Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 października 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił powództwo A. D. przeciwko Gminnemu Ośrodkowi Pomocy (...) w J. o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy wydał powyższe orzeczenie w oparciu o następujący stan faktyczny.

Powódka A. D. od dnia 16 sierpnia 2006 roku zatrudniona była w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w R. na podstawie umowy o pracę. Na mocy porozumienia w sprawie przeniesienia pracownika samorządowego, zawartego pomiędzy Urzędem Gminy J. a Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w R., w trybie art. 22 ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223 poz.1458) powódka zatrudniona w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w R. na stanowisku inspektora ds. świadczeń rodzinnych oraz głównego księgowego, została przeniesiona do pracy w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w J. na stanowisko Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w J. od dnia 1 marca 2011 roku. W dniu 1 marca 2011 roku powódka A. D. zawarła z Urzędem Gminy w J., reprezentowanym przez Wójta Gminy J., umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 marca 2011 roku, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku Kierownika w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w J.. Zgodnie z zakresem czynności powierzono jej między innymi koordynację, nadzór i kierowanie pracą rejonowych pracowników socjalnych na terenie gminy J., przygotowywanie materiałów dotyczących rozpoznania i oceny potrzeb oraz środków finansowych w zakresie opieki społecznej, ocenę problemów społecznych z terenu gminy i przedstawianie propozycji ich rozwiązywania, realizację zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, obsługę systemu Płatnik, systemu POMOST, sprawozdań GUS, także dokonywanie zakupów dóbr i usług, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych w sposób celowy, oszczędny i gospodarny. Jednocześnie powódce udzielono pełnomocnictwa, jako Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w J., do składania w imieniu Gminy J. oświadczeń woli w zakresie zwykłego zarządu mieniem kierowanej przez powódkę jednostki, w tym pełnomocnictwa do zawierania porozumień i umów, m.in. najmu, podnajmu, dzierżawy i użyczenia części nieruchomości lokali użytkowych, składania i podpisywania wniosków do (...) w Ł. o dofinansowanie z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2010-2015 oraz dokonywania innych czynności koniecznych dla realizacji tego pełnomocnictwa na okres pełnienia obowiązków. Powódka upoważniona została również do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy, do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji, a także prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych z zakresu świadczeń rodzinnych. Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi –Widzewa w Łodzi z dnia 12 września 2013 roku w sprawie X K 46/13 A. D. uznana została winną tego, iż w okresie od 1 kwietnia 2007 roku do 31 marca 2011 roku w R., będąc funkcjonariuszem publicznym jako księgowa Gminnej Biblioteki Publicznej w R. i jednocześnie pracownik samorządu terytorialnego, przekroczyła swoje uprawnienia w ten sposób, że działając wielokrotnie z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dokonała kradzieży pieniędzy w kwocie 31.529,69 złotych z rachunku bankowego prowadzonego w Banku Spółdzielczym w A. Oddział w R. na szkodę Gminnej Biblioteki Publicznej w R. oraz Gminy R., czym wyczerpała dyspozycję art. 232 § 1 i 2 kk w związku z art. 12 kk i za to na podstawie art. 232 § 2 kk wymierzono powódce karę 1 roku pozbawienia wolności, na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby 2 lat. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie V Ka 1570/13 na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę A. D., prokuratora i oskarżyciela posiłkowego zmieniono zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi w ten sposób, iż uchylono pkt 1 i uznano powódkę za winną popełnienia zarzucanego jej czynu (to jest tego, że w okresie od 1 kwietnia 2007 roku do 31 marca 2011 roku w R., działając wielokrotnie z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, dokonała kradzieży pieniędzy w kwocie 31 529,69 złotych z rachunku bankowego prowadzonego w Banku Spółdzielczym w A. Oddział w R. na szkodę Gminnej Biblioteki Publicznej w R.), wypełniającego znamiona przestępstwa z art. 278 §1 k.k. w związku z art.12 kk i wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, w pozostałej części utrzymano wyrok i na podstawie art. 50 kk orzeczono podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie jego treści na tablicy ogłoszeń Gminnej Biblioteki Publicznej w R. na okres 1 ( jednego) miesiąca. Sąd Okręgowy w Łodzi podniósł, iż powódka działając z chęci zysku wyrządziła znaczną szkodę w mieniu pokrzywdzonej Biblioteki, nadużyła zaufania koniecznego w pracy wiążącej się z dostępem do środków publicznych pochodzących z dotacji przekazywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Pozwany powziął wiedzę o skazaniu powódki prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku z pisma M. S., w dniu 31 marca 2014 roku. Wójt Gminy T. P., w związku z powzięciem wiedzy o wyroku skazującym A. D., rozważał ewentualność rozwiązania umowy o pracę z powódką w trybie dyscyplinarnym. Od dnia 7 kwietnia 2014 roku do 3 września 2014 roku powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim. Pismem z dnia 4 września 2014 roku doręczonym powódce w dniu 8 września 2014 roku została rozwiązana z powódką umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który upływał z dniem 31 grudnia 2014 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano na prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi V Wydział Karny w sprawie o sygnaturze akt V Ka 1570/13 skazujący za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego (art.6a ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o pracownikach samorządowych – Dz.U. z 2008r. nr 223 poz.1458 ze zmianami). W dacie wręczenia powódce oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę powódka była w ciąży. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało wręczone powódce przez Wójta Gminy J. T. P., które miał wiedzę o ciąży powódki. W dniu 14 listopada 2014 roku odbyła się ostatnia sesja Rady Gminy J., przed wyborami samorządowymi (sesja podsumowująca) podczas, której odczytywany był protokół sporządzony przez komisję rewizyjną Rady Gminy. Podczas posiedzenia Rady Gminy J. powódka składała wyjaśnienia w związku z wieloma kwestiami spornymi związanymi z pracą (...). Doszło wówczas do omdlenia powódki. Powódka po jakimś czasie powróciła na posiedzenie i składała dalej wyjaśnienia. W dniu 16 listopada 2014 roku odbyła się I tura wyborów samorządowych w Gminie J.. W dniu 30 listopada 2014 roku odbyła się II tura wyborów samorządowych. Ówczesny Wójt Gminy J. T. P.

przegrał z A. S. (1), która od dnia 10 grudnia 2014 roku objęła funkcję Wójta Gminy J.. Informacja o wynikach wyborów rozeszła się szybko po wyborach. W okresie kampanii wyborczej pojawiały się ulotki, stawiające powódkę w złym świetle, wskazujące na wyrok skazujący powódkę. Na terenie gminy pojawiały się rozwieszane na słupach informacje szkalujące A. D.. Pojawił się także artykuł w prasie i program w TV dotyczący osoby powódki. Były naciski na Wójta Gminy J. by rozwiązać stosunek pracy z powódką. W dniu 1 grudnia 2014 roku w piśmie skierowanym do Wójta Gminy w J., T. P., powódka zwróciła się o skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę z dniem 8 grudnia 2014 roku, wskazując jako podstawę prawną, przepisy art. 30 § 1 i art. 36 § 6 kp. Wójt Gminy wyraził zgodę na powyższe. W dacie, kiedy wpłynęło do Wójta Gminy J. powyższe pismo, było wiadomo, kto został wybrany Wójtem na następną kadencję. Pismo powódki miało związek z zakończeniem kadencji T. P.. Powódka w tym czasie była także w złym stanie psychicznym. W dniu 8 grudnia 2015 roku trafiła do szpitala z wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego, w dniu 19 grudnia 2015 roku poddana została ingerencji chirurgicznej i cięciu cesarskiemu. W dniu 24 grudnia 2015 roku dziecko powódki zmarło.

Powódka w dniu 2 stycznia 2015 roku wystąpiła o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego w skróconym wymiarze, w związku ze zgonem dziecka. Pismem z dnia 8 stycznia 2015 roku powódka powiadomiła Urząd Gminy w J. o uchyleniu się od skutków złożonego w dniu 1 grudnia 2014 roku oświadczenia woli o skróceniu ustawowego okresu wypowiedzenia umowy o pracę, ze skutkiem rozwiązania umowy o pracę w tym trybie z dniem 8 grudnia 2014 roku, jako dokonanego w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, a nadto pod wpływem błędu. Powódka podniosła, iż w tym okresie była w 23 tygodniu ciąży. Wskutek nagonki na osobę powódki w mediach i w prasie lokalnej oraz oczerniających opinii i bezpodstawnych zarzutów stawianych podczas jednej z ostatniej sesji Rady Gminy w J. przez J. S. – małżonka obecnej Wójt A. S. (2), powódka pozostawała pod silnym wpływem stresu związanego z zaistniałą sytuacją. Dalej powódka podniosła, iż w dniu 8 grudnia 2014 roku znalazła się w szpitalu, a w dniu 19 grudnia 2014 roku konieczna była ingerencja chirurgiczna i przedwczesny poród, a w konsekwencji dziecko powódki zmarło 23 grudnia 2014 roku. Powódka świadczyła pracę w okresie wypowiedzenia umowy o pracę do dnia 8 grudnia 2014 roku. Pozwany poinformował powódkę, iż nie przysługuje jej urlop macierzyński, z uwagi na okoliczność, iż powódka nie posiada statusu pracownika, a zatrudnienie ustało w dniu 8 grudnia 2014 roku.

