Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Kordiak

Protokolant: sekr. sąd. Marlena Kasprzak

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2015 r. w Zielonej Górze

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna - Spółki (...) w Z.

przeciwko Gminie Z. o statusie miejskim

o zapłatę

oraz

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna - Spółki (...) w Z.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prezydenta Miasta Z. zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa

o zapłatę

1. oba powództwa oddala,

2. zasądza od powoda (...) Spółka Akcyjna - Spółki (...) w Z.:

- na rzecz pozwanego Gminy Z. o statusie miejskim kwotę 11.978,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

- na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C.313/09

UZASADNIENIE

Powód - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Z. ( obecnie (...) z siedzibą w Z. ) wniósł pozew przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta Z. , w którym domagał się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 49.495.546,92 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w kwocie 43.217 zł .

Powód - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Z. ( obecnie (...) z siedzibą w Z. ) wniósł także pozew przeciwko pozwanemu - Gminie Z. o statusie miejskim , w którym domagał się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 49.495.546,92 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w kwocie 43.217 zł .

W uzasadnieniach obu pozwów strona powodowa wskazała, iż aktem notarialnym z dnia 22 maja 1998 r. zarządca komisaryczny (...) Fabryki (...)z siedzibą w Z. zrzekł się prawa użytkowania wieczystego gruntu położnego w Z. przy ul. (...), oznaczonego wówczas jako działka o nr (...), o pow. 25.400 m ^{( 2)}, dla którego Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą nr KW (...) oraz prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków , przeznaczonych na cele przedsiębiorstwa , stanowiących odrębną od gruntu własność. Decyzją Wojewody (...) z dnia 9 czerwca 1998 r. ww. nieruchomość przekazana została na własność Gminy Z. o statusie miejskim. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 1 czerwca 1999 r. w sprawie o sygn. akt V U 23/99 na wniosek z dnia 30 kwietnia 1999 r. zarządcy komisarycznego (...) ogłoszono upadłość przedsiębiorstwa. Decyzją z 7 października 1999 r. ww. nieruchomość została podzielona na dwie działki o numerach (...) o pow. 217 m ^{( 2)} i (...) o pow. 25.129 m ^{( 2)} .W dniu 28 marca 2001 r. syndyk masy upadłości (...) zbył na rzecz spółki (...) S.A. z siedzibą w Z. przedsiębiorstwo prowadzone pod nazwą (...) Fabryka (...) wchodzące w skład masy upadłości. Następnie syndyk masy upadłości (...) na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 18 września 2003 r. zbył na rzecz (...) S.A. roszczenia masy upadłości wynikające z czynności zrzeczenia się prawa użytkowania. Umową z dnia 30 października 2003 r. Gmina Z. zbyła na rzecz spółki (...), M. E.F. (...) sp. j. z siedzibą w L. nieruchomość oznaczoną nr (...). Postanowieniem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 23 czerwca 2005 r. w sprawie o sygn. akt I C 194/03 umorzono postępowanie z powództwa Syndyka masy upadłości (...) o wydanie spornej nieruchomości z uwagi na fakt zakończenia postępowania upadłościowego. Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 26 maja 2009 r. spółka (...) S.A. zbyła na rzecz strony powodowej wcześniej nabytą wierzytelność. Strona powodowa jako podstawę prawną swojego żądania wskazała na przepis art. 54 § 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe. Zdaniem strony powodowej czynność zarządcy komisarycznego (...)okazała się bezskuteczna w stosunku do masy upadłości, gdyż została dokonana niespełna rok przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości a nadto została dokonana pod tytułem darmym , albowiem (...) nie otrzymał od pozwanych ekwiwalentnego świadczenia. W związku z tym, iż obecnie przedmiotowa nieruchomość została zbyta i nie można ustanowić na niej wieczystego użytkowania, strona pozwana winna zwrócić równowartość utraconego prawa w pieniądzu. Tym samym pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta Miasta Z. oraz pozwana Gmina Z. o statusie miejskim winne zwrócić powodowej spółce wartość utraconego prawa użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego aktualnie jako działka o numerze (...) oraz wartość posadowionym na tym gruncie budynków. Ustalenie wartości żądania winno zostać dokonane na dzień 1 czerwca 1999 r. , zatem wysokość żądania głównego - wedle opinii szacunkowej sporządzonej przez zespół biegłych rzeczoznawców majątkowych - wynosi 18.747.000 zł . Od wyliczonej przez biegłych kwoty odjęto wartość działki oznaczonej obecnie numerem (...) . W związku ze skutkami zbycia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym , uregulowanymi w art. 120 pr. upadł. , nabywca wierzytelności uzyskuje uprawnienia wobec osoby zobowiązanej wobec masy . Nabywca wierzytelności jest zatem uprawniony do dochodzenia od osoby zobowiązanej roszczeń wynikających z art. 54§1 oraz 59§1 pr. upadł. W ocenie strony powodowej należą się jej także odsetki ustawowe na podstawie art. 481 § 2 k.c. liczone od dnia 2 czerwca 1999 r. , które na dzień 25 sierpnia 2009 r. wynoszą 30.748.546,92 zł. Zatem łączna kwota należności wynosi 49.495.546,92 zł. Ponadto powódka żąda odsetek ustawowych od skapitalizowanych zaległych odsetek. Odnośnie żądania kosztów zastępstwa procesowego powódka wskazała , iż jest to sześciokrotność stawki minimalnej wynoszącej w tej sprawie 7.200 zł, co związane jest z zawiłością sprawy oraz koniecznością analizy czynności i zdarzeń objętych ponad 10 –letnim okresem.

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2010 r. na podst. art. 219 k.p.c. zarządzono połączenie sprawy z powództwa (...) S.A. w Z. przeciwko Gminie Z. o statusie miejskim prowadzoną pod sygn. akt I C 316/09 ze sprawą z powództwa (...) S.A. w Z. przeciwko Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta Z. prowadzoną pod sygn. akt I C 313/09 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia i prowadzenie jej pod jedną sygnaturą I C 313/09.

