Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...)-D z dnia 12 kwietnia 2022 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W., na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2a ust. 1 i 2 pkt 1-4, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 13 października 1998 roku systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) oraz art. 58 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz.U. z 2021 r. poz. 735) w zw. z art. 22 i art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1320), stwierdził iż I. B., jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu od dnia 1 września 2021 roku.

W ocenie organu rentowego, zgłoszenie I. B. do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w firmie (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. było pozorną czynnością prawną, mającą umożliwić I. B. uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej należnej pracownikom i dodatkowych korzyści materialnych w postaci wysokich świadczeń z polskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Według organu rentowego, podpisanie umowy o pracę przez I. B. w istocie nie miało na celu świadczenia pracy za wynagrodzeniem, a jedynie uzyskanie świadczeń z polskiego FUS w postaci wysokiego zasiłku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślał, iż zgodnie z art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy uznać należało, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych oraz towarzyszące mu inne czynności prawne noszą wszelkie znamiona świadomego, celowego i zorganizowanego działania, których rezultatem było uzyskanie, w sposób nieuprawniony, nienależnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego, przez co były one sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i nieważne. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wyłączenie I. B. od dnia 1 września 2021 roku z pracowniczych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz chorobowego z tytułu zgłoszenia dokonanego przez płatnika (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. było w pełni uzasadnione.

/decyzja z dnia 12 kwietnia 2022 roku – załączone akta rentowe/

W dniu 17 maja 2022 roku odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona I. B. zaskarżając ją w całości.

Decyzji wnioskodawczyni zarzucała:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

a)  art. 58 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny w zw. z art. 22 w zw. z art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuzasadnionym uznaniu umowy o pracę zawartej przez odwołującą z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. za pozorną i zawartą w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego;

b)  art. 68 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez wydanie zaskarżonej decyzji, pomimo braku podstaw faktycznych i prawnych do jej wydania;

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj.:

a)  art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 77 k.p.a., art. 80 k.p.a. oraz art. 107 § 3 k.p.a. poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych, niewyjaśnienie wszelkich okoliczności niniejszej sprawy oraz zaniechanie wyczerpującego zgromadzenia i rozpatrzenia materiału dowodowego, co spowodowało przyjęcie przez organ w sposób dowolny, z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, że zawarta przez odwołującą umowa o pracę oraz zgłoszenie odwołującej do ubezpieczeń społecznych były czynnościami pozornymi.

b)  art. 8 k.p.a. w zw. z art. 11 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania sprzecznie z zasadą nakazującą prowadzenie postępowania w sposób budzący zaufanie obywateli do organów państwowych oraz brak dostatecznego wyjaśnienia odwołującej zasadności przesłanek, którymi kierował się organ przy załatwianiu sprawy.

W konkluzji tak sformułowanych zarzutów, skarżąca I. B. wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego poprzez ustalenie, że odwołująca, jako pracownik podlega od dnia 1 września 2021 roku obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnym, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu z tytułu zawartej umowy o pracę oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującej zwrotu kosztów postępowania.

/odwołanie – k. 3-18/

W odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 20 czerwca 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wywodząc, jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 217-219v załączonych akt rentowych/

Na rozprawie w dniu 17 lutego 2023 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie, przyłączył się do odwołania w imieniu płatnika.

/oświadczenie pełnomocnika wnioskodawczyni – e – protokół z dnia 17 lutego 2023 roku – 00:02:13 i dalej/


Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni I. B. urodziła się w dniu (...). W dniu 14 lipca 2007 roku I. B. uzyskała tytuł zawodowy magistra na kierunku administracja. W 2010 roku I. B. ukończyła dwusemestralne studia podyplomowe w zakresie prawa pracy, z kolei w 2012 roku dwusemestralne studia podyplomowe w zakresie grafika komputerowa i techniki multimedialne.

/bezsporne, dyplom – k. 42, świadectwa ukończenia studiów podyplomowych – k. 43-44/

Ubezpieczona I. B. ukończyła kurs Specjalisty ds. (...) zorganizowany przez Centrum (...) s.c. w okresie od dnia 16 kwietnia 2011 roku do dnia 23 lipca 2011 roku.

/zaświadczenie o ukończeniu kursu – k. 45-45v/

Ubezpieczona I. B. posiada certyfikaty potwierdzające uczestnictwo w szkoleniach z zakresu międzynarodowej obsługi płacowej, takich jak: szkolenie z zakresu międzynarodowej obsługi płacowej, szkolenie z obsługi płacowej pracowników z krajów nordyckich (tj. Szwecji, Norwegii, Finlandii, Islandii, Danii), Niemczech oraz W..

/certyfikaty – k. 46-49/

Od dnia 1 czerwca 2014 roku ubezpieczona I. B. zatrudniona była w (...).V. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. i oddziałem w S.-R., utworzoną zgodnie z prawem holenderskim,. Zatrudnienie poprzedzone było postępowaniem rekrutacyjnym i rozmową kwalifikacyjną.

