Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż W. U. od 1 lipca 2016 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik w firmie (...) M. S. (1) w Ł.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż W. U. został zatrudniony od 1 lipca 2016 r., a już od 5 października 2016 r. zostały mu wystawione zaświadczenia o niezdolności do pracy. Wyniki przeprowadzonej kontroli wskazują zdaniem organu rentowego, że zatrudnienie W. U. i zgłoszenie do ubezpieczeń było czynnościami pozornymi dokonanymi z zamiarem uzyskania przez ubezpieczonego tytułu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego / decyzja k. 19-23 akt ZUS/.

W dniu 14 lutego 2017 r. odwołanie od decyzji ZUS złożył ubezpieczony wnosząc o jej zmianę i ustalenie, iż podlega ubezpieczeniu społecznemu od 1 lipca 2016 r. do 1 stycznia 2017 r. / odwołanie k. 2-3/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. / odpowiedź na odwołanie k. 8-9/.

Na rozprawie w dniu 3 października 2017 r. wnioskodawca poparł odwołanie. Zainteresowany M. S. (1) przyłączył się do stanowiska wnioskodawcy. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego /stanowiska 00:01:02 – 00:05:38, 00:13:19 – 00:15:15 - płyta CD k. 53/.

Na rozprawie w dniu 16 października 2018 r. pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych zgodnie z ryczałtem /stanowisko 00:28:23 – 00:30:00 – płyta CD k. 123/.

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek M. S. (1) od dnia 25 października 1988 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) Zakład Budowlano – (...). Główne miejsce wykonywania działalności to Ł., ul. (...), ponadto działalność prowadzona jest w Ł., ul. (...). Przedmiotem działalności gospodarczej płatnika składek jest wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych /wpis do Centralnej Ewidencji i (...) Działalności Gospodarczej k. 28/.

Wnioskodawca W. U. urodził się w dniu (...) Ostatnio, przed zatrudnieniem w firmie (...), w okresach: od 28 kwietnia 1997 r. do 30 listopada 1997 r. oraz od 3 czerwca 1998 r. do 30 listopada 1998 r. był zatrudniony na umowę o pracę w O. Spółdzielni Mieszkaniowej w O. na stanowisku murarza, od 8 czerwca 1994 r. do 31 marca 1995 r. w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. w Ł. na stanowisku murarza, od 5 lipca 1990 r. do 31 grudnia 1992 r. w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowisku robotnika budowlanego – brygadzisty, od 15 kwietnia 1988 r. do 31 maja 1989 r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Handlowym (...) sp. z o.o. w Ł. na stanowisku betoniarza – zbrojarza, od 1 sierpnia 1980 r. do 31 sierpnia 1982 r. oraz od 3 grudnia 1982 r. do 31 marca 1986 r. w (...) Kombinacie Budowlanym (...) w Ł. na stanowisku zbrojarza – betoniarza, betoniarza, od 1 grudnia 1972 r. do 20 grudnia 1975 r. w Zakładach (...) w Z. na stanowisku stażysty, pomocnika dowódcy roty / świadectwa pracy k. 43-51 odw./.

W okresie od 8 listopada 2005 r. do 31 marca 2007 r. wnioskodawca był zatrudniony u płatnika składek (...) Zakład Budowlano – (...) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera izolacji termicznych. Stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem /świadectwo pracy k. 51, zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:19:01 – 00:22:29 - płyta CD k. 84, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 – 00:17:44 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 – 00:17:40 – płyta CD 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06 - płyta CD k. 90/.

Wnioskodawca był niezdolny do pracy w okresach od 23 grudnia 2006 r. do 17 stycznia 2007 r., od 1 lutego 2007 r. do 28 lutego 2007 r., od 14 lipca 2008 r. do 18 lipca 2008 r. / zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego k. 125/

W okresie od 6 grudnia 2010 r. do 30 czerwca 2016 r. wnioskodawca był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna / pismo ZUS k. 124, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 – 00:17:44- płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 – 00:17:40, 00:17:53 – 00:20:49 – płyta CD 123/.

W okresach, w których wnioskodawca był osobą bezrobotną, pozostawał on na utrzymaniu swojej żony. Bezpośrednio przed podjęciem pracy u płatnika składek opiekował się chorą córką i żoną / zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 – 00:17:44 – płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:20:49 – 00:28:23 - płyta CD k. 123/.