W odpowiedzi na pozew ( k.80 - 87) pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta Miasta Z. zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego w wysokości żądanej w treści pozwu przez pełnomocnika strony powodowej.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana w pierwszej kolejności podniosła zarzut braku swojej legitymacji biernej do występowania w niniejszym postępowaniu , wskazując, iż Skarb Państwa nie był stroną czynności prawnej dokonanej przez zarządcę komisarycznego (...) w 1998 r. Tym samym konstruowanie powództwa przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa w oparciu o art. 54 pr. upadł. jest wykluczone. Zrzeczenie się własności nieruchomości (prawa użytkowania wieczystego) w oparciu o art. 179 k.c. było czynnością jednostronną konsensualną o charakterze rozporządzającym, której Skarb Państwa nie był drugą stroną, a w wypadku jej dokonania, nie mógł uchylić się od nabycia pierwotnego własności, a co za tym idzie , nie mógł swobodnie kształtować swojej sytuacji prawnej. Jednocześnie z ostrożności procesowej strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa, wskazując ,że nie można zgodzić się z twierdzeniami strony powodowej, iż dochodzone przez nią roszczenie wywodzone z art. 54 § 1 i art. 59 § 1 pr. upadł. jest niezależne od przebiegu postępowania upadłościowego. Roszczenia masy upadłości (...) z art. 54 § 1 i art. 59 § 1 pr. upadł. jako immanentnie związane z postępowaniem upadłościowym toczącym się wobec tego podmiotu i służące zaspokojeniu jego wierzycieli, wyekspirowały wraz z jego prawomocnym zakończeniem i nie mogą być skutecznie podnoszone przez inne podmioty po upływie blisko 5 lat od umorzenia postępowania. R. legis instytucji prawnych uregulowanych w rozdziale V Prawa upadłościowego jest równomierne zaspokojenie wszystkich wierzycieli, nie było natomiast zamysłem ustawodawcy ochrona interesów majątkowych poszczególnych wierzycieli czy podmiotów trzecich. Pozwany Skarb Państwa podniósł również, iż zrzeczenie się prawa użytkowania wieczystego nieruchomości dokonane przez zarządcę komisarycznego nie było czynnością zdziałaną pod tytułem darmym. Z treści aktu notarialnego wynika, iż w księdze wieczystej urządzonej dla tej nieruchomości wpisana była hipoteka na kwotę 658.028,68 zł dla zabezpieczenia ceny nabycia prawa własności budynków na rzecz Skarbu Państwa. Również sama treść umowy cesji z dnia 18 września 2003 r. pomiędzy (...)w upadłości jako cedentem a spółką (...) S.A. jako cesjonariuszem, budzi zdaniem pozwanego wątpliwości. Nie wynika z niej bowiem , czy spółka (...) S.A. nie była w momencie jej zawierania wierzycielem masy upadłości (...), co dyskwalifikowałoby ją jako podmiot uprawniony do dochodzenia roszczeń z art. 54 § 1 i art. 59 § 1 pr. upadł. Ponadto istotnym jest, który z podmiotów - upadły (...) w upadłości , czy Syndyk masy upadłości (...)był stroną czynności prawnej przelewu wierzytelności. Z treści umowy wynika bowiem, że cedentem był upadły, w którego imieniu występował syndyk, co oznacza , iż w przypadku dokonywania czynności na rachunek upadłego, nie miał on do takiego działania stosownego umocowania, co skutkuje nieważnością umowy cesji. Jednocześnie strona pozwana zakwestionowała sposób wyliczenia kwoty dochodzonej pozwem, a stanowiącej równowartość prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. Obowiązek wynikający z art. 59 pr. upadł. tj. wydania masie upadłości służyć miał jedynie umożliwieniu zaspokojenia z niej wierzycieli w ramach postępowania upadłościowego, a więc zmierzał w istocie do realizacji równomiernego zaspokojenia wierzycieli i miał jedynie znaczenie egzekucyjne. Tym samym nawet w wypadku wydania stronie powodowej przez Skarb Państwa, czy Gminę Z. nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), w sytuacji , gdyby możliwa była restytucja naturalna, nie oznaczałoby to, że powódka mogłaby swobodnie rozporządzać przedmiotową nieruchomością. Powrót bowiem tej nieruchomości do masy upadłości skutkowałby tym ,że służyłaby ona zaspokojeniu wszystkich wierzycieli (...). Ponadto złożoną przez stronę powodową opinię dotyczącą wyceny wartości prawa użytkowania wieczystego należy traktować jako dokument prywatny, mający jedynie charakter określonej projekcji finansowej związanej z prawem do nieruchomości, a nie znajdujący oparcia w stanie prawnym niniejszej sprawy. Na koniec pozwany Skarb Państwa podniósł zarzut przedawnienia roszczeń strony powodowej stosownie do treści art. 118 k.c. Roszczenia powódki stały się bowiem wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa państwowego (...), a więc w dniu 1 czerwca 1999 r., zaś roszczenia te są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tym samym ulegają one przedawnieniu trzyletniemu, co nastąpiło w 2002 r. Ponadto zgodnie z art. 57 § 2 pr. upadł. prawo do wytoczenia powództwa z art. 54 § 1 tej ustawy wygasło po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości.

