Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt VIII U 1810/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 maja 2015 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. stwierdził, że P. A. jako pracownik płatnika składek (...)
sp. z o.o. w Ł. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 października 2014 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawczyni została zatrudniona u płatnika od 1 października 2014 roku, a od 14 stycznia 2015 roku stała się niezdolna do pracy w okresie ciąży. ZUS ocenił, że w okresie, na który miało przypadać zatrudnienie wnioskodawczyni pozostawała ona przez większość czasu niezdolna do pracy i pobierała zasiłki chorobowe. Zdaniem organu rentowego nie było rzeczywistej potrzeby zatrudniania P. A. na stanowisku specjalisty do spraw eksportu z wynagrodzeniem 4.200 zł brutto. ZUS zwrócił przy tym uwagę, że po okresie próbnym wymiar etatu wnioskodawczyni został zmniejszony z pełnego na ¾ a mimo to zmianie nie uległa wysokość wynagrodzenia. W ocenie ZUS stanowisko to zostało utworzone specjalnie dla wnioskodawczyni. Płatnik nie przedstawił żadnej dokumentacji świadczącej o wykonywaniu przez wnioskodawczynię obowiązków pracowniczych poza dokumentacją kadrowo - płacową. Płatnik nie zatrudnił też nikogo na miejsce wnioskodawczynie w czasie jej nieobecności, tłumacząc, że trudno jest znaleźć osobę ze znajomością języka arabskiego. Organ rentowy ustalił też, że od dnia 1 listopada 2014 roku wnioskodawczyni została zgłoszona do ubezpieczeń z tytułu zatrudnienia u innego płatnika, co oznacza, że na krótko przed powstaniem niezdolności do pracy w okresie ciąży wnioskodawczyni miałaby być zatrudniona równolegle w dwóch miejscach pracy na ¾ i ½ etatu. Mając to wszystko na uwadze ZUS uznał, że zatrudnienie wnioskodawczyni od dnia
1 października 2014 roku u płatnika (...) sp. z o.o. w Ł. miało na celu jedynie uzyskanie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w okresie ciąży i w związku
z macierzyństwem. Umowa o pracę na okres próbny z dnia 1 października 2014 roku
i umowa o pracę z dnia 1 listopada 2014 roku miały zatem zdaniem ZUS charakter pozorny
i jako takie są nieważne.

/decyzja z dnia 29 maja 2015 roku - nr (...) - k.59 - 61 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 1 lipca 2015 roku złożyła działająca w imieniu wnioskodawczyni pełnomocnik, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że P. A. jako pracownik płatnika składek (...) sp. z o.o. w Ł. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 października 2014 roku. Pełnomocnik wnioskodawczyni podniosła, że poza wnioskodawczynią spółka zatrudniała 2 pracowników biurowych, z których jeden otrzymywał wynagrodzenie na tym samym poziomie co wnioskodawczyni. Płatnik nie zatrudnił nikogo na stanowisku wnioskodawczyni pod jej nieobecność, ponieważ nie mógł znaleźć osoby, która miałaby podobne kwalifikacje - wykształcenie wyższe, znajomość jeżyków angielskiego, niemieckiego i arabskiego, znajomość kultury arabskiej a także z powodu zmniejszenia zainteresowania świadczonymi przez spółkę usługami - w tym czasie zwolniono z tego powodu pozostałych pracowników. Praca wnioskodawczyni polegała głównie na prowadzeniu rozmów telefonicznych, kontaktach z klientami płatnika oraz na wyszukiwaniu ofert na portalach internetowych. (spółka zajmuje się pośrednictwem przy sprzedaży samochodów ciężarowych na terenie Europu i krajów arabskich). Pełnomocnik podniosła, że w chwili rozpoczęcia pracy wnioskodawczyni nie wiedziała o ciąży i nie mogła przewidzieć pogorszenia stanu zdrowia, dlatego zarzut, że zatrudnienie było pozorne i miało na celu tylko zapewnienie wnioskodawczyni ochrony ubezpieczeniowej, uznać należy za bezpodstawny.

/odwołanie - k. 2 - 5/

W odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 14 lipca 2015 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 29 maja 2015 roku - nr (...), argumentując jak w treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 8 - 9/

Decyzją z dnia 8 czerwca 2015 roku - znak 164/2015 roku -Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. A. jako pracownik płatnika składek (...) s.c. w Ł. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 listopada 2014 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawczyni została zatrudniona u płatnika od
1 listopada 2014 roku, a od 14 stycznia 2015 roku stała się niezdolna do pracy w okresie ciąży. Zdaniem organu rentowego nie było rzeczywistej potrzeby zatrudniania P. A. na stanowisku specjalisty do spraw BHP, kadr oraz menadżera z wynagrodzeniem
w wysokości 4.200,00 zł. Wnioskodawczyni w ramach swoich obowiązków miała zajmować się współpracą z firmami ubezpieczeniowymi w zakresie odszkodowań, szkolić nowych pracowników w zakresie BHP i bezpieczeństwa przeciwpożarowego i dokonywać oceny ryzyka zawodowego dla poszczególnych pracowników. Była też pracownikiem zarejestrowanym na giełdzie transportowej z upoważnieniem do zajmowania się płatnościami płatnika (płatnik zajmuje się skupem i sprzedażą samochodów na terenie europy i krajów arabskich). ZUS zwrócił przy tym uwagę, że wcześniej wnioskodawczyni była zatrudniona
u płatnika na podstawie umowy zlecenia i pobierała wynagrodzenie w wysokości 200 zł miesięcznie, wykonując te same czynności, co na podstawie umowy o pracę. Obecnie zatrudniony pracownik - M. O. - wykonuje natomiast te czynności w ramach 1/3 etatu za wynagrodzeniem znacznie niższym. Zdaniem ZUS płatnik nie przedstawił żadnej dokumentacji świadczącej o wykonywaniu przez wnioskodawczynię obowiązków pracowniczych poza dokumentacją kadrowo - płacową. Organ rentowy ustalił też, że od dnia 1 października 2014 roku wnioskodawczyni została zgłoszona do ubezpieczeń z tytułu zatrudnienia u innego płatnika, co oznacza, że na krótko przed powstaniem niezdolności do pracy w okresie ciąży wnioskodawczyni miałaby być zatrudniona równolegle w dwóch miejscach pracy na 1/2 i 3/4 etatu. Mając to wszystko na uwadze ZUS uznał, że zatrudnienie wnioskodawczyni od dnia 1 listopada 2014 roku u płatnika (...) s.c.
w Ł. miało na celu jedynie uzyskanie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w okresie ciąży i w związku z macierzyństwem. Umowa o pracę z dnia 1 listopada 2014 roku miała zatem zdaniem ZUS charakter pozorny i jako taka jest nieważna.

