Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód T. S. w pozwie skierowanym przeciwko (...) M. K., (...) spółce jawnej z siedzibą w S. domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 103 331,31 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wniesienia pozwu (tj. od dnia 19 maja 2016 r.) do dnia zapłaty, a ponadto zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł, że w ramach stałej współpracy gospodarczej sprzedał pozwanej spółce tuczniki, ta zaś dokonała ich dalszej odsprzedaży. Za zakupiony żywiec pozwana zapłaciła jednak tylko częściowo, w tym także poprzez potrącenie wierzytelności wzajemnych przysługujących ww. spółce. Powód wyjaśnił, że na dochodzoną należność składa się suma wynikająca z niezapłaconych faktur VAT (99 020,16 zł), a także liczone od poszczególnych kwot skapitalizowane odsetki - do dnia 31 grudnia 2015 r. ustawowe, a po tej dacie odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych (w łącznej kwocie 4 311,15 zł).

W odpowiedzi na pozew pozwana domagała się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów postępowania. Pozwana przyznała, że powód dostarczył jej tusze wieprzowe, które podlegały dalszej odsprzedaży, podniosła jednak, że przysługują jej od powoda wierzytelności na kwoty wyższe od dochodzonej w niniejszej sprawie należności, co do których zgłosiła zarzut potrącenia. Wyjaśniła, że powód jest jej winny kwoty : 15 006 zł (z tytułu zakupu ciągnika siodłowego wraz z naczepą – pomimo nieprawdziwej adnotacji na fakturach o dokonaniu zapłaty), 41 082 zł (z tytułu użytkowania na potrzeby własnej działalności ładowarki do węgla należącej do pozwanej), 78 774,06 zł (z tytułu niezapłaconych pozwanej utargów z placu z węglem), 4 144,82 zł (z tytułu dostaw towaru dokonywanych przez powoda na koszt pozwanej) oraz 20 467,20 zł (z tytułu użytkowania samochodu należącego do pozwanej).

W piśmie z dnia 26 lipca 2016 r. powód podniósł, że przedstawione przez pozwaną spółkę argumenty dotyczą przede wszystkim wzajemnych rozliczeń bezpośrednio między wspólnikami, a zatem nie nadają się one do potrącenia w niniejszym procesie. Nadto większość ze wskazanych wyżej kwot nie została udokumentowana, ani też nie była przedmiotem wezwań do zapłaty co wyklucza możliwość uznania ich za wymagalne. Przedstawione do potrącenia wierzytelności nie zostały ponadto udowodnione ani co do ich zasadności, ani co do wysokości, natomiast przyznane zostało istnienie wierzytelności dochodzonej w pozwie. Poza wierzytelnością z tytułu zakupu ciągnika wraz z naczepą (w kwocie 15 006 zł) – która została przez powoda uregulowana w całości – pozwana nie przedłożyła żadnej umowy, ani też wyliczeń, które pozwoliłyby ustalić wysokość zobowiązania za rzekome usługi transportowe oraz okres ich świadczenia. Faktury VAT są bowiem jedynie dokumentami prywatnymi, które nie dowodzą istnienia i wykonania zobowiązania. Rzekomo dokonanej przez powoda sprzedaży węgla i pobrania należności z tego tytułu (w kwocie 78 774,06 zł) nie dowodzą miesięczne raporty z kasy fiskalnej, gdyż nie wskazują one ani osoby sprzedawcy, ani też przedmiotu sprzedaży. Nie można również, w ocenie powoda, ustalić z czego wynikać mają kwoty 4.144,82 zł i 20 467,20 zł dotyczące rzekomych kosztów transportu oraz wynagrodzenia za korzystanie z samochodu pozwanej.

W toku rozprawy w dniu 25 listopada 2016 r. powód dokonał zmiany żądania pozwu, domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty 99.019,57 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwot:

a)  1500,60 zł w wysokości ustawowej od 15 do 31 grudnia 2015 r., a po tej dacie odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych,

b)  36 070 zł w wysokości ustawowej od 18 do 31 grudnia 2015 r., a po tej dacie odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych,

c)  21 999 zł w wysokości ustawowej od 25 do 31 grudnia 2015 r., a po tej dacie odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych,