W odpowiedzi na pozew ( k.83-94 akt I C.316/19) strona pozwana - Gmina Z. o statusie miejskim wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana podniosła, iż czynność zrzeczenia się przez zarządcę komisarycznego (...) nie była czynnością pod tytułem darmym w rozumieniu art. 54 pr. upadł. Pozwany jednocześnie wskazał, iż nieprawdą jest , aby (...)nie otrzymał od Skarbu Państwa jakiegokolwiek ekwiwalentnego świadczenia, gdyż od 1995 r. między (...), a Skarbem Państwa i Gminą Z. prowadzone były ustalenia dotyczące umorzenia zobowiązań fabryki wobec Miasta i Skarbu Państwa. Rozmowy zakończyły się podpisaniem ugody w dniu 23 marca 1995 r. w przedmiocie umorzenia zobowiązań (...) w zamian za przekazanie nieruchomości przy ul. (...). W tym zakresie między stronami toczyła się liczna korespondencja o przejęcie nieruchomości w zamian za umorzenie długów, co ostatecznie w wyniku trójstronnych uzgodnień nastąpiło decyzją Prezydenta Miasta Z. z dnia 21 sierpnia 1998 r. w sprawie umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości w kwocie 3.077.952,10 zł. Następnie (...)aktem notarialnym z dnia 22 maja 1998 r. zrzekł się prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków na rzecz Skarbu Państwa . Urząd Wojewódzki na podstawie decyzji z dnia 9 czerwca 1998 r. skomunalizował powyższą nieruchomość. Na tej podstawie umorzono zaległości podatkowe (...) za okres od 1 stycznia 1993 r. do 30 czerwca 1998 r. W tej sytuacji zrzeczenie się przez (...) prawa wieczystego użytkowania i własności budynków nie stanowiło czynności pod tytułem darmym, gdyż jej podstawę stanowiło zwolnienie się z długu. Na tej podstawie (...)osiągnął korzyść majątkową w łącznej wysokości 7.462.296,68 zł. Strona pozwana podniosła również, iż nie doszło do pokrzywdzenia powódki, bowiem z akt postępowania upadłościowego wynika, że wierzytelności spółki (...) S.A., od której powódka nabyła roszczenia zostały w pełni zaspokojone, zatem spółka ta nie miała interesu prawnego w dochodzeniu bezskuteczności czynności dokonanych przez upadłego. Z tych względów strona pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powodowej i biernej po stronie pozwanej. Pozwana wskazała też, iż wskutek bezskuteczności czynności zrzeczenia się zarządcy komisarycznego syndyk masy upadłości nie dokonał skutecznego przeniesienia jakiegokolwiek roszczenia masy upadłości względem pozwanej, albowiem takiego roszczenia nie posiadał. Na podstawie umowy cesji z 18 września 2003 r. między masą upadłości a spółką (...) S.A. , od której następnie powódka nabyła roszczenie , nastąpił wyłącznie przelew wierzytelności masy upadłości wyłącznie względem Skarbu Państwa –Wojewody (...) , zatem (...) S.A. i następnie powódka nie nabyły jakiegokolwiek roszczenia względem pozwanej Gminy . Pozwana Gmina Z. podniosła również zarzut nieważności czynności prawnej na podstawie art. 58 k.c. w zw. z art. 509 k.c. umowy przelewu wierzytelności z 18 września 2003 r. Przedmiotem cesji było bowiem powództwo windykacyjne. Zatem roszczenie to nie może być skutecznie zbyte na rzecz osoby trzeciej albowiem konieczną do tego przesłanką jest status właściciela. Ponadto , na co sama powódka wskazuje , w pozwie roszczenie o zwrot równowartości utraconego prawa na podstawie art. 59 § 1 pr. upadł. winno być skierowane wobec Skarbu Państwa, gdyż przysporzenie nastąpiło tylko na jego korzyść. Zrzeczenie się prawa użytkowania wieczystego zostało również potwierdzone w przepisanej formie tj. formie aktu notarialnego przez Kierownika Urzędu Rejonowego w Z. z dnia 23 stycznia 1998 r., tym samym czynność ta jest w pełni skuteczna. Pozwana zakwestionowała skuteczność nabycia przez spółkę (...) S.A. a następnie powódkę wierzytelności względem pozwanej, gdyż wobec zakończenia postępowania upadłościowego roszczenie o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną wygasło. Podniosła też zarzut przedawnienia roszczeń powódki wobec upływu 3 letniego okresu przedawnienia zgodnie z art. 118 k.c., gdyż w ocenie pozwanej roszczenie to jest związane z prowadzoną przez stronę powodową działalnością gospodarczą, wskutek czego wszelkie roszczenia wynikające z umowy cesji uległy przedawnieniu. Ponadto nastąpiło przedawnienie na podstawie art. 442 k.c., gdyż jak wynika z treści pozwu roszczenie powoda ma charakter quasi odszkodowawczy. Przedawnieniu uległy również świadczenia okresowe – odsetki za okres od 3 czerwca 1999 r. do dnia 24 sierpnia 2006 r. Jednocześnie strona pozwana złożyła oświadczenie o potrąceniu wzajemnej wierzytelności w kwocie 6.804.269 zł wynikającej z umorzenia (...) zaległości podatkowej z wierzytelnością powódki objętej żądaniem pozwu. Pozwana zakwestionowała także wartość nieruchomości podaną w pozwie , wskazując ,iż jak wynika z operatu szacunkowego, którym pozwana dysponuje, wartość nieruchomości obejmującej działki (...) na dzień 20 lipca 1999 r. wynosiła 4.320.200 zł, zaś z protokołu inwentaryzacji z 21 października 1997 r. wynika, że wynosiła ona 3.446.540,20 zł. Ponadto pozwana wskazała ,że dołączona do pozwu opinia dotycząca wyceny ma charakter wyłącznie dokumentu prywatnego.

Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 20 listopada 2009 r. (k. 130-139 akt I C 316/09) odnosząc się do zarzutów podniesionych przez pozwaną Gminę , podtrzymała w całości żądanie pozwu oraz przytoczone w nim okoliczności faktyczne i twierdzenia. Jednocześnie zakwestionowała , aby czynność zrzeczenia nie została dokonana pod tytułem darmym , wskazując ,iż umorzenie zobowiązań podatkowych (...) pozostaje bez znaczenia, albowiem nastąpiło ono na podstawie art. 67 § 1 ordynacji podatkowej jako czynność władcza stosownego organu, której dokonania nie można było uzależnić od określonego działania , bądź zaniechania dłużnika. Strona powodowa podniosła również, iż podane w odpowiedzi na pozew kwoty nie znajdują oparcia w przedłożonej dokumentacji. Także zarzuty dotyczące przeniesienia roszczenia w ocenie powoda są niezasadne, albowiem odmienne stanowisko zajął sędzia komisarz w postępowaniu upadłościowym, który zatwierdził czynność przeniesienia wierzytelności. Nietrafny jest również zarzut braku legitymacji biernej po stronie pozwanej. Z umowy cesji z dnia 18 września 2003 r. wynika bowiem, że spółka (...) S.A. nabyła od syndyka roszczenia przysługujące masie. Nie budzi zatem wątpliwości, że przedmiotem tej umowy były wszelkie roszczenia służące względem wszelkich podmiotów, w tym również wobec Gminy Z.. Za niezasadny powódka uznała też zarzut nieważności umowy cesji zawartej między syndykiem a spółką (...) S.A. , a następnie między (...) S.A. a stroną powodową. Scedowane roszczenie o wydanie jest bowiem tylko jednym z roszczeń nabytych przez powódkę. Skoro syndykowi służyło roszczenie o zwrot tego , co z masy ubyło , żądanie to mogło stać się przedmiotem cesji, co potwierdził sędzia komisarz. Pozwana Gmina Z. jest również legitymowana biernie zważywszy, że po wydaniu decyzji komunalizacyjnej , to właśnie Gmina była ostatnim podmiotem, który mógł spełnić żądanie wykreowania prawa użytkowania wieczystego spornego gruntu , czego jednak nie uczyniła, zaś po zbyciu tej nieruchomości przez Gminę prawo żądania wydania przekształciło się w prawo żądania równowartości tego prawa w pieniądzu. Oparcie zarzutu wygaśnięcia roszczenia zgodnie z art. 57§ 2 pr. upadł. nie dotyczy dochodzenia roszczeń po ich zbyciu. Strona powodowa odnosząc się do podniesionego zarzutu przedawnienia wskazała , że roszczenie o zwrot prawa do masy upadłości powstało poprzez dokonanie przez upadłego czynności prawnej w określonym czasie, trudno zatem twierdzić, iż jego powstanie pozostaje w jakimkolwiek związku z działalnością gospodarczą strony powodowej. Jednocześnie strona powodowa podniosła, iż zgłoszony przez pozwaną Gminę zarzut potrącenia w istocie należy traktować jako uznanie roszczenia.