/decyzja z dnia 8 czerwca 2015 roku - znak 164/2015 roku - k. 15 - 17 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 8 lipca 2015 roku złożyła działająca w imieniu wnioskodawczyni pełnomocnik, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że P. A. jako pracownik płatnika składek (...) s.c. w Ł. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 listopada 2014 roku. Pełnomocnik podniosła, że wnioskodawczyni pracując u płatnika na podstawie umowy zlecenia w 2013 roku była studentką i realizowała w ten sposób praktyki. Otrzymywała za to wynagrodzenie w wysokości 200 zł, ale zakres jej obowiązków był znacznie mniejszy. Nie odpowiadała za kontakty z klientami, nie zajmowała się fakturami. Pełnomocnik wskazała, że tematem pracy inżynierskiej wnioskodawczyni była „Analiza szkoleń bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie (...) s.c.”. Pracownik zatrudniony na miejsce wnioskodawczyni również przejął tylko część jej obowiązków, ponieważ nie ma wyższego wykształcenia ani nie zna języków obcych. Pełnomocnik podniosła, że w chwili rozpoczęcia pracy wnioskodawczyni nie wiedziała o ciąży i nie mogła przewidzieć pogorszenia stanu zdrowia, dlatego zarzut, że zatrudnienie było pozorne i miało na celu tylko zapewnienie wnioskodawczyni ochrony ubezpieczeniowej, uznać należy za bezpodstawny.

/odwołanie - k. 2 - 5 załączonych akt VIII U 1917/15

W odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu 21 lipca 2015 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 8 czerwca 2015 roku - znak 164/2015 roku, argumentując jak w treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 7 - 7 verte załączonych akt VIII U 1917/15

Zarządzaniem z dnia 22 marca 2016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygn. akt VIII U 1917/15 do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VIII U 1810/15.

/zarządzenie - k. 68 załączonych akt VIII U 1917/15

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparła odwołanie. Wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według załączonej umowy. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według zestawienia kosztów. Zainteresowani przyłączyli się do stanowiska wnioskodawczyni.

/stanowiska stron: e-protokół z dnia 22 marca 2016 roku - 00:02:47 - 00:03:21 - płyta - k. 68; e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku 00:03:58 - 00:04:22 - płyta - k. 114; e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:03:47 - 00:04:32; 01:22:19 - 01:35:58 - płyta - k. 296; umowa - k. 286 - 286 verte/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. została zarejestrowana
6 grudnia 2013 roku. Jej wspólnikami są I. S. i L. F.. Przedmiotem działalności spółki jest handel samochodami ciężarowymi, skup i sprzedaż pojazdów oraz części samochodowych.

/wydruk z KRS - k. 22 - 24 verte; k. 250 - 252 verte; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:43:25 - 01:12:21 - płyta - k. 114/

Wnioskodawczyni P. A. była studentką inżynierii bezpieczeństwa pracy na Politechnice (...). Legitymuje się znajomością języka angielskiego na poziomie B2 oraz podstawową znajomością języka niemieckiego.

/zaświadczenie - k. 40; zaświadczenie - k. 39, świadectwo - k. 38/

W dniu 1 października 2014 roku (...) sp. z o.o. w Ł. zawarła z P. A. umowę o pracę na miesięczny okres próbny na stanowisku specjalisty do spraw eksportu w pełnym wymiarze etatu z wynagrodzeniem 4.210,00 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazana została siedziba spółki - ul. (...) lokal (...) w Ł..

/umowa - k. 53 akt ZUS; akta osobowe; wydruk z KRS - k. 22/

W dniu 1 listopada 2014 roku (...) sp. z o.o. w Ł. zawarła z P. A. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku specjalisty do spraw eksportu
w wymiarze ¾ etatu z wynagrodzeniem 4.210,00 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazana została siedziba spółki - ul. (...) lokal (...) w Ł..

/umowa - k. 52 akt ZUS; akta osobowe; wydruk z KRS - k. 22/

Wnioskodawczyni podpisywała listę obecności w (...) sp. z o.o.

/lista obecności - k. 42 - 45 akt ZUS, akta osobowe/

Wnioskodawczyni otrzymywała w (...) sp. z o.o. wynagrodzenie płatne gotówką, do ręki.