d)  39 449,97 zł w wysokości ustawowej od 29 do 31 grudnia 2015 r., a po tej dacie odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Powód cofnął jednocześnie pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 0,59 zł – gdy chodzi o należność główną, a także w zakresie należności z tytułu odsetek (w zakresie, który nie został objęty zmodyfikowanym wyżej żądaniem).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Pozwana (...) M. K., (...) spółka jawna oraz powód – T. S., będący jednym z jej wspólników, pozostawali w stałych relacjach handlowych. W listopadzie oraz grudnia 2015 r. pozwanej spółce dostarczony został przez powoda towar w postaci żywca (tuczników), a w związku z tymi transakcjami wystawione zostały pomiędzy stronami następujące faktury VAT : (...) – na kwotę 25 894,35 zł (płatną do dnia 14 grudnia 2015 r.), (...) – na kwotę 36 854,78 zł (płatną do dnia 17 grudnia 2015 r.), Nr (...) – na kwotę 31 999,59 zł (płatną do dnia 24 grudnia 2015 r.), a także Nr (...) – na kwotę 39 449,97 zł (płatną do dnia 28 grudnia 2015 r.).

Powód uregulował w części należności wynikające z faktur VAT : Nr (...) – w łącznej kwocie 18 876,10 zł, Nr (...) – w kwocie 784,78 zł oraz Nr (...) – w kwocie 10 000 zł. Nadto pozwana spółka dokonała potrącenia wierzytelności wynikającej z faktury VAT Nr (...) z przysługującymi jej względem powoda wierzytelnościami, wynikającymi z wystawionych w grudniu 2015 faktur VAT : Nr (...) – na kwotę 1 676,74 zł i Nr (...) – na kwotę 3 840,91 zł.

( okoliczności bezsporne , pozew – k. 3, oświadczenie powoda na rozprawie – k. 314, a ponadto: odpis z KRS – k. 7-12, faktury VAT – k. 14, 17, 21, 25 i 35-36, zaświadczenie Biura (...) – k. 30)

Powód wzywał następnie pozwaną spółkę do zapłaty przedmiotowych należności jednak bezskutecznie. Pozwana odmawiała zapłaty powołując się na fakt obciążenia powoda należnościami wynikającymi z faktur VAT Nr : (...) z dnia 15 grudnia 2015 r., (...) (z tytułu odpłatnych usług transportowych na kwoty 1 500,60 zł i 11 070 zł) i (...) (z tytułu nabycia ładowarki za cenę 24 400 zł netto) - z dnia 31 grudnia 2015 r. Powód w piśmie z dnia 12 stycznia 2016 r. zaprzeczył jednak, aby wierzytelności mające wynikać z powyższych faktur w rzeczywistości istniały, a w konsekwencji, żeby istniały podstawy do dokonywania w tym zakresie potrącenia (kompensaty). Podniósł, że nie nabył od pozwanej własności ładowarki, a także, że nie zlecał wykonania odpłatnych usług transportowych, w szczególności nie wyrażał również zgody na stawki, według których te usługi miałyby zostać rzekomo wykonane.

( okoliczności bezsporne , pisma powoda z dnia 12.01.2016 r. oraz z dnia 1.03.2016 r. – k. 40, faktury VAT – k. 65-66 i 256)

Sąd zważył, co następuje :

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty, których prawdziwość – poza wystawionymi przez pozwaną fakturami VAT Nr : (...), (...) i (...) – nie była kwestionowana w toku procesu i nie budziła również wątpliwości Sądu. Co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia był on pomiędzy stronami bezsporny, co powodowało, iż nie było w tym zakresie konieczne prowadzenie postępowania dowodowego (art. 229 w zw. z art. 227 k.p.c. a contrario).

W świetle powyższego pozostałe dokumenty przedłożone przez pozwaną nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, pominięciu podlegały również zgłoszone przez nią wnioski dowodowe – dotyczące przesłuchania świadków : T. P., T. F. oraz D. M., jak również przesłuchania stron – dla wykazania szeregu okoliczności mających dowodzić istnienia wzajemnych wierzytelności mających przysługiwać pozwanemu, co do których nie zostało wykazane, aby skutecznie dokonano ich potrącenia z wierzytelnością dochodzoną przez powoda. Także wniosek pozwanej o zwrócenie się przez Sąd do właściwego starostwa powiatowego o informacje dotyczące własności pojazdów nabytych przez powoda podlegał oddaleniu, gdyż również i ta okoliczność nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, a niezależnie od powyższego nie była ona sporna pomiędzy stronami. W konsekwencji, w ocenie Sądu, powyższe dowody powołano jedynie dla zwłoki (art. 217 § 3 k.p.c.). Na marginesie jedynie można zauważyć, że nie można było uznać skuteczności zastrzeżenia poczynionego do protokołu rozprawy w dniu 25 listopada 2016 r. przez pełnomocnika pozwanej w trybie art. 162 k.p.c. (zob. protokół – k. 314 v. akt sprawy) – w celu zwrócenia uwagi na ewentualne uchybienie przepisom postępowania, które mogłyby skłonić Sąd do zmiany wydanego w tym przedmiocie postanowienia dowodowego (art. 240 § 1 k.p.c.) – skoro strona nie wskazała przepisów, które, jej zdaniem, miały zostać naruszone (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2006 r., V CSK 237/06, Biuletyn SN 2006, nr 11, poz. 17, a także uzasadnienie wyroku tego Sądu z dnia 27 listopada 2013 r., V CSK 544/12, LEX nr 1438426).

