl. OSNKW 2015, nr 7, poz. 63).

W związku z tym mienie oskarżonej było zajęte lub zagrożone zajęciem nie tylko w związku z wierzytelnościami potwierdzonymi na dzień 2 czerwca 2009 roku orzeczeniami sądów, ale też złożonym w dniu 31 lipca 2008 roku pozwem przez J. G. (1), stąd niewłaściwie prokurator kwalifikował zachowanie oskarżonej względem tej pokrzywdzonej z art. 300 § 1 kk.

Przyjmując w opisie czynu, że względem części wierzycieli mienie było zajęte, a względem pozostałych zagrożone zajęciem, miał na względzie treść art. 925 kpc. Zgodnie z przepisem ustawodawca przewidział trzy osobne momenty, które decydują o momencie zajęcia nieruchomości:

1)  chwila doręczenia (odbiór pisma lub brak odbioru w związku z właściwym doręczeniem) dłużnikowi wezwania do zapłaty należnej kwoty,

2)  chwila dokonania wpisu w księdze wieczystej lub chwila złożenia wniosku do zbioru dokumentów, tj. chwila złożenia wniosku o dokonanie wpisu – ostrzeżenia zgodnie z art. 924 kpc do sądu właściwego ze względu na prowadzoną księgę wieczystą,

3)  chwila powzięcia wiadomości o wszczęciu egzekucji, tj. jakakolwiek chwila, w której dłużnik powziął wiadomość o wszczęciu egzekucji z dowolnego źródła.

Momenty te mają podstawowe znaczenie dla uznania, że doszło do zajęcia nieruchomości. Najważniejszą chwilą jest ta która wystąpiła najwcześniej, czyli jeżeli dłużnik powziął wiadomość o wszczęciu egzekucji wcześniej niż doręczenie np. wezwania do zapłaty, to ten moment jest wiążący dla zajęcia nieruchomości.

Jednocześnie opisując na nowo zachowanie oskarżonej w wyroku, w przypadku wierzycieli, którzy uzyskali tytuły egzekucyjne przed 2 czerwca 2009 roku, przytoczył prawidłowo dane zapadłych orzeczeń, bo w tym zakresie akt oskarżenia zawiera błędy, w szczególności w dacie wydania wyroku z powództwa (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., w sprawie IX GNc 7729/07.

Wyraźnie też określił wszystkie znamiona przypisanego przestępstwa, w tym w związku z przyjęciem względem J. G. (1) zachowania z art. 300 § 2 kk, wyeliminował kwalifikację z art. 300 § 1 kk. Wyeliminował też działanie w warunkach czynu ciągłego z art. 12 kk, uznając, że oskarżona dopuściła się przypisanego przestępstwa w dniu 2 czerwca 2009 roku, kiedy zbyła jedyny składnik swojego majątku, czym udaremniając wykonanie tytułów egzekucyjnych, udaremniła zaspokojenie swoich wierzycieli.

Sąd odnotował również, że oskarżona zaspokajała część swoich wierzycieli, pomijając innych. Niemniej nie prowadzi to do konieczności uzupełnienia kwalifikacji o art. 302 kk. Zgodnie bowiem ze słusznymi poglądami doktryny i judykatury – art. 302 § 1 kk nie może pozostawać w zbiegu z art. 300 § 1–3 kk, bo zakresy zastosowania tych przepisów całkowicie się różnią. Spłacanie wierzyciela (art. 302 § 1 kk) nie ma wspólnych desygnatów z żadną z czynności wykonawczych z katalogu określonego w art. 300 § 1–3 kk i prowadzi do zawiązania zupełnie nowego stosunku zobowiązaniowego, natomiast sprawca czynu z art. 302 § 1 kk wykonuje zobowiązanie istniejące wcześniej, którego powstanie nie jest wynikiem przestępnego zachowania. Podobnie jest w przypadku obciążania składników majątku. Realizując znamiona z art. 302 § 2 kk, dłużnik zabezpiecza wierzytelności, które istniały wobec niego już wcześniej, natomiast przez obciążenie składników majątku w rozumieniu art. 300 § 1–3 kk należy rozumieć ustanawianie ograniczonych praw rzeczowych na zabezpieczenie nowych zobowiązań (tak M. Kozaczek, Faworyzowanie wierzycieli – przestępstwo z art. 302 § 1 kk, „Prawo Bankowe” 2007, nr 10; A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. II, Zakamycze 2006; Filar Marian (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. IV, wyd. WK2014; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 kwietnia 2014 roku, w sprawie II AKa 36/14).