/umowa o pracę – k. 19-19v, nadto: zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

W dniu 30 listopada 2020 roku ubezpieczona I. B. zawarła umowę rezerwacyjną nr (...) prawa zawarcia umowy przedwstępnej dla domu jednorodzinnego mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł..

/umowa rezerwacyjna – k. 57-59, zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

W dniu 18 marca 2021 roku wnioskodawczyni złożyła u bezpośredniego przełożonego wniosek o relokację do Polski.

Wniosek I. B. o relokację został zatwierdzony przez przełożonych po przejściu procedury weryfikacji i przyjęciu przez Zarząd spółki. Datę wejścia w życie przeniesienia wyznaczono na dzień 1 września 2021 roku.

Podstawą udzielenia zgody były wyniki osiągane w pracy przez ubezpieczoną I. B., jej kwalifikacje i doświadczenie. I. B. kierowała również projektem o kluczowym znaczeniu dla międzynarodowego zespołu ds. rozliczeń płacowych, który należało wdrożyć w trzecim kwartale 2021 roku.

/wniosek – k. 20, wiadomość e-mail z akceptacją – k. 21, nadto: zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

W dniu 1 czerwca 2021 roku I. B. oraz W. S. zawarli umowę o świadczenie usług obejmującym kształcenie, wychowanie i opiekę nad dzieckiem z uwzględnieniem podstawy programowej wychowania przedszkolnego określonej przez MEN w Przedszkolu (...).

/umowa o świadczenie usług – k. 212-212v/

Ubezpieczona I. B. zawarła polisę ubezpieczeniową z (...) obowiązującą od dnia 1 czerwca 2021 roku.

/polisa ubezpieczeniowa – k. 265-265v/

Ubezpieczona do dnia 31 sierpnia 2021 roku pracowała w Holandii.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

Płatnik składek (...) S. ( (...)) sp. z o.o. z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki, działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, przetwarzanie danych, zarządzanie stronami internetowymi, (hosting) i podobna działalność, dzierżawa własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim.

/wydruk z KRS – k. 228-231/

Płatnik składek jest spółką (...), zajmuje się oprogramowaniem w chmurze i ma 10 oddziałów na całym świecie.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

W dniu 11 sierpnia 2021 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. a I. B. umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku Starszego Analityka Płac z rocznym wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 165.000,00 zł. Termin rozpoczęcia pracy wyznaczono na dzień 1 września 2021 roku. Miejscem pracy ubezpieczonej był adres: ul. (...), (...)-(...) B..

/umowa o pracę z dnia 11 sierpnia 2021 roku – k. 233-240/

Do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku Starszego Analityka ds. Płac należało:

- konsolidacja danych do miesięcznych list płac dotyczących nowych pracowników, przeniesień, zmian miesięcznych, raportów obecności, powiadomień o odejściu, potrąceń np. urlopów bezpłatnych itp.;

- konsolidacja danych finansowych do miesięcznych list płac dotyczących zwrotu zaliczek na poczet wynagrodzenia, zwrotu kosztów przesyłek kurierskich i telefonów, opodatkowania diet itp.;

- monitorowanie i śledzenie Systemu zarządzania urlopami oraz uzgadnianie raportów obecności z systemu kontroli dostępu;

- zapewnienie dokładnego sprawdzania, zatwierdzania i przetwarzania danych na listach płac w celu umożliwienia comiesięcznych transakcji płacowych;

- uzgadnianie wyciągów bankowych i sprawdzanie poprawności zmian w transakcjach bankowych;

- prowadzenie dokumentacji płacowej, współpraca z audytorami w zakresie kontroli list płac;

- wystawianie zaświadczeń o zarobkach do odcinków wynagrodzeń na wniosek pracowników;

- śledzenie zmian dotyczących kont bankowych związanych z wynagrodzeniami pracowników;

- gromadzenie i weryfikacja formularzy zaliczek na poczet wynagrodzenia;

- zapewnianie prawidłowego i terminowego przetwarzania danych nowych pracowników, zgodnie z wytycznymi firmy i przepisami prawa pracy;

- współpraca z agentami ds. ubezpieczeń emerytalnych i zdrowotnych;

- ścisła współpraca z różnymi funkcjami w dziale kadr;

- sporządzanie raportów w programie E.;

- utrzymywanie i promowanie wysokiego poziomu usług i poufności.

/zakres obowiązków – k. 27/

W dniu zawarcia umowy o pracę ubezpieczona wiedziała, że jest w ciąży. Wiedzę w tym zakresie miał również B. E..

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 645-373/

W dniu 26 sierpnia 2021 roku płatnik składek skierował wnioskodawczynię na wstępne badania lekarskie do pracy.