Pozwem z dnia 15 września 2014 roku skierowanym przeciwko Urzędowi Gminy w J. powódka wniosła o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 8 września 2014 roku za bezskuteczne. Wyrokiem z dnia 17 marca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, oddalił powództwo A. D. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, skierowane przeciwko Urzędowi Gminy w J. oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.Wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 2 lipca 2015 roku w sprawie VII Pa123/15 oddalono apelację powódki od wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi –Śródmieścia w Łodzi z dnia 17 marca 2015 roku. Miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy wyniosło 4.483,92 złotych.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody w postaci dokumentów, zeznań stron oraz zeznań świadków. Zeznania świadków i stron w zakresie niezbędnym dla merytorycznego rozpoznania sprawy Sąd I instancji uznał za jasne, spójne i logiczne oraz nie znalazł żadnych powodów, dla których tym zeznaniom należałoby odmówić wiarygodności. Sąd Rejonowy odmówił jedynie wiary zeznaniom świadka T. P. w zakresie twierdzeń, iż o skazaniu powódki prawomocnym wyrokiem karnym dowiedział się w okresie, kiedy powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim, albowiem zeznaniom w tym zakresie zaprzeczają twierdzenia powódki i treść pisma M. S. z dnia 31 marca 2014 roku, skierowana do Wójta Gminy, z których wynika, iż wiedzę te Wójt Gminy J. powziął jeszcze przed dniem 7 kwietnia 2014 roku, to jest przed rozpoczęciem zwolnienia lekarskiego powódki od dnia 7 kwietnia 2014 roku.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, iż roszczenie powódki jest bezzasadne i podlega oddaleniu w całości.

Sąd stwierdził, że poza zakresem badania na obecnym etapie postępowania pozostawała kwestia uchybienia przez powódkę terminowi do złożenia odwołania od wypowiedzenia umowy z dnia 8 września 2014 roku, albowiem Sąd Okręgowy w Łodzi w toku postępowania apelacyjnego przywrócił powódce termin do złożenia odwołania od wypowiedzenia, czym Sąd był związany na mocy art. 386 § 6 k.p.c.

Sąd Rejonowy odnosząc się do dyspozycji art. 45 § 1 k.p. podkreślił, iż powódka podnosiła w toku postępowania, że wręczone jej w dniu 8 września 2014 roku oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem 3 – miesięcznego okresu wypowiedzenia umowy o pracę w trybie art. 6 a ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2008r. nr 223 poz.1458 ze zmianami) narusza przepisy o wypowiedzeniu umowy, z uwagi na naruszenie przez pozwanego przepisów o ochronie stosunku pracy ze względu na okoliczność ciąży powódki w dacie wypowiedzenia umowy o pracę i rozwiązania stosunku pracy, który ostatecznie na skutek oświadczenia powódki o skróceniu okresu wypowiedzenia nastąpił w dniu 8 grudnia 2014 roku oraz na skutek przekroczenia przez pozwanego przy wypowiadaniu umowy o pracę terminu określonego mocą art. 6 a ostatnio powołanej ustawy. Powódka podnosiła także, iż wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 6a ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych (…) w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, wicestarosty, członka zarządu powiatu, marszałka województwa, wicemarszałka województwa, członka zarządu województwa, skarbnika gminy, skarbnika powiatu, skarbnika województwa, sekretarza gminy, sekretarza powiatu, sekretarza województwa, przewodniczącego zarządu związku jednostek samorządu terytorialnego, członka zarządu związku jednostek samorządu terytorialnego, burmistrza dzielnicy (...) W., zastępcy burmistrza dzielnicy (...) W., członka zarządu dzielnicy (...) W. lub pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym, doradcy lub asystenta właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego lub związku jednostek samorządu terytorialnego albo podmiot wykonujący czynności z zakresu prawa pracy wobec pracownika samorządowego odwołuje go lub rozwiązuje z nim umowę o pracę za wypowiedzeniem najpóźniej po upływie miesiąca od dnia, w którym uzyskał informację o fakcie prawomocnego skazania.

W ocenie Sądu Rejonowego, wskazane w przepisie podmioty nie mogą pozostać bezczynne wobec stwierdzonego skazania pracownika. W powołanym przepisie został ustalony termin na rozwiązanie stosunku pracy. Nie został on wskazany precyzyjnie. Za takie nie można bowiem uznać zwrotu „najpóźniej po upływie miesiąca”. Przedmiotowy termin wynosi jeden miesiąc (nie dłużej), który należy liczyć od daty, w której podmiot wykonujący w imieniu pracodawcy samorządowego czynności z zakresu prawa pracy dowiedział się o fakcie prawomocnego skazania. Jak podkreśla się w literaturze ustalony w artykule termin nie jest jednak regulacją analogiczną do art. 52 § 2 k.p, zgodnie z którym rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Termin określony w art. 52 § 3 k.p zalicza się do terminów zawitych, których upływ definitywnie pozbawia podmiot uprawnień wynikających z przepisów. Termin określony w art. 6a nie jest terminem zawitym. Jak podkreślił Sąd I instancji, do takiego wniosku prowadzi analiza treści art. 98a, art. 85a oraz art. 86a ustawy o pracownikach samorządowych, które zostały dodane do wymienionych aktów prawa samorządowego ustawą z dnia 10 maja 2013 r. nowelizującą ustawę. Z przepisów tych wynika, że o ile uprawniony organ lub podmiot nie złoży oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem pomimo uzyskania informacji o fakcie prawomocnego skazania, wojewoda wzywa go do podjęcia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni, a w razie bezskutecznego upływu terminu, po powiadomieniu ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wydaje zarządzenie zastępcze. Takie zarządzenie wojewody jest równoznaczne z oświadczeniem organu lub podmiotu wymienionego w art. 6a o odwołaniu stosunku pracy nawiązanego na podstawie powołania lub wypowiedzeniu umownego stosunku pracy. Skoro zatem upływ terminu określonego w art. 6a nie tylko nie pozbawia podmiotu działającego w imieniu pracodawcy prawa do podjęcia czynności zmierzających do rozwiązania stosunku pracy, ale zobowiązuje inny organ do wyegzekwowania podjęcia tej czynności, nie jest możliwe uznanie przedmiotowego terminu za termin zawity prawa materialnego. Tak przyjęta regulacja wynika z charakteru zatrudnienia oraz funkcji pełnionych przez wymienionych w powołanym przepisie pracowników. Sąd także wskazał, iż przepisy ustawy o pracownikach samorządowych wymagają by osoba pracownika samorządowego (na stanowisku kierowniczym) była osobą nie karaną za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

Z tych przyczyn Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że nie można uznać, iż wręczone powódce oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę w dniu 8 września 2014 roku, jakkolwiek wręczone z uchybieniem powołanego terminu, nie czyni zasadnym roszczeń powódki. Sąd podkreślił, iż Wójt Gminy J. wykonujący w stosunku do powódki czynności z zakresu prawa pracy powziął wiedzę o prawomocnym skazaniu powódki wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie V Ka 1570/13 w dniu 31 marca 2014 roku, przy czym powódka od dnia 7 kwietnia 2014 roku do 3 września 2014 roku korzystała ze zwolnienia lekarskiego, co uniemożliwiało wypowiedzenie umowy o pracę powódce w terminie wcześniejszym, w tym z zachowaniem terminu określonego w art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych.

Powódka dalej podnosiła, iż wręczone jej wypowiedzenie umowy o pracę narusza art. 177 §1 k.p., z uwagi na to, iż w dacie wręczania wypowiedzenia umowy o pracę i w dacie rozwiązania stosunku pracy była w ciąży. W polskim prawie pracy istnieje cały szereg przepisów statuujących zakaz wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę z pracownikami ze względu na ich sytuację osobistą lub rodzinną albo w związku z pełnieniem określonych funkcji społecznych lub państwowych. Istnieje też spora grupa przepisów, która inaczej kształtuje standard ochrony, uzależniając możliwość rozwiązania stosunku pracy od uzyskania zgody określonego podmiotu, czy też braku sprzeciwu określonego podmiotu. Najdalej idącymi instrumentami prawnej ochrony stosunku pracy są: zakaz wypowiadania (rozwiązywania) umów o pracę i obowiązek uzyskania zgody organizacji związkowej lub innego podmiotu uprawnionego. Jedną z kategorii pracowników, w stosunku do których polskie prawo pracy podnosi standard ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, statuując szczególną ochronę ich stosunku pracy, są kobiety w ciąży. Jest to konsekwencją konstytucyjnej zasady ochrony macierzyństwa (art. 18 i 71 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej). Ochronę kobiet w ciąży przewiduje art. 177 § 1 k.p., stanowiący w obecnym brzmieniu, że "pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy". Jeżeli pracownica nie jest członkiem żadnego związku zawodowego i żaden związek zawodowy nie reprezentuje jej, to pracodawca ma podstawy do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownicy bez potrzeby uzyskania zgody żadnego związku zawodowego.

