Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Płaczek

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania S. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 20 września 2013 roku nr (...)

w sprawie S. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje S. L. emeryturę od 23 września 2013 roku;

2.  ustala, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 1679/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 21 lutego 2014 r.

Decyzją z dnia 20.09.2013 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. , na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153,
poz. 1227 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił S. L. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia wymogów, określonych w art. 184 powołanej ustawy, od wystąpienia których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury, ponieważ nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze. W stażu tym organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy okresu zatrudnienia od 01.07.1971 r. do 30.04.1992 r. w (...) Zakładach (...), ponieważ w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 30.04.1994 r. nie określono prawidłowo charakteru jego pracy zgodnie z wykazem A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r., a podana nazwa stanowiska nie odpowiada nazewnictwu stosowanemu w zarządzeniu resortowym.

Od decyzji tej odwołał się S. L. , domagając się jej zmiany
i przyznania mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca, ponieważ pracował w szczególnych warunkach od 01.09.1968 r. do 30.04.1992 r. w (...)Zakładach (...)na stanowisku ślusarza aparatury kontrolno- pomiarowej na oddziale pomiarowym, przy czym od 01.09.1968 r. do 30.06.1971 r. odbywał naukę zawodu na tym stanowisku. Jak wskazał odwołujący, w tym czasie pracował przy substancjach niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia, tj. rtęci, chlorze i kwasie, w pełnym wymiarze czasu pracy. Odwołujący domagał się ponadto uwzględnienia mu w stażu pracy w szczególnych warunkach okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej od 26.10.1972 r. do 14.10.1974 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.
W uzasadnieniu, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji, podniósł, że nie każda praca na stanowisku ślusarza może być uznana za pracę w szczególnych warunkach. Podobnie, w przypadku pracy na stanowisku elektromontera, nie jest uzasadnione zaliczanie do prac szkodliwych wszystkich prac związanych z montowaniem oraz eksploatacją wszelkich instalacji i urządzeń elektrycznych. Poza tym, w ocenie organu rentowego, nazwa stanowiska pracy, na jakim był zatrudniony pracownik powinna odpowiadać nazwie wymienionej w rozporządzeniu oraz wykazie aktu resortowego i nie może to być nazwa niepełna ani podobna. W piśmie procesowym z dnia 10 stycznia 2014 r. (data prezentaty) organ rentowy podał, że przepis art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach
i rentach z FUS oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze nie przewidują możliwości wliczania do okresów pracy
w szczególnych warunkach okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że S. L., w dniu (...)r. ukończył 60 lat życia. Na dzień 01.01.1999 r. odwołujący udowodnił 30 lat, 3 miesiące i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

We wniosku z dnia 22.08.2013 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury.

Zaskarżoną decyzją z dnia 20.09.2013 r. ZUS Oddział w T. odmówił S. L. przyznania prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawca nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze.

Odwołujący nie przystąpił do OFE.

(okoliczności bezsporne)

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Od 01.09.1968 r. do 30.06.1971 r. odwołujący S. L. odbywał naukę zawodu w (...)Zakładach (...)w N. na stanowisku ślusarza aparatury kontrolno - pomiarowej, zaś od 01.07.1971 r. do 30.04.1994 r. pracował
w tych Zakładach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy: od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. na stanowisku elektromontera, od 06.11.1974 r. do 30.04.1992 r. na stanowisku ślusarza aparatury kontrolno - pomiarowej, a od 01.05.1992 r. do 30.04.1994 r. na stanowisku mechanika (...). Od 26.10.1972 r. do 14.10.1974 r. odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową.

dowód:

-

akta ZUS, w szczególności: zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk Rp-7) z dnia15.11.2001 r.- k. 24 cz. II akt, karty wynagrodzeń- k. 27-49 cz. II akt, kserokopia książeczki wojskowej- cz. I akt ZUS,