Na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 1 lipca 2016 r. W. U. został zatrudniony w firmie (...) Zakład Budowlano – (...) na czas określony od 1 lipca 2016 r. do 1 stycznia 2017 r. z rodzajem umówionej pracy – roboty termoizolacyjne, układanie płytek gresowych w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem miesięcznym 1850 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano Ł. i teren całego kraju / umowa o pracę k. 34 oraz k. 61/.

Do ubezpieczeń społecznych w ZUS wnioskodawca został zgłoszony od 1 lipca 2016 r. w dniu 10 lipca 2016 r. /bezsporne, zgłoszenie do ubezpieczeń – akta osobowe – koperta k. 32/.

Sporządzona została cała dokumentacja kadrowa związana z zatrudnieniem wnioskodawcy. W szczególności wnioskodawca otrzymał na piśmie upoważnienie do wykonywania prac obsługi maszyn (...) 35. Zapoznano go z instrukcjami z zakresu BHP i przeszkolono w zakresie obsługi maszyn i urządzeń. Wnioskodawca zapoznał się także z treścią obowiązującego regulaminu pracy i wynagradzania /umowa o pracę k. 34, podanie o przyjęcie do pracy k. 33, oświadczenia k. 37-38, 40, upoważnienie k. 39 oraz akta osobowe – koperta k. 32/.

Zaświadczenie wystawione przez lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badań profilaktycznych z dnia 28 czerwca 2016 r. stwierdza brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy przez wnioskodawcę na stanowisku pracownika budowlanego /zaświadczenie lekarskie k. 35, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:17:44 -00:20:45 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 – 00:17:40 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej M. S. (1) współpracował z W. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Zakład (...) /zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:19:01 – 00:22:29 - płyta CD k. 84, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06, 00:25:06 – 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

W dniu 6 czerwca 2016 r. W. S. w ramach swojej działalności zawarł ze Wspólnotą Mieszkaniową (...) przy ul. (...) reprezentowaną przez spółkę z o.o. (...) Ł. umowę, przedmiotem której było wykonanie remontu balkonów oraz docieplenia ścian wraz z robotami towarzyszącymi w budynku przy ul. (...) w Ł.. Termin wykonania robót określono na okres od 14 czerwca 2016 r. do 30 września 2016 r. Mocą umowy przedstawicielem wykonawcy w odniesieniu do robót objętych umową wskazano kierownika robot w osobie zainteresowanego M. S. (1). Na inspektora nadzoru robót budowlanych powołano G. K. /umowa - koperta k. 87, zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:19:01 – 00:22:29, 00:22:29 - 00:23:20, 00:23:20 – 00:25:48 - płyta CD k. 84, zeznania świadka E. F. z dnia 7.08.2018 r. 00:09:31 – 00:21:30 – płyta CD k. 115, zeznania świadka G. K. z dnia 16.10.2018 r. 00:03:39 – 00:08:06 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06, 00:25:06 – 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Aneksem do powyższej umowy z dnia 27 lipca 2016 r., z uwagi na niemożność wykonania tych prac z powodu choroby W. S., ich wykonanie zlecono płatnikowi składek M. S. (1). Aneks został podpisany przez strony umowy oraz zainteresowanego /aneks do umowy z 27.07.2016 r. – koperta k. 32, zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:19:01 – 00:22:29, 00:22:29 - 00:23:20, 00:23:20 – 00:25:48 - płyta CD k. 84, zeznania świadka G. K. z dnia 16.10.2018 r. 00:08:17 – 00:14:27 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06, 00:25:06 – 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

W. S. przedstawił zainteresowanego wskazanego w umowie z dnia 6 czerwca 2016 r. jako kierownika robót /umowa - koperta k. 87, zeznania świadka G. K. z dnia 16.10.2018 r. 00:03:39 – 00:08:06 - płyta CD k. 123/.

Do wykonania wyżej wskazanych prac zainteresowany potrzebował dodatkowego pracownika. Odpowiednią osobą do zatrudnienia był uprzednio pracujący u niego pracownik czyli wnioskodawca, którego umiejętności były mu znane /zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06 - płyta CD k. 90/.

