Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 100/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Anna Polak

Sędziowie:

SSA Barbara Białecka (spr.)

SSO del. Beata Górska

Protokolant:

St. sekr. sąd. Edyta Rakowska

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2013 r. w Szczecinie

sprawy J. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o przeliczenie świadczenia

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 listopada 2012 r. sygn. akt VI U 2704/12

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od ubezpieczonego J. C. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSO del. Beata Górska SSA Anna Polak SSA Barbara Białecka

Sygn. akt III AUa 100/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przeliczył J. C. emeryturę od dnia 1 marca 2012 r. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wwpw 161,16 % przez kwotę bazową 717,16 zł wyniosła 1155,78 zł (po waloryzacji od 1.03.2011 r. 3009,14 zł, od 1.03.2012 r. 3114,16 zł). Do ustalenia wysokości emerytury Zakład przyjął 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 3 miesiące okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość emerytury po waloryzacji od 1.03.2012 wyniosła 2107,86 zł. Organ rentowy odmówił ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, wskazując, że ubezpieczony nie podlegał po przyznaniu poprzedniej emerytury ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 30 miesięcy.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i naliczenie nowej emerytury na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem okoliczności, że w okresie od dnia 1 stycznia 2000 r. do 22 listopada 2004 r. pełnił obowiązki ławnika. Zdaniem ubezpieczonego okres ten powinien zostać uznany za okres składkowy, bowiem pełnienie funkcji ławnika jest zbliżone do umowy o świadczenie usług.

Dodatkowo ubezpieczony wniósł o stwierdzenie nieważności na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. trzech decyzji ZUS: z dnia 24 kwietnia 2001r. - dotyczącej emerytury; z dnia 24 kwietnia 2001 r. - dotyczącej emerytury i renty oraz z dnia 25 kwietnia 2001 r. - dotyczącej renty, wskazując że zostały one wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości. Wyjaśnił, że przepis art. 53 ust. 4 znalazłby zastosowanie, gdyby ubezpieczony podlegał po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury, ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 30 miesięcy, co jednak nie miało miejsca, bowiem pełnienie funkcji ławnika nie zostało wymienione w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w katalogu osób podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Zwrócono też uwagę, że za okres pełnienia funkcji ławnika nie zostały opłacone za J. C. składki na ubezpieczenia emerytalno - rentowe, wobec czego tym bardziej okres ten nie może podlegać zaliczeniu do okresów ubezpieczenia.

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie przekazał organowi rentowemu do rozpoznania przez wydanie decyzji zawarty w odwołaniu wniosek J. C. o stwierdzenie nieważności decyzji organu rentowego z dnia 24 kwietnia 2001 r. i z dnia 25 kwietnia 2001 r.

Na rozprawie w dniu 20 listopada 2012 r. ubezpieczony podtrzymał wniosek o uwzględnienie w jego stażu ubezpieczeniowym okresu pełnienia funkcji ławnika, wskazując na podobieństwo pomiędzy zadaniami ławnika a sędziego, za którego także nie są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne, a pomimo tego otrzymuje on emeryturę. Zwrócił też uwagę na treść wytycznych ZUS, który przyznaje że ławnicy objęci są ubezpieczeniami zdrowotnym i wypadkowym. Powołał się też na dwa orzeczenia Sądu Najwyższego o sygnaturach IZUP 3/10 i IIIUZP 4/06, wskazując że Sąd Najwyższy uznał, iż okres objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest okresem składkowym

Wyrokiem z 30 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Z ustaleń Sądu I instancji wynika, że decyzją z dnia 14 maja 1996 r. (...) Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych przyznała J. C., od 1 lipca 1996 r., prawo do emerytury kolejowej. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wynagrodzenie z okresu kolejnych 7 lat z ostatnich 16 lat, tj. od 1 stycznia 1987 r. do 31 grudnia 1993 r. (...) wyniósł 158,57 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96 zł) wyniosła 1057,60 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 40 lat i 2 miesiące okresów składkowych oraz 9 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość emerytury ustalono na kwotę 717,96 zł.

Decyzją z dnia 11 sierpnia 1997 r. (...) Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych odmówiła ubezpieczonemu prawa do renty inwalidzkiej z tytułu choroby zawodowej. Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji. Prawomocnym wyrokiem z dnia 18 stycznia 2000 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie (sygn. akt VIIU 5553/98) zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tego tytułu od dnia złożenia wniosku.