/listy płac - k. 36 - 41, akta osobowe/

K. A. i F. L. prowadzą działalność gospodarczą jako (...) s.c..

Spółka ta zajmuje się transportem i spedycją.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:43:25 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; wydruk z (...) k. 269 - 274

(...) s.c.. K. A. i F. L. w dniu 1 listopada 2014 roku zawarli z wnioskodawczynią umowę o pracę na ½ etatu na stanowisku specjalisty do spraw BHP, kadr oraz menadżera z wynagrodzeniem w wysokości 4.200,00 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazana została ul. (...) lokal (...) w Ł..

/umowa - k. 17 akt ZUS; akta osobowe; zeznania świadka J. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:31:18 - 01:36:09 - płyta - k. 114/

Orzeczeniem lekarskim z dnia 10 listopada 2014 roku wnioskodawczyni została uznana za zdolną do pracy w (...) s.c.

/orzeczenie - k. 48 akt ZUS, akta osobowe/

Wnioskodawczyni podpisywała listę obecności w (...) s.c.

/lista obecności - k. 53- 57 akt ZUS, akta osobowe/

Na podstawie umowy zlecenia nr (...) z dnia 15 sierpnia 2013 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) s.c. jako: „specjalista do BHP”. Za wykonywaną w okresie od 15 sierpnia 2013 roku do 15 września 2013 roku pracę otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 200 zł.

/umowa z rachunkiem - k. 59 - 61 akt ZUS; zeznania świadka J. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:31:18 - 01:36:09 - płyta - k. 114/

Pracując na umowie zlecenia odbywała staż. Zajmowała się kwestiami BHP i na tej podstawie napisała pracę inżynierską.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 01:12:21 - płyta - k. 114/

(...) s.c. przed zatrudnieniem wnioskodawczyni zmieniła profil swojej działalności. W czasie, kiedy wnioskodawczyni odbywała tam staż, spółka dopiero zaczynała zajmować się transportem. Wcześniej zajmowała się handlem i eksportem różnych towarów.

zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114/

(...) s.c. jest działalnością prowadzoną przez teścia wnioskodawczyni.
W (...) s.c. pracuje także jej mąż. Wnioskodawczyni odbywała tam staż w czasie studiów i zamierzała podjąć tam pracę po zakończeniu studiów, po ślubie z R. A.. Nie wiedziała jeszcze wówczas, że pojawi się również oferta zatrudnienia z (...) sp. z o.o.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296/

Przełożonymi wnioskodawczyni w (...) s.c. byli wspólnicy - jej teść K. A. - i jego wspólnik F. L.. Polecenie wydawał jej też zatrudniony tam mąż wnioskodawczyni - R. A., który zajmował się sprawami spółki, na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku- - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296/

R. A. nieformalnie pomagał ojcu w prowadzonej działalności od samego początku. Potem w 2013 roku został zatrudniony na podstawie umowy o pracę
i przeszedł szkolenie BHP. Był upoważniony do zatrudniania innych pracowników oraz miał dostęp do kont spółki.

/zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka M. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:04:47 - 02:06:46 - płyta - k. 114; upoważnienia - k. 125 - 126 i 127 verte, zaświadczenie - k. 123 - 124; zeznania świadka P. W. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:13:31 - 00:19:08 - płyta - k. 296; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296; zeznania świadka A. P. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:00:49 - 01:04:10- płyta - k. 296/

Przed 1 października 2014 roku wnioskodawczyni nie pracowała nigdzie na stałe. Zajmowała się pracami dorywczymi i studiowała. O pracy w (...) sp. z o.o. dowiedziała się od swojego męża - R. A., który również zaczął pracować w (...) sp. z o.o. Jej mąż z kolei wiedział o tym od swojego ojca - K. A. - którego wspólnik - F. L. - jest również wspólnikiem w (...) sp. z o.o. Poszukiwana była osoba, która zna język polski i arabski. Wnioskodawczyni włada językiem arabskim w stopniu komunikatywnym w mowie i w piśmie. F. L. zna język polski, a I. S. posługuje się tylko językiem arabskim

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:16:22 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:43:01 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:43:10- płyta - k. 296/

R. A. występował jako osoba reprezentująca zarówno (...) sp. z o.o. i (...) s.c.

/umowa - k. 53 akt ZUS; umowa - k. 52 akt ZUS; umowa - k. 17 akt ZUS; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:43:25 - 01:12:21 - płyta - k. 114/

Wnioskodawczyni w (...) sp. z o.o. zajmowała się arabskimi kontrahentami płatnika przez aplikację W. zainstalowaną w telefonie i na komputerze. Wyszukiwała pojazdy wystawiane na portalach internetowych i na aukcjach komorniczych. Umawiała oględziny samochodu. Przygotowywała i sprawdzała dokumenty eksportowe, które obejmują dowód rejestracyjny, faktury pośredniczące i faktury sprzedaży. Była upoważniona do ich podpisywania. Zajmowała się umowami OC sprzedawanych pojazdów. Prowadziła korespondencję mailową i zwykłą. Jej dodatkowym obowiązkiem była obsługa pracodawcy w zakresie BHP. Nie miała dostępu do konta spółki. Pieniądze na zadatek dostawał jej mąż od szefa i on zawoził je sprzedawcom. Wnioskodawczyni nie jeździła do kontrahentów i nie płaciła im osobiście. Z klientami miała głównie kontakt telefoniczny,

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania świadka B. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:41:03 - 01:45:13 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296, dokumenty złożone do sprawy w załącznikach/

W (...) sp. z o.o. pracowała przy ul (...). Miała tam swoje stanowisko pracy - komputer, krzesło, drukarkę i regał z dokumentami. Z komputera korzystali też inni pracownicy. W październiku wnioskodawczyni pracowała od 8 do 16. Od listopada od 7 do 13.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:43:10 - 00:53:03- płyta - k. 296/