Podnieść trzeba, że pozwana nie kwestionowała co do zasady roszczeń dochodzonych niniejszym pozwem - tytułem ceny należnej powodowi w ramach zawartych pomiędzy stronami umów sprzedaży (art. 535 § 1 k.c.). Nie była sporna ani ilość sprzedanego pozwanemu żywca (tuczników), ani też wysokość ceny określona w ramach tego stosunku (zob. odpowiedź na pozew – k. 51, a także protokół rozprawy – k. 314 akt sprawy). Pomimo zatem szczególnej sytuacji w której w jego ramach jako kupujący występowała pozwana spółka jawna, jako sprzedawca zaś powód - będący jednym z jej dwóch wspólników, które mógł reprezentować powyższą spółkę i prowadzić jej sprawy (art. 29 § 1 i 2 k.s.h.), fakt rzeczywistego wykonania przedmiotowego kontraktu (akceptowanego przez drugiego ze wspólników – M. K.) świadczyć musi o nawiązaniu pomiędzy stronami ważnego stosunku umownego (zob. m.in. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2013 r., IV CSK 332/12, OSNC 2013, Nr 10, poz. 117).

Jedynym sposobem obrony pozwany było natomiast podniesienie zarzutu potrącenia zobowiązań z tego tytułu z wierzytelnościami mającymi mu przysługiwać względem powoda (zob. odpowiedź na pozew – k. 51-53 akt sprawy).

Nie budzi w orzecznictwie wątpliwości, że potrącenie jest czynnością materialnoprawną, a dokonuje się ono poprzez oświadczenie złożone drugiej stronie i wywołuje skutek w postaci wzajemnego umorzenia się wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 i art. 499 k.c.). Oświadczenie o potrąceniu może być złożone poza postępowaniem toczącym się z powództwa wierzyciela wzajemnego i podlega ogólnym przepisom, co do sposobu i chwili złożenia – będzie ono skuteczne jedynie wówczas gdy dotrze do drugiej strony w taki sposób, że mogła ona zapoznać się z jego treścią (art. 61 k.c.) – a w takim przypadku, ze względu na skutek umarzający, tworzy nową treść stosunku prawnego między stronami. Skuteczna obrona pozwanego w procesie z powództwa wierzyciela powinna polegać wówczas na podniesieniu zarzutu nieistnienia roszczenia powoda ze względu na umorzenie wierzytelności przed wszczęciem procesu (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 r. II CSK 476/12, LEX nr 1314394).

Natomiast w trakcie postępowania sądowego uprawniony może połączyć w jednym oświadczeniu obie czynności: złożenie oświadczenia woli o potrąceniu i zgłoszenie zarzutu potrącenia. Konieczne jest przy tym odróżnienie zarzutu potrącenia jako czynności materialnoprawnej, której celem jest lub było doprowadzenie do wygaśnięcia zobowiązania od procesowego zarzutu potrącenia mającego na celu oddalenie powództwa w całości lub w części (zob. uzasadnienie uchwał Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2007 r., III CZP 58/07, OSNC 2008, Nr 5, poz. 44 i z dnia 13 października 2005 r., III CZP 56/05, OSNC 2006, Nr 7-8, poz. 119 oraz wyrok tego Sądu z dnia 10 sierpnia 2010 r., I PK 56/10, OSNP 2011/23-24/295). Oświadczenie o potrąceniu może być złożone w postaci pisma procesowego, z tym, że pismo to musi pochodzić od uprawnionej strony i wyrażać wolę ukształtowania stosunków prawnych w sposób przewidziany w art. 498 § 2 k.c. (zob. m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1997 r., III CZP 39/97, OSNC 1997, Nr 12, poz. 191).