Wykonując prawomocny wyrok Sądu organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. - decyzją z dnia 25 kwietnia 2001 r., znak (...), przyznał ubezpieczonemu od dnia 5 czerwca 1996 r. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową na stałe. Jako podstawę prawną przyznanego świadczenia przywołano ustawę z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Do ustalenia wysokości renty przyjęto wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. (...) wyniósł 158,57 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96zł) wyniosła 1057,60 zł (po waloryzacji od 1.06.2000 r. 1779,12 zł). Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 miesięcy okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość świadczenia po waloryzacji od 1.09.1996 r. do 1.06.2000 r. wyniosła 1067,47 zł.

W dniu 24 kwietnia 2001 r. organ rentowy ustalił wysokość należnych ubezpieczonemu do wypłaty od 1 lipca 1996 r. świadczeń pozostających w zbiegu, tj. emerytury i renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2001 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 1 lipca 1996r. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wynagrodzenie, stanowiące podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. (...) wyniósł 158,57 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96zł) wyniosła 1057,60 zł (po waloryzacji od 1.06.2000 r. 1779,12 zł). Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 miesięcy okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość świadczenia po waloryzacji od 1.09.1996r. do 1.06.2000 r. wyniosła 1208,66 zł.

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2001 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonemu od dnia 1 lipca 1996 r. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową na stałe. Jako podstawę prawną przyznanego świadczenia powołano ustawę z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Do ustalenia wysokości renty przyjęto wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. (...) wyniósł 158,57 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96zł) wyniosła 1057,60 zł (po waloryzacji od 1.06.2000 r. 1779,12 zł). Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 miesięcy okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość świadczenia po waloryzacji od 1.09.1996 r. do 1.06.2000 r. wyniosła 906,48 zł, a po podwyższeniu do 60% podstawy wymiary - 1067,47 zł.

Kwota świadczenia rentowego okazała się mniej korzystna niż wysokość świadczenia emerytalnego, zatem organ rentowy kontynuował wypłacanie ubezpieczonemu emerytury w zbiegu z połową renty.

Ubezpieczony odwołał się od decyzji organu rentowego z dnia 24 kwietnia 2001 r. dotyczącej renty, wnosząc o przyznanie na jego rzecz odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia za okres od 5.06.1997 r. do 31.03.1997 r. Dodatkowo zakwestionował prawidłowość ustalenia przez organ rentowy wysokości świadczenia, wskazując że powinno ono zostać podwyższone do 75% podstawy wymiary, a nie do 60%.

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2002 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VII Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt VIIU 3405/01) umorzył postępowanie w zakresie roszczenia o wypłatę odsetek za okres od 5.08.1996 r. do 30.03.1997 r. oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, wskazując że organ rentowy prawidłowo obliczył wysokość należnego ubezpieczonemu świadczenia rentowego przy zastosowaniu zasad wynikających z treści ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw. Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2003 r. (sygn. akt III AUa 612/02) Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalił apelację ubezpieczonego.

W dniu 29 sierpnia 2003 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o przeliczenie na nowo wysokości należnych mu świadczeń rentowego oraz emerytalnego, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Wyjaśnił, że wnosi o ustalenie wwpw przy przyjęciu wynagrodzeń z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o ustalenie na nowo emerytury i renty ( z lat 1986-1995) oraz o przyjęcie kwoty bazowej z dnia złożenia wniosku (1862,62 zł). Powyższy wniosek ubezpieczony ponowił w dniu 12 stycznia 2004r.

Decyzją z dnia 22 grudnia 2005 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu ponownego obliczenia wysokości emerytury i renty przy przyjęciu wynagrodzeń z lat 1986-1995 (nawet w wysokości uwzględniającej 100% deputatu węglowego wypłacanego tym okresie).

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji.

Decyzją z dnia 29 marca 2004 r., znak (...) organ rentowy przeliczył ubezpieczonemu od 1 października 2003 r. (data złożenia wniosku) wysokość renty, uwzględniając w podstawie jej wymiaru 100% deputatu węglowego. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wynagrodzenie z okresu kolejnych 7 lat z ostatnich 16 lat, tj. od 1 stycznia 1987 r. do 31 grudnia 1993 r. (...) wyniósł 161,16 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96 zł) wyniosła 1074,87 zł (po waloryzacji od 1.03.2004 r. 2162,02 zł). Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 miesięcy okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996r. Wysokość świadczenia po waloryzacji od 1.09.1996 r. do 1.03.2004 r. wyniosła 1097,62 zł, a po podwyższeniu do 60% podstawy wymiary - 1297,21 zł.

Decyzją z dnia 29 marca 2004 r. znak (...)organ rentowy przeliczył ubezpieczonemu od 1 października 2003 r. (data złożenia wniosku) również wysokość emerytury, uwzględniając w podstawie jej wymiaru 100% deputatu węglowego. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wynagrodzenie z okresu kolejnych 7 lat z ostatnich 16 lat tj. od 1 stycznia 1987 r. do 31 grudnia 1993 r. (...) wyniósł 161,16 %. Podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96 zł) wyniosła 1074,87 zł (po waloryzacji od 1.03.2004 r. 2162,02 zł). Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 8 miesięcy okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996r. Wysokość świadczenia po waloryzacji od 1.09.1996 r. do 1.03.2004 r. wyniosła 1463,52 zł.