-

zaświadczenie o ukończenia nauki zawodu z dnia 22.06.1971 r.- k. 9,

W (...)Zakładach (...)w N. produkowano celulozę - podstawowy surowiec do produkcji papieru, a jako produkty uboczne drożdże paszowe, nawozy i spirytus. Produkowano również watę celulozową i wytwarzano kwas siarkowy poprzez spalanie siarki w piecu siarkowym. Proces produkcji wyglądał w ten sposób, że drewno potrzebne do produkcji celulozy cięto na tzw. zrębki, które rurociągami trafiały na warzelnię. W warzelni odbywało się roztwarzanie drewna metodą siarczanową, czyli gotowanie. Był to duży i ważny oddział. Zrębki gotowane były w warnikach. Po trafieniu do warnika zalewano je kwasem siarkowym, a następnie parą o temperaturze około 200° C i gotowano. Masa włóknista po wyjściu z warnika była oczyszczana i odciągano z niej tzw. ług powarzelny jako produkt uboczny. Ług podawano na wyparkę, gdzie go zagęszczano, a masę transportowano na oddział bielarni, gdzie była wybielana przy użyciu choru i podchlorynu sodowego. Chlor przywożono z Zakładów (...), natomiast podchloryn sodu produkowano na miejscu. Jeżeli ług powarzelny był za bardzo zakwaszany, transportowano go na spirytusownię lub drożdżownię celem uzyskania spirytusu lub drożdży. Masę włóknistą umieszczano zaś w dyfuzorach, a następnie w sortowni, gdzie oddzielano
z niej kolejne zanieczyszczenia.

dowód:

-

zeznania świadka E. R.- 00:11:20-00:27:20,

-

zeznania świadka A. W.- 00:30:18-00:54:20,

-

zeznania odwołującego S. L.- 00:56:48-01:02:51,

Przez cały okres zatrudnienia w (...)Zakładach (...)
w N. od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r. odwołujący wykonywał stale i w pełnym wymiarze godzin te same czynności, bez względu na nazwę zajmowanego stanowiska. Jego zadaniem było utrzymanie w ruchu urządzeń pomiarowych znajdujących się w zakładzie. Praca ta polegała na obsłudze aparatury kontrolno- pomiarowej i kontrolowaniu parametrów poszczególnych urządzeń, (jak temperatura czy ciśnienie), a w razie awarii urządzenia te naprawiał. Czynności te odwołujący realizował w warzelni i bielarni, ale zdarzało się, że i na oddziale mycia masy, znajdującym się przy warzelni. Codziennie robił obchód i sprawdzał stan każdego urządzenia. Pracował również przy obsłudze pieca siarkowego. Wszyscy pracownicy warzelni i bielarni pobierali dodatek za pracę w warunkach szkodliwych. W warzelni znajdowało się około 10 warników. Były to duże warniki o wysokości kilku pięter. Urządzenia kontrolno- pomiarowe, którymi zajmował się odwołujący, znajdowały się w różnych częściach warnika. Swoją pracę odwołujący zaczynał od sprawdzenia pieca siarkowego, następnie udawał się do magazyn kwasu, do warzelni, na oddział mycia masy i przez sortownię przechodził na bielarnię. W spornym okresie odwołującemu przysługiwał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

dowód:

-

zeznania świadka E. R.- 00:11:20-00:27:20,

-

zeznania świadka A. W.- 00:30:18-00:54:20,

-

zeznania odwołującego S. L.- 00:56:48-01:02:51,

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, zeznania świadków i odwołującego.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków E. R. i A. W. oraz słuchanego w charakterze strony S. L., którzy złożyli depozycje odnośnie charakteru pracy i rodzaju czynności wykonywanych przez odwołującego w okresie zatrudnienia od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r.
w (...)Zakładach (...)w N.. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż były wewnętrznie spójne, logiczne, a także przekonujące
w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Z zeznań tych w sposób bezsprzeczny wynika, że w spornym okresie, pozostając w zatrudnieniu w (...)Zakładach (...)w N., w ramach dobowego wymiaru czasu pracy, odwołujący bez względu na nazwę zajmowanego stanowiska pracował w oddziałach, gdzie odbywało się roztwarzanie surowców włóknistych metodą siarczanową i siarczynową (w warzelni), wytwarzanie kwasów i ługów warzelnych oraz chemicznych środków bielących i bielenie mas włóknistych.

Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy odwołującemu S. L. przysługuje tzw. wcześniejsza emerytura z zastosowaniem obniżonego wieku emerytalnego, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 poz. 1440).

Powołana ustawa w dziale X rozdział 2 zawiera szczególną regulację przejściową, dotyczącą niektórych ubezpieczonych, zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 01.01.1999 r.