Z czasem sytuacja finansowa (...) sp. z o.o. w Ł. pogorszyła się, w związku czym mąż wnioskodawczyni został zwolniony z pracy. Pracował jeszcze na ½ etatu w (...) s.c. i dodatkowo podejmował się prac dorywczych. Jest informatykiem z wykształcenia. Pracował też przy remontach, wykończeniach wnętrz. Ostatecznie przestał pracować również w (...) s.c.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:43:01 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:34:40 - 00:53:03- płyta - k. 296/

(...) sp. z o.o. miała klientów głownie z Syrii i Iraku. Ze względu na sytuację polityczną ograniczony został rynek zbytu. Dlatego sytuacja ekonomiczna spółki uległa znacznemu pogorszeniu.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114/

W (...) sp. z o.o. szukano pracownika na miejsce wnioskodawczyni, ale były to osoby, które nie miały pozwolenia na pracę lub wymaganych kwalifikacji.

/ zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114/

Wnioskodawczyni przyjęła pracę w (...) sp. z o.o. ze względu na atrakcyjne warunki pracy. Planowała zakup nieruchomości, więc zależało jej na zwiększeniu dochodów.

/ zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:34:40 - 00:43:10- płyta - k. 296; dokumenty - k. 51 - 60 verte/

W (...) s.c. wnioskodawczyni zaczęła pracować jako specjalista od BHP i menadżer. Szkoliła pracowników, dokonywała oceny zagrożeń pracowników. Przeszkoliła ok. 8 pracowników płatnika zanim stała się niezdolna do pracy. Zgłaszała różne nieprawidłowości administratorowi budynku, w którym mieściło się biuro.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:54:38 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:58:45 - 02:04:47 - płyta - k. 114; zeznania świadka P. W. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:08:49 - 00:13:31- płyta - k. 296; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296; zeznania świadka A. P. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:53:26 - 00:59:08- płyta - k. 296/

Wnioskodawczyni miała pełen dostęp do kont bankowych (...) s.c.. Występowała w imieniu pracodawcy. Księgowała dokumenty wewnętrzne. Wystawiała faktury. Zajmowała się korespondencją i BHP. Podpisywała dokumenty.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka B. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:41:03 - 01:45:13 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:06:46 - 02:12:20 - płyta - k. 114; zeznania świadka A. P. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:59:08 - 01:00:49- płyta - k. 296; dokumenty złożone w załącznikach; faktury - k. 165, 168,171, odwołanie - k. 206 - 207/

Wnioskodawczyni w (...) s.c. wystawiała faktury na podstawie zlecenia transportowego, które jest w języku obcym. Podpisywała się na fakturach. Zajmowała się korespondencją i rozwiązywaniem problemów w transporcie. Posługiwała się językiem niemieckim w kontaktach z firmami niemieckimi. Poza nią nikt w firmie nie posługiwał się językiem niemiecki. Zajmowała się również windykacją. Prowadziła korespondencję mailową.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:43:01 - płyta - k. 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:54:38 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:06:46 - 02:12:20 - płyta - k. 114; zeznania świadka P. W. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:08:49 - 00:13:31- płyta - k. 296; załączone wydruki korespondencji elektronicznej/

W (...) s.c. wnioskodawczyni pracowała od 13 do 17, w razie potrzeby dłużej.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku-01:18:29 - 01:20:57 - płyta - 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:56:55 - płyta - k. 11; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:06:46 - 02:12:20 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296; zeznania świadka A. P. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:53:26 - 00:59:08- płyta - k. 296/

Wnioskodawczyni zajmowała się w (...) s.c. sprawami kadrowymi. Wcześniej płatnik nie zatrudniał kadrowej.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:43:10 - 00:53:03- płyta - k. 296/

W (...) s.c. nikt nie wykonywał powierzonych wnioskodawczyni obowiązków przed jej zatrudnieniem. Zatrudniona wcześniej studentka zajmowała się fakturami, ale nie zajmowała się BHP.

zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 01:12:21 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:12:20 - 02:15:39 - płyta - k. 114/

Podczas nieobecności wnioskodawczyni w (...) s.c. zatrudniono pracownika, który nie przejął wszystkich obowiązków wnioskodawczyni. Wystawiał jedynie faktury. Nie znał języka niemieckiego. Popełniał błędy w fakturach. Był niedokładny.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:06:46 - 02:12:20 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:34:40 - 00:43:10- płyta - k. 296/

P. W. pracował w (...) s.c. jako kierowca. Otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1.800, 00 zł netto oraz dodatek uzależniony od liczby przejechanych kilometrów. Dostawał 2.500,00 zł netto.

zeznania świadka P. W. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:08:49 - 00:13:31- płyta - k. 296/

A. K. pracowała w (...) s.c. jako spedytor w pełnym wymiarze czasu pracy. Otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2500 zł netto. Zna język angielski. Nie zna języka arabskiego.

zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:54:38 - 01:56:55 - płyta - k. 114/

Pracownicy zasadniczo nie pracowali w dni wolne od pracy. Sporadycznie przychodzili w takie dni, gdy trzeba było dopilnować jakiejś transakcji.

zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:56:55 - 01:58:45 - płyta - k. 114/

Klientami w (...) s.c. zajmowała się wnioskodawczyni i jej mąż.

/zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:20:57 - 01:24:41 - płyta - 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:54:38 - płyta - k. 11/

Obaj pracodawcy mieli siedzibę przy ul (...), w tym samym budynku, po dwóch stronach korytarza. Wspólnicy znali się. Godziny pracy w tych spółkach nie były sztywne.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:54:38 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:58:45 - 02:04:47 - płyta - k. 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296; zeznania świadka A. P. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:53:26 - 00:59:08- płyta - k. 296/

Wnioskodawczyni miała kwalifikacje do pracy u obu pracodawców. Znała branżę motoryzacyjną oraz kulturę arabską i muzułmańską. Wnioskodawczyni zna zwyczaje arabskie , w tym dotyczące modlitw. Miała świadomość , że nie powinna telefonować w związku z tą specyfiką w piątki. Wie jak wzbudzić zaufanie klienta z krajów arabskich. Wnioskodawczyni jest wyznania muzułmańskiego, zna obyczaje panujące w krajach arabskich.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:16:22 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:20:57 - płyta - 114; zeznania świadka M. H. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - - 02:12:20 - 02:15:39 - płyta - k. 114/

K. A. ze względu na kwalifikacje wnioskodawczyni nie szukał nikogo na jej miejsce. Miał zaufanie do swojej synowej i syna i chciał im powierzyć prowadzenie działalności. Wstecznie została zatrudniona osoba ze znajomością języków obcych.

/zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:18:29 - 01:20:57- płyta - 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:53:03- płyta - k. 296/

Zarówno w (...) sp. z o.o. w Ł. jak i w (...) s.c. księgowość prowadziła księgowa J. G. w ramach prowadzonego przez nią biura rachunkowego. Księgowa zajmowała się obliczaniem wysokości płac, ale nie zajmowała się sprawami kadrowymi.

/zeznania świadka J. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:31:18 - 01:41:03 - płyta - k. 114/

Z księgową kontaktowała się wnioskodawczyni. Przywoziła jej i zabierała od niej wszystkie dokumenty dotyczące obu płatników. Sprawy księgowe były uzgadniane
z właścicielami.

/zeznania świadka J. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:31:18 - 01:37:12 - płyta - k. 114; /zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114/

W dniu 14 stycznia 2015 roku wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy w okresie ciąży. W dniu (...) urodziła dziecko.

/dokumentacja medyczna - k. 28 - 37;k. 47; k. 49; k. 51 - 65; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:34:40 - 00:43:10- płyta - k. 296/

Wnioskodawczyni nie powróciła do pracy po urlopie macierzyńskim

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:04:31 - 00:26:48 - płyta - k. 114/

Kiedy wnioskodawczyni zaczynała pracę nie wiedziała o ciąży. Dowiedziała się o tym podczas wizyty u lekarza pod koniec listopada. Dziecko urodziło się
5 lipca 2015 roku.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:26:48 - 00:34:27 - płyta - k. 114; zeznania zainteresowanego K. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:17:34 - 01:21:49 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:12:21 - 01:18:29 - płyta - 114; zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:34:40 - 00:43:10- płyta - k. 296/

Podczas nieobecności wnioskodawczyni jej obowiązki przejął jej mąż. Mąż wcześniej dojeżdżał do klientów. Pod nieobecność wnioskodawczyni do klientów zaczął dojeżdżać inny pracownik a mąż wnioskodawczyni zostawał w biurze, zajmował się pracami biurowymi, korespondencją, sprawami administracyjnymi.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296 w zw. z e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 00:34:27 - 00:43:01 - płyta - k. 114; zeznania świadka B. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:41:03 - 01:48:39 - płyta - k. 114; zeznania świadka A. K. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 01:48:39 - 01:54:38 - płyta - k. 114; zeznania świadka M. G. - e-protokół z dnia 7 lipca 2016 roku - 02:04:47 - 02:06:46 - płyta - k. 114/

Wnioskodawczyni jak i jej mąż R. A. nie są już zatrudnieni w (...) sp. z o.o. w Ł. ani w (...) s.c. W dniu 8 września 2016 roku zarejestrowali własną spółkę - (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. Wnioskodawczyni oraz R. A. są jej wspólnikami. R. A. jest prezesem zarządu. Przedmiotem działalności spółki jest transport i sprzedaż pojazdów oraz części samochodowych.

/zeznania świadka R. A. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:19:38 - 00:34:40- płyta - k. 296; wydruk z KRS - k. 283 - 285 verte; zeznania wnioskodawczyni - e - protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 01:07:03 - 01:11:41 - płyta - k. 296/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego, w szczególności na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów oraz zeznań wnioskodawczyni, płatnika i świadków.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowody jest spójny i wiarygodny, wszystkie zeznania uzupełniają się wzajemnie, są przy tym potwierdzeniem dla złożonej w sprawie dokumentacji. Wszystko to pozwala to na ustalenie faktycznego zakresu obowiązków wnioskodawczyni w czasie zatrudnienia u obu płatników składek oraz rzeczywistego charakteru stosunku prawnego łączącego strony wszystkich spornych umów o pracę.

Sąd na podstawie tak zgromadzonego materiału dowodowego przyjął, że wnioskodawczyni rzeczywiście świadczyła pracę zarówno na rzecz (...) sp. z o.o. w Ł. jak i (...) s.c. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na odmówienie wiary w tym zakresie zarówno świadkom jak i wnioskodawczyni. Podnieść należy ,iż zeznania wszystkich świadków w tym zakresie były zbieżne i wzajemnie się potwierdzały. Dotyczyło to zarówno osób obcych dla wnioskodawczyni jak i jej najbliższych jak mąż czy teść.

Zgodne zeznania świadków potwierdzają, że wnioskodawczyni była osobą odpowiedzialną za kontakty z kontrahentami swoich pracodawców, kontaktowała się też z księgową i dostarczała jej potrzebne dokumenty, sporządzała i podpisywała dokumenty dotyczące transakcji dokonywanych przez (...) sp. z o.o. i (...) s.c., sprawowała obowiązki z zakresu BHP.

