Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1426/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 maja 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział
w Ł. odmówił ubezpieczonej A. T. prawa do świadczenia przedemerytalnego, wskazując, iż z załączonego do wniosku wypowiedzenia umowy o pracę w związku z likwidacją stanowiska pracy, wynika, że pracodawca zaproponował ubezpieczonej, inne stanowisko pracy. Ubezpieczona odrzuciła tę propozycję. Wobec powyższego nie można uznać, że została wypełniona przesłanka rozwiązania stosunku pracy z przyczyn, dotyczących zakładu pracy konieczna do przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego, na podstawie przepisów art.2 ust.1 punkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2017 roku, poz. 2148).

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona A. T..

Podała, iż spełnia wszystkie przesłanki do przyznania świadczenia przedemerytalnego. Przyznała, iż w dniu 23 czerwca 2017 roku pokwitowała otrzymanie wypowiedzenia umowy o pracę, nie zapoznała się jednak szczegółowo z jego treścią. Dopiero na aktualnym etapie postępowania zorientowała się, że treść wypowiedzenia jest nieprawidłowa i uniemożliwia jej uzyskanie wnioskowanego świadczenia.

Zaprzeczyła by otrzymała propozycję objęcia stanowiska doradcy klienta w Ł., a składając wypowiedzenie pracodawca wyjaśnił, iż w związku z treścią zawartej umowy z T. Galeria (...) nie może przesłużyć umowy w ramach spółki.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona A. T. urodziła się (...).

W dniu 9 maja 2018 roku ubezpieczona złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne.

(wniosek – k.1-3 akt ZUS)

Ubezpieczona była zatrudniona w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w okresie od 2 października 2002 roku do 30 września 2017 roku na podstawie umowy o pracę, w wymiarze ¾ etatu. Pracodawca wskazał miejsce świadczenia pracy: Hipermarket Ł. Galeria.

Od 1 marca 2006 roku ubezpieczona była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy.

(umowy o pracę – k.9, k.15, k.27b, k.36b, porozumienie – k.48 akt osobowych, część b – k.22, świadectwo pracy z dnia 30 września 2017 roku k. 7 akt ZUS, II plik).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością hipermarket Galeria (...), w której zatrudniona była ubezpieczona, została zamknięta dla klientów w dniu 14 sierpnia 2017 roku, kiedy to zaprzestano sprzedaży towarów, natomiast 9 września 2017 roku nastąpiło wydanie lokalu wynajmującemu.

Wszystkim pracownikom, którzy w umowach o pracę mieli określone miejsce świadczenia pracy jako hipermarket Ł. Galeria pracodawca proponował pracę w innej jednostce na terenie Ł., pozostawiając inne warunki umowy bez zmian. Pracownicy, którzy mieli określone miejsce świadczenia pracy jako Ł. bez wskazania konkretnego hipermarketu byli kierowani do innych sklepów, bez wypowiedzenia warunków umowy.

Jeden z pracowników zatrudnionych w Galerii (...) przyjął propozycję zatrudnienia w innym hipermarkecie.

(zeznania świadków: I. J. min.00:02:27-00;16;50 protokół z 5.12.2018 r., B. P. min.00:23:28-00:30:56 protokół z 10.10.2018 r., M. U. min.00:14:17- (...):28 protokół z 10.10.2018 r., zeznania ubezpieczonej min.00:05:48-00:09:55 protokół z 10.10.2018 r. w zw. z min.00:17:31, min.00:17:31- (...):23 protokół z 5.12.2018 r.)

Ubezpieczona podobnie jak wszyscy pracownicy, który mieli zawarte umowy na jednostkę handlową (nie zaś na miasto Ł.) otrzymała propozycję zatrudnienia w innej placówce w Ł. też jako Doradca Klienta. Propozycja pracy na nowych warunkach, nie miałaby wpływu na wynagrodzenie ubezpieczonej. Ubezpieczona nie przyjęła propozycji.

(zeznania świadka I. J. min.00:02:27-00;16;50 protokół z 5.12.2018 r.)

W dniu 23 czerwca 2017 roku ubezpieczona złożyła pracodawcy pisemne oświadczenie, iż nie jest zainteresowana ofertą pracy na stanowisku doradcy klienta w Ł..

(oświadczenie akta osobowe cześć C, k.22, zeznania ubezpieczonej min.00:05:48-00:09:55 protokół z 10.10.2018 r. w zw. z min.00:17:31, min.00:17:31- (...):23 protokół z 5.12.2018 r.)