W art. 184 ustawy zostało przewidziane prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego katalogu ubezpieczonych, urodzonych po dniu 31.12.1948 r., którzy do końca 1998 r. spełnili ustawowo określone wymogi stażowe. Zróżnicowanie warunków przechodzenia na emeryturę ubezpieczonych, o których mowa w art. 184 ustawy w stosunku do innych ubezpieczonych dokonane zostało według kryterium urodzenia, ale także według kryterium posiadania na dzień 01.01.1999 r. wymaganego stażu zawodowego i ubezpieczeniowego.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy, ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31.12.1948 r., przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 01.01.1999 r.) osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Wymagany w art. 184 ust. 1 pkt. 2 okres składkowy i nieskładkowy przewiduje art. 27 ustawy, w świetle którego okres ten wynosi co najmniej
20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Przepisy dotychczasowe w rozumieniu art. 184 powołanej ustawy, to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Z § 1 tego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników, wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Natomiast § 2 ust. 1 stanowi, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl zaś § 4, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący osiągnął wiek 60 lat oraz posiadał na dzień 01.01.1999 r. wymagany 25- letni okres ubezpieczenia i nie przystąpił do OFE.

Kwestią sporną pozostawała natomiast kwalifikacja jego pracy od 01.09.1968 r. do 30.04.1994 r. w (...)Zakładach (...) w N..

Zgodnie z utrwaloną w judykaturze Sądu Najwyższego linią orzeczniczą, dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca
w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych
w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. (por. wyroki SN: z dnia 19.05.2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652; z dnia 08.06.2011 r.,
I UK 393/10, LEX nr 950426; z dnia 01.06.2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638; z dnia 14.09.2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325; z dnia 19.09.2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329; z dnia 06.12.2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia 22.01.2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75 i z dnia 24.03.2009 r., I PK 194/08, LEX
nr 528152).

Podkreślić również trzeba, że świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz zwykłe świadectwa pracy nie są dokumentami urzędowymi w rozumieniu
art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający takie świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwa traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej w nim podstawy prawnej. Sąd może więc prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy świadczona przez stronę praca była wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia i czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub 2 do rozporządzenia z dnia 07.02.1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 14.02.2012 r., III AUa 1717/11, LEX nr 1129731; wyrok SA w Katowicach z dnia 04.11.2008 r., III AUa 3113/08, LEX nr 552003; wyrok SA w Białymstoku z dnia 24.09.2008 r., III AUa 795/08, OSAB 2008/4/60-68).

W związku z powyższym, Sąd oparł się na zeznaniach świadków i odwołującego celem ustalenia okoliczności związanych z charakterem pracy ubezpieczonego i zakresem jego obowiązków w (...)Zakładach(...)w N..

Na podstawie jednoznacznych ustaleń faktycznych poczynionych w oparciu o te dowody, Sąd uznał, że w okresie zatrudnienia w tych Zakładach od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r. odwołujący wykonywał pracę
w szczególnych warunkach.

Praca odwołującego polegała bowiem na utrzymaniu w ruchu urządzeń kontrolno- pomiarowych znajdujących się w Zakładzie, a w szczególności na ich obsłudze oraz usuwaniu ewentualnych awarii. Odwołujący kontrolował parametry poszczególnych urządzeń, takie jak temperatura czy ciśnienie. W tym celu robił obchód i sprawdzał stan poszczególnych maszyn. W razie zaś zaistnienia awarii, awarię te usuwał. Czynności te ubezpieczony realizował głównie w warzelni i bielarni, ale zdarzało się, że i na oddziale mycia masy, znajdującym się przy warzelni. Oprócz tego obsługiwał piec siarkowy. Jego praca wyglądała w ten sposób, że najpierw sprawdzał piec siarkowy, a następnie udawał się do magazyn kwasu, do warzelni, na oddział mycia masy i przez sortownię przechodził na bielarnię, gdzie kontrolował poszczególne urządzenia, a na końcu sprawdzał parametry maszyny celulozowej. Dla kwalifikacji pracy ubezpieczonego w spornym okresie istotne jest to, gdzie wykonywał on wszystkie te czynności. I tak, jak ustalił Sąd, w warzelni odbywało się roztwarzanie drewna metodą siarczanową przy użyciu produkowanego w Zakładach kwasu siarkowego. Był to duży oddział wyposażony w warniki, w których gotowano drewno z kwasem siarkowym
w temperaturze około 200° C, uzyskując w ten sposób masę włóknistą i ługi powarzelne jako półprodukt. W bielarni odbywało się natomiast wybielanie masy włóknistej przy użyciu choru i podchlorynu sodowego. Chlor przywożono z Zakładów (...), natomiast podchloryn sodu produkowano na miejscu w Zakładach. Ustalenia te pozwoliły Sądowi na dokonanie prawidłowej kwalifikacji pracy wnioskodawcy w spornym okresie.