/skierowanie na wstępne badania lekarskie z dnia 26 sierpnia 2021 roku – k. 242-242v/

Orzeczeniem lekarskim nr (...) z dnia 27 sierpnia 2021 roku stwierdzono, iż wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych, wnioskodawczyni I. B. jest zdolna do podjęcia pracy na stanowisku Starszego Analityka Płac.

/orzeczenie lekarskie z dnia 27 sierpnia 2021 roku – k. 243/

W dniu 1 września 2021 roku w stosunku do I. B. przeprowadzono instruktaż ogólny oraz instruktaż stanowiskowy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

/karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy – załączone akta rentowe/

I. B. złożyła oświadczenie – zgodę na przesyłanie drogą elektroniczną miesięcznych pasków wynagrodzeń.

/oświadczenie – k. 209/

Płatnik składek (...) S. ( (...)) sp. z o.o. z siedzibą w W. zgłosił I. B., jako pracownika do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego, chorobowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 1 września 2021 roku.

/bezsporne/

I. B. była przede wszystkim odpowiedzialna za zarządzanie rozliczeniami płacowymi obejmującymi Polskę, kraje skandynawskie (Szwecję, Norwegię, Finlandię i Danię), Rosję, (...), Zjednoczone Emiraty Arabskie i Arabię Saudyjską, jak również była zaangażowana w część realizacji projektów (doraźnie dotyczących rozliczeń płacowych dla całego regionu (...)).

/zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

I. B. zajmowała się realizacją miesięcznych rozliczeń płacowych dotyczących państw: Polski, krajów skandynawskich (Szwecji, Norwegii, Finlandii i Danii), Rosji, (...), Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Arabii Saudyjskiej poprzez zewnętrznego dostawcę usług ( (...)). Ubezpieczona trudniła się rozliczaniem i księgowaniem list płac w dzienniku na koniec miesiąca dla tych państw, zajmowała się deklaracjami na koniec miesiąca, realizacją świadczeń, udzielaniem wsparcia pracownikom oraz innym wewnętrznym interesariuszom spółki (...) ( (...)) w kwestiach dotyczących rozliczeń placowych, służyła jako wsparcie dla innych członków zespołów ds. rozliczeń płacowych państw (...).

/raporty – k. 34-37, zrzuty ekranu z systemu płatnika składek – k. 38-40, nadto: zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

I. B. współpracowała z zewnętrznymi kontrahentami ds. rozliczeń płacowych w 9 różnych państwach, kierownikiem działu HR spółki (...) we W. (odpowiedzialnym za W., Hiszpanię, Arabię Saudyjską, Portugalię i Zjednoczone Emiraty Arabskie), kierownikiem dziełu HR spółki (...) w Izraelu (odpowiedzialnym za Izrael i Rosję), kontrolerami (...) spółki (...) (w Polsce, Królestwie Niderlandów i Szwecji), zespołami księgowymi spółki (...) (w Indiach), członkami zespołu ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...) (państwa położone w Europie, krajach Bliskiego Wschodu i A.), działem IT spółki (...), zespołem ds. zarządzania finansami spółki (...) (w H., w Teksasie), zewnętrzną firmą księgową spółki (...).

/zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

W Polsce I. B. wykonywała takie same czynności, jak przed dniem 1 września 2021 roku w Holandii. Nie uległ zmianie również zespół, w skład którego wchodziła, także nie zmienił się przełożony skarżącej oraz obszar geograficzny, za który była odpowiedzialna, a nadto godziny jej pracy.

Ubezpieczona była odpowiedzialna za procesowanie wypłat w Europie Wschodniej, A. i na Bliskim Wschodzie. Jej praca polegała na zbieraniu informacji na temat zatrudnienia i zwolnienia pracowników, przenoszenia z kraju do kraju, zbieraniu zmiennych czynników wynagrodzenia, potrąceń, premii i przekazywaniu informacji dalej. Ubezpieczona pracowała na wewnętrznym systemie, do którego posiadała dostęp za pośrednictwem odpowiedniego loginu.

I. B. pośrednio zajmowała się sprawami ZUS, koordynowała pracę innego pracownika w tym zakresie. Zdarzało się, że zajmowała się sprawami 2, a nawet 100 pracowników.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

Ubezpieczona przygotowywała formularze flexi do rozliczeń płacowych, dzienniki rozliczeń płacowych, prognozy stanu środków pieniężnych, wzór dokumentu dotyczącego odprawy, dokumenty przekazania obsługi procesów rozliczeń płacowych, wiadomości e-mailowe itp.

/wiadomości e-mail – k. 29-33, k. 41, k. 71-171, nadto: zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

I. B. posiadała kontakt z dostawcą płac w różnych krajach, także z pracownikami w tych krajach, współpracowała z działem HR, finansów i działem prawnym.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

Ubezpieczona pracowała w zespole ds. rozliczeń płacowych dla państw (...), który liczy 6 osób (2 osoby przebywają w Królestwie Niderlandów, jedna osoba w P., jedna w T., jedna w Polsce i w L.B. E..

/zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

Ubezpieczona pracę świadczyła zdalnie z domu w godzinach 9:30-17:30 pięć dni w tygodniu, logowała się do systemu. Pracę wykonywała w języku angielskim.

/zrzuty ekranu z laptopa wraz z informacjami o aktywności ubezpieczonej w systemie płatnika składek – k. 191-201, zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

Bezpośrednim przełożonym I. B. był B. E., zatrudniony w spółce (...), jako członek Rady Dyrektorów (organ łączący kompetencje Zarządu i Rady Nadzorczej) ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...) (państwa położone w Europie, na Bliskim Wschodzie i w A.) oraz dla regionu (...) (państwa D. Wschodu, A. i P.).

/zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

Ubezpieczona odbywała cyklicznie stałe, cotygodniowe spotkania z menagerem. W spotkaniach uczestniczyli także wszyscy członkowie zespołu ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...). Przeprowadzano również comiesięczne spotkania poświęcone przeglądowi świadczonych usług z kierownikiem ds. obsługi klienta (...) (zewnętrznym dostawcą rozliczeń płacowych). Uczestnikami byli wszyscy członkowie zespołu, bezpośredni zwierzchnik B. E. w H., członek Rady Dyrektorów ds. rozliczeń płacowych w Ameryce Północnej.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

Ubezpieczona cyklicznie wysyłała do przełożonego raporty dot. wysokości wypłat, czynności aprobaty płac, umowy.

/raporty – k. 172-190, nadto: zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

Ubezpieczona I. B. posiadała służbowy laptop oraz telefon.

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej/

Płatnik składek wypłacił ubezpieczonej I. B. z tytułu zawartej umowy o pracę następujące kwoty wynagrodzenia za pracę:

- za wrzesień 2021 roku – 11.700,75 zł;

- za październik 2021 roku - 11.700,75 zł;

- za listopad 2021 roku - 11.700,80 zł;

- za grudzień 2021 roku – 9.527,28 zł.

/potwierdzenia przelewów wynagrodzenia za pracę – k. 202-205/

Na listach płac wystawionych przez płatnika składek zamieszczono następujące kwoty wynagrodzeń I. B.:

- za wrzesień 2021 roku - 11.700,75 zł;

- za październik 2021 roku - 11.700,75 zł;

- za listopad 2021 roku - 11.700,80 zł;

- za grudzień 2021 roku – 12.046,59 zł;

- za styczeń 2022 roku – 2.252,31 zł;

- za luty 2022 roku – 237,53 zł;

- za marzec 2022 roku – 2.023,31 zł;

- za kwiecień 2022 roku - 2.023,31 zł;

- za maj 2022 roku – 9.880,16 zł;

- za czerwiec 2022 roku – 1.925,30 zł;

- za lipiec 2022 roku – 1.892,30 zł.

/listy płac – k. 266-276/

Płatnik składek złożył za ubezpieczoną informację o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za 2021 rok PIT-11.

/informacja PIT-11 – k. 207-208v/

W 2021 roku płatnik składek (...) S. ( (...)) sp. z o.o. z siedzibą w W. uzyskał następujące przychody oraz dochody:

1)  w styczniu 2021 roku:

a)  przychód: 3.204.640,36 zł;

b)  dochód: - 16.332,77 zł.

2)  w lutym 2021 roku:

a)  przychód: 3.535.800,70 zł;

b)  dochód: - 148.647,75 zł.

3)  w marcu 2021 roku:

a)  przychód: 4.388.805,15 zł;

b)  dochód: 122.785,87 zł.

4)  w kwietniu 2021 roku:

a)  przychód: 178.711,99 zł;

b)  dochód: - 232.862,90 zł.

5)  w maju 2021 roku:

a)  przychód: 357.211,76 zł;

b)  dochód: - 494.348,40 zł.

6)  w czerwcu 2021 roku:

a)  przychód: 1.003.344,52 zł;

b)  dochód: - 230.512,01 zł.

7)  w lipcu 2021 roku:

a)  przychód: 1.133.965,38 zł;

b)  dochód: - 432.259,36 zł.

8)  w sierpniu 2021 roku:

a)  przychód: 1.280.528,20 zł;

b)  dochód: - 667.028,56 zł.

9)  we wrześniu 2021 roku:

a)  przychód: 2.005.382,46 zł;

b)  dochód: - 347.199,47 zł.

10)  w październiku 2021 roku:

a)  przychód: 2.219.196,83 zł;

b)  dochód: - 611.104,90 zł.

11)  w listopadzie 2021 roku:

a)  przychód: 2.403.961,99 zł;

b)  dochód: - 969.794,49 zł;

12)  w grudniu 2021 roku:

a)  przychód: 3.455.003,11 zł;

b)  dochód: - 405.125,36 zł.