Oba podmioty były ze sobą powiązane osobą wspólnika F. L.. Podobne były też profile działalności obu przedsiębiorstw. Ich siedziby sąsiadowały ze sobą. Nie bez znaczenia jest też, że wspólnikami były osoby pochodzenia arabskiego, które przeprowadzały transakcje również w krajach arabskich. Z tego względu przekonujące są tłumaczenia wnioskodawczyni oraz świadków, że wnioskodawczyni została zatrudniona u obu płatników, jako osoba znająca język arabski oraz tę kulturę. Zrozumiałym jest przy tym, że jej teść - K. A. postanowił zatrudnić swojego syna oraz synową i polecił ich do pracy
w sąsiedniej (...) sp. z o.o.

Ostatecznie wnioskodawczyni i R. A. założyli własną działalność. Zeznania wnioskodawczyni wskazują, że jest ona osobą bardzo dobrze zorientowaną w sprawach obu przedsiębiorstw oraz że dobrze rozumie charakter prowadzonej przez nie działalności. Potwierdzili to świadkowie współpracujący z wnioskodawczynią oraz osoby,
z którymi musiała się kontaktować realizując swoje obowiązki pracownicze.

Sąd nie analizował szczegółowo, jaki wymiar zatrudnienia oraz jaką jego podstawę mieli pozostali pracownicy. W toku postępowania ustalono jednak, że wnioskodawczyni miała dosyć szeroki zakres obowiązków i odpowiedzialności oraz że pozostali pracownicy mieli zupełnie inne zadania. Podkreślić należy przy tym, że przedmiotem niniejszego postępowania nie jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Sąd tylko częściowo oparł się na składanych przez zainteresowanych dokumentach wskazywanych jako sporządzone i podpisane przez wnioskodawczynię. Na części z nich znajdują się podpisy wnioskodawczyni. Dokumenty takie są jednak jedynie dowodem na okoliczność ich sporządzenia i podpisania. Mogą jedynie uzupełniająco stanowić podstawę ustaleń, że wnioskodawczyni rzeczywiście wykonywała powierzone jej obowiązki pracownicze. Głównym dowodem jest jednak w niniejszej sprawie osobowy materiał dowody, którego uzupełnieniem są wydruki z poczty elektronicznej, faktury, odwołania i inne dokumenty.

Oceny tej nie zmienia więc, że podpisy wnioskodawczyni nie znajdują się na wszystkich dokumentach, w tym na oryginałach faktur złożonych przez kontrahentów płatników. Rozbieżności w podpisach na fakturach, nie przeczą bowiem temu, że to wnioskodawczyni zajmowała się wystawianiem faktur. W sytuacji gdy obowiązujące przepisy w ogóle nie nakładają na wystawców faktur obowiązku ich podpisywania, nie można na podstawie podpisów na fakturach wyciągać niekorzystnych dla wnioskodawczyni wniosków.

Dokumentacja medyczna z okresu ciąży potwierdziła, że od dnia 14 stycznia 2015 roku wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy. Dokumentacja ta uwiarygodniła również twierdzenia wnioskodawczyni, że w chwili rozpoczęcia pracy nie wiedziała o ciąży. Wnioskodawczynie przepracowała w spornym okresie jedynie ponad trzy miesiące, jednak na gruncie niniejszej sprawy ustaleniu podlegać powinno jedynie, czy wnioskodawczyni rzeczywiście tę pracę świadczyła, niezależnie od ilości przepracowanych dni.

Wbrew twierdzeniom pełnomocnika organu rentowego wnioskodawczyni wykazała, że jej zatrudnienie było potrzebne i uzasadnione. Zrozumiałym jest przy tym, że wybór wnioskodawczyni przez obu pracodawców podyktowany był zaufaniem do niej i możliwością zrozumienia przez nią wszystkich zasad funkcjonowania obu podmiotów.

Rzeczywiście wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy krótko po jej rozpoczęciu. Nie podważa to jednak jej zamiaru świadczenia pracy. Nawet gdyby przyjąć, że poszukiwanie pracy było podyktowane również chęcią uzyskania ochrony ubezpieczeniowej w czasie ciąży i macierzyństwa, to najistotniejszym jest, że wnioskodawczyni faktycznie wykonywała powierzone jej obowiązki. Wobec tak poczynionych ustaleń motywacja wnioskodawczyni do poszukiwania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest kwestią drugorzędną, o czym Sąd wypowie się szerzej w dalszych rozważaniach.

Sąd z uwagi na niestawiennictwo prawidłowo wezwanego zainteresowanego F. L. pominął dowód z jego zeznań. Uznać należy jednak, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na dokonanie niewątpliwych ustaleń dotyczących istnienia obu tytułów prawnych do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez wnioskodawczynię.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołania P. A. w świetle zgromadzonego materiału dowodowego zasługują na uwzględnienie i powodują zmianę zaskarżonych decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku,
poz. 963 ze zm.
) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu
i wypadkowemu - podlegają pracownicy, czyli osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Jak stanowi art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 372 ze zm.) osobom objętym ubezpieczeniem społecznym przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i wysokości określonych ustawą w razie choroby i macierzyństwa.

Kwestią sporną w rozpoznawanej sprawie było, czy P. A. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako pracownik płatników składek (...)
sp. z o.o. i (...) s.c. O uznaniu stosunku łączącego strony za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. O tym, że strony zawarły umowę o pracę nie decyduje zatem samo formalne jej spisanie, lecz faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy. Jedną z najważniejszych cech pracy świadczonej w ramach stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika.