Kwota świadczenia rentowego okazała się mniej korzystna niż wysokość świadczenia emerytalnego, zatem organ rentowy kontynuował wypłacanie ubezpieczonemu emerytury w zbiegu z połową renty.

W dniu 6 kwietnia 2004 r. ubezpieczony złożył kolejny wniosek o przeliczenie wysokości należnych mu świadczeń przy przyjęciu wynagrodzeń z lat 1987-1996. Wniosek ten ponowił w dniu 23 stycznia 2006 r.

Decyzją z dnia 16 lutego 2006 r., po rozpatrzeniu wniosku z 6.04.2004 r., organ rentowy odmówił ubezpieczonemu ponownego obliczenia wysokości emerytury i renty przy przyjęciu wynagrodzenia z lat 1987-1996, wskazując, że wwpw obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych z 20 lat kalendarzowych (z lat 1987-1996) wyniósł 151,33 %, a zatem jest niższy od dotychczasowego wynoszącego 161,16%.

Decyzją z dnia 17 lutego 2006 r., po rozpatrzeniu wniosku z 23.01.2006 r., organ rentowy odmówił ubezpieczonemu ponownego obliczenia wysokości emerytury i renty wskazując, że dotychczas przyjęty wwpw jest najbardziej korzystny dla ubezpieczonego, bowiem obliczony z lat 1976-1985 wyniósłby 154,99 % , zaś z lat 1975-1977, 1979-1981, 1983-1996 - 132,49 %.

W decyzji z dnia 26 stycznia 2007 r. organ rentowy wskazał, że wysokość emerytury przy przyjęciu do obliczenia podstawy wymiaru wynagrodzeń stanowiących podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, tj. od. 1.01.1986 r. do 31.12.2005 r. wyniosłaby od 1.01.2007r. - 1507,97 zł. (...) wyniósłby bowiem 154,99 %.; podstawa wymiaru obliczona poprzez pomnożenie wwpw przez kwotę bazową (666,96 zł) wyniosłaby 1033,72 zł (po waloryzacji od 1.03.2006 r. 2208,15 zł), zaś do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjąłby kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r.

W dniu 26 września 2007 r. ubezpieczony złożył kolejny wniosek o ustalenie wysokości emerytury oraz renty. Decyzją z dnia 23 listopada 2007 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego ustalenia wysokości emerytury i renty z tytułu choroby zawodowej, powołując się na treści art. 114 ustawy emerytalnej (brak nowych dowodów mających wpływ na wysokość świadczeń). Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji. Wyrokiem z dnia 10 września 2008 r. (sygn. akt VI U 3411/07) Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VII Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego. Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2009 r. (sygn. akt III AUa 817/08) Sąd Apelacyjny w Szczecinie oddalił apelację ubezpieczonego. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że dotychczas ustalona wysokość emerytury i renty przy przyjęciu wwpw 161,16% jest najkorzystniejsza dla ubezpieczonego, a organ rentowy prawidłowo przyjął do ustalania wysokości emerytury i renty kwotę bazową z 1996 r. (tj. z roku złożenia wniosków o rentę i emeryturę).

W dniu 28 marca 2012 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym o przyznanie mu emerytury w związku z ukończeniem 60 roku życia oraz ustalenie jej wysokości w oparciu o art. 53 ustawy emerytalnej. Wskazał, że po przejściu na emeryturę kolejową podlegał przez okres co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pełnienia funkcji ławnika w Sądzie od 1 stycznia 2000 r. do 22 listopada 2004 r.

Decyzją z dnia 23 lipca 2012 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przeliczył J. C. emeryturę od dnia 1 marca 2012 r. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wwpw 161,16 % przez kwotę bazową 717,16 zł wyniosła 1155,78 zł (po waloryzacji od 1.03.2011 r. - 3009,14 zł, od 1.03.2012 r. -3114,16 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład przyjął 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 3 miesiące okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość emerytury po waloryzacji od 1.03.2012 wyniosła 2107,86 zł. Organ rentowy odmówił ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, wskazując, że ubezpieczony nie podlegał po przyznaniu poprzedniej emerytury ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 30 miesięcy.

W latach 2000-2003 J. C. pełnił funkcję ławnika w Sądzie Okręgowym w Szczecinie. Na podstawie art. 165 § 2 ustawy z dnia 27.07.2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ubezpieczony powoływany był do udziału w orzekaniu do dnia 22 listopada 2004 r. W okresie pełnienia przez ubezpieczonego funkcji ławnika nie były za niego odprowadzane składki emerytalno - rentowe.