W konsekwencji wskazanych rozważań sąd uznał, że oskarżona dopuściła się opisanego powyżej czynu, który należy kwalifikować z art. 300 § 2 kk.

Na wskazaną ocenę, o czym była już mowa, nie ma wpływu, że oskarżona nie uzyskała zapłaty całości ceny z tytułu sprzedaży swojego udziału w nieruchomości. W tym zakresie sąd ustalił odmiennie niż prokurator, że kwota łączna, którą przekazał W. P. z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym w S. przy ul. (...), wynosiła łącznie 171.000 zł. To ustalenie wynika z wyjaśnień oskarżonej, popartych zeznaniami R. D. i ostatecznie zeznaniami W. P., który przyznał, że zapłacił oskarżonej kwotę 121.000 zł, regulując należność na rzecz (...) Bank SA, tytułem spłaty pożyczki hipotecznej oraz w transzach kwotę 50.000 zł, którą wymieniona wydała w większości na część swoich wierzycieli. W związku z tym nie dał wiary świadkowi B. D. (2), że otrzymał kwotę 350.000 zł (vide k. 494 verte), uznając, że jego depozycje, ale też pierwsze wyjaśnienia oskarżonej, sprzyjały W. P., będąc konsekwencją też zapisów aktu notarialnego. Niemniej, o ile te okoliczności mogą mieć znaczenie przy weryfikacji powództwa o ustalenie nieważności umowy z dnia 2 czerwca 2009 roku, w sprawie I C 176/13, nawet wyrok uwzględniający pozew, nie wpłynie na odpowiedzialność karną oskarżonej za czyn z art. 300 § 2 kk. Pomimo bowiem, że takie orzeczenie w stosunku do W. P. może uznać wskazaną umowę za bezskuteczną, na dzień 2 czerwca 2009 roku nieruchomość powyższa były współwłasnością oskarżonej i jedynym wartościowym składnikiem jej majątku. Jej faktyczna sprzedaż we wskazanej dacie doprowadziła do definitywnego udaremnienia możliwości zaspokojenia wierzycieli E. D.. Orzeczenie o bezskuteczności umowy nie zmieni bowiem faktu, że jedyny majątek oskarżonej został usunięty i w ten sposób niemożliwe stało się zaspokojenie się z niego jej wierzycieli. Nawet uzyskanie całości ceny, która przecież wyrażała się w nieuchwytnym dla wierzycieli, pieniądzu, nie dawała gwarancji jej zaspokojenia. Zresztą tego typu zachowanie jest charakterystyczne dla dłużnika wielu wierzycieli, który zazwyczaj „ucieka” przed nimi z majątkiem, poprzez jego sprzedaż. O ile bowiem nie jest możliwe ukrycie nieruchomości, łatwo można to zrobić z pieniędzmi. Zbycie składnika majątku, które z racji definicji tego słowa zawsze jest odpłatne w odróżnieniu od jego darowania, wprost zostało wymienione w art. 300 § 1 kk jako działanie dłużnika.