W piśmie procesowym z dnia 28 października 2009 r. (k.137-139 akt I C 316/09) pozwana Gmina Z. o statusie miejskim podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko prezentowane w sprawie. Jednocześnie wskazała, iż zgodnie z art. 54 pr. upadł. legitymacja formalna procesowa w zakresie domagania się bezskuteczności czynności przysługiwała wyłącznie syndykowi. Ponadto roszczenie o uznanie czynności za bezskuteczną w rozpoznawanej sprawie wygasło , albowiem nie było dochodzone w ciągu roku od dnia ogłoszenia upadłości, zaś zgoda komisarza na zbycie wierzytelności nie ma jakiegokolwiek wpływu dla oceny prawnej skuteczności takiej czynności.

Pozwana Gmina Z. o statusie miejskim w piśmie procesowym z dnia 10 grudnia 2009 r. (k. 144-146 akt I C 316/09) podtrzymała swoje twierdzenia i jednocześnie wskazała, iż na podstawie przelewu wierzytelności z dnia 18 września 2003 r. między masą upadłości a (...) S.A. , od której swoje roszczenie nabyła następnie powódka , nastąpił wyłącznie przelew wierzytelności masy upadłości względem Skarbu Państwa –Wojewody (...). Spółka (...) S.A. i następnie strona powodowa nie nabyły zatem jakiegokolwiek roszczenia względem pozwanej Gminy Z..

W piśmie procesowym z dnia 4 stycznia 2010 r. (k.164- 175 akt I C.316/09) pozwana Gmina Z. o statusie miejskim podtrzymała swoje stanowisko prezentowane we wcześniejszych pismach procesowych oraz podniosła zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez powódkę w oparciu o art. 5 k.c. . W ocenie pozwanego dochodzone przez stronę powodową roszczenie na podstawie art. 59 w zw. z art. 54 pr. upadł. o wydanie masie upadłości równowartości tego co ubyło z majątku upadłego, po zakończeniu postępowania upadłościowego przez podmiot nie będący syndykiem jak i wierzycielem upadłego, w sytuacji nieistnienia wierzytelności podlegającej ochronie i wbrew zasadom równomiernego zaspokojenia wierzycieli upadłego pozostaje w sprzeczności ze społeczno- gospodarczym przeznaczeniem tego prawa. Ponadto prawo to ma za przedmiot ochronę konkretnych wierzytelności wierzycieli upadłego. W niniejszej sprawie , oderwanie prawa zaspokojenia od wierzytelności, której powód względem upadłego nie posiadł, pozostaje w sprzeczności z przeznaczeniem tego prawa jako chroniącego wierzyciela upadłego. Jednocześnie pozwany podniósł zarzut sprzeczności realizacji roszczenia powoda z zasadami współżycia społecznego. W wyniku porozumienia osiągniętego przez strony (...)w zamian za zrzeczenie się nieruchomości osiągnął korzyść majątkową w łącznej kwocie 7.462.296,68 zł, zatem żądanie zapłaty od pozwanego kwoty 48.000.000 zł stanowi nadużycie przez powoda prawa , naruszające zasady uczciwości, słuszności, dobrej wiary, dobrych obyczajów oraz zwyczajów uczciwego obrotu.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe twierdzenia i wnioski .

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Od 1995 r. pomiędzy (...) Fabryką (...) a Skarbem Państwa i Gminą Z. prowadzone były ustalenia w przedmiocie przejęcia nieruchomości położonej przy ul. (...) w Z. w zamian za umorzenie zobowiązań przedsiębiorstwa wobec Skarbu Państwa i Miasta.

(dowody zawarte w aktach sprawy tut. Sądu I C 316/09: pismo z Urzędu Miejskiego z dnia 29 grudnia 1997 r. k. 97; protokół z dnia 11 stycznia 1996r. k. 98; pismo z Urzędu Miejskiego z dnia 3 kwietnia 1996 r. k. 99; pismo z Urzędu Miejskiego z dnia 6 lutego 1996 r. k. 100; protokół z dnia 21 lutego 1995 r. k. 101; pismo Wojewody (...) z dnia 30 marca 1998 r. k. 109; pismo (...) k. 110-113; pismo Kierownika Urzędu Rejonowego k. 118)

Na zlecenie (...) w dniu 10 kwietnia 1995 r. sporządzony został przez rzeczoznawcę majątkowego E. B. operat szacunkowy w sprawie określenia wartości nieruchomości zabudowanej obiektami stanowiącymi zakład C (...) położonej w Z. przy ul. (...) oraz wyliczenia należności Skarbu Państwa.

W operacie wskazano, iż na ww. nieruchomości znajdują się budynki stanowiące kompleks odlewni wybudowany ze środków własnych zakładu oraz część budynków poniemieckich, które zostały przekazane dla przedsiębiorstwa jako fundusz założycielski. Wycenę sporządzono na dzień 5 grudnia 1990 r. Wartość budynków i budowli określono na kwotę 4.254.994 zł , z kolei należność Skarbu Państwa ustalono na kwotę 1.261.177 zł.

(dowód: operat szacunkowy z dnia 10 kwietnia 1995 r. k. 610a-628)

Decyzją Wojewody (...) z dnia 7 listopada 1995 r. stwierdzono nabycie przez (...) Fabrykę (...) z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa oznaczonego geodezyjnie jako działka nr (...) o pow. 25400 m2 położonego przy ul. (...) w Z. oraz prawa własności budynków , innych urządzeń i lokali znajdujących się na tym gruncie.

W decyzji wskazano, iż nabycie prawa własności budynków i innych urządzeń wyszczególnionych w załączniku nr 1 następuje nieodpłatnie , a wyszczególnionych w załączniku nr 2 - odpłatnie.

Powyższa nieruchomość stała się własnością Skarbu Państwa na mocy dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich. Została ona wyłączona z komunalizacji.

(dowody: zaświadczenie z dnia 5 września 1995r. k. 2 akt księgi wieczystej KW (...) dołączonej do akt sprawy; decyzja z dnia 7 listopada 1995r. k. 5-12 akt księgi wieczystej KW (...) dołączonej do akt sprawy)

Na wniosek (...) z dnia 8 grudnia 1995 r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze Wydział VI Ksiąg Wieczystych dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie Dz. Kw. (...) założył księgę wieczystą KW nr (...) dla położonej w Z. przy ul. (...) działki gruntu w użytkowaniu wieczystym oznaczonej nr (...) o pow. 25400 m ^{( 2 )}i budynków o kubaturze wg załącznika nr 1 i 2 , stanowiących odrębną nieruchomość , przeznaczonych na cele przedsiębiorstwa .

W dziale II księgi wieczystej jako właściciela gruntu wpisano Skarb Państwa, natomiast (...) w Z. został wpisany jako użytkownik wieczysty gruntu i właściciel posadowionych na nim budynków.