/zestawienie przychodów i dochodów płatnika składek za 2021 rok – k. 252/

Według stanu na dzień 1 listopada 2022 roku płatnik składek zatrudnił 12 pracowników.

/zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

W okresie od dnia 10 listopada 2021 roku do dnia 19 grudnia 2021 roku ubezpieczona I. B. była niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży. W dniu 20 grudnia 2021 roku I. B. urodziła dziecko. Płatnik składek złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenie ZUS Z-3, w którym wniósł o przyznanie skarżącej zasiłku macierzyńskiego za okres udzielonego urlopu macierzyńskiego od dnia 20 grudnia 2021 roku do dnia 18 grudnia 2022 roku.

/bezsporne, zestawienie zasiłków – k. 281, zaświadczenie ZUS Z-3 – k. 285-288/

Ubezpieczona swoje obowiązki przekazała na innych pracowników. Jej obowiązki dzielone były między członków zespołu, przede wszystkim między M. K. (z filii (...) w A.) i B. E., a także V. S. (z (...) w S.).

/zeznania ubezpieczonej I. B. – e – protokół z dnia 13 stycznia 2023 roku – 00:05:31 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 13 września 2022 roku – 00:02:35 i dalej, zeznania świadka B. E. złożone na piśmie – k. 365-373/

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił na podstawie powołanych dowodów, na które składała się dokumentacja załączona do akt niniejszego postępowania oraz znajdująca się w aktach organu rentowego (w tym dokumentacja osobowo – płacowa ubezpieczonej I. B.), a nadto zeznania skarżącej oraz świadka B. E..

Strony postępowania nie zakwestionowały zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie zgromadzonej dokumentacji, dlatego należało przyjąć wiarygodność zawartych w niej treści.

Zeznania ubezpieczonej oraz świadka B. E. (złożone na piśmie poddane tłumaczeniu przez tłumacza przysięgłego języka angielskiego) wzajemnie ze sobą korelowały, w tym pokrywały się i uzupełniały.

W toku postępowania dowodowego, pełnomocnik ubezpieczonej na rozprawie w dniu 13 stycznia 2023 roku cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. P.-K., wobec czego jego przesłuchanie okazało się bezprzedmiotowe

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1732 z późn. zm., dalej: ustawa zasiłkowa) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

W myśl art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne /wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku, III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251/.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, iż umowa o pracę zawarta między ubezpieczoną I. B. a płatnikiem (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku /sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527/, nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane, jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa /wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L./.

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (LEX nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (LEX nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (LEX nr 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić I. B. zarzutów, że zawarła umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie kwestionowanej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2013 roku, sygn. akt II UK 11/13 (LEX nr 1375189) jeżeli strony umowy o pracę nie zamierzają wywołać skutku prawnego w postaci nawiązania stosunku pracy, a ich oświadczenia uzewnętrznione umową o pracę zmierzają wyłącznie do wywołania skutku w sferze ubezpieczenia społecznego, to taka umowa jako pozorna jest nieważna (art. 83 § 1 k.c.).

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy, w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem w pierwszej kolejności zbadać, czy pomiędzy I. B. a płatnikiem (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy ubezpieczona osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu, analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że I. B. w spornym okresie na rzecz płatnika składek wykonywała pracę w ramach pracowniczego zatrudnienia.

Załączona do akt przedmiotowej sprawy dokumentacja osobowa I. B. została uznana przez tut. Sąd jedynie, jako przejaw formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi płatnika składek będącego pracodawcą, nie mniej jednak okoliczność rzeczywistego wykonywania przez skarżącą pracy w ramach pracowniczego zatrudnienia musiała zostać poddana ścisłej weryfikacji w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, od dnia 1 czerwca 2014 roku ubezpieczona I. B. zatrudniona była w (...).V. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w N. i oddziałem w S.-R., utworzoną zgodnie z prawem holenderskim. Zatrudnienie poprzedzone było postępowaniem rekrutacyjnym i rozmową kwalifikacyjną. Z dniem 30 listopada 2020 roku ubezpieczona I. B. zawarła umowę rezerwacyjną nr (...) prawa zawarcia umowy przedwstępnej dla domu jednorodzinnego mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł., z kolei w dniu 18 marca 2021 roku wnioskodawczyni złożyła u bezpośredniego przełożonego wniosek o relokację do Polski. Wniosek I. B. o relokację został zatwierdzony przez przełożonych po przejściu procedury weryfikacji i przyjęciu przez Zarząd spółki. Datę wejścia w życie przeniesienia wyznaczono na dzień 1 września 2021 roku. Jak zeznał świadek B. E., podstawą udzielenia zgody były wyniki osiągane w pracy przez ubezpieczoną I. B., jej kwalifikacje i doświadczenie. I. B. kierowała również projektem o kluczowym znaczeniu dla międzynarodowego zespołu ds. rozliczeń płacowych, który należało wdrożyć w trzecim kwartale 2021 roku. W dniu 1 czerwca 2021 roku I. B. oraz W. S. zawarli umowę o świadczenie usług obejmującym kształcenie, wychowanie i opiekę nad dzieckiem z uwzględnieniem podstawy programowej wychowania przedszkolnego określonej przez MEN w Przedszkolu (...). Ubezpieczona I. B. podpisała także polisę ubezpieczeniową z (...) obowiązującą od dnia 1 czerwca 2021 roku. Powyższe świadczy o tym, iż skarżąca podjęła szereg określonych czynności związanych z przeniesieniem do Polski.