Sąd I instancji uznał, że w okolicznościach sprawy należało przyjąć, iż ochrona wynikająca z art. 177 § 1 k.p. została zniesiona, albowiem pracodawca miał podstawy do rozwiązania z powódką stosunku pracy bez wypowiedzenia z jej winy, na mocy art. 52 § 1 pkt 2 k.p. Zdaniem Sądu także szczególny tryb rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe przewidziany w art. 6 a nie wyklucza możliwości rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 k.p. Nie ulega wątpliwości, że ustawa samorządowa stanowi lex specialis w stosunku do lex generali - kodeksu pracy. Nie oznacza to, że każde przepisy ustawy szczegółowej regulujące rozwiązanie stosunku pracy wyłączają zastosowanie przepisów ogólnych. W doktrynie w tym przedmiocie prezentowane są różne poglądy. W komentarzu do ustawy o pracownikach samorządowych M. R.. A. R., J. S., Ustawa..., s. 48. przyjmuje się, iż prawomocne skazanie w okresie stosunku pracy nie może skutkować „zwolnieniem dyscyplinarnym". Ze stanowiskiem tym słusznie podjęta została polemika w komentarzu do ustawy pod. R.. W. B., w którym dostrzeżono różne zakresy regulacji obu przepisów i wywiedziono, iż zwolnienie pracownika bez wypowiedzenia umowy o pracę z jego winy na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 możliwe w razie łącznego zajścia następujących okoliczności: - popełnienia przez pracownika przestępstwa, tj. zbrodni lub występku (art. 7 § 1 k.k.), co wyłącza stosowanie powyższego trybu w przypadku wykroczenia, - przestępstwo musi uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku, co należy odczytywać jako wykazanie związku pomiędzy przestępstwem a zajmowanym stanowiskiem, ponadto musi być ono oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Do zastosowania art. 6a może dojść tylko po wyczerpaniu drogi sądowej i uprawomocnieniu się wyroku, od którego nie przysługują środki zaskarżenia. W zamian za to przepis nie wymaga wykazania związku popełnionego przestępstwa z zajmowanym stanowiskiem. Różnica polega więc na kategorii przestępstwa lub występku, które wywiera wpływ i ma związek z charakterem pracy (stanowiska), a także momencie, w którym podejmowana zostaje decyzja o rozwiązaniu stosunku. Przepis art. 52 k.p. może zostać zastosowany w przypadku, gdy nie zapadł jeszcze prawomocny wyrok. Oba artykuły nie wykluczają się, ponieważ nieco inne są ich zakresy normowania.

A zatem zastosowanie w przypadku powódki trybu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych nie wyklucza uznania, iż ochrona na którą powołuje się powódka, wynikająca z brzmienia art. 177§ 1 kp nie zostaje zniesiona, poprzez uznanie, iż w przypadku powódki zachodziły podstawy do zastosowania trybu z art.52 § 1 pkt 2 k.p. Zgodnie z brzmieniem powołanego ostatnio przepisu można rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy będącej w ciąży, w razie popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

Jak podkreślił Sąd Rejonowy, bezsporną okolicznością jest, iż powódka dopuściła się przestępstwa wypełniającego znamiona art. 278 §1 k.k. w związku z art.12 kk, co zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem karnym Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie V Ka 1570/13. Przy tym z uwagi na okres, w jakim powódka dopuściła się przypisanego jej czynu, to jest od 1 kwietnia 2007 roku do 31 marca 2011 roku, należało przyjąć, wobec zatrudnienia powódki u pozwanego od 1 marca 2011 roku, iż przestępstwo popełnione zostało w czasie trwania umowy o pracę. W sytuacji bowiem, gdy przestępstwo charakteryzuje się wielością zachowań i zaistniało w dłuższym czasie, tak jak w przypadku konstrukcji z art. 12 kk, do zastosowania art. 52 § 1 pkt 2 k.p. wystarcza, że tylko jeden czyn przypadał na czas trwania umowy o pracę. Przy czym bez znaczenia jest także okoliczność, iż przestępstwo popełnione nie zostało na szkodę pozwanego, a na szkodę Gminnej Biblioteki w R.. Popełnienie przez pracownika przestępstwa może uniemożliwiać jego dalsze zatrudnianie na zajmowanym stanowisku także wówczas, gdy nie było dokonane na szkodę pracodawcy, jeżeli rodzaj przestępstwa ma związek z charakterem zatrudnienia pracownika (tak wyrok SN z dnia 7 kwietnia 1999 roku I PKN 668/98 opubl OSNP 2000/11/429). Nie ma natomiast znaczenia, czy przestępstwo pracownika miało bezpośredni związek z wykonywanymi przez niego obowiązkami pracowniczymi. Czyn przestępny może uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku także wówczas, gdy nie został popełniony na szkodę pracodawcy, jeżeli rodzaj przestępstwa ma związek z charakterem zatrudnienia pracownika. Analogiczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 października 1976 r. (OSNCP 1977 z. 4, poz. 67), w której stwierdzono, że rozwiązanie umowy o pracę przez zakład pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, może nastąpić niezależnie od tego, czy popełnił on przestępstwo na szkodę zakładu pracy, czy też na szkodę osoby trzeciej, oraz czy szkoda pozostaje w związku z pracą, jeżeli przestępstwo - popełnione w czasie trwania umowy o pracę - uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku.

W ocenie Sądu Rejonowego przypisane powódce przestępstwo przeciwko mieniu, z uwagi na charakter zajmowanego u pozwanego stanowiska, to jest Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...), wiążący się z dostępem do środków publicznych i ich dysponowaniem – co wynika z zakresu obowiązków powódki oraz jej umocowań – uniemożliwiał zatrudniania powódki na dotychczas zajmowanym stanowisku. Nie bez znaczenia jest także okoliczność, iż na mocy art. 6 ust 3 pkt 2 i 3 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym może być osoba, która spełnia wymagania określone w ust. 1 oraz dodatkowo nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, a także cieszy się nieposzlakowaną opinią. Wszystkie te przesłanki mają podkreślać szczególną i wysoką rangę zawodu wykonywanego przez pracowników samorządowych zarówno biorąc pod uwagę cechy osobowościowe i postawę moralną. Zajmowane przez powódkę stanowisko kierownicze, z bardzo szerokim zakresem obowiązków, rodziło po stronie pracownika obowiązek bezwzględnej uczciwości, znajdujący potwierdzenie w treści jego obowiązków pracowniczych. Należało także brać pod uwagę motywy i pobudki działania powódki. Sąd Okręgowy w Łodzi w uzasadnieniu wyroku skazującego podniósł, iż powódka działała z chęci zysku (zatem z niskich pobudek), przy tym wyrządziła znaczną szkodę w mieniu pokrzywdzonej Gminnej Biblioteki w R. (kwota ponad 30.000 zł), nadużyła zaufania koniecznego w pracy wiążącej się z dostępem do środków publicznych pochodzących z dotacji przekazywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego, a do tego czyn popełniany był podstępnie w okresie prawie 4 lat. Wszystkie te względy dyskwalifikowały powódkę moralnie jako pracownika samorządowego posiadającego dostęp do środków publicznych, w tym zajmującego stanowisko kierownicze.