Zdaniem Sądu Okręgowego odwołanie okazało się nieuzasadnione. Ubezpieczony domagał się przeliczenia emerytury z uwzględnieniem art. 53 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podniósł przy tym, że po przyznaniu emerytury kolejowej podlegał ubezpieczeniom społecznym przez okres ponad 30 miesięcy (z tytułu pełnienia funkcji ławnika w Sądzie od 1 stycznia 2000 r. do 22 listopada 2004 r.), co jego zdaniem obliguje organ rentowy do ponownego ustalenia wysokości należnego mu świadczenia.

Sąd Okręgowy po przytoczeniu treści art. 53 ust. 3 i 4 ustawy emerytalnej wskazał, że ubezpieczony nie wykazał, że po nabyciu prawa do emerytury kolejowej w 1996 r. podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wbrew bowiem twierdzeniom J. C. okres pełnienia przez niego społecznej funkcji ławnika sądowego nie był okresem podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu czy społecznemu, o którym mowa w przepisie art. 53 ust. 4.

Sąd pierwszej instancji w oparciu o treść art. 1, art. 4 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 17 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych wyjaśnił, że jeśli ktoś z tytułu wykonywania jakiejś czynności (zadań) podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, to okres wykonywania owej czynności (zadań) nie może być traktowany jako okres podlegania ubezpieczeniom społecznym. Ustawa systemowa nie wymienia bowiem nigdzie ubezpieczeń zdrowotnych jako źródła obowiązku ubezpieczenia społecznego; przeciwnie jest to odrębne ubezpieczenie, regulowane przepisami ustawy całkiem innego rodzaju, bo ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W ustawie tej wyjaśnia się, iż określa ona wyłącznie warunki udzielania i zakres świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – nie dotyczy więc ona w żadnej mierze świadczeń emerytalnych czy rentowych. Brak też jest jakichkolwiek podstaw, by wiązać fakt podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z faktem podlegania ubezpieczeniu społecznemu – są to bowiem dwa odrębne rodzaje ubezpieczeń, które nie przenikają się wzajemnie i nie mają ze sobą nic wspólnego. Z faktu więc, iż w art. 66 ust. 1 pkt 15a wśród osób podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu wymienia się „osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są ławnikami sądowymi niepodlegającymi ubezpieczeniu zdrowotnemu z innych tytułów”, nie można wyprowadzić wniosku iż osoby te podlegają zarazem ubezpieczeniu społecznemu, a w szczególności ubezpieczeniu emerytalno-rentowym. Sąd wskazał, iż omawiany przepis ustawy dotyczącej ubezpieczenia zdrowotnego wszedł w życie dopiero od dnia 29 września 2007r., bowiem od tego dnia zaczęła obowiązywać nowelizacja ustawy dokonana ustawą z dnia 24 sierpnia 2007r.

Skoro więc okres, którego doliczenia do stażu emerytalnego domaga się J. C. jest okresem sprzed tej daty (chodzi wszak o lata 2000-2004), brak jest powodów, dla których należałoby rozważać czy był to w ogóle okres podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (nie mówiąc już o ubezpieczeniach społecznych).

Sąd Okręgowy wskazał, że w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wymieniono pełnienia funkcji ławnika jako odrębnego tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (art. 6 ust. 1 tejże ustawy). Pełnienie tej funkcji nie zostało wymienione również w art. 7 tejże ustawy dotyczącym dobrowolnego zgłoszenia się do ubezpieczeń społecznych.