(dowody: postanowienie SR w Zielonej Górze z dnia 22 grudnia 1995 r. k.24 dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy)

W dniu 21 października 1997 r. sporządzono protokół z inwentaryzacji mienia nie podlegającego komunalizacji, którego przedmiotem było mienie państwowe obejmujące nieruchomość zabudowaną budynkami budowlami położoną w Z. przy ul. (...), oznaczoną nr działki (...) o powierzchni 25.400 m ² , stanowiącą własność Skarbu Państwa w użytkowaniu wieczystym (...) w Z..

W protokole wskazano, iż wartość mienia państwowego wynosi łącznie 3.446.540,20 zł, z czego wartość gruntu to kwota 1.016.000 zł .

(dowód: protokół z inwentaryzacji z dnia 21 października 1997r. z zał. k.68-71 dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy oraz k.552 dok. akt SR w Zielonej Górze VU 23/99)

(...) wystąpił do Kierownika Urzędu Rejonowego w Z. z wnioskiem o zgodę na zrzeczenie się prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Kierownik Urzędu Rejonowego w Z. wydał decyzję z dnia 23 stycznia 1998 r., znak sprawy GK.II. (...), w której wyraził zgodę na zrzeczenie się przez (...) w Z. prawa użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego numerem działki (...) o powierzchni 25400 m ² oraz własności budynków i budowli znajdujących się na przedmiotowym gruncie, położonych w Z. przy ul. (...).

(dowody zawarte w aktach sprawy tut. Sądu I C 316/09: decyzja Kierownika Rejonowego w Z. k. 105-106)

Po uzyskaniu zgody na zrzeczenie się zarządca komisaryczny K. P. reprezentujący (...) w Z. w dniu 22 maja 1998 r. złożył oświadczenie w formie aktu notarialnego repertorium A nr (...) w Kancelarii Notarialnej w Z. przed notariuszem R. Ś. o zrzeczeniu się wieczystego użytkowania gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, położonego w Z. przy ul. (...) , składającego się z działki oznaczonej numerem (...) o powierzchni 25.400 m ² oraz własności znajdujących się na tym gruncie budynków przeznaczonych na cele przedsiębiorstwa, stanowiących odrębną nieruchomość, dla których Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), na rzecz Skarbu Państwa .

Jednocześnie zarządca komisaryczny K. P. wniósł o wykreślenie z księgi wieczystej KW nr (...) prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków oraz wykreślenie hipoteki wpisanej w tej księdze wieczystej na rzecz Skarbu Państwa.

Przy sporządzeniu aktu zarządca komisaryczny K. P. oświadczył, iż Ministerstwo Skarbu Państwa zostało poinformowane o zamiarze zrzeczenia się powyższych praw i nie wniosło w tym zakresie żadnych zastrzeżeń. Przedłożył decyzję Kierownika Urzędu Rejonowego w Z. z dnia 23 stycznia 1998 r. o wyrażeniu zgody na zrzeczenie się przez (...) w Z. prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków.

Prezydent Miasta Z. w dniu 23 grudnia 2003 r. w formie aktu notarialnego repertorium A nr (...) w Kancelarii Notarialnej w Z. przed notariuszem R. Ś. potwierdził zgodę Kierownika Urzędu Rejonowego w Z. z dnia 23 stycznia 1998 r.

(dowody zawarte w aktach sprawy tut. Sądu I C 316/09: akt notarialny repertorium nr A (...) k. 20-22; akt notarialny repertorium A nr (...) k. 108)

Wojewoda (...) decyzją z dnia 9 czerwca 1998 r. znak sprawy GG.II. (...)- 55/02/98 przekazał nieodpłatnie na wniosek Zarządu Miasta Z. z dnia 18 grudnia 1996 r. na własność Gminy Z. o statusie miejskim mienie państwowe obejmujące nieruchomość zabudowaną Skarbu Państwa wraz z budynkami, urządzeniami i pozostałymi przynależnościami gruntowymi oznaczoną działką numerem (...) o powierzchni 2,54 ha, dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

(dowody : zawarte w aktach sprawy tut. Sądu I C 316/09: decyzja Wojewody (...) z dnia 9 czerwca 1998 r. k. 23)

Na podstawie decyzji Prezydenta Miasta Z. z dnia 21 sierpnia 1998 r. znak sprawy FN.III (...) umorzono na wniosek (...) w Z. zaległości podatkowe w zakresie podatku od nieruchomości za okres od dnia 1 stycznia 1993 r. do dnia 30 czerwca 1998 r. w kwocie 3.077.952,10 zł.

(dowody zawarte w aktach sprawy tut. Sądu I C 316/09: decyzja o umorzenie zaległości podatkowych z dnia 21 sierpnia 1998r. k. 115-117)

W związku z przejęciem przedmiotowej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa w trybie art. 179 k.c. Skarb Państwa zrezygnował z przysługującej mu należności z tytułu uwłaszczenia (...) , zabezpieczonej hipotecznie na użytkowaniu wieczystym gruntów oznaczonych geodezyjnie jako działka nr (...) o pow. 25400m ² położonej w Z. przy ul. (...) .

(dowód: zaświadczenie z dnia 17 września 1998 r. k.62 dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy)

Sąd Rejonowy w Zielonej Górze Wydział Ksiąg Wieczystych dnia 22 stycznia 1999 r. wykreślił w dziale IV księgi wieczystej KW nr (...) hipotekę w sumie 658.028,68 zł wpisaną na rzecz Skarbu Państwa celem zabezpieczenia ceny nabycia prawa własności budynków . W dziale II księgi wykreślono (...) jako wieczystego użytkownika gruntu i właściciela budynków.

(dowód: zawiadomienie z dnia 22 stycznia 1999r. k. 72 dok. księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy)

Na mocy decyzji z dnia 7 października 1999 r. zatwierdzono projekt podziału nieruchomości stanowiącej własność Gminy Z. o statusie miejskim położonej w Z. przy ul. (...) w obrębie (...) składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) na działki : (...)o powierzchni 0.0271 ha i działkę nr (...) o powierzchni 2.5129 ha.

Dnia 21 czerwca 2000 r. dokonano odpowiednich wpisów w księdze wieczystej.

(dowody: decyzja Prezydenta Miasta Z. k. 82- 87 dok akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy; zawiadomienie z dnia 21 czerwca 2000r. k. 88 - księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy)

Dnia 30 kwietnia 1999 r. do Sądu Rejonowego w Zielonej Górze wpłynął wniosek zarządcy komisarycznego (...) w Z. o ogłoszenie upadłości (...) w Z. .

Sąd Rejonowy w Zielonej Górze postanowieniem z dnia 1 czerwca 1999 r. w sprawie o sygn. akt V U 23/99 ogłosił upadłość przedsiębiorstwa oraz wyznaczył sędziego komisarza i syndyka masy upadłości, a także wezwał wierzycieli dłużnika do zgłoszenia wierzytelności.