Wszystkie te względy pozwalają uznać, iż powódka nie może skutecznie powoływać się na ochronę wynikająca z art. 117 § 1 k.p., a tym samym Sąd Rejonowy uznał, iż pozwany – w okolicznościach sprawy - nie dopuścił się naruszenia przepisów dotyczących rozwiązania stosunku pracy, co warunkowałoby zasadność roszczeń powódki. Zdaniem Sądu, gdyby nawet przyjąć, iż pracodawca w jakimkolwiek zakresie dopuścił się naruszenia przepisów o rozwiązywaniu stosunku pracy, roszczenie powódki nie zasługiwało także na uwzględnienie ze względu na zasady współżycia społecznego. Stosowanie do brzmienia art. 8 k.p. nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Przepis ten określa granice wykonywania praw podmiotowych przez pracownika i pracodawcę. Działanie lub zaniechanie stron stosunku pracy, mimo że są zgodne z przysługującymi im uprawnieniami, stanowi nadużycie prawa, jeżeli są sprzeczne z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem lub zasadami współżycia społecznego. Te dwie klauzule generalne umożliwiają uniknięcie sytuacji, w których stosowanie prawa doprowadziłoby do skutków niemożliwych do zaakceptowania z uwagi na cel regulacji lub normy moralne. Klauzula społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa ma na celu ochronę w stosunkach pracy ogólnych interesów społeczno-gospodarczych. Powinna więc być ona interpretowana w kontekście standardów społecznej gospodarki rynkowej. W płaszczyźnie normatywnej stanowi mechanizm ograniczający nadużywanie praw i wolności, także w wymiarze zbiorowym Z. współżycia społecznego to standardy etyczno-moralne uznawane w społeczeństwie w ramach dominującego w nim systemu wartości. W stosunkach przemysłowych nie mają one jednak waloru uniwersalności. Tego rodzaju stanowisko jest ugruntowane w judykaturze już od lat siedemdziesiątych. Wówczas to Sąd Najwyższy wyraził zapatrywanie, że ocena zgodności zachowania pracodawcy lub pracownika z zasadami współżycia społecznego zależy od konkretnych okoliczności każdego indywidualnego przypadku. Ta linia orzecznicza w dalszym ciągu jest kontynuowana. W postanowieniu z dnia 11 kwietna 2003 r. (I PK 558/02) Sąd Najwyższy stwierdził, że zastosowanie art.8 k.p. przez sąd pracy zależy od występujących w sprawie okoliczności. W konsekwencji przyjęto, że oddalenie powództwa ze względu na zasady współżycia społecznego następuje w granicach swobodnego uznania sędziowskiego po uwzględnieniu całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Z naruszeniem zasad współżycia społecznego po stronie pracodawcy nader często mamy do czynienia, gdy jego działania są obiektywnie krzywdzące dla pracownika. W uzasadnieniu wyroku z dnia z 5 grudnia 2007 roku (II PK 122/07, LEX 499160) Sąd Najwyższy podkreślił, iż zasady współżycia społecznego stanowią bowiem całokształt niedających się jednoznacznie ustalić kryteriów, które wyznaczają granice, kierunek i podstawy sędziowskiej oceny wszystkich okoliczności danego przypadku. Chodzi więc o normy o charakterze pozaprawnym - moralnym i obyczajowym, stanowiące nie o formalnej prawidłowości, lecz o słuszności, uczciwości i sprawiedliwości dokonanego wypowiedzenia, których to cech próżno byłoby się doszukiwać w rozwiązaniu umowy o pracę, którego podłożem są okoliczności nie tylko że pozostające poza łączącym strony stosunkiem pracy, ale i moralnie naganne. Jako przykład zasad współżycia społecznego, które winny być uwzględniane w stosunkach pracy orzecznictwo wskazuje zasadę uczciwego działania, dobrych obyczajów, przyzwoitości, lojalności (tak wyrok Sadu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2003 roku I PK 273/02 opubl. OSNP 2004/16/279 (...)). Oznacza to, że strona stosunku pracy nie może skutecznie dochodzić przysługujących jej roszczeń, jeżeli sama w istotnym zakresie naruszyła swoje obowiązki. Sąd I instancji podkreślił, że nie można w żadnym zakresie przyjąć, iż pozwany w sposób arbitralny, dowolny i nieuzasadniony rozwiązał umowę o pracę naruszając jakiekolwiek zasady współżycia społecznego, a wręcz odwrotnie to powódka zajmując stanowisko kierownicze, jako pracownik samorządowy, dopuściła się przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z niskich pobudek i dochodzenie obecnie odszkodowania od pozwanego jawi się jako jaskrawe naruszenie tych zasad, w tym zasady przyzwoitości i dobrych obyczajów.

Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że w żadnym zakresie nie można także zrozumieć postawionego przez stronę powodową zarzutu, iż wręczone wypowiedzenie jest nieuzasadnione.

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek podania w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia, przyczyny uzasadniającej podjęcie tej decyzji. Od jej podania ustawodawca uzależnił ważność złożonego przez pracodawcę oświadczenia woli, chociaż nie sprecyzował w art. 30 § 4 k.p. ani sposobu określenia przyczyny, ani stopnia jej szczegółowości. Pracodawca nie ma natomiast obowiązku podawania podstawy prawnej wypowiedzenia (wyr. SN z 17.11.1998 r., I PKN 447/98, OSNAPiUS 2000/1/13). Pracodawca nie jest także zobowiązany do podania uzasadnienia wskazanej przyczyny rozwiązania umowy o pracę. Natomiast przyczyna rozwiązania stosunku pracy – jak przyjmuje się w orzecznictwie i doktrynie - winna być prawdziwa, konkretna i uzasadniająca podjęcie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy w tym trybie. Pracodawca nie może także przyczyny rozwiązania zastąpić swoją oceną - że przyczyna, mimo jej nie wskazania, jest znana pracownikowi (wyr. SN z 05.05.1999 r., I PKN 670/98, OSNAPiUS 2000/13/510).

Wskazana pracownikowi przyczyna wypowiedzenia ma być konkretna i zarazem uzasadniona w subiektywnym przekonaniu pracodawcy, natomiast sąd dokonuje oceny, czy taka jest obiektywnie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1999 r., I PKN 182/99, OSNP 2000, nr 23, poz. 858). Wymóg istnienia uzasadnionych powodów stanowi przesłankę materialnoprawną dopuszczalności wypowiedzenia ograniczającą pod względem prawnym swobodę rozwiązywania umów o pracę z inicjatywy pracodawcy.

Sąd wskazał, że bezdyskusyjną kwestią jest, iż wypowiedzenie umowy o pracę bez wskazania przyczyny lub bez jej skonkretyzowania uważane jest za dokonane z naruszeniem prawa, a ściślej - art. 30 § 4 k.p. Pismem z dnia 4 września 2014 roku doręczonym powódce w dniu 8 września 2014 roku została rozwiązana z powódką umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który upływał z dniem 31 grudnia 2014 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano na prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi V Wydział Karny w sprawie o sygnaturze akt V Ka 1570/13 skazujący za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego (art. 6a ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o pracownikach samorządowych – Dz.U. z 2008r. nr 223 poz.1458 ze zmianami). Wskazana przyczyna jest prawdziwa i w pełni skonkretyzowana, do tego zrozumiała dla powódki, a tym samym w żadnym zakresie nie można przyjąć, iż wręczone powódce wypowiedzenie umowy pracę jest nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy podniósł, że bez znaczenia dla ewentualnych roszczeń powódki pozostawała kwestia skrócenia okresu wypowiedzenia, z inicjatywy powódki, z dniem 8 grudnia 2014 roku. Zgodnie z art. 36 § 6 k.p. strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę. Zatem jeżeli w czasie biegnącego wypowiedzenia umowy o pracę strony ustalą wcześniejszy termin ustania umowy, to mamy nadal do czynienia z rozwiązaniem umowy w drodze wypowiedzenia. Przedmiotem tego ustalenia (a w istocie umowy) jest jedynie data ustania stosunku pracy. Skrócenie w ten sposób okresu wypowiedzenia nie pozbawia pracownika roszczeń z art. 45 § 1 k.p. (tak uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 24 lutego 1994 r., I PZP 57/93, OSNCP 1994, nr 7-8, poz. 144). Poza zakresem rozpoznania pozostawała także okoliczność, podnoszonej przez powódkę wadliwości (nieważności) oświadczenia z dnia 1 grudnia 2014 roku w kontekście art. 82 k.c. w związku z art. 300 k.p. i złożenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków złożonego oświadczenia z uwagi na błąd. Zdaniem Sądu okoliczności sprawy pozwalają domniemywać, iż oświadczenie powódki z dnia 1 grudnia 2014 (ze skutkiem na dzień 8 grudnia 2014 roku), powodowane było przegranymi wyborami samorządowymi przez T. P. i objęciem stanowiska Wójta Gminy J. przez inną osobę ( taki związek dostrzegał sam T. P.), a oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych z dnia 15 stycznia 2015 roku, związane najprawdopodobniej z odmową przyznania powódce urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego wobec nie posiadania statusu pracownika w dacie urodzenia dziecka.

O kosztach zastępstwa procesowego pozwanego Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Powyższe orzeczenie zaskarżył w całości pełnomocnik strony powodowej.