Nie uszło uwadze Sądu Okręgowego, że ubezpieczony próbował porównać pełnienie funkcji ławnika do świadczenia usług w ramach umowy cywilnoprawnej i z tego porównania wywodził, iż sporny okres należy traktować jako okres ubezpieczenia społecznego. Sąd pierwszej instancji wskazał, że odnośnie kwestii objęcia obowiązkiem ubezpieczenia, to osoba zgłaszająca się do ubezpieczenia musi wykazać istnienie stosunku prawnego, będącego na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tytułem ubezpieczenia. Tak więc to na J. C. ciążył obowiązek wykazania, iż w okresie pełnienia funkcji ławnika podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Obowiązkowi temu J. C. nie sprostał. W ocenie Sądu pełnienia obowiązków ławnika – polegających na uczestniczeniu w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, zgodnie z art. 4 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz art. 5 § 1 wcześniej obowiązującej ustawy z dnia 20 czerwca 1985r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych - nie można bowiem utożsamiać z obowiązkami wynikającymi ze stosunku pracy czy z umowy cywilnoprawnej; obowiązki te wynikają wyłącznie z publicznoprawnego stosunku łączącego ławnika z sądem, który nie ma cech stosunku cywilnoprawnego. Z przepisów dotyczących pełnienia funkcji ławnika (ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych) wynika bowiem jednoznacznie, że pomiędzy ławnikiem a prezesem sądu nie zostaje nawiązany stosunek pracy, czy też stosunek cywilnoprawny, pomiędzy ławnikiem a prezesem Sądu istnieje wyłącznie stosunek publicznoprawny.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było także podstaw do utożsamiania pełnienia funkcji sędziego i funkcji ławnika i wywodzenia z wykonywania obu tych rodzajów czynności podobnych skutków. Pomiędzy ławnikiem a sędzią występuje bowiem szereg różnic, a do ławników przepisy dotyczące sędziów można stosować wyłącznie odpowiednio, a i to w ograniczonym zakresie, dotyczącym w zasadzie wyłącznie zasad orzekania (a więc tzw. niezawisłości sędziowskiej). Regulacje dotyczące ławników zostały bowiem zamieszczone w odrębnym rozdziale ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (rozdział 7, przepisy od art. 158 do 175), w którym nie zamieszczono nakazu odpowiedniego stosowania do ławników przepisów o sędziowskim „stanie spoczynku”, czyli odpowiedniku emerytury (art. 100 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych).

Mając powyższe ustalenia na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, że obliczenie wysokości świadczenia emerytalnego zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego byłoby niezgodne z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odwołanie J. C. podlegało więc oddaleniu (art. 47714 §1 k.p.c.).

Apelację od wyroku Sąd Okręgowego złożył ubezpieczony, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania po przedstawieniu merytorycznej opinii ZUS w sprawie wniosku z 30 kwietnia 2012 roku.

Zaskarżonemu orzeczeniu ubezpieczony zarzucił:

- obrazę prawa materialnego kodeksu pracy art. 2, art. 11, art. 18, art. 22 oraz ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (SUS) art. 4 pkt 2, lit. a; art. 6 ust. 1 pkt. li 4; art. 9 pkt 1; art. 11 ust. 2; art. 12 ust. 1 i 3; art. 32; art. 36 ust. 1; art. 68 ust. 1 pkt b i c; a także ustawy o FUS art. 6 ust. 2 pkt 13a, jak również ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych art. 66 ust.l pkt 1 lit. e, art. 69 ust. 1 oraz ustawy wypadkowej z dnia 30 października 2002 roku art. 2 pkt 6, a także kodeksu postępowania cywilnego art. 476 § 1 pkt 1 i 2 oraz zasad zawartych w poradnikach opublikowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych („Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, ustalenia podstawy wymiaru oraz rozliczenia i opłacania składek na te ubezpieczenia oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych"; „Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych" oraz „Komentarz do przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych i prawa pracy");

- brak rozpoznania wniosku złożonego w organie rentowym w dniu 30 kwietnia 2012 roku na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego art. 156 § 1 pkt 2 dotyczących trzech decyzji z dnia 24 i 25 kwietnia 2001 roku, które zostały wydane bez podstawy prawnej z rażącym naruszeniem przepisów prawa. W obecnie obowiązującym stanie prawnym są one nieważne;

- nieważność dwóch decyzji ZUS z dnia 23 lipca 2012 roku, jednej o przeliczenie emerytury, a drugiej o przeliczenie renty (konieczność weryfikacji trzech decyzji z dnia 24 i 25 kwietnia 2001 roku);

- obrazę prawa materialnego ustawy o SUS w art. 83a ust. 2 w przedmiocie nieważności decyzji organu rentowego w związku z art. 83 ust. 3: wniosek złożony w organie rentowym w dniu 30 kwietnia 2012 roku, kolejne odwołanie wnioskodawcy w dniu 7 sierpnia 2012 roku.

W uzasadnieniu apelacji ubezpieczony podniósł m.in., że ławnik jest sędzią społecznym, a także funkcjonariuszem publicznym. Zgodnie z treścią art. 115 § 13 kodeksu karnego, status ten mają m.in. prezydent RP, poseł, senator, a także sędzia, ławnik, prokurator. Z ustawowego określenia pozycji ławnika wynikają dwie istotne kwestie. Z jednej strony tylko funkcjonariusz publiczny może stać się przedmiotem określonego przestępstwa, a z drugiej strony jedynie osoby wymienione w kodeksie karnym jako „funkcjonariusze publiczni" mogą korzystać ze szczególnej ochrony. Ławnicy korzystają mianowicie z szeroko pojętej ochrony prawnej, przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Ławnik zachowuje prawo do świadczeń, wynikających ze stosunku pracy.