W niniejszej sprawie pozwana nie twierdziła jednak, aby przed wszczęciem procesu składała powodowi oświadczenie o potrąceniu mających jej przysługiwać względem niego wzajemnych wierzytelności, poprzestając jedynie na „przedstawieniu ich do potrącenia” w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew ( zob. k. 53 akt sprawy). Wskazać na marginesie należy, że z treści pisma powoda z dnia 12 stycznia 2016 r. – załączonego do pozwu – wynika wyłącznie, iż pozwana przesłała powodowi faktury VAT Nr : (...), (...) i (...), ten zaś w odpowiedzi podniósł brak podstaw do ich wystawienia, a jedynie dodatkowo wskazał tam na brak podstaw do dokonania ich potrącenia ( zob. 37-38 akt sprawy). Należy w związku z tym podnieść, że ciężar dowodu co do samego faktu, treści oraz sposobu, a w konsekwencji także i co do skuteczności złożenia oświadczenia o potrąceniu, obciążał pozwaną (art. 6 k.c.; zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2016 r., II CSK 862/14, LEX nr 1982400, Biuletyn SN 2016, nr 3, poz. 10).

Niezależnie od tego, iż pozwana nie powołała się na przedprocesowe złożenie oświadczenia o potrąceniu rzekomo istniejących wierzytelności wzajemnych, podnieść trzeba, że gdy chodzi o pozostałe kwoty : 78 774,06 zł (z tytułu rozliczenia utargów z placu z węglem), 4 144,82 zł (z tytułu dostaw towaru) oraz 20 467,20 zł (z tytułu użytkowania samochodu)nie mogłyby być one uznane za wymagalne, co jest warunkiem skutecznego potrącenia (art. 498 § 1 k.c.). W przypadku bowiem zobowiązań bezterminowych – a niewątpliwie tylko takie mogłyby wchodzić w grę w niniejszej sprawie – dłużnik musiałby spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela do wykonania zobowiązania (art. 455 k.c.; zob. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2014 r., III CZP 76/14, OSNC 2015, Nr 7-8, poz. 86). Pozwana spółka nie twierdziła jednak aby wzywała powoda do zapłaty w tym zakresie. Brak w szczególności dowodów na to, aby jakiekolwiek dokumenty, które miałyby dotyczyć ww. wierzytelności – poza ww. fakturami VAT Nr : (...), (...) i (...) – zostały doręczone powodowi.

W toku procesu nie mogło natomiast dojść, w ocenie Sądu Okręgowego, do skutecznego złożenia powodowi przez pozwaną oświadczenia o potrąceniu (art. 61 k.c.). Podkreślić należy, iż w przypadku przyjmowania przez pełnomocnika procesowego strony przeciwnej w imieniu mocodawcy oświadczeń kształtujących jego sytuację materialnoprawną, nie sposób rozszerzać zakresu takiego pełnomocnictwa przez wykładnię celowościową, skoro z procesowego punktu widzenia byłoby to dla tej strony niekorzystne. Dla skuteczności złożenia takiego oświadczenia, a w konsekwencji także wywołania skutku materialnoprawnego w postaci umorzenia wzajemnych wierzytelności (art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 498 § 2 k.c.) po drugiej stronie musi być obecna osoba zdolna do odbioru takiego oświadczenia – tj. strona działająca osobiście lub jej pełnomocnik upoważniony w sposób szczególny do odbioru oświadczeń o potrąceniu (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 r. II CSK 476/12 LEX nr 1314394) .

Skoro zatem oświadczenie o potrąceniu może wywrzeć skutek dopiero z chwilą dojścia do adresata (art. 61 k.c.), to nie może być ocenione jako skuteczne zawarte w odpowiedzi na pozew oświadczenie o potrąceniu doręczone jedynie nieumocowanemu do jego przyjęcia pełnomocnikowi powoda. Nie zostało natomiast wykazane – bo też i nie było podnoszone – że oświadczenie o potrąceniu zostało przekazane bezpośrednio powodowi, zaś treść pełnomocnictwa udzielonego przez tą stronę działającemu w sprawie radcy prawnemu (a tylko jemu zgodnie doręczane były wszelkie pisma pozwanego oraz zawiadomienia) nie pozwala na uznanie, że był on umocowany przyjęcia takiego oświadczenia (zob. pełnomocnictwo – k. 6, doręczenie – k. 54 akt sprawy). Do złożenia takiego oświadczenia nie doszło również w toku rozprawy, na której powód był już osobiście obecny ( k. 313-314 v.).

Jedynie na marginesie trzeba zauważyć, że musi budzić wątpliwości zasadność obciążenia powoda przez pozwaną należnościami wynikającymi z faktur VAT Nr : (...), (...) (z tytułu odpłatnych usług transportowych) i (...) (z tytułu nabycia ładowarki), skoro pozwany nie twierdził, aby strony ostatecznie doszły do porozumienia co do dokonania sprzedaży ładowarki za powyższą cenę ( zob. k. 52). Brak byłoby również możliwości ustalenia – na podstawie zaoferowanych przez pozwaną dowodów – wysokości zobowiązań za świadczenie rzekomych usług transportowych, co do których pozwana nie twierdziła również, aby strony uzgodniły wysokość należności za ich wykonanie. Podobnie należało ocenić również pozostałe kwoty przedstawione do potrącenia z tytułu użytkowania należących do pozwanej : ładowarki oraz samochodu.