Apelujący zarzucił wyrokowi:

1. naruszenie prawa materialnego - art. 177 § 1 k.p. w związku z art. 52 § 1 pkt 2 k.p. w związku z art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że ochrona przed wypowiadaniem umów o pracę kobiet w ciąży została zniesiona albowiem pracodawca miał podstawy do rozwiązania z powódką stosunku pracy bez wypowiedzenia z jej winy na mocy art. 52 § 1 pkt 2 k.p., w sytuacji, gdy przepis art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych stanowi lex specialis w stosunku do art. 52 § 1 pkt 2 k.p., a zatem w przypadku wystąpienia okoliczności określonych w art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych tryb rozwiązywania umów o pracę, określa wyłącznie ten przepis, przy czym art. 177 § 1 k.p. przewidując ochronę do pracownic-kobiet w ciąży w sposób wyraźny wskazuje, że ochrona ta zostaje zniesiona, gdy wystąpią okoliczności rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika, a zatem pracodawca chcąc zwolnić pracownicę w ciąży winien zastosować przepisy art. 52 k.p. (na mocy którego można rozwiązać umowę nawet podczas usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy), a nie art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych, a zatem Sąd oceniający zgodność z prawem wypowiedzenia umowy winien oceniać złożone oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę i okoliczności tam wskazane, a nie poszukiwać niejako za pracodawcę jakie jeszcze inne istniały podstawy do rozwiązania z powódką stosunku pracy;

2. naruszenie prawa materialnego - art. 52 § 1 pkt 2 w zw. z art. 52 § 2 k.p. w zw. z art. 30 § 4 k.p. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w niniejszej sprawie, w sytuacji, gdy powódce pracodawca w sposób wyraźny wskazał podstawę wypowiedzenia umowy o pracę, którą stanowił art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych, a nie rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika bez wypowiedzenia, co oznacza, że Sąd pominął również konieczność spełnienia innych warunków niezbędnych do skutecznego złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 k.p., a które w niniejszej sprawie musiały by być spełnione łącznie tj. popełnienie przez pracownika przestępstwa, w czasie trwania umowy o pracę przy czym przestępstwo to ma uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku oraz zachowanie zawitego terminu miesięcznego liczonego od dnia dowiedzenia się przez pracodawcę o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika, termin ten nie został przez Pracodawcę dopełniony, bowiem jak ustalił sąd Wójt Gminy J. T. P. informację o okoliczności stanowiącej podstawę do rozwiązania umowy o pracę powziął już w dniu 31 marca 2014 roku, a czynności zmierzająca do rozwiązania stosunku pracy została podjęta dopiero w dniu 4 września 2014 roku;

3. naruszenie prawa materialnego art. 76 k.k. w zw. z art. 106 k.k. w zw. art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych w zw. z art. 316 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe niezastosowanie tego przepisu i pominięcie, że na dzień wydania wyroku skazanie Powódki za przestępstwo umyślne zostało zatarte, czyli uznane za niebyłe, co oznacza, że status powódki zmienił się w trakcie trwania procesu i w konsekwencji Sąd I instancji powinien wziąć pod uwagę, że odpadła przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie stosunku pracy zgodnie z art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych, gdyż Sąd wydając wyrok powinien wziąć pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, zaś stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 KPC) obejmuje zarówno obowiązujące przepisy, które mogą stanowić podstawę prawną rozstrzygnięcia, jak i okoliczności faktyczne rozpoznawanej sprawy, a nową okolicznością było zatarcie skazania Powódki począwszy od sierpnia 2016 roku;

4. naruszenie prawa materialnego - art. 8 k.p. poprzez przyjęcie, że powódka naruszyła zasady współżycia społecznego w ten sposób, że zajmując stanowisko kierownicze, jako pracownik samorządowy dopuściła się przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z niskich pobudek, a dochodzone obecnie od pozwanego odszkodowanie jawi się jako jaskrawe naruszenie tych zasad, w tym zasady przyzwoitości i dobrych obyczajów, w sytuacji, gdy powódka nie swoim postępowaniem nie wyrządziła pozwanej jakiejkolwiek szkody i była dobrym pracownikiem umiejącym się odnaleźć na stanowisku kierowniczym, o czym świadczy niemal 4 - letnia praca na tym stanowisku bez zastrzeżeń, pomimo wielokrotnych kontroli Ośrodka przez podmioty zewnętrzne, przy czym Sąd nie wskazał na czym polegać miało naruszenie zasad współżycia społecznego względem (...), zaś w stosunkach pracy obowiązują normy moralno- obyczajowe (zasada wzajemnego zaufania, nakazująca stronom indywidualnego stosunku pracy wzajemną lojalność), które wiążą strony tego stosunku, a zatem w niniejszej sprawie czyn przestępczy został popełniony na szkodę innego podmiotu niż Pozwana, w innym czasie niż podczas zatrudnienia Powódki u Pozwanej, a także w stosunku do Pozwanej Powódka zachowywała się lojalnie i uczciwie, sumiennie wykonując swoje obowiązki, co oznacza, że Sąd I instancji błędnie oparł swoje rozstrzygnięcie na naruszeniu przez Powódki zasad współżycia społecznego, które uzasadniają oddalenie powództwa,

5. naruszenie prawa materialnego - art. 30 § 4 k.p. poprzez wskazanie, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało przygotowane z zachowaniem wymogów zawartych w tym przepisie tj. została wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie umowy o pracę, w sytuacji gdy w wypowiedzeniu tym znajduje się jedynie odniesienie do wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawi sygn. akt V Ka 1570/13 bez odniesienia się szczegółowo do treści tego wyroku, a nadto Sąd oceniając zgodność z prawem złożonego oświadczenia odniósł się w sposób wyraźny do okoliczności uzasadniających rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, a żeby takie odniesienie odniosło oczekiwany skutek powinny być w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę szczegółowo omówione przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę, szczególnie, że Powódka w tym czasie była w ciąży o czym wiedział jej pracodawca, a zatem powinien on również wskazać czy wystąpiła okoliczność uzasadniająca wypowiedzenie umowy o pracę z pracownikiem-kobietą w ciąży;

6. naruszenie przez Sąd przepisów postępowania tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku w sposób sprzeczny z wymogami wskazanymi w tymże przepisie, w szczególności Sąd argumentując charakter terminu określonego w art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych oparł się na przepisach art. 98a, art. 85a, oraz 86a ustawy o pracownikach samorządowych w sytuacji, gdy ustawa ta nie zawiera wspomnianych przepisów, gdyż ostatnim przepisem ustawy o pracownikach samorządowych jest art. 61, który stanowi o wejściu w życie ustawy, takie działanie Sądu powoduje, że nie jest w dostateczny sposób wyjaśniona relacja przepisów art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych a art. 52 § 2 i § 3 k.p. i niemożliwe jest prześledzenie toku rozumowania Sądu podczas wykładni i wzajemnej relacji tych przepisów, oraz poprzez nieodniesienie się w treści uzasadnienia do przedłożonego na rozprawie w dniu 12 października 2016 roku informacji z Krajowego Rejestru Karnego, zgodnie z którym Powódka nie figuruje w rejestrze, co spowodowane jest zatarciem skazania, a zatem nie ma możliwości ustalenia czy zdaniem Sądu wypis ten jest istotny dla sprawy czy nie, czy okoliczność, że skazanie uważane jest za niebyłe w toku procesu o przywrócenie do pracy (lub o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę) wpływa na treść rozstrzygnięcia Sądu;

7. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczność istotnych ustaleń sądu z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie przez przyjęcie, że Powódka mogła wykonywać czyn zabroniony w czasie trwania umowy o pracę, w sytuacji, gdy od 01 marca 2011 roku Powódka nie świadczyła pracy na rzecz Gminnej Biblioteki w R., gdyż podjęła pracę z tym dniem u Pozwanej, na co wskazują oświadczenia podpisane przez Powódkę datowane na dzień 01 marca 2011 roku podpisane w związku z rozpoczęciem pracy Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w J. jak i treść porozumienia z dnia 28 lutego 2011 roku o przeniesieniu pracownika samorządowego, a ustalenia tego Sąd mógł dokonać niezależnie od treści wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawi sygn. akt V Ka 1570/13, gdyż z tego wyroku nie wynika, że również w okresie od 01 marca 2011 roku do 31 marca 2011 roku przypadł choć jeden czyn wchodzący w skład czynu ciągłego w rozumieniu art. 12 KK.

Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kwoty 13.344 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 13 października 2016 roku i zmianę rozstrzygnięcia, o kosztach postępowania i zasądzenie ich wg norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W dniu 10 lutego 2017 roku pełnomocnik strony pozwanej złożył odpowiedź na apelację wnosząc o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 21 kwietnia 2017 roku pełnomocnik powódki poparł apelację, zaś pełnomocnik strony pozwanej wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie apelacyjne.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je jako własne. Podziela również, w znacznej mierze, wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

Przede wszystkim brak było podstaw do podzielenia twierdzeń apelacji dotyczących dokonania przez Sąd Rejonowy błędnej wykładni przepisu 177 § 1 k.p. w zw. z art. 52 § 1 pkt 2 k.p. w zw. z art. 6 a ustawy o pracownikach samorządowych, co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że powódka nie jest objęta ochroną wynikającą z powyższej normy prawnej.

Art. 177 § 1 k.p. stanowi, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Podstawą ustanowienia szczególnej ochrony stosunku pracy pracownicy w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego jest art. 177 § 1, który ustanawia tzw. szerszą konstrukcję zakazu wypowiedzenia umowy o pracę, polegającą na tym, że w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego pracodawca nie może względnie skutecznie złożyć oświadczenia woli w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę. Ponadto wypowiedzenie staje się względnie bezskuteczne, jeżeli zostanie dokonane przed okresem ochronnym, ale termin rozwiązania umowy będzie przypadał na ten okres. Przepis ten ustanawia także względny zakaz rozwiązania z pracownicą, w wymienionych okresach, umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika. Zakazy te mają charakter niewzruszalny. Owa względność polega na tym, że może zostać podważona przez wystąpienie przez pracownicę do sądu pracy z roszczeniem o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne albo o przywrócenie do pracy w razie rozwiązania umowy o pracę i zasądzenie prawomocne przez sąd jednego z tych roszczeń. Ochrona przewidziana w tym przepisie sprowadza się zatem do zakazu wypowiadania i rozwiązania wypowiedzianej umowy, zakazu wypowiedzenia zmieniającego i zakazu rozwiązywania umowy z przyczyn niezawinionych przez pracownicę. Oznacza to, że pracodawca nie ma możliwości wypowiedzenia czy też rozwiązania stosunku pracy, gdy brak jest zawinienia po stronie pracownika. Natomiast w niniejszej sprawie nie można było mówić, że po stronie powódki brak było zawinienia, które legło u podstaw decyzji pracodawcy o zakończenia dalszej współpracy.

Jak wynika z akt sprawy pracodawca - jako przyczynę wypowiedzenia - wskazał prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi V Wydział Karny w sprawie o sygnaturze akt V Ka 1570/13 skazujący za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego (art.6a ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych – Dz.U. z 2008r. nr 223 poz.1458 ze zmianami).

Zgodnie z art. 6a ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych (…) w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe (…) podmiot wykonujący czynności z zakresu prawa pracy wobec pracownika samorządowego odwołuje go lub rozwiązuje z nim umowę o pracę za wypowiedzeniem najpóźniej po upływie miesiąca od dnia, w którym uzyskał informację o fakcie prawomocnego skazania.

Przede wszystkim z analizy powyższego przepisu - wbrew tezie skarżącego - wynika, że pracodawca jest zobligowany do wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Ustawodawca nie pozostawił pracodawcy żadnego pola manewru w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy w sytuacji zaistnienia tych okoliczności poprzez użycie słowa „może”, ale wprost wskazał, że „odwołuje go lub rozwiązuje z nim umowę o pracę”. Zatem w tym zakresie decyzyjność pracodawcy bezwzględnie została ograniczona. Przepis art. 6a, obliguje pracodawcę do dokonania odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę, przy czym pracownikowi „umownemu”: pracodawca powinien wręczyć wypowiedzenie i na dokonanie wypowiedzenia ma miesiąc od uzyskania informacji o skazaniu. Kwestią dyskusyjną jest to, czy art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych wyłącza zastosowanie możliwości zwolnienia dyscyplinarnego w razie popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem. W tym zakresie należy zauważyć, że oba przepisy maja nieco różny zakres zastosowania: art. 6a ustawy dotyczy tylko pewnych kategorii przestępstw, art. 52 ustawy z 26.6.1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.; dalej: KP) natomiast wszystkich, w art. 52 KP wymagane jest by przestępstwo uniemożliwiało dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku, co należy rozumieć jako wykazanie związku pomiędzy przestępstwem a zajmowanym stanowiskiem, przede wszystkim art. 52 KP dotyczy nie tylko przestępstw stwierdzonych prawomocnym wyrokiem, ale również przestępstw oczywistych, które jeszcze nie zostały osądzone. Artykuł 6a ustawy o pracownikach samorządowych wyłącza możliwość zastosowania art. 52 KP wówczas, gdy mamy do czynienia z prawomocnym wyrokiem sądu skazującym za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. W innych przypadkach skazania może dojść do zastosowania art. 52 KP, jeżeli przestępstwo uniemożliwia dalsze zatrudnienie.

Oznacza to, że w sytuacji powódki - prawomocne skazanie - obligowało pracodawcę do wypowiedzenia stosunku pracy w trybie art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych. I ten to właśnie przepis został też prawidłowo zastosowany przez pracodawcę. Natomiast nie było zamiarem Sądu Rejonowego - wbrew wywodom apelacji - rozważanie kwestii zastosowania w sytuacji powódki regulacji prawnej przewidzianej w art. 52 § 1 pkt 2 k.p., jako podstawy jej zwolnienia, ale jedynie unaocznienie, iż zachowanie powódki było zawinione i zaistniały przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy, co w konsekwencji doprowadziło do zakończenia stosunku pracy. W związku z tym Sąd I instancji w sposób obszerny i szczegółowy odniósł się do dyspozycji art. 177 § 1 k.p. przez pryzmat art. 52 § 1 pkt 2 k.p. wskazując na możliwość rozwiązania stosunku pracy z pracownicą pomimo bycia przez nią w ciąży, jeżeli podstawą decyzji pracodawcy było zawinione jej zachowanie, uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy. Sąd chciał w jak najbardziej możliwy sposób zobrazować, kiedy ochrona pracownic w ciąży jest wyłączona. W związku z tym najlepszym przykładem dla zobrazowania sytuacji powódki była regulacja prawna przewidziana w art. 52 § 1 pkt 2. k.p., która dotyczy zwolnienia dyscyplinarnego, czyli z winy pracownika. Dlatego też przeprowadzone przez Sąd Rejonowy rozważania prawne, co do powyższej normy prawnej, nie były nakierowane jako mającej zastosowanie w niniejszej sprawie, ponieważ pracodawca nie wskazał jej jako podstawy rozwiązania stosunku pracy, ale w kontekście zasadności złożonego wypowiedzenia, z uwagi na brak objęcia ochroną przewidzianą w art. 177 § 1 k.p.. Uznać zatem należy, że powódka nie mogła skorzystać ze wskazanej ochrony, ponieważ jej zachowanie, które doprowadziło do zakończenia dalszej współpracy z pozwanym, było zawinione i uzasadniało rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy. Bezsporną okolicznością jest, iż powódka dopuściła się przestępstwa wypełniającego znamiona art. 278 §1 k.k. w związku z art.12 kk, co zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem karnym Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie V Ka 1570/13. Dodatkowo słusznie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy na okres, w jakim powódka dopuściła się przypisanego jej czynu, to jest od 1 kwietnia 2007 roku do 31 marca 2011 roku, a zatem przestępstwo popełnione zostało w czasie trwania umowy o pracę z pozwanym. W sytuacji bowiem, gdy przestępstwo charakteryzuje się wielością zachowań i zaistniało w dłuższym czasie, tak jak w przypadku konstrukcji z art. 12 kk do zastosowania art. 52 § 1 pkt 2 k.p. wystarcza, że tylko jeden czyn przypadał na czas trwania umowy o pracę. Nie umknęło Sądowi Rejonowemu, iż przestępstwo nie zostało popełnione na szkodę pozwanego, a na szkodę Gminnej Biblioteki w R.. Popełnienie przez pracownika przestępstwa może uniemożliwiać jego dalsze zatrudnianie na zajmowanym stanowisku także wówczas, gdy nie było dokonane na szkodę pracodawcy, jeżeli rodzaj przestępstwa ma związek z charakterem zatrudnienia pracownika. Natomiast w niniejszej sprawie - jak ustalono - powódka zajmowała stanowisko również związane z dysponowaniem środkami publicznymi. Ponadto Sąd I instancji prawidłowo zauważył, że nie bez znaczenia jest także okoliczność, iż na mocy art. 6 ust 3 pkt 2 i 3 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym może być osoba, która spełnia wymagania określone w ust. 1 oraz dodatkowo nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, a także cieszy się nieposzlakowaną opinią. Wszystkie te przesłanki mają podkreślać szczególną i wysoką rangę zawodu wykonywanego przez pracowników samorządowych, zarówno biorąc pod uwagę cechy osobowościowe i postawę moralną. Natomiast w sytuacji skazania warunek ten powódka nie była w stanie wypełnić. A co za tym idzie dalsze zajmowanie stanowiska Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...), którego pełnienie wiąże się z dostępem do środków publicznych pochodzących z dotacji przekazywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego, było niedopuszczalne. Powyższych ustaleń Sądu Rejonowego nie dyskwalifikuje fakt, że powódka będąc zatrudnioną u pozwanego wykonywała swoją pracę nienagannie, rzetelnie, skrupulatnie bez uwag i skarg ze strony przełożonych. Skoro wymogiem zajmowania stanowiska Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...) była niekaralność za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, to prawomocne skazanie zdecydowanie to uniemożliwiało. Przy czym okoliczności te w żadnym wypadku nie mogły mieć wpływu na decyzję pracodawcy, który zgodnie z regulacja art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych był zobligowany do wypowiedzenia stosunku pracy w przypadku skazania pracownika prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Zatem żadne okoliczności łagodzące jak np. nienaganny przebieg zatrudnienia u pozwanego nie wyłączały możliwości zastosowania wypowiedzenia stosunku pracy uregulowanego w art. 6a ustawy o pracowniach samorządowych.