Zdaniem ubezpieczonego ławnik jest pracownikiem na zasadzie wyboru i powołania, z którym nawiązano stosunek pracy (stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje w dniu nawiązania stosunku pracy, art. 13 pkt. 1), otrzymuje wynagrodzenie w formie rekompensaty, która jest obciążona podatkiem dochodowym i składką na ubezpieczenia zdrowotne, a więc jako pracownik podlega systemowi ubezpieczeń społecznych.

Skarżący zarzucił, że interpretacja organu rentowego o odrzuceniu wniosku dotyczącego zaliczenia okresu zatrudnienia w charakterze ławnika została oparta tylko na jednym art. 53 ust. 4 ustawy o FUS, co jest niedopuszczalne. Organ rentowy odmówił ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, wskazując, że ubezpieczony nie podlegał po przyznaniu poprzedniej emerytury ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 30 miesięcy. Jest to niezgodne ze stanem faktycznym, ponieważ ławnik jest równocześnie pracownikiem bez względu na rodzaj zatrudnienia.

Ubezpieczony wskazał, że ustawa wypadkowa z dnia 30 października 2002 roku, art. 2 pkt 6, natomiast art. 12 ustawy o SUS mówi o obowiązkowym ubezpieczeniu wypadkowym, który w połączeniu z cytowaną ustawą wypadkową (art. 2 pkt 6) wymienia funkcję ławnika, przez co spełnia wymogi art. 1 ustawy o SUS, co zostało zakwestionowane w uzasadnieniu Sądu Okręgowego.

Według apelującego błędne jest stwierdzenie, że za okres pełnienia funkcji ławnika nie zostały opłacone za J. C. składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, wobec czego tym bardziej okres ten nie może podlegać zaliczeniu do okresów ubezpieczenia. Dobrowolne ubezpieczenie emerytalno-rentowe wyklucza podleganie ubezpieczeniu wypadkowemu, co automatycznie eliminuje podleganie ławnika z ubezpieczenia wypadkowego. Dlatego ten zarzut jest niezasadny.

Ponadto apelujący wskazał, że ubezpieczenie zdrowotne jest rodzajem ubezpieczenia społecznego, mimo że przedmiotem ochrony jest życie i zdrowie bez względu na skutki w zakresie zdolności do pracy. Art. 66 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określa, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają: a) pracownicy w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; sędziowie i prokuratorzy; ławnicy sądowi nie podlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu; osoby pobierające emeryturę lub rentę.

Ubezpieczenie wypadkowe jako jedyne spośród czterech rodzajów ubezpieczeń objętych regulacją cytowanej ustawy, występuje tylko w formie ubezpieczenia obowiązkowego. Obejmuje ono tylko te osoby, które podlegają ubezpieczeniu emerytalno-rentowym. Ustawodawca bowiem nie przewidział w żadnym przypadku możliwości dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczenia wypadkowego. Powyższe dowodzi jak bardzo mylna jest interpretacja organu rentowego, który nie wypełnia swoich zadań. Z przedstawionego materiału dowodowego, opartego na wymienionych wyżej ustawach wynika, że stanowisko ławnika objęte jest wszystkimi ubezpieczeniami społecznymi.

Natomiast art. 12 ustawy o SUS stanowi, że zasadą jest, iż obowiązkowe ubezpieczenie wypadkowe obejmuje tylko te osoby, które podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, zgodnie z art. 6 ustawy o SUS, a więc z ubezpieczenia wypadkowego muszą być wyłączone osoby, które dobrowolnie przystępują do ubezpieczenia emerytalnego i rentowych. Funkcja ławnika wyklucza przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalno-rentowych, art. 7 ustawy o SUS.

Zdaniem apelującego z przedstawionych wyżej akt prawnych i ich wzajemnych uwarunkowań wynika, że pełnienie funkcji ławnika jest okresem składkowym.

Ponadto skarżący wskazał na bezczynność i zaniechania organu rentowego, które trwają już ponad 8 miesięcy, w sprawie wniosku złożonego w organie rentowym w dniu 30 kwietnia 2012 roku, dotyczącego nieważności trzech decyzji z dnia 24 i 25 kwietnia 2001 roku, które zostały wydane bez podstawy prawnej z rażącym naruszeniem przepisów prawa.

Wobec braku reakcji organu rentowego i braku odpowiedzi, zostało złożone odwołanie w dniu 7 sierpnia 2012 roku, dotyczące nieważności tych samych trzech decyzji.