Najistotniejszymi elementami stosunku pracy są: dobrowolność zobowiązania, obowiązek pracownika świadczenia pracy osobiście, w sposób ciągły, podporządkowany poleceniom pracodawcy, który jest obowiązany do wynagrodzenia pracownika za świadczoną na jego rzecz pracę, ponoszenie ryzyka gospodarczego, produkcyjnego i osobowego przez pracodawcę, staranne działanie w procesie pracy. Jak zważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 1998 roku ( sygn. akt I PKN 416/98, publ. OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 775) brak bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę ( tak SN w wyroku z dnia 28.10.1998 r, I PKN 416/98). Zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę, a nie jej rezultat. Pracodawca może również wymierzać określone przepisami prawa pracy kary w ramach odpowiedzialności porządkowej.

Art. 22 § 1 1 k.p. wskazuje, że zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Jak trafnie przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999 roku ( I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000, nr 11, poz. 417) nazwa umowy nie ma znaczenia, jeżeli nawiązany stosunek pracy ma cechy wskazane w art. 22 § 1 k.p.

Organ rentowy stanął na stanowisku, że umowy o pracę zawarte między wnioskodawczynią a płatnikami składek są nieważna, ponieważ nie doszło faktycznie do nawiązania stosunku pracy.

Tymczasem wnioskodawczyni wykazała, że zgodnym zamiarem stron wszystkich umów o pracę było nawiązanie stosunku pracy. Realizowane były bowiem wszelkie elementy stosunku pracy. Wnioskodawczyni świadczyła pracę pod kierownictwem pracodawców. Musiała rozliczać się z ilości i jakości wykonanej pracy, którą pracodawca mógł na bieżąco zweryfikować. Fakt wykonywania przez nią różnych obowiązków na rzecz pracodawcy potwierdzili zarówno współpracownicy jak i osoby zewnętrzne, takie jak księgowa, czy administrator budynku, którzy kontaktowali się z wnioskodawczynią we wszystkich sprawach dotyczących jej pracodawców.

Nie jest zasadne stanowisko organu rentowego, który w zawartej pomiędzy stronami umowie upatruje pozorności, tylko ze względu na fakt rozpoczęcia zwolnienia lekarskiego związanego z chorobą w okresie ciąży krótko po podjęciu pracy. Pamiętać należy bowiem, że samo przekonanie, że kobieta w ciąży zawarła umowę o pracę w celu uzyskania ochrony ubezpieczeniowej w związku chorobą i macierzyństwem w żadnym razie nie uzasadnia wyłączenia z ubezpieczeń społecznych . Ustaleniu zawsze powinno podlegać zatem, czy strony miały rzeczywisty zamiar wywołania skutków prawnych wynikających z pozornego oświadczenia woli, przy czym brak tego zamiaru dotyczy samej treści czynności prawnej (np. brak zamiaru świadczenia oznaczonej w umowie pracy) ( tak też Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt III AUa 1467/15, publ. LEX nr 2062051).

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Główną cechą czynności pozornej jest brak zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie łączą się z oświadczeniem określonej treści. Zachodzi wtedy świadoma,
z góry założona sprzeczność między złożonym oświadczeniem, a realnym zgodnym zamiarem obu stron czynności prawnej. Celem zaś tego działania jest, jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 marca 2004 roku w sprawie o sygn. akt III CK 456/02 (publ. Legalis nr 68095), „ upozorowanie woli stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana”. Konsekwencją takiego działania jest uznanie takiego oświadczenia za nieważne, pozbawione cechy konstytutywności. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Podsumowując czynność prawna pozorna to taka, która zawiera następujące elementy:

1) oświadczenie musi być złożone tylko dla pozoru,

2) oświadczenie musi być złożone drugiej stronie,

3) adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru.

Wskazane elementy muszą wystąpić łącznie, brak któregokolwiek z nich nie pozwala na uznanie czynności prawnej za dokonaną jedynie dla pozoru. Osoba składająca oświadczenie woli dla pozoru nie chce, aby powstały takie skutki prawne, jakie normalnie prawo łączy z tego typu oświadczeniem, ponieważ nie chce w ogóle wywoływać żadnych skutków (pozorność czysta) albo chce wywołać inne te, które wynikałyby ze złożonego przez nią oświadczenia woli (pozorność kwalifikowana). Za pozorne uznać można jedynie oświadczenia woli skierowane do określonego adresata, który zgadza się na pozorność danej czynności prawnej. Zgoda musi być wyraźna i nie budzić żadnych wątpliwości. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 1998 roku (sygn. akt II CKN 816/97), publ. LEX nr 56813 „ nieważność czynności prawnej z powodu pozorności złożonego oświadczenia woli może być stwierdzona tylko wówczas, gdy brak zamiaru wywołania skutków prawnych został przejawiony wobec drugiej strony tej czynności otwarcie tak, że miała ona pełną świadomość co do pozorności złożonego wobec niej oświadczenia woli i co do rzeczywistej woli jej kontrahenta i w pełni się z tym zgadza" (wyrok SN z dnia 25 lutego 1998 r., II CKN 816/97, Lex nr 56813). Zgoda drugiej strony czynności prawnej na jej pozorność musi być wyrażona najpóźniej w chwili jej dokonywania. Czynność prawna pozorna jest dotknięta nieważnością bezwzględną i nie wywołuje żadnych skutków prawnych od początku ( ex tunc).