Podstawę żądania gdy chodzi o ostatnie z ww. tytułów mógłby stanowić przepis art. 225 w zw. z art. 224 § 2 k.c., jednak wartość wynagrodzenia za korzystanie rzeczy nie może być jednostronnie ustalana w formie ryczałtu przez uprawnionego, lecz powinna ona odpowiadać stawkom rynkowym za korzystanie z rzeczy danego rodzaju. Pozwany twierdząc, że należne jest mu wynagrodzenie w określonej wysokości za bezumowne korzystanie z ww. urządzeń powinien był okoliczność tą udowodnić (art. 6 k.c.), a więc wykazać, że w miejscowych warunkach wynajmując je uzyskałby taką kwotę (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2000 r., IV CKN 5/00, LEX nr 52680). Nadto, w ocenie Sądu, do przypadku odpłatnego świadczenia usług zasadnie odnieść można bowiem wskazania orzecznictwa dotyczące zasad ustalania należności za bezumowne korzystanie z rzeczy. W powyższym zakresie jednak pozwany – reprezentowany przez fachowego pełnomocnika – zaniechał jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej, a należy uznać za oczywiste, że poczynienie w tym zakresie istotnych ustaleń wymagałoby dopuszczenia dowodu z opinii biegłego.

Również na marginesie jedynie należy poczynić zastrzeżenie, że przyjęta przez Sąd w niniejszym procesie ocena zasadności zarzutu potrącenia nie będzie wiążąca dla stron w przypadku gdyby przedmiotowy wyrok stał się prawomocny (art. 366 k.p.c. a contrario). Należy zauważyć, że wyłącznie po uwzględnienia zarzutu potrącenia w prawomocnym orzeczeniu zachodzi ten skutek, że sąd w innym postępowaniu nie może ponownie uwzględnić „skonsumowanego” zarzutu potrącenia w procesie prawomocnie zakończonym, ani też uwzględnić powództwa o zasądzenie kwoty, która była przedmiotem skutecznie podniesionego zarzutu potrącenia (zob. m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1994 r. III CZP 29/94, Biuletyn SN 1994, nr 3, s. 17 oraz postanowienie tego Sądu z dnia 25 czerwca 1997 r., III CKN 116/97, OSNC 1997, nr 11, poz. 184, jak również wyrok z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, LEX nr 233051).

Mając na uwadze przytoczone okoliczności Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku. Podstawę rozstrzygnięcia o należnych odsetkach ustawowych za czas opóźnienia – po zmianie dokonanej w dniu 1 stycznia 2016 r. w wysokości 7 %, określanych jako „odsetki za opóźnienie” (zob. art. 2 pkt 2 lit. a i art. 56 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2015, poz. 1830) – w spełnieniu zasądzonego świadczenia stanowił przepis art. 481 § 1 k.c. Wyjaśnić trzeba, że w przypadku dochodzonych w niniejszej sprawie roszczeń termin płatności wynikał każdorazowo z faktury VAT, co spełniało wymóg wezwania dłużnika do zapłaty w myśl art. 455 k.c. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., IV CK 28/05, LEX nr 180911).

Rozstrzygając w tym zakresie Sąd uwzględnił, że nie było możliwe zasądzenie odsetek po dniu 1 stycznia 2016 r. – jak tego żądał powód – w wysokości „odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych” (art. 7 ust. 1 i art. 11c ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych; tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 684) – wynoszących aktualnie 9,5 %, skoro do przedmiotowych transakcji, jako zawartych przed tym dniem, należy stosować przepisy obowiązujące przed tą datą (art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2015, poz. 1830).

W zakresie natomiast w jakim pozew został przez powoda skutecznie cofnięty na rozprawie, postępowanie zostało umorzone (art. 355 § 1 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za jego wynik na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. Powód jest w niniejszym procesie wygranym, jedynie bowiem w minimalnym stopniu „uległ” on pozwanemu, co nie uzasadniało, w ocenie Sądu, stosunkowego rozdzielania kosztów (art. 100 zd. 2 k.p.c.). Na zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 12 384 zł złożyły się: opłata od pozwu (5 167 zł), koszty zastępstwa procesowego (7 200 zł) – ustalone w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804) - w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia pozwu (§ 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz.U. Z 2016, poz. 1667), a ponadto wydatek w postaci opłaty skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).