W ramach obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę z dnia 1 lipca 2016 r. wnioskodawca wykonywał prace elewacyjne (ocieplanie, malowanie ścian). Ponadto naprawiał wylewki i układał płytki na balkonach przy ul. (...) w Ł.. Korzystał on z biletu miesięcznego w celu dojazdu do pracy / historia transakcji k. 4, bilet miesięczny k. 5-6, informacja o kodowaniu biletu k. 7, zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:19:01 – 00:22:29, 00:23:20 – 00:25:48 - płyta CD k. 84, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 – 00:17:44 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 – 00:17:40, 00:20:49 – 00:28:23 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06, 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Pracę tę wnioskodawca świadczył w wymiarze 8 godzin dziennie /karta ewidencji czasu pracy k. 42, umowa o pracę k. 34, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:17:44 - 00:20:45 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 – 00:17:40 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Powyższe prace przy ul. (...) w Ł. wykonywał także sam zainteresowany /zeznania świadka E. F. z dnia 7.08.2018 r. 00:09:31 – 00:21:30 – płyta CD k. 115, zeznania świadka G. K. z dnia 16.10.2018 r. 00:03:39 – 00:08:06 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:20:45 – 00:25:06 - płyta CD k. 90/.

Prace te wykonywali również pozostali pracownicy firmy zainteresowanego / zeznania świadka G. K. z dnia 16.10.2018 r. 00:03:39 – 00:08:06 - płyta CD k. 123, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90, zeznania wnioskodawcy z dnia 16.10.2018 r. 00:20:49 – 00:28:23 – płyta CD k. 123/.

Dodatkowo udział w wykonaniu tych robót wzięła także firma znajomego zainteresowanego / zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Odbiór tych robót remontowo- budowlanych wykonywanych przez zainteresowanego nastąpił w dniu 27 września 2016 r. W protokole odbioru tych prac potwierdzono wykonanie robót w okresie od 14 czerwca 2016 r. do 20 września 2016 r. Ustalono także, że malowanie krat do pomieszczenia piwnicznego i malowanie drzwi wejściowych zostanie wykonane do 30 września 2016 r. /protokół odbioru robót z dnia 27.09.2016 r. – koperta k. 32, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Po wykonaniu prac w dniu 23 listopada 2016 r. uiszczono wynagrodzenie za wykonanie prac zgodnie z umową /potwierdzenie operacji – koperta k. 32/.

Wynagrodzenie było wnioskodawcy wypłacane przez M. S. (1) gotówką /listy płac k. 41 oraz koperta k. 32, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

W spornym okresie w firmie (...) M. S. (1), poza wnioskodawcą zatrudnionych było trzech - czterech pracowników, w większości na podstawie ustnej umowy / zeznania świadka W. S. z dnia 18.01.2018 r. 00:25:48 – 00:34:08 - płyta CD k. 84, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:30:23 – 00:33:56- płyta CD k. 90/.

Od około 2014 r. wnioskodawca leczył się z powodu schorzeń kręgosłupa i związanych ze stawem biodrowym. W dniu 4 października 2016 r. wnioskodawca zgłosił się do lekarza medycyny pracy z powodu silnego bólu kręgosłupa co spowodowało jego niezdolność do pracy /dokumentacja lekarska k. 63, 74-75, koperta k. 70, koperta k. 76, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 - 00:17:44 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 - 00:17:40 – płyta CD k. 123/.

Za okres lipiec – październik 2016 r. wypłacono wnioskodawcy wynagrodzenia za pracę w kwotach wynikających z umowy o pracę przy czym za okres od 5 października 2016 r. do 18 października 2016 r. wypłacono mu wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy płatne ze środków pracodawcy. Odbiór wynagrodzeń pokwitował on podpisem na liście płac /listy płac k. 41 oraz koperta k. 32, imienne raporty miesięczne o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach za okres lipiec 2016 r. – styczeń 2017 r. – koperta k. 32, zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Wnioskodawca był niezdolny do pracy w okresie od 5 października 2016 r. do 5 lutego 2017 r. / zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego k. 125, zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego k. 17 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 - 00:17:44 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 - 00:17:40 – płyta CD k. 123/.

Wnioskodawca wystąpił do ZUS z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego za okres od 19 października 2016 r. do 22 stycznia 2017 r. /bezsporne/.

Wnioskodawca był zatrudniony w firmie (...) Zakład Budowlano – (...) do 1 stycznia 2017 r. Stosunek pracy ustał wskutek upływu czasu, na który umowa o pracę została zawarta /świadectwo pracy k. 62/.

Zainteresowany po zakończeniu powyższych prac nie miał zleconych innych robót. Z tego względu nie zaproponował wnioskodawcy kolejnej umowy o pracę / zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90, zeznania wnioskodawcy z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 - 00:17:40, 00:20:49 – 00:28:23 – płyta CD k. 123/ .