Mając powyższe na uwadze zdaniem Sądu Okręgowego rozważania Sądu Rejonowego w zakresie prawidłowości złożonego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę, w kontekście braku podstawy do objęcia powódki ochroną wynikającą z art. 177 § 1 k.p., były w pełni uzasadnione oraz odpowiadały obowiązującym przepisom prawa.

Podzielając powyższe rozważania co do ich zasadności brak było podstaw do analizowania zarzutów apelacji dotyczących naruszenia treści art. 8 k.p., skoro Sąd Rejonowy odniósł się do wskazanej normy prawnej jedynie na wypadek nie podzielenie twierdzeń w zakresie braku naruszenia przez pracodawcę przepisów dotyczących rozwiązania stosunku pracy. Sąd Okręgowy w pełni uznał zasadność poczynionych przez Sąd I instancji rozważań, że powódka nie mogła skutecznie powoływać się na ochronę wynikającą z art. 177 § 1 k.p., a co za tym idzie pozwany pracodawca nie dopuścił się naruszenia przepisów dotyczących rozwiązania stosunku pracy.

Wbrew wywodom apelacji nie było także potrzeby analizowania czy określony w art. 52 § 2 k.p. jednomiesięczny termin został zachowany, skoro przepis ten nie był w niniejszej sprawie wskazany jako podstawa zakończenia stosunku pracy między stronami. Jak już powyżej wyjaśniono wywody Sądu Rejonowego, co do analizy sytuacji powódki w kontekście regulacji prawnej zawartej w art. 52 § 1 pkt 2 k.p., miał jedynie unaocznić zawinione zachowanie po stronie powódki, uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy. Brak zastosowania wskazanej normy przez pracodawcę pozbawiał możliwości analizować przesłanki wynikające z art. 52 § 2 k.p. W związku z tym rozważania Sądu ukierunkowane były na ustalenie charakteru terminu określonego w art. 6 a ustawy o pracownikach samorządowych. Sąd Rejonowy przeprowadził w tym zakresie obszerne wywody, powołując się na ugruntowane stanowisko doktryny, że termin określony w art. 6a nie jest terminem zawitym. Sąd I instancji dokonał analizy tego przepisu w kontekście regulacji prawnych zawartych w innych aktach dotyczących pracowników samorządowych tj. w art. 98a ustawy o samorządzie gminnym, art. 85a ustawy o samorządzie powiatowym i art. art. 86a ustawy o samorządzie województwa. W tym miejscu należy wyjaśnić, że faktycznie Sąd Rejonowy wskazując powyższe normy prawne nie przyporządkował ich do odpowiednich aktów prawnych, co mogło wywołać błędne przeświadczenie, że dotyczą ustawy o pracownikach samorządowych. Jednak powyższe uchybienie nie jest na tyle istotnym, aby mogło prowadzić do podważenia prawidłowo przeprowadzonych w tym zakresie rozważań prawnych, a w konsekwencji do zmiany prawidłowo wydanego rozstrzygnięcia. Zdaniem Sądu Okręgowego - co nie było w apelacji kwestionowane przez stronę powodową - nie jest możliwe uznanie terminu określonego w dyspozycji art. 6a ustawy o pracownikach samorządowych, jako terminu zawitego prawa materialnego. Tak więc brak było podstaw do przyjęcia, że złożone wypowiedzenie umowy o pracę było dotknięte wadami formalnymi w zakresie dochowania przez pracodawcę terminu do złożenia oświadczenia o zakończeniu stosunku pracy.

Nie ma racji także odwołujący, że Sąd Rejonowy w sposób nieuprawniony nie odniósł się do dokumentu złożonego na rozprawie w dniu 12 października 2016 roku tj. informacji z Krajowego Rejestru Karnego, z którego to wynikało, że powódka już nie figuruje w przedmiotowym rejestrze. Co za tym idzie skazanie uległo zatarciu. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji był zobligowany na moment zamknięcia rozprawy i wydania wyroku tę okoliczność uwzględnić, natomiast w uzasadnieniu wyroku kwestia ta została całkowicie pominięta.

Ma rację skarżący, że w uzasadnieniu Sądu brak odniesienia się do kwestii zatarcia skazania powódki, co do popełnionego przestępstwa. Jednak okoliczność ta nie miała żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, ponieważ przy wypowiedzeniu stosunku pracy oceniony jest stan z chwili złożenia przedmiotowego oświadczenia. Sąd jest zobligowany ocenić czy na dzień wypowiedzenia wskazana przyczyna istniała oraz czy była uzasadniona. Jak wykazało niniejsze postępowanie, pracodawca powołując się na wyrok skazujący, uczynił to w sposób prawidłowy i zgodny z zaistniałym stanem prawnym. Bezsprzecznie Sąd Okręgowy w Łodzi prawomocnym wyrokiem z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie V Ka 1570/13 skazał powódkę za przestępstwa przeciwko mieniu. Nie niweluje przyczyny wypowiedzenia fakt, że w czasie pracowniczego postępowania sądowego doszło do zatarcia skazania. W żadnym wypadku nie można stwierdzić - jak chciałby tego odwołujący - że odpadła przyczyna wypowiedzenia. Reprezentowany w apelacji tok rozumowania nie jest prawidłowy, ponieważ w przypadku przyczyny rozwiązania stosunku pracy - jak już podkreślono powyżej - istotny jest moment złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę. Sąd ocenia czy podana przez pracodawcę przyczyna faktycznie mogła być podstawą do zakończenia stosunku pracy. Nie ma żadnych wątpliwości, że zdarzenie skazania powódki za przestępstwo umyślne miało miejsce i w żadnym wypadku nie niweczy tego faktu okoliczność, w kontekście przyczyn wypowiedzenia, późniejszego zdarzenia jakim jest zatarcie skazania. W tej sytuacji wskazać należy, że nie było uchybieniem ze strony Sądu Rejonowego brak odniesienia się do wskazanej dokumentacji, ponieważ jej treści nie miała żadnego znaczenia dla sprawy.

Wbrew zarzutom apelacji prawidłowe były także ustalenia Sądu Rejonowego co do konkretności i zasadności przyczyny wypowiedzenia. Zauważyć należy, że wymóg wskazania konkretnej przyczyny nie oznacza konieczności szczegółowego opisu faktów i zdarzeń, które stały się podstawą decyzji pracodawcy , a stopień konkretności powinien być adekwatny do rodzaju wykonywanej pracy przez pracownika i zajmowanego przez niego stanowiska. Gdy chodzi o wyjaśnienie, na czym ma polegać wymóg podania konkretnej przyczyny rozwiązania umowy o pracę, za instruktywną należy uznać wypowiedź Sądu Najwyższego sformułowaną w jednej z tez wyroku z dnia 11 stycznia 2011 roku (I PK 152/10). Zgodnie z zaprezentowanym tam zapatrywaniem, wymóg wskazania przez pracodawcę konkretnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę nie jest równoznaczny z koniecznością sformułowania jej w sposób szczegółowy, drobiazgowy, z powołaniem opisów wszystkich faktów i zdarzeń, dokumentów, ich dat oraz wskazaniem poszczególnych działań czy zaniechań, składających się w ocenie pracodawcy na przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Wymóg ten może być spełniony poprzez wskazanie kategorii zdarzeń, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że szczegółowe motywy wypowiedzenia są pracownikowi znane. Znajduje to swoje potwierdzenie również w innych rozstrzygnięciach Sądu Najwyższego. Przykładowo w wyroku z dnia 2 września 1998 r. (I PKN 315/98) przyjęto, że konkretność przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie należy oceniać z uwzględnieniem innych, znanych pracownikowi okoliczności uściślających tę przyczynę. Z kolei w wyroku z dnia 26 maja 2000 r. (I PKN 670/99) Sąd Najwyższy uznał, że brak skonkretyzowania przyczyny (poprzestanie na ogólnym zarzucie sprzeniewierzenia funduszy firmy) uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę nie świadczy o wadliwości oświadczenia pracodawcy, jeżeli w inny sposób zapoznał on pracownika z tą przyczyną (wcześniejsze szczegółowe zapoznanie z zarzutem w oparciu o analizę dokumentów). W innym wyroku zostało przedstawione stanowisko, zgodnie z którym wskazanie jako przyczyny wypowiedzenia utraty zaufania do pracownika wystarczająco konkretyzuje tę przyczynę w kontekście znanych pracownikowi zarzutów, postawionych mu wcześniej przez pracodawcę.