Organ rentowy, dopiero po 4 miesiącach zwłoki, w odpowiedzi na odwołanie skierowane do Sądu, wnosi o oddalenie odwołania w całości. Według apelującego organ rentowy dwukrotnie przekroczył terminy udzielenia odpowiedzi, swoją bezczynnością i zaniechaniem całkowicie lekceważąc wnioskodawcę.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zasadniczo ma charakter polemiczny. Skarżący przedstawia w niej własną wersję, nie znajdującą oparcia ani w zgromadzonym materiale dowodowym, ani też w obowiązującym prawie.

Sąd Okręgowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie nie uchybiając przepisom prawa procesowego. Dokonał także wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i w konsekwencji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Sąd pierwszej instancji w pisemnych motywach wyroku wskazał, jaki stan faktyczny stał się jego podstawą oraz podał na jakich dowodach oparł się przy jego ustalaniu. Stąd też, Sąd Apelacyjny ustalenia tego Sądu w całości uznał i przyjął jako własne. Nie dostrzegł przy tym naruszenia przez Sąd meriti prawa materialnego, w związku z czym poparł w całości rozważania Sądu Okręgowego również w zakresie przyjętych przez niego podstaw prawnych orzeczenia. Powyższe czyni zbytecznym ponowne przytaczanie ustaleń oraz szczegółowych rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 05 listopada 1998 roku, sygn. I PKN 339/98).

Na wstępnie odnosząc się do zarzutów apelującego dotyczących nieważności decyzji organu rentowego z dnia 24 kwietnia 2001 r. i z dnia 25 kwietnia 2001 r. jak również do zarzutów apelującego dotyczących bezczynności organu rentowego w zakresie rozpoznania wniosku ubezpieczonego z dnia 30 kwietnia 2012 roku dotyczącego nieważności powyższych decyzji, wskazać należy, że powyższe kwestie pozostawały poza zakresem rozpoznania niniejszego postępowania.

Apelujący formułując powyższe zarzuty błędnie pomija, że postanowieniem z dnia 20 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie przekazał organowi rentowemu do rozpoznania przez wydanie decyzji zawarty w odwołaniu wniosek J. C. o stwierdzenie nieważności decyzji organu rentowego z dnia 24 kwietnia 2001 r. i z dnia 25 kwietnia 2001 r.

Ponadto podkreślić należy, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie. Przedmiot wyrokowania wyznacza więc decyzja organu rentowego (v. postanowienia z dnia 20 stycznia 2010 r., II UZ 49/09, LEX nr 583831 i z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99, OSNAPiUS 2000 nr 15, poz. 601 oraz wyrok z dnia 23 kwietnia 2010 r., II UK 309/09, LEX nr 604210; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2011 r., II UK 360/10, LEX nr 901610).

Przedmiotem orzekania w obecnym postępowaniu jest decyzja z dnia 23 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie przeliczenia J. C. emerytury od dnia 1 marca 2012 r. Treść decyzji z dnia 23 lipca 2012 roku wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania w niniejszej sprawie.

Wobec powyższego, wbrew zarzutom apelującego, Sąd Okręgowy nie miał uprawnień do merytorycznej oceny podnoszonych przez ubezpieczonego okoliczności dotyczących nieważności decyzji organu rentowego z dnia 24 kwietnia 2001 r. i z dnia 25 kwietnia 2001 r., gdyż pozostawały one poza zakresem badania i oceny Sądu rozpoznającego odwołanie ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 23 lipca 2012 roku.

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przeliczył J. C. emeryturę od dnia 1 marca 2012 r. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wwpw 161,16 % przez kwotę bazową 717,16 zł wyniosła 1155,78 zł (po waloryzacji od 1.03.2011 r. - 3009,14 zł, od 1.03.2012 r. - 3114,16 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład przyjął 40 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 3 miesiące okresów nieskładkowych. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął kwotę bazową obowiązującą na 31 sierpnia 1996 r. Wysokość emerytury po waloryzacji od 1 marca 2012 roku wyniosła 2107,86 zł. Organ rentowy odmówił ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, wskazując, że ubezpieczony nie podlegał po przyznaniu poprzedniej emerytury ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 30 miesięcy.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając, że okres od dnia 1 stycznia 2000 r. do 22 listopada 2004 r. pełnienia przez niego obowiązków ławnika w Sądzie Okręgowym w Szczecinie, powinien zostać uznany za okres składkowy, bowiem pełnienie funkcji ławnika jest zbliżone do umowy o świadczenie usług w ramach umowy cywilnoprawnej oraz do pełnienia funkcji sędziego, w związku z czym sporny okres należy traktować jako okres ubezpieczenia społecznego.

Z kolei w apelacji J. C. podniósł, że ławnik jest pracownikiem na zasadzie wyboru i powołania, z którym nawiązano stosunek pracy (stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje w dniu nawiązania stosunku pracy, art. 13 pkt. 1), otrzymuje wynagrodzenie w formie rekompensaty, która jest obciążona podatkiem dochodowym i składką na ubezpieczenia zdrowotne, a więc jako pracownik podlega systemowi ubezpieczeń społecznych.