Płatnik składek (...) S. ( (...)) sp. z o.o. z siedzibą w W., należący do podmiotu z grupy kapitałowej, w skład której wchodzi również (...).V., prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki, działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, przetwarzanie danych, zarządzanie stronami internetowymi, (hosting) i podobna działalność, dzierżawa własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim. Płatnik składek jest spółką (...), zajmuje się oprogramowaniem w chmurze i ma 10 oddziałów na całym świecie.

W dniu 11 sierpnia 2021 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. a I. B. umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku Starszego Analityka Płac z rocznym wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 165.000,00 zł. Termin rozpoczęcia pracy wyznaczono na dzień 1 września 2021 roku. Miejscem pracy ubezpieczonej był adres: ul. (...), (...)-(...) B..

Do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku Starszego Analityka ds. Płac należało: konsolidacja danych do miesięcznych list płac dotyczących nowych pracowników, przeniesień, zmian miesięcznych, raportów obecności, powiadomień o odejściu, potrąceń np. urlopów bezpłatnych itp., konsolidacja danych finansowych do miesięcznych list płac dotyczących zwrotu zaliczek na poczet wynagrodzenia, zwrotu kosztów przesyłek kurierskich i telefonów, opodatkowania diet itp., monitorowanie i śledzenie Systemu zarządzania urlopami oraz uzgadnianie raportów obecności z systemu kontroli dostępu, zapewnienie dokładnego sprawdzania, zatwierdzania i przetwarzania danych na listach płac w celu umożliwienia comiesięcznych transakcji płacowych, uzgadnianie wyciągów bankowych i sprawdzanie poprawności zmian w transakcjach bankowych, prowadzenie dokumentacji płacowej, współpraca z audytorami w zakresie kontroli list płac, wystawianie zaświadczeń o zarobkach do odcinków wynagrodzeń na wniosek pracowników, śledzenie zmian dotyczących kont bankowych związanych z wynagrodzeniami pracowników, gromadzenie i weryfikacja formularzy zaliczek na poczet wynagrodzenia, zapewnianie prawidłowego i terminowego przetwarzania danych nowych pracowników, zgodnie z wytycznymi firmy i przepisami prawa pracy, współpraca z agentami ds. ubezpieczeń emerytalnych i zdrowotnych, ścisła współpraca z różnymi funkcjami w dziale kadr, sporządzanie raportów w programie E. oraz utrzymywanie i promowanie wysokiego poziomu usług i poufności.

Na podstawie załączonej dokumentacji w postaci m.in. szeregu wiadomości e-mail, raportów, a nadto zeznań ubezpieczonej oraz świadka B. E., Sąd powziął wiedzę, iż I. B. była przede wszystkim odpowiedzialna za zarządzanie rozliczeniami płacowymi obejmującymi Polskę, kraje skandynawskie (Szwecję, Norwegię, Finlandię i Danię), Rosję, (...), Zjednoczone Emiraty Arabskie i Arabię Saudyjską, jak również była zaangażowana w część realizacji projektów (doraźnie dotyczących rozliczeń płacowych dla całego regionu (...)). I. B. zajmowała się realizacją miesięcznych rozliczeń płacowych dotyczących państw: Polski, krajów skandynawskich (Szwecji, Norwegii, Finlandii i Danii), Rosji, (...), Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Arabii Saudyjskiej poprzez zewnętrznego dostawcę usług ( (...)). Ubezpieczona trudniła się rozliczaniem i księgowaniem list płac w dzienniku na koniec miesiąca dla tych państw, zajmowała się deklaracjami na koniec miesiąca, realizacją świadczeń, udzielaniem wsparcia pracownikom oraz innym wewnętrznym interesariuszom spółki (...) ( (...)) w kwestiach dotyczących rozliczeń placowych, służyła jako wsparcie dla innych członków zespołów ds. rozliczeń płacowych państw (...). I. B. współpracowała z zewnętrznymi kontrahentami ds. rozliczeń płacowych w 9 różnych państwach, kierownikiem działu HR spółki (...) we W. (odpowiedzialnym za W., Hiszpanię, Arabię Saudyjską, Portugalię i Zjednoczone Emiraty Arabskie), kierownikiem dziełu HR spółki (...) w Izraelu (odpowiedzialnym za Izrael i Rosję), kontrolerami (...) spółki (...) (w Polsce, Królestwie Niderlandów i Szwecji), zespołami księgowymi spółki (...) (w Indiach), członkami zespołu ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...) (państwa położone w Europie, krajach Bliskiego Wschodu i A.), działem IT spółki (...), zespołem ds. zarządzania finansami spółki (...) (w H., w Teksasie), zewnętrzną firmą księgową spółki (...).