W ocenie Sądu, wykonywane przez odwołującego w okresie od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r. prace zakwalifikować należało według działu VI, zatytułowanego: „W leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym”, pkt 13 (roztwarzanie surowców włóknistych metodą siarczanową i siarczynową w oddziałach warzelni), pkt 14 (wytwarzanie kwasów i ługów warzelnych) i pkt 15 (wytwarzanie chemicznych środków bielących i bielenie mas włóknistych) wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Jednocześnie, brak było jakichkolwiek wątpliwości, że wskazane wyżej czynności odwołujący realizował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Z zeznań świadków
i samego odwołującego wynika ponadto, że w całym okresie zatrudnienia od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r. były to te same czynności, bez względu na nazwę zajmowanego przez wnioskodawcę stanowiska.

Niezależnie od tego wskazać trzeba, iż wbrew twierdzeniom organu rentowego, takie stanowiska jak elektromonter instalacji maszyn i urządzeń technicznych, konserwator aparatury kontrolno- pomiarowej i ślusarz aparatowy zostały wymienione w zarządzeniu resortowym- załączniku Nr 1 do Zarządzenia Nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa
i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31.03.1988 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. Urz. MR i RW z 1988 r. Nr 2, poz. 4) w dziale VI, zatytułowanym: „W leśnictwie, przemyśle drzewnym”.

Biorąc pod uwagę, że okres zatrudnienia odwołującego w (...)Zakładach (...)w N. obejmuje przedział czasowy od 01.07.1971 r. do 21.10.1972 r. i od 06.11.1974 r. do 30.04.1994 r., stwierdzić należało, że wnioskodawca legitymuje się co najmniej 15- letnim okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Z tego też powodu doliczanie do tego stażu okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej nie było potrzebne.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach nie można było zaliczyć odwołującemu okresu od 01.09.1968 r. do 30.06.1971 r. W tym bowiem czasie ubezpieczony odbywał naukę zawodu w (...)Zakładach(...)w N.. W orzecznictwie jednolicie przyjmuje się natomiast, że okres nauki zawodu w warunkach wynikających
z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 02.07.1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy
i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy
(Dz. U. Nr 45, poz. 226 ze zm.) nie stanowił okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej na zasadach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyroki SN: z dnia 22.08.2012 r.,
I UK 130/12, LEX nr 1265553, z dnia 23.01.2012 r., II UK 96/11, LEX nr 1215433, z dnia 20.01.2011 r., II UK 169/10, Legalis nr 315438 i z dnia 24.04.2009 r., II UK 334/08, OSNP 2010/23-24/294, postanowienie SN z dnia 05.03.2013 r., II UK 341/12, Legalis nr 722409). W orzecznictwie tym podkreśla się, że brak jest argumentów, według których rozstrzygnięty w ten sposób problem prawny mógłby utracić aktualność. Odmowa uwzględnienia okresu nauki zawodu jako okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych wynika bowiem
z połączenia nauki zawodu z obowiązkiem dokształcania się w zasadniczej szkole zawodowej, wobec czego wykonywanie prac o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej
w wypadku młodocianych nie wypełnia dyspozycji § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. Takie też stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 12.09.2012 r., III AUa 414/12 (LEX nr 1217718).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego, w tym art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS oraz
art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (pkt 2 wyroku). W tej mierze miał na uwadze przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Dopiero bowiem postępowanie sądowe, a w szczególności przeprowadzone w tym postępowaniu dowody z zeznań świadków i odwołującego pozwoliły na ustalenie istotnych, a nie znanych wcześniej organowi rentowemu okoliczności i przesądziły ostatecznie o zasadności wniosku
o emeryturę.

SSO Dariusz Płaczek