W dniu 23 czerwca 2017 roku pracodawca wypowiedział ubezpieczonej umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, kończącym stosunek pracy w dniu 30 września 2017 roku.

W uzasadnieniu oświadczenia o wypowiedzeniu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wskazała, iż zostało ono dokonane w związku z likwidacją stanowiska pracy zgodnie z porozumieniami z dnia 12 czerwca 2017 roku w sprawie zwolnień grupowych w T. (Polska) sp. z o.o. zawartymi pomiędzy Pracodawcą a działającymi u Pracodawcy Organizacjami (...), które to porozumienia zawarto w oparciu o ustawę z dnia 13 marca 2013 roku o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 ze zm.). Przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest likwidacja stanowiska w związku z likwidacją placówki handlowej, w której ubezpieczona była zatrudniona, w związku z przyczynami ekonomicznymi. Pracodawca wskazał, iż zaproponował ubezpieczonej objęcie stanowiska Doradca Klienta w Ł., którą to propozycję ubezpieczona odrzuciła.

(oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę k.3 akt osobowych, cześć C k.22)

W dniu 11 października 2017 roku ubezpieczona otrzymała świadectwo pracy, zgodnie z treścią którego stosunek pracy ustał w dniu 30 września 2017 roku w wyniku wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę na podstawie art.30§1 punkt 2 k.p. w związku z ustawą z dnia 13 marca 2013 roku o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 roku nr 90, poz. 844 ze zm.,)

(świadectwo pracy z dnia 30 września 2017 roku k.5 akta osobowe cześć C, k.22)

Podczas rozmowy z ubezpieczoną I. J. miała przygotowane porozumienie o zmianie miejsca świadczenia pracy. Dokument ten był przygotowany przez centralę T..

Pracodawca nie uzależniał wydania ubezpieczonej świadectwa pracy od sporządzenia pisemnego oświadczenia o odmowie przyjęcia propozycji pracy.

Ubezpieczona poinformowała przełożoną I. J., że chce otrzymać świadczenie przedemerytalne i dlatego jest zainteresowana odprawą pieniężną a nie dalszym zatrudnieniem.

(zeznania świadka I. J. min.00:02:27-00;16;50 protokół z 5.12.2018 r.)

W dniu 6 października 2017 roku ubezpieczona otrzymała od pracodawcy odprawę pieniężną.

(potwierdzenie przelewu – k.37)

Na datę wydania decyzji ubezpieczona ma staż wynoszący 38 lat i 9 miesięcy okresów składkowych i 8 miesięcy i 10 dni okresów nieskładkowych.

(załącznik do decyzji – k.14 akt ZUS, II plik)

Ubezpieczona była zarejestrowana jako osoba bezrobotna od dnia 16 października 2017 roku. Ubezpieczona nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny propozycji odpowiedniego zatrudnienia ani innej pracy zarobkowej, bądź zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. W dniu 20 kwietnia 2018 roku ubezpieczona otrzymała zaświadczenie potwierdzające okres zarejestrowania jako osoba bezrobotna.

(zaświadczenie – k.10 akt ZUS, II plik)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z ww. dokumentów. Żaden ze wskazanych dokumentów nie był kwestionowany przez strony, brak było zatem podstaw do podważenia ich wiarygodności.

Sąd oparł także ustalenia faktyczne w sprawie na podstawie zeznań świadka I. J., w ograniczonym zakresie także na podstawie zeznań świadków B. P. i M. U. oraz samej ubezpieczonej.

Sąd odmówił częściowo wiary zeznaniom ubezpieczonej w zakresie, w jakim wskazywała, iż w związku z likwidacją placówki T., w której była zatrudniona, nie otrzymała żadnej propozycji pracy oraz że treść oświadczenia z dnia 23 czerwca 2017 roku o odrzuceniu nowo zaproponowanych warunków pracy – została na niej, podobnie jak na innych pracownikach, poniekąd wymuszona. Przeczą, bowiem, temu wprost zeznania świadka I. J.. Zeznania świadka I. J. są wiarygodne. Świadek w sposób spójny, logiczny przedstawiła okoliczności prowadzonej z powódką rozmowy dotyczącej propozycji pracy w innej placówce w Ł.. Dodatkowo z zeznań świadka wynika, iż jeden z pracowników, który miał określone miejsce świadczenia pracy jako Galeria (...) przyjął nowe warunki zatrudnienia. Nadto na ocenę wiarygodności zeznań świadka wzmacnia okoliczność, iż nie jest ona zainteresowana wynikiem rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, a co za tym idzie, nie ma żadnego powodu ani interesu w tym, by podnosić w procesie, okoliczności na niekorzyść ubezpieczonej.