Sąd ustalił, iż w Polsce I. B. wykonywała takie same czynności, jak przed dniem 1 września 2021 roku w Holandii. Nie uległ modyfikacji również zespół, w skład którego wchodziła, także nie zmienił się przełożony skarżącej oraz obszar geograficzny, za który była odpowiedzialna, a nadto godziny jej pracy. Ubezpieczona odpowiadała za procesowanie wypłat w Europie Wschodniej, A. i na Bliskim Wschodzie. Jej praca polegała na zbieraniu informacji na temat zatrudnienia i zwolnienia pracowników, przenoszenia z kraju do kraju, zbieraniu zmiennych czynników wynagrodzenia, potrąceń, premii i przekazywaniu informacji dalej. Ubezpieczona pracowała na wewnętrznym systemie, do którego posiadała dostęp poprzez odpowiedni login. I. B. pośrednio zajmowała się sprawami ZUS, koordynowała pracę innego pracownika w tym zakresie. Zdarzało się, że zajmowała się sprawami 2, a nawet 100 pracowników. Ubezpieczona przygotowywała formularze flexi do rozliczeń płacowych, dzienniki rozliczeń płacowych, prognozy stanu środków pieniężnych, wzór dokumentu dotyczącego odprawy, dokumenty przekazania obsługi procesów rozliczeń płacowych, wiadomości e-mailowe itp. Ubezpieczona pracowała w zespole ds. rozliczeń płacowych dla państw (...), który liczy 6 osób (2 osoby przebywają w Królestwie Niderlandów, jedna osoba w P., jedna w T., jedna w Polsce i w L.B. E..

I. B. posiadała kontakt z dostawcą płac w różnych krajach, także z pracownikami w tych krajach, współpracowała z działem HR, finansów i działem prawnym.

Dla stwierdzenia, że w treści stosunku prawnego występuje pracownicze podporządkowanie pracownika pracodawcy, z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność, dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika itp. /II UK 202/18 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 29-05-2019/.

Przyjęcie, że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy oznacza, że przejawy takiego kierownictwa będą mieć miejsce w trakcie realizacji procesu pracy. Pracodawca wskazuje zadania oraz proces ich realizacji. Wykonywanie poleceń jest fundamentem wzajemnych relacji między stronami stosunku pracy. Innymi słowy, istotą pracy umownie podporządkowanej jest możliwość codziennego konkretyzowania pracownikowi jego obowiązków, a w szczególności określania czynności mieszczących się w zakresie uzgodnionego rodzaju pracy i sposobu ich wykonywania. Przy tym, pracowniczego podporządkowania nie można utożsamiać z permanentnym nadzorem (obserwacją) przełożonego nad sposobem, czy też właściwym tempem wykonywanych czynności, wystarczy bowiem wskazanie zadania i zakreślenie terminu jego wykonania, a następnie kontrola jakości i terminowości wykonanej pracy. Istotne natomiast jest to, że pracownik nie ma samodzielności w określaniu bieżących zadań, ponieważ to należy do sfery pracodawcy organizującego proces pracy. Wyznaczanie osobie zatrudnionej w sposób jednostronny miejsca, w którym ma ona wykonywać pracę, a także określanie godzin jej pracy, wskazuje na istnienie cechy charakterystycznej dla umowy o pracę. Codzienne stawianie się do pracy, bez z góry określonych czynności do wykonania i realizowanie na bieżąco poleceń przełożonych, zwykle świadczy o wykonywaniu pracy pod kierownictwem pracodawcy /II PK 27/18 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 16-05-2019/.

Konstatacja ta jest ważna, gdy założy się, że pracy pod kierownictwem w myśl art. 22 § 1 k.p., jest jedną z najważniejszych cech w procesie typizacji charakteru stosunku prawnego łączącego strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1965 roku, III PU 28/64, OSNCP 1965, nr 9, poz. 157).