Pomijając też, że obrońca oskarżonej nie zauważa, że ta otrzymała kwotę wyższą niż 50.000 zł, bo został spłacony jej dług względem banku, nie ma również racji, twierdząc w mowie końcowej, że nie działała z zamiarem udaremnienia zaspokojenia swoich wierzycieli, bo ich spłatę uniemożliwił W. P.. Po pierwsze, już na etapie aktu oskarżenia, zgodziła się na nieprawdziwy zapis o przepływie części ceny nieruchomości. Pozostaje to zupełnie nielogiczne z próbą wykazania, że z otrzymanych pieniędzy zamierzała spłacić wierzycieli. Jeżeli by tak było, to właśnie celem udowodnienia jakie środki otrzymała, winna akceptować tylko prawdziwe zapisy w tym zakresie. Po wtóre, nawet z otrzymanej kwoty 50.000 zł swoich wierzycieli spłacała wybiórczo. Deklarowane spłaty nie pokrywają się z uzyskaną kwotą 50.000 zł, a żeby udowodnić, że w całości ta kwota została przeznaczona na ten cel, oskarżona podaje wierzycieli typu siostra, czy bliżej nieokreśloną firmę komputerową, co jest wątpliwe. O ile faktycznie z siostrą mogła nie podpisać umowy pożyczki, dług względem kontrahenta na pewno byłby udokumentowany umowami, czy fakturami, a oskarżona nie była wstanie nawet podać jego nazwy (vide k. 1242). Przede wszystkim jednak oskarżona z uzyskanej kwoty spłacała wierzycieli wedle swojego uznania. To uznanie wskazuje, że nie miała zamiaru spłaty wszystkich, bo o ile tak by było, licząc przecież na kolejne pieniądze od W. P., spłacałaby swoje długi proporcjonalnie. Wymieniona natomiast wybrała kilku do spłaty, zupełnie ignorując pozostałe długi. To bez wątpienia świadczy, że działała w celu udaremnienia zaspokojenia pozostałych wierzycieli.

Wymierzając oskarżonej karę sąd, realizując dyrektywy zawarte w art. 53 i nast. kk, kierował się własnym uznaniem i ustawowymi granicami zagrożenia karą, biorąc pod uwagę stopień winy sprawcy, stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, jak również potrzebę wychowania sprawcy w poszanowaniu dla porządku prawnego oraz zapobiegnięcia jego powrotowi do przestępstwa, bacząc przy tym, by wymierzona kara spełniała funkcję prewencji generalnej i stanowiła dla społeczeństwa czytelny sygnał, iż popełnianie przestępstw nie może być i nie będzie w demokratycznym państwie prawa tolerowane.

Do okoliczności obciążających oskarżoną za przypisane przestępstwo zaliczył przede wszystkim wysoki stopień winy, przejawiający się w umyślnym i dość premedytowanym działaniu, zmierzającym w sposób konsekwentny, przemyślany i wymagający wielu czynności formalnych (np. umowy w formie aktu notarialnego wielu stron), do wyzbycia się jedynego znaczącego składniku majątku i mającego doprowadzić do utrudnienia lub udaremnienia egzekucji wierzytelności, potwierdzonych orzeczeniami. Winy oskarżonej nie wyłączył również jej stan psychiczny, który nie miał wpływu, jak wynika z prawidłowej opinii biegłych psychiatrów, na jej poczytalność w chwili popełnienia przestępstwa.

Kolejną okolicznością obciążającą E. D. jest stopień społecznej szkodliwości przestępstwa. Uwzględniając do jego oceny kryteria z art. 115 § 2 kk, w tym okoliczności przedmiotowo – podmiotowe czynu, a mianowicie – z jednej strony w/w konsekwentny i dość skomplikowany sposób działania, a także wysokość powstałej szkody, która dotyka siedmiu wierzycieli, z drugiej – związaną z tym motywację, obliczoną na uniknięcie odpowiedzialności za przede wszystkim zobowiązania cywilnoprawne, w tym w dość wysokich kwotach, należy przyjąć, że ów stopień był znaczny.