(dowody: wniosek o ogłoszenie upadłości k. 24-26 –akt I C 316/09; postanowienie SR w Zielonej Górze z dnia 1 czerwca 1999r. w sprawie V U SR w Zielonej Górze 23/99 k. 27 i dok. zawarte w aktach SR

w Z. VU 23/99)

Zgodnie z operatem szacunkowym opracowanym w dniu 20 lipca 1999 r. przez Biuro Doradztwa i (...) w Z. – rzeczoznawcę majątkowego A. C. ( cel wyceny – sprzedaż w trybie przetargowym) wartość rynkowa nieruchomości zabudowanej położonej w Z. przy ul. (...) oznaczonej działkami nr (...) określona została na kwotę 4.320.200 zł .

(dowód: operat szacunkowy k. 126-140 )

W piśmie z 18 listopada 1999 r. skierowanym do Zarządu Miasta Z. Syndyk masy upadłości (...) w upadłości z siedzibą w Z. wezwał do wydania nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) oznaczonej działką nr (...), wskazując ,że zrzeczenie się prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków w świetle art. 54 prawa upadłościowego jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości.

W dniu 19 listopada 1999 r. Syndyk masy upadłości (...) w upadłości w Z. wystąpił z powództwem przeciwko Gminie Z. o statusie miejskim o wydanie nieruchomości zabudowanej oznaczonej działką (...) o powierzchni 2,54 ha położonej w Z. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

Na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 10 grudnia 1999 r. w sprawie IC641/99 oraz wniosku z dnia 7 stycznia 2000 r. dokonano wpisu w księdze wieczystej KW nr (...) ostrzeżenia o przysługującym Syndykowi masy upadłości (...) w upadłości w Z. roszczeniu o wydanie przedmiotowej nieruchomości.

(dowody: pozew o wydanie nieruchomości k. 1-3 – dok. akt sprawy SO w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; pismo z dnia 18 listopada 1999r. k. 9 dok. akt sprawy SR w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; postanowienie SR w Zielonej Górze z dnia 10 grudnia 1999r. k. 77 – dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy; zawiadomienie z dnia 10 stycznia 2000 r. k. 78 dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) dołączonej do akt sprawy)

W listopadzie 1999 r. Zarząd Miasta Z. ogłosił pierwszy przetarg nieograniczony do zamiany nieruchomości stanowiącej własność Gminy Z. o statusie miejskim, położonej w Z. przy ul. (...) a składającej się z działek nr (...) o łącznej pow. 27.823 m ². Cenę wywoławczą ustalono na kwotę 10.990.000 zł wskazując, iż zawarty jest w niej koszt rozbiórki istniejących budynków. Następnie w grudniu 1999 r. został ogłoszony drugi przetarg nieograniczony, również z ceną wywoławczą 10.990.000 zł.

(dowody: kserokopie materiałów prasowych k. 644, 645 akt sprawy oraz k. 10, 46 - akt sprawy SO w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy)

Syndyk masy upadłości (...) w Z. wystąpił z wnioskiem z dnia 24 listopada 1999 r. do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody (...) z dnia 9 czerwca 1998 r. o przekazaniu na własność Gminy Miejskiej Z. mienia Skarbu Państwa obejmującego nieruchomość oznaczoną działką (...) zapisaną w księdze wieczystej KW nr (...), po czym w piśmie z 19 kwietnia 2000 r. cofnął ten wniosek. W związku z cofnięciem wniosku , Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia 19 lutego 2003 r. umorzył w tej sprawie postępowanie.

Syndyk masy upadłości (...) w Z. ponownie wystąpił z wnioskiem z 26 listopada 2003 r. do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o stwierdzenie nieważności ww. decyzji Wojewody (...).

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia 6 stycznia 2005 r. stwierdził nieważność ww. decyzji Wojewody (...) z dnia 9 czerwca 1998 r. w części dotyczącej obecnej działki (...) .Jednocześnie stwierdził , że ww. decyzja została wydana z naruszeniem prawa w części dotyczącej obecnej działki nr (...) .

(dowody: wniosek do MSWiA o stwierdzenie nieważności k. 73 akt sprawy SO w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; cofnięcie wniosku k. 78 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji k. 136 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; wniosek z dnia 26 listopada 2003 r. k. 137 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; pismo z 29 grudnia 2003 r. k. 149 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; zawiadomienie z dnia 19 marca 2004 r. k. 181 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy; decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 stycznia 2005 r. k. 233-236; wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy k. 237-240 ww. akt sprawy I C 194/03 dołączonych do akt sprawy )

Postanowieniem z dnia 4 maja 2000 r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w sprawie V U.23/99 wyraził zgodę Syndykowi masy upadłości (...) w Z. na sprzedaż wierzytelności przysługującej masie upadłości a dotyczącej nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) na działce (...), dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

Syndyk masy upadłości (...) w Z. w kwietniu 2000 r. ogłosił przetarg nieograniczony dotyczący sprzedaży wierzytelności polegającej na roszczeniu o wydanie nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) .

(dowód: postanowienie SR w Zielonej Górze z dnia 4 maja 2000 r. – k.129 akt SR w Zielonej Górze I C.8/11, protokoły z przetargu – k.126-128 akt SR w Zielonej Górze I C.8/11, kserokopia ogłoszenia o przetargu k. 82 akt sprawy SR w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy, protokół z przetargu

k.3178-3179 akt SR w Zielonej Górze VU 23/99, wniosek Syndyka z dnia 21 marca 2000 r. – k.1143 akt SR w Zielonej Górze VU 23/99)

W dniu 18 września 2003 r. (...) w upadłości w Z. reprezentowana przez Syndyka (Cedent) zbyła w drodze umowy cesji na rzecz spółki (...) S.A. z siedzibą w Z. (Cesjonariusz) roszczenia masy upadłości (...) w Z. , powstałe w wyniku czynności zrzeczenia z dnia 22 maja 1998 r. , w tym wobec Gminy Z. o statusie miejskim o wydanie przedmiotu użytkowania wieczystego dotyczącego gruntu oznaczonego działką o nr (...) (następnie podzieloną na działki (...)) o powierzchni 25400 m ², położonego w Z. przy ul. (...) zabudowanego budynkami , budowlami i urządzeniami znajdującymi się na tym gruncie stanowiącymi odrębny od gruntu przedmiot własności, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą nr Kw (...) , a gdyby wydanie w naturze nie nastąpiło , to roszczenie przysługującego masie upadłości (...) w upadłości w Z. przeciwko Skarbowi Państwa- Wojewodzie (...) o zapłatę równowartości według cen obowiązujących w dniu ogłoszenia upadłości . Cena wierzytelności określona została na 950.000 zł.