Niewątpliwie powódka samodzielnie sporządziła oświadczenia woli o treści „nie jestem zainteresowana ofertą pracy na stanowisku doradcy klienta w Ł.”. Oświadczenie zostało sporządzone przez ubezpieczoną w dniu złożenia oświadczenia przez pracodawcę o wypowiedzeniu umowy o pracę – 23 czerwca 2017 roku. Ubezpieczona własne oświadczenie podpisała i opatrzyła datą.

Świadek I. J. zeznała, iż ubezpieczona nie była zainteresowana kontynuowaniem zatrudnienia, gdyż chciała otrzymać świadczenie przedemerytalne. Także z zeznań świadków M. U. i B. P. wynika, iż ci z pracowników, którzy mogli ubiegać się o świadczenie przedemerytalne otrzymali wypowiedzenia umów o pracę.

Zeznania świadka M. U. dotyczące braku propozycji pracy w innym sklepie są nie tylko nielogiczne i niespójne, ale także sprzeczne z zeznaniami świadka I. J., z których wynika iż pracodawca przenosił pracowników do innych sklepów lub proponował zmianę miejsca świadczenia pracy. Świadek M. U. zeznaje, że osoby młodsze i te które nie starały się o świadczenie przedemerytalne zostały przeniesione do innych supermarketów, że osoby młodsze i które miały umowę na Galerię zostały przeniesione do innych supermarketów a jednocześnie, że od dyrektora uzyskała informację, że na chwilę obecną nie ma pracy.

Świadek B. P. potwierdziła, że ubezpieczona złożyła oświadczenie że nie przyjmuje propozycji pracy. Natomiast, jej zeznania w części dotyczącej propozycji pracy tylko dla osób które miały w umowie wskazane miejsce pracy w Ł. są sprzeczne z zeznaniami świadka I. J., z których wynika iż praca była proponowana wszystkim pracownikom hipermarketu T. w Galerii (...) oraz iż jedna z tych osób przyjęła propozycję pracy w innym sklepie w Ł..

Świadkowie B. P. i M. U. były zainteresowane rozstrzygnięciem sprawy na korzyść ubezpieczonej, gdyż podobnie jak ubezpieczona odmówiły propozycji pracy i nie otrzymały świadczenia przedemerytalnego. Wprawdzie odwołanie M. U. zostało oddalone, niemniej jednak nie zmienia to charakteru oceny jej zeznań, w których stara się niewątpliwie pomóc ubezpieczonej.

Z zeznań ubezpieczonej wynika, iż złożone przez nią w dniu 23 czerwca 2017 roku oświadczenie zawiera nieprawdziwe informacje (potwierdza zdarzenie, które nie miało miejsca). Niemniej jednak ubezpieczona oświadczenie to napisała samodzielnie i złożyła pracodawcy, nie była zmuszona do napisania oświadczenia, nie uchyliła się również od skutków prawnych tego oświadczenia, co przemawia za uznaniem zeznań ubezpieczonej za niewiarygodne. Dodatkowo należy wskazać, iż pracodawca, który nie proponuje nowych warunków pracy i wypłaca pracownikowi odprawę pieniężną, nie ma interesu by domagać się od pracownika (ubezpieczonej) złożenia oświadczenia, że takie warunki proponował.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Z treści art.2 ust.1 punkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku
o świadczeniach przedemerytalnych
(tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz. 2148) wynika, iż prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz.1265), zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust.2 art.2 ww. ustawy za okres uprawniający do emerytury,
o którym mowa w ust.1 uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art.5-9, art.10 ust.1 oraz art.11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz.1270), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach z FUS”.

Świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. (art.2 ust.3 ww. ustawy o świadczeniach przedemerytalnych).

Należy podkreślić, iż świadczenie przedemerytalne jest świadczeniem o charakterze wyjątkowym, przysługującym ubezpieczonym o długim stażu ubezpieczeniowym, którzy z przyczyn od siebie niezależnych utracili źródło dochodu, a ze względu na wiek nie mogą jeszcze uzyskać prawa do emerytury. Jego funkcja ma charakter socjalny. Warunki do przyznania świadczenia przedemerytalnego powinny być interpretowane ściśle, a dla uzyskania prawa do świadczenia konieczne jest łączne spełnienie wszystkich warunków wymienionych w ustawie. Oznacza to, że niezachowanie jednego z nich niweczy prawo do świadczenia przedemerytalnego.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że ubezpieczona A. T. do dnia rozwiązania stosunku pracy (30 września 2017 roku) spełniła następujące warunki:

1)  była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy:

2)  posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 30 lat,

3)  ukończyła 55 lat.