Natomiast na korzyść oskarżonej sąd poczytał, że jest osobą niekaraną za przestępstwo powszechne, tylko z kodeksu karnego skarbowego. Do okoliczności łagodzących zaliczył również dotychczasowy ustabilizowany tryb życia.

W tych okolicznościach sprawy wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności. W ocenie sądu tak wymierzona kara zrealizuje cele w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Kara ta sprzyjać będzie właściwemu kształtowaniu się świadomości prawnej społeczeństwa, wpływając na umocnienie przekonania, że żadne przestępstwo nie uchodzi bezkarnie i nie popłaca, a wręcz przeciwnie spotyka się ze sprawiedliwą represją karną, ale przede wszystkim umożliwi próbę wychowania oskarżonej w poszanowaniu do norm prawa regulującego relacje gospodarcze, tym samym wpojenia jej konieczności przestrzegania porządku prawnego. Należy bowiem pamiętać, że oskarżona dalej uczestniczy zawodowo w działaniach, które mogą generować zobowiązania, bo pracuje w biurze nieruchomości. Z drugiej strony – wymiar kary uwzględnia, że od popełnionego przestępstwa minęło już ponad 7 lat, a w tym czasie oskarżona zachowywała się poprawnie.

Mając też bezpośrednią styczność z oskarżoną, analizując jej właściwości i warunki osobiste, a w szczególności rzeczony długi okres czasu pomiędzy popełnieniem czynu a wydaniem wyroku, sąd dopatrzył się pozytywnej prognozy o jakiej mowa w art. 69 § 1 i 2 kk i wymierzył karę pozbawienia wolności z dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia jej wykonania. Dodatkową gwarancją właściwego zachowania się wymienionej będzie dwuletni okres próby.

W związku z tym, że dolegliwość orzeczonej kary pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem wykonania, jest niższa niż w warunkach jej odbycia, sąd orzekł względem oskarżonej karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 20 zł każda. Przy ilości stawek uwzględnił przytoczone okoliczności czynu, z kolei przy określeniu wysokości kwotowej jednej stawki, dochody oskarżonej, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Wykonanie tak ukształtowanej kary grzywny, stanowić będzie odczuwalną dolegliwość dla oskarżonej, a ponadto przyczyni się do zapewnienia poczucia sprawiedliwości społecznej, w tym oczekiwanej przez pokrzywdzonych, pomimo nie wykonania kary pozbawienia wolności. Jako podstawę tej kary wskazał art. 33 § 2 kk, a nie art. 71 § 1 kk, bo oskarżona działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i taką korzyść osiągnęła. Korzyść majątkowa w rozumieniu art. 33 § 2 kk, to każde powiększenie aktywów w postaci pieniędzy lub przedmiotów mających postać materialną, wszystko to, co przynosi pożytek materialny, niezależnie od formy i rangi (por. Tadeusz Bojarski (red.), Aneta Michalska – Warias, Joanna Piórkowska – Flieger, Maciej Szwarczyk, Kodeks karny. Komentarz, wyd. VII, Opublikowano: LEX 2016). Korzyść majątkowa jest bowiem rozumiana bardzo szeroko. Chodzi tu każde, choćby przejściowe polepszenie sytuacji majątkowej. W grę wchodzi tu więc nie tylko trwałe przysporzenie majątkowe kosztem innej osoby. Dlatego też przyjmuje się, że korzyść majątkowa polega na zwiększeniu aktywów lub zmniejszeniu pasywów przez przysporzenie majątkowe, zmniejszenie lub uniknięcie strat albo zniesienie lub nawet uniknięcie obciążeń składników majątkowych. W konsekwencji więc postacie korzyści majątkowej mogą być bardzo różnorodne: bezprawne pozyskanie własności cudzej rzeczy, czy też innego prawa majątkowego, odroczenie spłaty długu, umorzenie części lub całości długu, uzyskanie prawa do czerpania korzyści z cudzego majątku czy też zabezpieczenie spłaty zaciągniętych zobowiązań na majątku o mniejszej niż umówiona wartości. Należy więc przyjąć, że korzyść majątkowa jest pojęciem szerokim, wykraczającym znacznie poza zakres przywłaszczenia cudzego mienia, i wiąże się ona z jakąkolwiek poprawą sytuacji majątkowej sprawcy lub innej osoby, przejawiającej się nawet w postaci choćby krótkotrwałego, lecz bezprawnego korzystania z cudzego mienia (por. Tomasz Oczkowski, Kodeks karny. Komentarz Violetta Konarska – Wrzosek (red.), Opublikowano: WK 2016; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2011 roku, w sprawie III KK 321/10, opub. LEX nr 846388; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2010 roku, w sprawie III KK 76/10, opubl. Biul. PK 2011, nr 2, poz. 4-5, teza nr 4; czy też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2012 roku, w sprawie V KK 12/12, opubl. LEX nr 4452184). Bez wątpienia oskarżona, która nie musiała spłacać swoich zobowiązań, polepszyła swoją sytuację majątkową.