(dowód: umowa cesji wierzytelności z dnia 18 września 2003r. k. 39 – 42 )

W dniu 28 marca 2001 r. (...) w upadłości w Z. reprezentowana przez Syndyka masy upadłości zawarła ze spółką (...) S.A. w Z. umowę sprzedaży w formie aktu notarialnego repertorium A nr (...) w Kancelarii Notarialnej w Z. przed notariuszem R. Ś., na mocy której sprzedała w trybie art. 113 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe przedsiębiorstwo wchodzące w skład masy upadłości. Łączną cenę sprzedaży strony określiły na 1.100.000 zł.

(dowód: umowa sprzedaży - akt notarialny repertorium A nr (...) k. 30-31)

Postanowieniem z dnia 31 października 2003 r. w sprawie V U 23/99 Sąd Rejonowy w Zielonej Górze z wniosku Syndyka masy upadłości (...) w upadłości w Z. ukończył postępowanie upadłościowe .

(dowód: postanowienie SR z dnia 31 października 2003r. w sprawie V U 23/99 k. 209-215 akt sprawy SO w Zielonej Górze I C 194/03 dołączonych do akt sprawy)

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 23 czerwca 2005 r. w sprawie o sygn. akt I C 194/03 umorzono postępowanie w sprawie o wydanie nieruchomości zabudowanej oznaczonej działką nr (...) o powierzchni 2.54 ha, położonej w Z. przy ul. (...) z powództwa Syndyka masy upadłości (...) w Z. przeciwko Gminie Z. , z uwagi na fakt ,że postępowanie upadłościowe zostało zakończone .

(dowód: postanowienie SO w Zielonej Górze z dnia 23 czerwca 2005r. w sprawie I C 194/03 k. 46-52)

Umową cesji wierzytelności z dnia 28 maja 2009 r. (...) S.A. w Z. zbył na rzecz (...) S.A. w Z. wierzytelność nabytą wcześniej od Syndyka masy upadłości (...) w Z..

(dowód: umowa cesji z dnia 28 maja 2009r. k. 478-480)

Przed Sądem Rejonowym w Zielonej Górze w sprawach IX Co 2239/09 i IX Co. 2240/09 toczyły się z wniosku (...) S.A. z siedzibą w Z. postępowania o zawezwanie do próby ugodowej między wnioskodawcą a Gminą Z. o statusie miejskim oraz wnioskodawcą i Skarbem Państwa reprezentowanym przez Prezydenta Miasta Z. .

(dowody: dok. akt spraw SR w Zielonej Górze IX Co 2239/09 – k.2-7,65 i IX Co.2240/09- k.2-7,

79 dołączonych do akt sprawy)

Przed Sądem Rejonowym w Zielonej Górze toczyło się postępowanie z powództwa (...) z siedzibą w Z. przeciwko Gminie Z. o statusie miejskim w przedmiocie zobowiązania do złożenia oświadczenia woli. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 3 marca 2011 r. w sprawie o sygn. akt I C 8/11 oddalił powództwo .

Od powyższego wyroku powodowa spółka wniosła apelację, która została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 27 czerwca 2011 r. w sprawie sygn. akt VI Ca 277/11 .

Złożona przez (...) z siedzibą w Z. skarga kasacyjna została przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie sygn. akt II CSK 711/11 odrzucona w części, zaś w pozostałym zakresie uchylono wyrok i przekazano Sądowi Okręgowemu w Zielonej Górze sprawę do ponownego rozpoznania.

W wyniku przekazania przez Sad Najwyższy sprawy do ponownego rozpoznania Sąd Okręgowy w Zielonej Górze Wydział VI Odwoławczy w wyroku z dnia 25 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt VI Ca 556/12 oddalił apelację strony powodowej od wyroku Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 3 marca 2011 r. w sprawie I C 8/11.

Powodowa spółka złożyła od powyższego wyroku skargę kasacyjną, której Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 24 września 2013 r. w sprawie o sygn. akt II CSK 107/13 odmówił przyjęcia do rozpoznania.

(dowody: wyrok SR w Zielonej Górze z dnia 3 marca 2011r. w sprawie I C 8/11 k. 248 – akt sprawy SR w Zielonej Górze I C 8/11 dołączonych do akt sprawy; uzasadnienie wyroku SR w Zielonej Górze z dnia 3 marca 2011r. w sprawie I C 8/11 k. 252-269 – ww. akt sprawy I C 8/11 dołączonych do akt sprawy; wyrok SN z dnia 11 lipca 2011 r. w sprawie II CSK 711/11 k. 399-402 – ww. akt sprawy I C 8/11 dołączonych do akt sprawy; wyrok SO w Zielonej Górze z dnia 25 października 2012 r. w sprawie VI Ca 556/12 k. 426 –ww. akt sprawy I C 8/11 dołączonych do akt sprawy, uzasadnienie wyroku SO w Zielonej Górze z dnia 25 października 2012 r. w sprawie VI Ca 556/12 k. 430-449 –ww. akt sprawy I C 8/11 dołączonych do akt sprawy; postanowienie SN z dnia 24 września 2013 r. w sprawie II CSK 107/13 k. 527-528 – ww. akt sprawy I C 8/11 dołączonych do akt sprawy)

Nieruchomość zabudowana położona w Z. przy ul. (...) w strefie śródmiejskiej miasta w obrębie nr 19, na dzień wyceny była zabudowana wieloma budynkami przemysłowymi, budynkiem gospodarczym i budynkiem o funkcji bliżej nieokreślonej, zagospodarowana pod drogi wewnętrzne i place składowe oraz urządzona we wszystkie media. Łączna powierzchnia zabudowy wynosiła na ww. gruncie 12,3 tys. m ² z czego 8.7 tys. m ² stanowiła zabudowa hal głównych, 1,4 tys. m ² pomieszczenia biurowe oraz 0,5 m ². Drogi i place utwardzone zostały wyposażone w kanalizację deszczową.

Szacunkowa wartość prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Z. przy ul. (...) obecnie oznaczonego jako działka nr (...) o pow.25.129 m ² na dzień 22 maja 1998 r. wynosi 4.799.000 zł , zaś wartość posadowionych na tym gruncie budynków na ten dzień wynosi 10.250.000 zł, co daje łączną wartość nieruchomości zabudowanej na dzień 22 maja 1998 r. w wysokości 15.050.000 zł.