Wnioskodawca obecnie nigdzie nie pracuje /zeznania wnioskodawcy z dnia 27.02.2018 r. 00:11:24 - 00:17:44 - płyta CD k. 90 i z dnia 16.10.2018 r. 00:15:30 - 00:17:40 – płyta CD k. 123/.

Płatnik składek osiągnął z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2015 r. przychód w wysokości 625.321,00 zł /zeznanie o wysokości osiągniętego przychodu, informacja o przychodach podatnika, deklaracje dla podatku od towarów i usług za 2015 r. koperta k. 87/.

W 2016 r. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej płatnik składek osiągnął przychód w wysokości 520.655,00 zł /zeznanie o wysokości osiągniętego przychodu, informacja o przychodach podatnika za 2016 r., deklaracje dla podatku od towarów i usług za 2016 r. koperta k. 87/.

Wnioskodawca rozliczał się z Urzędem Skarbowym ryczałtem ewidencjonowanym, nie prowadził księgi przychodów i rozchodów / zeznania zainteresowanego z dnia 27.02.2018 r. 00:25:06 - 00:30:23 - płyta CD k. 90/.

Na skutek przeprowadzonej przez organ rentowy kontroli u płatnika decyzją z dnia 17 stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. U. nie podlega ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik w firmie (...) M. S. (1) w Ł. od 1 lipca 2016 r. / decyzja k. 19-23 akt ZUS/.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego oraz załączone do akt sprawy, a także zeznania świadków, wnioskodawcy i zainteresowanego.

Zdaniem sądu zebrany materiał dowodowy jednoznacznie potwierdził, iż W. U. pracę w dniu 1 lipca 2016 r. u M. S. (1) w Zakładzie Budowlano – (...) w Ł. podjął i faktycznie do momentu powstania niezdolności do pracy ją wykonywał. Fakt świadczenia pracy przez wnioskodawcę potwierdziły zeznania świadka W. S.. Fakt wykonywania przez firmę płatnika składek remontu balkonów oraz docieplenia ścian wraz z robotami towarzyszącymi w budynku przy ul. (...) w Ł. w okresie czerwiec – wrzesień 2016 r. na podstawie umowy z dnia 6 czerwca 2016 r. zawartej między W. S. ze Wspólnotą Mieszkaniową (...) przy ul. (...) reprezentowaną przez spółkę z o.o. (...) Ł. został potwierdzony umową z dnia 6 czerwca 2016 r. i aneksem z dnia 27 lipca 2016 r. oraz zeznaniami świadków W. S., E. F. i G. K.. Zeznania świadków, wnioskodawcy i zainteresowanego Sąd uznał za wiarygodne, gdyż wykazali się oni zgodną i spójną wiedzą co do tego w jakim okresie płatnik składek wykonywał wskazane w umowie z dnia 6 czerwca 2016 r. prace remontowo- budowlane i na czym one polegały, dodatkowo świadek W. S. wykazał się wiedzą co do tego w jakim okresie wnioskodawca był zatrudniony i szczegółowo czym się zajmował w przedmiotowym okresie w budynku położonym w Ł. przy ul. (...). Zakres wykonywanych przez wnioskodawcę czynności opisanych przez świadków (w sposób pośredni przez E. F. i G. K. bądź bezpośredni przez W. S.) odpowiada rodzajowi powierzonej wnioskodawcy pracy określonej w umowie o pracę zawartej z wnioskodawcą. Zeznania złożyli właściciel firmy współpracującej z płatnikiem składek oraz reprezentanci zleceniodawcy tych robót - inspektor nadzoru z ramienia wspólnoty mieszkaniowej oraz dyrektor techniczny spółki (...) Ł., a więc osoby obce dla wnioskodawcy, nie zainteresowane korzystnym dla niego rozstrzygnięciem. Świadek W. S. dokładnie pamiętał, że w spornym okresie wnioskodawca wykonywał prace elewacyjne i kładł płytki na budowie. G. K. wprawdzie nie pamiętał wnioskodawcy jednak z uwagi na charakter jego funkcji oraz upływ czasu jest to zrozumiałe.

Na dowód świadczenia pracy przez wnioskodawcę przedłożono dokumenty w postaci umowy z dnia 6 czerwca 2016 r. określającej zainteresowanego M. S. (1) jako kierownika robót, aneksu do tej umowy z dnia 27 lipca 2016 r. przekazującej wykonanie robót firmie zainteresowanego, protokołu odbioru robót z dnia 27 września 2016 r. i potwierdzenie wykonania przelewu tytułem wynagrodzenia za wykonanie tych robót z dnia 23 listopada 2016 r. Dokumenty te wespół z zeznaniami świadka W. S., zainteresowanego i wnioskodawcy potwierdzają okoliczność zaistnienia potrzeby zatrudnienia pracownika do wykonania tych robót oraz świadczenia przez wnioskodawcę pracy na rzecz zainteresowanego w spornym okresie.