W związku z treścią art. 415 § 1 kpk sąd nie orzekł obowiązków naprawienia szkody, w tym nawet w sytuacji, kiedy o to postulował pokrzywdzony (k. 985). Przepis art. 415 § 5 kpk w zdaniu drugim w sposób jednoznaczny wyklucza dopuszczalność rozstrzygania w różnych postępowaniach o tej samej szkodzie. Zakaz wynikający z przepisu odnosi się przy tym do każdego określonego w ustawie przypadku orzekania karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody, a więc także określonego w art. 46 § 1 kk i art. 72 § 2 kk (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009 roku, w sprawie IV KK 145/09; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2011 roku, w sprawie II KK 128/11). Jeżeli zatem roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono, to nie jest możliwe ponowne orzekanie o obowiązku naprawienia szkody i to niezależnie od tego, w jakim unormowaniu upatruje się podstawy rozstrzygania o tym obowiązku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2009 roku, III KK 68/09). Zgodnie więc z art. 415 § 5 kpk sąd nie powinien orzekać o środku karnym przewidzianym w art. 46 § 1 kk w sytuacji, gdy zachodzi tożsamość roszczenia. Sąd nie stwierdził również, żeby w związku z działaniem oskarżonej pokrzywdzony D. S. doznał krzywdy, rozumianej przecież jako cierpienia natury psychicznej, czy fizycznej, o co ten wnosił w dniu 2 stycznia 2014 roku (k. 985). Niemniej stwierdzając po uzasadnieniu wniosku i załącznikach do niego, że pokrzywdzony postulował o naprawienie szkody wynikającej z wyroku z dnia 1 sierpnia 2007 roku, zachodzi opisany przypadek z art. 415 § 5 kpk. Z kolei wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 6 czerwca 2014 roku (k. 1035), pochodził od podmiotu, który nie został uznany, z przyczyn już wyartykułowanych, pokrzywdzonym w sprawie.

Przedstawione rozstrzygnięcia w zakresie kary, wobec zmiany kodeksu karnego, kierując się zasadą powołanego art. 4 § 1 kk, sąd sformułował na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy, a więc w brzmieniu przed zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 20.02.2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 396), bo jest względniejsza dla oskarżonej. W szczególności aktualna treść art. 72 § 2 kk zobowiązuje sąd do obligatoryjnego orzeczenia jednego z przewidzianych przepisem obowiązków. Ponadto art. 33 § 2 kk, w brzmieniu przed zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 5.11.2009 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1589), przewidywał maksymalną ilość stawek dziennych grzywny na 360, przy obecnej 540.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania sąd w oparciu o art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk orzekł o jego kosztach, obciążając oskarżoną poniesionymi w sprawie wydatkami oraz w myśl art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223), opłatą.