Nadto ubezpieczona:

1)  pobierała zasiłek dla bezrobotnych co najmniej przez okres 6 miesięcy,

2)  jest nadal zarejestrowana jako bezrobotna,

3)  złożyła wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Istota sporu sprowadzała się zatem do rozstrzygnięcia, czy rozwiązanie stosunku pracy z ubezpieczoną nastąpiło z przyczyn, dotyczących zakładu pracy, gdyż przepis art.2 ust.1 punkt 2 ww. ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wymaga, aby do rozwiązania stosunku pracy doszło z przyczyn dotyczących zakładu w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia. Nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego uzależnione jest zatem do od tego, co było przyczyną rozwiązania stosunku pracy.

Definicja legalna przyczyn, dotyczących zakładu pracy zawarta została w art.2 ust.1 punkt 29 lit. a – d ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1265). Stosownie do treści tego przepisu pod pojęciem przyczyn dotyczących zakładu pracy należy rozumieć:

a)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy (…), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c)  wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d)  rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art.55§ 1 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Przepis art.2 ust.1 punkt 29a ww. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy odsyła do ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jednolity Dz. U. z 2018 roku, poz.1969).

Podstawową przesłanką stosowania ww. ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników wskazaną w art.1 ust.1 jest konieczność rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przepisy tej ustawy nie mają zastosowania w sytuacji, gdy przyczyny będące podstawą wypowiedzenia występują po stronie pracownika. Przyczyny niedotyczące pracownika nie zostały zdefiniowanie. To przyczyny dotyczące pośrednio bądź bezpośrednio pracodawcy. Mogą mieć one zróżnicowany charakter - ekonomiczno-finansowy, organizacyjno-strukturalny czy technologiczno-ekologiczny. Mogą być mniej lub bardziej istotne.

Zgodnie z treścią art.1 ust.1 ww. ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników przepisy ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników - zwanego dalej „grupowym zwolnieniem”.

Kwestia zwolnienia indywidualnego, uregulowana natomiast została w art.10 ust.1 cytowanej powyżej ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zgodnie z powołanym przepisem art. 5 ust. 3-6 i art. 8 ustawy stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1.

Należy podkreślić, że przepisy tej ustawy stosuje się w stosunku do pracowników, w sytuacji gdy przyczyny rozwiązania stosunku pracy niedotyczące pracowników są wyłącznym powodem wypowiedzenia stosunku pracy. Konieczność wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, musi istnieć w przeświadczeniu pracodawcy i być związana z celem i funkcjonowaniem łączącego strony stosunku pracy, natomiast nie może mieć dodatkowego źródła w okolicznościach dotyczących pracownika, a zwłaszcza w sposobie wywiązywania się przez niego z obowiązków pracowniczych, gdyż wówczas, przyczyna wypowiedzenia niedotycząca pracownika, nie ma charakteru wyłączności (wyrok Sądu Najwyższego z 22 stycznia 2015 roku, III PK 59/14). Ponadto, wskazuje się również, że rozwiązanie umowy o pracę na skutek odmowy przyjęcia proponowanych warunków zatrudnienia, może stanowić współprzyczynę tego rozwiązania. Zasadnicze znaczenie ma w tej sytuacji ocena, czy proponowane warunki były na tyle niekorzystne, że można było z góry zakładać, iż pracownik ich nie przyjmie. Ocena tej okoliczności należy do sądu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2009 roku, II PK 38/09). Tylko odmowa przyjęcia nowych warunków pracy noszących znamiona szykany, jak i nieprzyjęcie warunków wyraźnie z jakiegoś powodu niedogodnych dla pracownika nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy. Jeżeli odmowa ta nie zasługuje na aprobatę i stanowi jeden z motywów decyzji pracodawcy, to bez wątpienia przyczyna dotycząca pracodawcy nie jest w tym wypadku wyłącznym powodem uzasadniającym wypowiedzenie umowy o pracę.