Podkreślenia wymaga przy tym, że ta sama czynność prawna nie może być równocześnie kwalifikowana jako pozorna (art. 83 § 1 k.c.) i mająca na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.) ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 marca 2006 roku, sygn. akt II PK 163/05, publ. OSNP 2007, nr 5-6, poz. 71). Powołane przepisy stanowią odrębne
i wykluczające się wzajemnie podstawy nieważności czynności prawnej. Czynność pozorna jest zawsze nieważna. Niekiedy ważna może być czynność ukryta. Dopiero wówczas jest możliwe badanie jej treści i celu w świetle kryteriów wyrażonych w art. 58 k.c. Nie jest więc możliwe obejście prawa poprzez dokonanie czynności prawnej pozornej
( por. np. W. W., Obejście prawa jako przyczyna nieważności czynności prawnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego 1999 nr 1, s. 69).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających
z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego
i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa. W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa ( tak też SN w wyroku z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07, publ. LEX nr 531865).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 ( Lex nr 590241), zgodnie z którym, o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

Nadto Sąd Najwyższy w wyrok z dnia 25 stycznia 2005 roku ( II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), stwierdza, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie
o sygn. akt I UK 43/10 ( Lex nr 619658) wskazano z kolei, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw
i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania
z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt
I UK 74/10 ( Lex nr 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż
w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można czynić odwołującej się zarzutów, że zawarła kwestionowaną umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym jednak warunkiem, że na podstawie tej umowy realizowała zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2013 roku, sygn. akt II UK 11/13 ( LEX nr 1375189), jeżeli strony umowy o pracę nie zamierzają wywołać skutku prawnego w postaci nawiązania stosunku pracy, a ich oświadczenia uzewnętrznione umową o pracę zmierzają wyłącznie do wywołania skutku
w sferze ubezpieczenia społecznego, to taka umowa jako pozorna jest nieważna (art. 83 § 1 k.c.).

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być zatem nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić,
że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w Łodzi w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał ustalić zatem, czy pomiędzy wnioskodawczynią, a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

Jak już wcześniej wykazał Sąd Okręgowy, nie można mieć wątpliwości, że umowy
o pracę zawarte z wnioskodawczynią w dniach 1 października 2014 roku i 1 listopada 2014 roku są ważne. Stanowisko takie uzasadniają bowiem okoliczności faktyczne.

Wykazano, że pracodawcy mieli potrzebę zatrudnienia pracownika na stanowiskach specjalisty do spraw eksportu ( (...) sp. z o.o.) oraz na stanowisku specjalisty do spraw BHP, kadr oraz menadżera ( (...) s.c.). Wnioskodawczyni przejęła faktycznie wszelkie czynności związane z prawidłową organizacją prowadzonej przez swoich pracodawców działalności. Ze względu na charakter powierzonych jej obowiązków oraz sąsiedztwo siedzib obu podmiotów, Sąd nie dostrzegł również, aby nie było możliwym godzenia pracy w obu miejscach, nawet na początkowym etapie ciąży.

Sąd ustalił, że wnioskodawczyni rzeczywiście wykonywała powierzoną jej pracę. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika organu rentowego nie przeczą temu rozbieżności przy podpisach na fakturach, ponieważ jak wynika z art. 106 e ustawy z dnia 11 marca 2004 roku
o podatku od towarów i usług
( t. j. Dz. U. 2017, poz. 1221) oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur ( Dz. U. 2013, poz. 1485)
w ogóle nie ma wymogu podpisywania faktur. Faktura jest dokumentem potwierdzającym zawarcie transakcji. Dane, jakie powinna ona zawierać, określają powołane przepisy, nie wymieniając podpisu ani pieczątki wystawcy lub odbiorcy. Faktura bez tych elementów pozostaje prawidłowo wystawionym dokumentem podatkowym. Stąd okoliczności, że część faktur nie zawiera podpisów wnioskodawczyni na oryginałach, nie może być interpretowana na niekorzyść wnioskodawczyni.

Nawet jeśli wobec ciąży wnioskodawczyni zależało na zapewnieniu sobie możliwości uzyskania tytułu ubezpieczeń społecznych do świadczeń związanych z chorobą w okresie ciąży i z macierzyństwem, to jak wynika z przeprowadzonych wcześniej rozważań prawnych, nie można jej czynić z tego powodu zarzutów, pod warunkiem, że pracę tę rzeczywiście wykonywała.

Zatem wobec udowodnienia zgodnego zamiaru realizacji stosunku pracy przez obie strony umowy oraz świadczenia pracy w rozumieniu art. 22 § 1 k.p. przez wnioskodawczynię, kwestią drugorzędną pozostaje jej motywacja poszukiwania dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W istniejącym stanie faktycznym należy zatem stwierdzić, że strony zawierając kolejne umowy o pracę, miały zamiar wywołania skutków wynikających z umowy o pracę i realizacji stosunku pracy. Zgłoszenie wnioskodawczyni z tego tytułu do ubezpieczeń społecznych było zatem ważne i skutkowało objęciem jej obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowniczymi.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że ustalił iż wnioskodawczyni P. A. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu: od dnia 1 października 2014 roku z tytułu zatrudnienia jako pracownik u płatnika składek w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. oraz od dnia 1 listopada 2014 roku z tytułu zatrudnienia jako pracownik u płatnika składek w (...) spółce cywilnej K. A. i F. L..

Mając na uwadze wynik postępowania Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Umową z dnia 25 czerwca 2015 roku P. A. zawarła umowę zlecenia z adw. K. N.. Pełnomocnik zobowiązała się do prowadzenia niniejszej sprawy za wynagrodzeniem w wysokości 5.000,00 zł, a w razie sprawy wygranej - 7.000,00 zł wraz z opłatą w wysokości 200,00 zł za każdy termin rozprawy ( umowa - k. 286 - 286 verte). Sąd zasądził zatem od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz P. A. kwotę 7.600,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego.

21 sierpnia 2017 roku

M.U.