W odniesieniu do zarzutów apelującego, dotyczących nieuwzględnienia w jego stażu ubezpieczeniowym okresu pełnienia funkcji ławnika, wskazać należy, że ubezpieczony błędnie utożsamia pełnienie funkcji ławnika z pozostawaniem w stosunku cywilnoprawnym bądź też w stosunku pracy, zmierzając tym samym do pożądanej kwalifikacji okresu jego pełnienia funkcji ławnika jako okresu składkowego. Zamknięty katalog okresów składkowych i nieskładkowych zawierają przepisy art. 6 i 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W wyliczeniu tym – tak w odniesieniu do okresów składkowych, jak i nieskładkowych – nie ma okresów pełnienia funkcji ławnika.

Słusznie zatem wnioskował Sąd Okręgowy, że sporny okres nie może być okresem składkowym w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Apelacyjny w pełni podziela ocenę prawną Sądu Okręgowego w tym zakresie, stąd nie zachodzi potrzeba powtarzania tej argumentacji.

Dodatkowo wskazać należy, że wbrew twierdzeniom ubezpieczonego, sam fakt, że ławnik jest tzw. „sędzią społecznym”, a także funkcjonariuszem publicznym, nie jest tożsamy z pozostawaniem osoby pełniącej funkcję ławnika w stosunku cywilnoprawnym, bądź też w stosunku pracy i co za tym idzie z podleganiem ubezpieczeniom społecznym. Instytucja prawna ławników uregulowana została w rozdziale 7 zatytułowanym „Ławnicy” ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 427 j.t. z 2013 r.).

Zgodnie z art. 169 § 1 i 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych w zakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Ławnik nie może przewodniczyć na rozprawie i naradzie ani też wykonywać czynności sędziego poza rozprawą, chyba że ustawy stanowią inaczej. Z przepisu tego wynika, że ławnik bierze udział w rozprawie i naradzie, ale nie może im przewodniczyć. Ławnik może wykonywać czynności sędziego poza rozprawą, tylko wtedy, kiedy ustawy tak stanowią.

Wbrew zarzutom apelującego nie jest możliwa taka interpretacja powyższych przepisów, która pozwalałaby na przyjęcie, że pełnienie funkcji ławnika jest źródłem uprawnień emerytalnych. Brak jest podstaw ku temu, aby pełnienie funkcji ławnika traktować jako samoistną podstawę do podlegania ubezpieczeniom społecznym. Prawo o ustroju sądów powszechnych nie reguluje bowiem materii ubezpieczeń społecznych.

Brak też jest jakichkolwiek podstaw do kwalifikacji okresu pełnienia funkcji ławnika jako okresu składkowego na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jak również na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 roku o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.

Jak słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji, brak jest jakichkolwiek podstaw, by wiązać fakt podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z faktem podlegania ubezpieczeniu społecznemu, gdyż są to bowiem dwa odrębne rodzaje ubezpieczeń.

Z kolei ustawa z dnia 30 października 2002 roku o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach normuje zaopatrzenie niektórych grup osób, które uległy wypadkom w innych okolicznościach, aniżeli wymienione w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i nie określa zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Podkreślić należy, że obowiązujące przepisy prawa nie dają podstaw do przyjęcia, że pełnienie funkcji ławnika stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych. Odmienna argumentacja skarżącego jest polemiczna i nie znajduje oparcia w obowiązującym prawie.

Stąd chybione są podniesione w apelacji zarzuty prawa materialnego zmierzające do wykazania, że zaskarżony wyrok jest niesłuszny. W ocenie Sądu te zarzuty nie znajdują uzasadnienia w materiale dowodowym. W konsekwencji za zasadne Sąd Apelacyjny uznał stanowisko Sądu pierwszej instancji co do niewykazania przez ubezpieczonego, że po nabyciu prawa do emerytury kolejowej w 1996 r. podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Niewątpliwie, skoro przepisy prawa nie przewidują możliwości zakwalifikowania okresu pełnienia funkcji ławnika jako okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowym czy społecznemu, o którym mowa w przepisie art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, to nie można zarzucać Sądowi Okręgowego, że bezpodstawnie oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji organu rentowego z dnia 23 lipca 2012 roku

Mając na uwadze przedstawione ustalenia i ocenę prawną Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego.

O kosztach zastępstwa procesowego organu rentowego w instancji odwoławczej, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 490 j.t. z 2013r.).

SSO del. Beata Górska SSA Anna Polak SSA Barbara Białecka