W niniejszej sprawie pracodawca nie złożył ubezpieczonej oświadczenia woli w formie pisemnej w zakresie zmiany warunków zatrudnienia w trybie art.42§1 i 2 k.p. Niemniej jednak z zebranego w sprawie materiału dowodowego (w szczególności zeznań świadka I. J.) wynika, iż ubezpieczonej zaproponowano zatrudnienie na tym samym stanowisku, z tym samym wynagrodzeniem w innym hipermarkecie w Ł.. Zmiana warunków umowy o pracę ograniczała się zatem do zmiany miejsca świadczenia pracy. Niewątpliwie ubezpieczona nie wraziła zgody na zawarcie porozumienia zmieniającego warunki zatrudnienia, gdyż była zainteresowana uzyskaniem świadczenia przedemerytalnego.

W przedmiotowym stanie faktycznym, brak podstaw do uznania, iż wypowiedzenie umowy o pracę ubezpieczonej, formalnie dokonane na podstawie art.30§1 punkt 2 k.p. w związku z ustawą z dnia 13 marca 2013 roku o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jednolity Dz.U. z 2003 roku, poz.844 ze zm.), nastąpiło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Zeznania świadka I. J., jak i wprost, treść oświadczenia samej ubezpieczonej z dnia 23 czerwca 2017 roku, wskazują, iż ubezpieczona odmówiła przyjęcia nowych warunków umowy o pracę w zakresie oznaczenia miejsca świadczenia pracy w Ł. i nie jest zainteresowana nowymi warunkami. Jednocześnie z wiarygodnych zeznań I. J. wynikało wprost, że nie były to warunki obiektywnie nie do przyjęcia, nie były one na tyle niekorzystne, że można było z góry zakładać, iż pracownik ich nie przyjmie. Ubezpieczonej zaproponowano takie samo stanowisko, na którym pracowała tylko w innej placówce, ale usytuowanej na terenie Ł.. Jednocześnie powyższa zmiana miała nie wiązać się ze zmianą wynagrodzenia. Stosunek pracy byłby kontynuowany, gdyby nie postawa ubezpieczonej. Tym samym w ocenie Sądu, to również ubezpieczona swoim zachowaniem doprowadziła do ustania zatrudnienia. Nieistotnym jest przy tym, że formalnie nie doszło do wypowiedzenia zmieniającego. Znamiennym jest bowiem jedynie to, iż faktycznie ubezpieczona odmówiła przyjęcia proponowanych jej nowych warunków, a odmowa ta poprzedzała jak i ostatecznie spowodowała wypowiedzenie definitywne umowy o pracę. Jednocześnie podkreślić należy, że jeżeli pracownik odrzuca nowe warunki, które obiektywnie są do przyjęcia i nie mają charakteru propozycji pozornej, zmierzającej w istocie do zakończenia stosunku pracy, to oczywiście ma on prawo to uczynić, jednak w takiej sytuacji nie ma racjonalnego powodu, który usprawiedliwiałby wypłacanie świadczenia przedemerytalnego do rozwiązania stosunku pracy nie dochodzi bowiem z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pracodawcy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Podkreślić trzeba, że prawo do świadczenia przedemerytalnego służy zapewnieniu wsparcia socjalnego osobom, które utraciły źródło utrzymania nie ze swojej winy i które ze względu na wiek nie są w stanie skutecznie konkurować na rynku pracy do dnia nabycia uprawnień emerytalnych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2013 roku, III UZP 2/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 stycznia 2018 roku, III AUa 104/17). Ustawa nie pozwala na przyznanie tego świadczenia pracownikom, którzy zaprzestali zatrudnienia nie z powodu rzeczywistych przyczyn dotyczących zakładu pracy, a tym bardziej leżących po ich stronie.

Reasumując, pracodawca chciał, aby ubezpieczona nadal świadczyła pracę. Zaproponowane ubezpieczonej warunki pracy nie odbiegały w sposób istotny od dotychczasowych i ich odrzucenie nie było obiektywnie usprawiedliwione, a skoro tak to odmowa ich przyjęcia przez ubezpieczoną stanowiła współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy. W konsekwencji stosunek pracy ubezpieczonej nie ustał z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów ww. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a więc nie ma ona prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonej jako bezzasadne.

W toku postępowania ubezpieczona była reprezentowana przez adwokata ustanowionego z urzędu, który złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oświadczając, że nie zostały one opłacone ani w całości ani w części.

Zgodnie z treścią 29 ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.2368) koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa.

Opłata w sprawach o świadczenie pieniężne z ubezpieczenia społecznego wynosi 90 zł (§15 ust.2 rozporządzanie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, Dz.U. z 2016 roku, poz.1714) Opłata, stosownie do treści §4 ust.3 ww. rozporządzenia podlega podwyższeniu o kwotę podatku VAT, która wynosi 23% (art.146 a punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz.2174).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonej.

4 stycznia 2019 roku