Jak wynika z akt sprawy pracodawca w oświadczeniu o wypowiedzeniu powódce stosunku pracy odwołał się do prawomocnego wyroku skazującego z dnia 20 lutego 2014 roku wydanego w sprawie V Ka 1570/13. W tej sytuacji trudno przypuszczać, że powódka nie wiedziała w jakich okolicznościach i za jakie przestępstwo doszło do jej skazania. W postępowaniu tym został jej postawiony konkretny zarzut, określona kwota szkody, pomiot poszkodowany oraz przesądzona jej odpowiedzialność za zarzucany czyn. W tej sytuacji Sąd nie znajduje uzasadnienia dla twierdzeń skarżącego, że przyczyna w wypowiedzeniu nie została w sposób jasny i klarowany wskazana. Trudno uznać, że powódka nie potrafiła powiązać przyczyny wskazanej w wypowiedzeniu z okolicznościami, które legły u podstaw prawomocnego wyroku skazującego. Jak już podniesiono powyżej wskazanie przyczyny nie musi być szczegółowe w sytuacji, gdy pracownik z innych okoliczności jest w stanie wywieść co doprowadziło do zakończenia współpracy przez pracodawcę. Zdaniem Sądu Okręgowego tak podana przyczyna wypowiedzenia był jasna i zrozumiała. Była również uzasadniona, ponieważ nie było żadnych wątpliwości, że powódka zarzucanego czynu się dopuściła i została za ten czyn prawomocnie skazana. W tej sytuacji nie sposób uznać, że tak określona w wypowiedzeniu przyczyna nie była uzasadniona, skoro popełnienie przestępstwa umyślnego przez powódkę zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym. Tym samym pracodawca określając przyczynę wypowiedzenie poprzez odniesienie się do wyroku karnego wypełnił dyspozycje zarówno art. 30 § 4 k.p. jak i art. 45 k.p.

Nie stanowiły uzasadnionej podstawy apelacji także zarzuty dotyczące nieprawidłowo poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych w zakresie czasookresu popełnienia przez powódkę zarzucanego jej czynu. Skarżący zwrócił uwagę, że powódka od dnia 1 marca 2011 roku nie świadczyła pracy na rzecz Gminnej Biblioteki w R., gdyż podjęła pracę z tym dniem u pozwanej, na co wskazują oświadczenia podpisane przez powódkę datowane na dzień 1 marca 2011 roku, podpisane w związku z rozpoczęciem pracy Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w J., jak i treść porozumienia z dnia 28 lutego 2011 roku o przeniesieniu pracownika samorządowego. Zdaniem apelującego Sąd Rejonowy mógł dokonać, niezależnie od treści wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2014 roku w sprawie sygn. akt V Ka 1570/13, własnych ustaleń faktycznych, gdyż z tego wyroku nie wynika, że również w okresie od 01 marca 2011 roku do 31 marca 2011 roku przypadł choć jeden czyn wchodzący w skład czynu ciągłego w rozumieniu art. 12 KK.

Art. 11 k.p.c. stanowi, że ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną.

Przepis ten określa prejudycjalność, czyli moc wiążącą prawomocnych wyroków karnych skazujących, stanowiącą odstępstwo od zasady bezpośredniości, swobodnej oceny dowodów i niezawisłości sędziego. Sąd cywilny związany jest tylko ustaleniami dotyczącymi popełnienia przestępstwa - a więc okolicznościami składającymi się na jego stan faktyczny, czyli osobą sprawcy, przedmiotem przestępstwa oraz czynem przypisanym oskarżonemu - które znajdują się w sentencji wyroku. Oznacza to, że sąd - rozpoznając sprawę cywilną - musi przyjąć, że skazany popełnił przestępstwo przypisane mu wyrokiem karnym (wyrok SN z dnia 14 kwietnia 1977 r., IV PR 63/77, LEX nr 7928). Związanie dotyczy ustalonych w sentencji wyroku znamion przestępstwa, a także okoliczności jego popełnienia, dotyczących czasu, miejsca, poczytalności sprawcy itp. Wszelkie inne ustalenia prawomocnego, skazującego wyroku karnego, wykraczające poza elementy stanu faktycznego przestępstwa, nie mają mocy wiążącej dla sądu cywilnego, nawet jeśli są zawarte w sentencji wyroku. Nie są wiążące okoliczności powołane w uzasadnieniu wyroku. Nie można też traktować uzasadnienia wyroku karnego czy jego fragmentów, jako dokumentu ze wszystkimi skutkami procesowymi, jakie kodeks postępowania cywilnego wiąże z dokumentami urzędowymi - art. 244 i 252. Sąd cywilny może więc czynić własne ustalenia w zakresie okoliczności, które nie dotyczą popełnienia przestępstwa, mimo że pozostają w związku z przestępstwem. Ustalenia te mogą różnić się od tych, których dokonał sąd karny (wyrok SN z dnia 17 czerwca 2005 r., III CK 642/04, LEX nr 177207, oraz wyrok SN z dnia 6 marca 1974 r., II CR 46/74, OSP 1975, z. 3, poz. 63). Sąd w postępowaniu cywilnym związany jest także ustaleniem co do osoby pokrzywdzonej, zawartym w sentencji wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego za popełnienie przestępstwa oszustwa (art. 286 § 1 k.k., wyrok SN z dnia 5 grudnia 2008 r., III CSK 191/08, OSP 2010, z. 1, poz. 2).

Oznacza to, że określony w sentencji prawomocnego wyroku karnego czasokres zarzucanego powódce czynu jest dla sądu cywilnego wiążący. W związku z tym Sąd Rejonowy - wbrew twierdzeniom skarżącego - nie był uprawniony do dokonywania własnych ustaleń faktycznych wbrew rozstrzygnięciu sądu karnego. Drogą do wzruszenia wskazanej w apelacji rzekomej nieprawidłowości, nie jest obecnie toczące się postępowanie cywilne, ale było nią uprzednio toczące się postępowanie karne, gdzie strona powodowa miała możliwość wniesienia apelacji od wyroku karnego skazującego, z powołaniem się na powyższe uchybienie w zakresie rzekomo błędnie ujętego okresu czasu trwania czynu przestępnego. Oznacza to, że zabrakło po stronie powodowej wymaganej aktywności we wskazanym kierunku w poprzednio toczącym się procesie, które nie może być naprawione w niniejszym postępowaniu. Nie było zatem możliwe przyjęcie, zgodnie z twierdzeniem powódki, że był to inny okres popełnienia czynu zabronionego niż ten określony w prawomocnym wyroku karnym skazującym. W tej sytuacji także i te zarzuty apelacji nie mogły odnieść zamierzonego skutku instancyjnego.

W kontekście powyższych rozważań Sąd Okręgowy przyjął, iż prezentowana w apelacji argumentacja jest chybiona i jako taka nie może się ostać. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie. Trafnie wywiódł na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, że wypowiedzenie powódce stosunku pracy było prawidłowe i uzasadnione. Sąd drugiej instancji zważył więc, iż zaskarżone rozstrzygnięcie, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, było oczywiście uzasadnione.

Reasumując, żaden z zarzutów apelacji, dotyczących zarówno naruszenia przepisów postępowania - art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c., jak i prawa materialnego - art. 177 § 1 k.p., art. 52 § 1 pkt 2 i § 2 k.p., art. 30 § 4 k.p., art. 8 k.p. oraz art.. 6a ustawy o pracownikach samorządowych a także art. 76 k.k. w zw. z art. 106 k.k., nie okazał się uzasadniony.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, jako bezzasadną.

Z uwagi na to, że stronę pozwaną, która w postępowaniu apelacyjnym wygrała sprawę w całości reprezentował pełnomocnik z wyboru, Sąd Okręgowy zasądził od powódki A. D. na rzecz strony pozwanej Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w J. kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję, zgodnie z treścią art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.)

Przewodnicząca: Sędziowie:

E.W.