Jak wskazuje zebrany w sprawie materiał dowodowy, w okresie, w którym ubezpieczona miała faktycznie na rzecz płatnika świadczyć pracę, podlegała kontroli bezpośredniego przełożonego, którym był B. E., zatrudniony w spółce (...), jako członek Rady Dyrektorów (organ łączący kompetencje Zarządu i Rady Nadzorczej) ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...) (państwa położone w Europie, na Bliskim Wschodzie i w A.)oraz dla regionu (...) (państwa D. Wschodu, A. i P.). Ubezpieczona pracę świadczyła zdalnie z domu w godzinach 9:30-17:30 pięć dni w tygodniu, logowała się do systemu. Pracę wykonywała w języku angielskim. Skarżąca cyklicznie wysyłała do przełożonego raporty dot. wysokości wypłat, czynności aprobaty płac, umowy, co zostało potwierdzone stosowną dokumentacją załączoną do akt sprawy.

Ubezpieczona odbywała cyklicznie stałe, cotygodniowe spotkania z menagerem. W spotkaniach uczestniczyli także wszyscy członkowie zespołu ds. rozliczeń płacowych dla regionu (...). Przeprowadzano również comiesięczne spotkania poświęcone przeglądowi świadczonych usług z kierownikiem ds. obsługi klienta (...) (zewnętrznym dostawcą rozliczeń płacowych), w których brali udział wszyscy członkowie zespołu, bezpośredni zwierzchnik B. E. w H., członek Rady Dyrektorów ds. rozliczeń płacowych w Ameryce Północnej. Ubezpieczona I. B. korzystała ze służbowego laptopa oraz telefonu.

W związku z poczynionymi ustaleniami faktycznymi, Sąd także ocenił, iż praca I. B. była przez płatnika składek pożądana i przyczyniła się do powstania po jego stronie korzyści związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, której przychody cyklicznie wzrastały.

Ustalono także, iż w okresie od dnia 10 listopada 2021 roku do dnia 19 grudnia 2021 roku ubezpieczona I. B. była niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży. W dniu 20 grudnia 2021 roku I. B. urodziła dziecko. Płatnik składek złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenie ZUS Z-3, w którym wniósł o przyznanie skarżącej zasiłku macierzyńskiego za okres udzielonego urlopu macierzyńskiego od dnia 20 grudnia 2021 roku do dnia 18 grudnia 2022 roku. Odwołująca swoje obowiązki przekazała na innych pracowników. Jej obowiązki dzielone były między członków zespołu, przede wszystkim między M. K. (z filii (...) w A.) i B. E., a także V. S. (z (...) w S.).

Jak wynika z zeznań skarżącej oraz świadka B. E., niewątpliwie oboje wiedzieli, iż w dniu zawarcia umowy o pracę, I. B. jest w ciąży.

W tym kontekście należy jednak podkreślić, że ustawodawstwo polskie nie ukształtowało zakazu zatrudniania kobiet w ciąży, lecz przeciwnie - odmowa zatrudnienia kobiety tylko z tej przyczyny, że jest w ciąży, byłaby uznana za dyskryminację ze względu na płeć na podstawie art. 18 3a § 1 i art. 18 3b § 1 pkt 1 k.p. /por. wyrok SN z 11.1.2006 r., II UK 51/05, (...) Nr (...), s. 34/.

Zaznaczyć także należy, że przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych nie uzależniają skuteczności nawiązania stosunku pracowniczego od czasookresu trwania konkretnej umowy, a także od długości wcześniej przysługującej ochrony ubezpieczeniowej. Z powyższego wynika, że nagłe przerwanie relacji z pracodawcą bądź nieprzystąpienie do realizacji umowy o pracę w ustalonym czasie z powodu pogorszenia stanu zdrowia pracownika, nie może wpływać negatywnie na powstały stosunek ubezpieczenia społecznego i skutki z niego wynikające. Dla powstania wskazanych skutków konieczne jest bowiem skuteczne nawiązanie umowy o pracę. Skutku takiego nie rodzi zawarcie przez strony umowy o pracę bez woli jej realizacji, nawet jeżeli strony podejmują jakieś czynności, które mają na zewnątrz pozorować realizację umowy /por. wyrok SA w Łodzi z 15 maja 2014roku, III AUa 826/13/.

Z ustaleń Sądu wynika, iż wnioskodawczyni przed dniem 1 września 2021 roku była zatrudniona na terenie Holandii i podlegała holenderskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego, a nowo zawarta umowa o pracę z płatnikiem składek była jedynie związana z chęcią kontynuacji zatrudnienia w (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. i relokacją do Polski, a nie ze stworzeniem ochrony ubezpieczeniowej, a w konsekwencji uzyskaniem uprawnień do świadczeń zasiłkowych.

Reasumując, zdaniem Sądu Okręgowego, analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż w stosunku do wnioskodawczyni zostały spełnione wszystkie warunki przesądzające o istnieniu w spornym okresie pomiędzy nią a płatnikiem składek stosunku pracy według art. 22 k.p. Tym samym, w okresie od dnia 1 września 2021 roku wnioskodawczyni podlegała z tego tytułu u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm.) zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w W. na rzecz I. B. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.