W postępowaniu wykazano także, iż w dniu 1 lipca 2016 r. to jest w dacie zawarcia umowy o pracę wnioskodawca był dopuszczony do pracy przez lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badań profilaktycznych jako zdolny do pracy na stanowisku wskazanym w umowie o pracę w zakładzie zainteresowanego co jednoznacznie potwierdza zaświadczenie lekarskie z dnia 28 czerwca 2016 r. W dacie zatrudnienia wnioskodawcy po jego stronie nie istniały zatem żadne przeciwwskazania zdrowotne do podjęcia pracy. Wnioskodawca z powodu silnego bólu kręgosłupa zgłosił się do lekarza medycyny pracy w dniu 4 października 2016 r. – w poradni tej nie był uprzednio leczony. W dacie zawarcia spornej umowy o pracę strony nie mogły zatem przewidzieć, iż choroba uniemożliwi wnioskodawcy realizację jego obowiązków pracowniczych. Podkreślenia także wymaga, że wnioskodawca stał się niezdolny do pracy dopiero po upływie 3 miesięcy zatrudnienia w oparciu o sporną umowę o pracę – w tym czasie był zdolny do pracy i wykonywał swoje obowiązki jako pracownik budowlany w firmie zainteresowanego płatnika składek.

Należy podkreślić, iż wnioskodawca został zatrudniony na stanowisku pracownika budowlanego, z zakresem obowiązków (roboty termoizolacyjne, układanie płytek gresowych), do których pełnienia posiadał odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe. Wnioskodawca już wcześniej był zatrudniony przez M. S. (1), który znał jego umiejętności. Poza tym wnioskodawca bezpośrednio przed zatrudnieniem u M. S. (1) nie był nigdzie zatrudniony a zatem zależało mu na podjęciu zatrudnienia. Określoną zaś w umowie kwotę wynagrodzenia, mając na uwadze zajmowane stanowisko oraz porównując do przychodów osiąganych przez zainteresowanego w latach 2015-2016, nie można uznać za wygórowaną.

Zeznania świadków, wnioskodawcy i zainteresowanego są spójne, korespondują z pozostałym materiałem dowodowym w postaci dokumentów, dając podstawę do ustalenia istnienia stosunku pracy między W. U. a M. S. (1). Sąd uznał zeznania wyżej wskazanych osób za wiarygodne w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego. ZUS w toku procesu skutecznie nie zakwestionował tych zeznań ani złożonych dokumentów.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika ZUS o zwrócenie się do MPK czy wnioskodawca we wcześniejszych i późniejszych okresach korzystał z biletu miesięcznego z uwagi na brak jego przydatności dla rozstrzygnięcia. Wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności dostatecznie wyjaśniono w drodze zebranego w sprawie materiału dowodowego. Powyższy wniosek zmierzałby jedynie do przedłużenia postępowania.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył , co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie wnioskodawczyni W. U. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisów art. 6 ust. 1 pkt. 1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963 j.t. z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą. W myśl art. 4 w ust.1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

W niniejszej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej w dniu 1 lipca 2016 r. pomiędzy W. U. a firmą (...) M. S. (1) w Ł. stojąc na stanowisku, iż podpisanie umowy o pracę i zgłoszenie W. U. do ubezpieczeń społecznych miało jedynie na celu uzyskanie pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą. Powołując się na przepis art. 83 § 1 kc organ rentowy wskazał, iż taka umowa o pracę jako pozorna jest nieważna.

Zdaniem Sądu Okręgowego kwestionowanie przez organ rentowy ważności przedmiotowej umowy, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, jest nieuprawnione.

Zgodnie z treścią art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

Nawiązanie stosunku pracy powoduje konsekwencje prawne nie tylko
w sferze prawa pracy, ale i w innych dziedzinach prawa. Jednym z takich skutków jest prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych w ustawie warunków. Skutek ten po ich spełnieniu powstaje z mocy prawa. Nie można zatem wiązać zawarcia umowy o pracę, choćby zmierzała wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, z zamiarem obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116). Cel w postaci objęcia ubezpieczeniem społecznym i uzyskania z niego świadczeń nie jest bowiem sprzeczny z ustawą ani nie zmierza do jej obejścia, a przeciwnie - co zostało już wcześniej powiedziane - jest konsekwencją uzyskania statusu pracownika.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi
a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 14 marca 2001 roku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2001 r. III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających
z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego
i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane, jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 25 stycznia 2005 r. II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym to Sąd Najwyższy stwierdza, że stronom umowy o pracę, na podstawie której faktycznie były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Nadto nadmienić należy, iż w niniejszej sprawie to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął faktycznie wykonywania pracy, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r., I UK 269/2006, LEX nr 328015).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie
o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) wskazano, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

Skorzystanie z ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym jest legalnym celem zawierania umów o pracę, a stronom zmierzającym do osiągnięcia takiego zgodnego z prawem celu nie można czynić zarzutu działania sprzecznego z ustawą. Objęcie pracowniczym ubezpieczeniem społecznym i uzyskanie świadczeń z tego ubezpieczenia jest bowiem jedną z prawnych konsekwencji nawiązania stosunku pracy. Inaczej mówiąc, zawarcie umowy o pracę, choćby nawet zmierzało wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, nie jest powiązane z zamiarem obejścia ustawy czy sprzeczności z zasadami współżycia społecznego /por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116/. Tylko jednoznaczne ustalenie, że strony w ogóle nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy o pracę, w szczególności jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym skutkiem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jako pozorna – zgodnie z art. 83 kc – jest nieważna. Pozorności natomiast nie można przyjąć w sytuacji, kiedy umowa o pracę była rzeczywiście realizowana /por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 321/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 12, poz. 190, str. 503; wyrok Sądu Najwyższego z 14 marca 2001 r. II UKN 258/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr 21, poz. 527/.

W ocenie Sądu Okręgowego postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie dowiodło w sposób niewątpliwy, iż oświadczenia stron umowy z dnia 1 lipca 2016 r. zawierają określone w art. 22 § 1 kp formalne elementy umowy o pracę, jak również iż strony zamierzały osiągnąć skutki wynikające z tej umowy w postaci świadczenia pracy.

W sprawie ustalono, iż W. U. pracę w dniu 1 lipca 2016 r. podjął i faktycznie powierzone mu obowiązki pracownicze wykonywał do 5 października 2016 r., to jest do czasu powstania niezdolności do pracy na skutek choroby. Zaś pracodawca świadczenie to przyjmował płacąc umówione wynagrodzenie, w tym także obciążające go wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy. Wykazano, iż stan zdrowia W. U. w dacie nawiązywania stosunku umożliwiał wnioskodawcy realizację obowiązków pracowniczych. Fakt świadczenia pracy przez ubezpieczonego potwierdziły zarówno zeznania świadków, jak i zgromadzone w sprawie dokumenty. Motyw i potrzeba zatrudnienia po obu stronach zostały wystarczająco udowodnione – zainteresowany celem wykonania robót remontowo – budowlanych określonych umową z dnia 6 czerwca 2016 r. zawarł umowę o pracę z wnioskodawcą, którego znał z poprzedniego zatrudnienia w swojej firmie i który w chwili zawarcia umowy o pracę nie miał innego zatrudnienia.

Do ubezpieczeń społecznych wnioskodawca został zgłoszony wprawdzie po upływie obowiązującego 7-dniowego terminu jednakże przekroczenie terminu nie było nadmierne co zainteresowany uzasadniał nadmiarem obowiązków w ramach prowadzonej działalności nadto fakt przekroczenia terminu nie ma znaczenia w świetle powołanych dowodów dla rozstrzygnięcia.

Powyższe okoliczności pozwalały zdaniem Sądu Okręgowego na ustalenie, iż strony umowy o pracę z dnia 1 lipca 2016 r. łączył stosunek pracy. W przypadku ubezpieczonego W. U. zostały spełnione wszystkie konstytutywne cechy stosunku pracy wymienione w art. 22 kp. W tej sytuacji, kiedy umowa o pracę była faktycznie realizowana, nie można było przyjąć pozorności jej zawarcia lub zawarcia jej w celu obejścia przepisów prawa. Reasumując, wykonywanie praw i obowiązków pracowniczych na podstawie przedmiotowej umowy o pracę rodziło w konsekwencji dla odwołującego się tytuł do ubezpieczeń pracowniczych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł, iż W. U. od 1 lipca 2016 r. do 1 stycznia 2017 r. podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik w Zakładzie Budowlano - (...) w Ł. prowadzonym przez M. S. (2).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć

pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami ZUS.

K.W.