(dowody: opinia biegłych k. 556-578; pisemna opinia uzupełniająca k. 663-668; zeznania biegłego K. D. na rozprawie w dniu 1 lipca 2015r. czas nagrania 00:08:05 – 00:37:00,k. 744v , protokół transkrypcji k.754-762v; zeznania biegłej R. J. na rozprawie w dniu 1 lipca 2015r. czas nagrania 00:37:04- 00:43:00 , k. 744v , protokół transkrypcji k.763-764)

Nabycie przez (...) w Z. prawa własności budynków i innych urządzeń na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), nastąpiło odpłatnie za kwotę 658.028,68 zł, którą nabywca miał zapłacić w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji Wojewody (...) z dnia 7 listopada 1995 r., co jednak nie nastąpiło. Odsetki ustawowe od tej kwoty od dnia 24 grudnia 1995 r. ( tj. od dnia wymagalności roszczenia) do dnia 22 maja 1998 r. wyniosły 628.696,82 zł . Zatem zaległość z tego tytułu wraz z odsetkami ustawowymi na dzień aktu zrzeczenia wyniosła łącznie 1.286.725,50 zł.

(...) w Z. nie uiszczał także opłat z tytułu użytkowania wieczystego . Wyliczenia w tym zakresie za lata 1993-1995 mogą być jednak wyliczeniami wyłącznie szacunkowymi w związku z brakiem szczegółowych w tym zakresie danych. Zaległości w płatnościach z tytułu wieczystego użytkowania gruntu ujęte zostały na liście wierzytelności sporządzonej przez Syndyka .

W przypadku zaś zobowiązań z tytułu zaległości w podatku od nieruchomości (...) w Z. względem Gminy Z. o statusie miejskim zostały one oszacowane częściowo za lata 1993, 1996 i 1997. Łączne zwolnienie z długu wobec Gminy Z. o statusie miejskim wyniosło 7.462.296, 68 zł ( kwota zaległości głównej z tytułu podatków od nieruchomości 3.077.952,10 zł , odsetki – 3.726.315,90 zł).

Odsetki za nieterminową realizację podatku od nieruchomości wyniosły za okres od 1 stycznia 1993 r. do 30 czerwca 1998 r. kwotę 4.331.293 zł, zaś za okres od 1 stycznia 1993 r. do dnia 23 marca 1995 r. kwotę 800.362 zł. Z kolei za okres od 1 stycznia 1993 r. do dnia 21 sierpnia 1998 r. zobowiązania te wyniosły kwotę 4.628.907 zł.

(dowód: częściowo opinia biegłego z dziedziny rachunkowości, księgowości i finansów k. 265-275; ustosunkowanie się biegłego do zarzutów k. 340-342, dok. akt księgi wieczystej KW nr (...) k.26- 31, lista wierzytelności , objaśnienia do sprawozdania finansowego dok. akt SR w Zielonej Górze VU 23/99 k.1333, 399-400 , pismo

Zarządu Miasta Z. z dnia 23.11.1999 r. – k.547-548 akt SR w Zielonej Górze VU 23/99, postanowienie SR w Zielonej Górze z dnia 9.06.2000 r. k.1348 akt SR w Zielonej Górze VU 23/99)

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Oba powództwa okazały się bezzasadne.

Materialnoprawna podstawa rozstrzygnięcia sprawy tkwi w przepisach art. 54§1 , art. 57§1 i 2 ,art. 59§1 i art.120 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe (tj. z 1991 r. nr 118 poz.512 ze zm.).

W sprawie bezsporne pozostawały fakty : zrzeczenia się prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Z. przy ul. (...) , oznaczonego wówczas jako działka o nr (...) , dla którego Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadził księgę wieczystą o nr KW (...) oraz prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków , stanowiących odrębną od gruntu nieruchomość przez zarządcę komisarycznego K. P. działającego w imieniu (...) Fabryki (...) w Z. w dniu 22 maja 1998 r. , zbycia przez Syndyka masy upadłości (...) z siedzibą w Z. na rzecz spółki (...) S.A. z siedzibą w Z. roszczenia masy upadłości wynikającego z ww. czynności zrzeczenia się oraz następnie zbycia tej wierzytelności na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 26 maja 2009 r. przez (...) S.A. z siedzibą w Z. na rzecz (...) S.A. z siedzibą w Z.. Pozwani w toku procesu podnieśli szereg zarzutów , w tym zarzut przedawnienia roszczeń powoda oraz braku legitymacji czynnej i biernej.

Przedmiotem rozważań Sądu w pierwszej kolejności był podniesiony przez obu pozwanych zarzut przedawnienia roszczeń powoda. Zarzut ten okazał się zasadny jedynie częściowo.

Art.120 § 1 k.c. stanowi, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Wskazać należy , że akt zrzeczenia się prawa użytkowania wieczystego miał miejsce dnia 22 maja 1998 r. , a upadłość ogłoszono dnia 1 czerwca 1999 r. , termin przedawnienia roszczeń strony powodowej liczyć zatem należy od dnia 1 czerwca 1999 r.

O związaniu roszczenia z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 k.c. przesądza istnienie bezpośredniego związku między żądaniem strony a przedmiotem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Żądaniem strony powodowej objęte jest żądanie zapłaty wartości utraconego prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz wartości budynków ,które były na nim posadowione. W ocenie Sądu żądanie to nie ma żadnego funkcjonalnego związku z przedmiotem prowadzonej przez stronę powodową działalności gospodarczej . W przedmiotowej sprawie nie sposób zatem zakwalifikować roszczeń powoda jako związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, wobec czego nie można było przyjąć 3- letniego terminu przedawnienia.

Oba powództwa wniesione zostały dnia 25 sierpnia 2009 r. 10 – letni termin przedawnienia roszczeń strony powodowej upłynąłby zatem dnia 1 czerwca 2009 r. W sprawie doszło jednak do skutecznego przerwania biegu przedawnienia roszczeń powoda wobec obu pozwanych . Nie sposób uznać , że sprawa tocząca przed Sądem Okręgowym w Zielonej Górze z powództwa Syndyka przeciwko pozwanej Gminie o wydanie nieruchomości ( sygn. akt I C.194/03) (umorzona postanowieniem z dnia 23 czerwca 2005 r. z uwagi na fakt zakończenia postępowania upadłościowego ) , czy sprawa tocząca przed Sądem Rejonowym w Zielonej Górze z powództwa powoda przeciwko pozwanej Gminie o nakazanie złożenia oświadczenia woli (sygn.akt I C.8/11) przerwała bieg przedawnienia , albowiem czynność określona w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przerywa bieg przedawnienia tylko wtedy, gdy przedsięwzięta zostaje bezpośrednio w celu ponownego dochodzenia, ustalenia lub zaspokojenia tego roszczenia, którego wierzyciel dochodzi. Dochodzenie więc roszczenia o wydanie , czy złożenie oświadczenia nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia o zapłatę ( tak K. Piasecki „ Kodeks cywilny . Komentarz . Księga pierwsza . Część ogólna . Zakamycze 2003 ) . Poza tym przerwanie następuje w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela: dotyczy ono roszczenia, które jest zabezpieczone, dochodzone, ustalane lub egzekwowane i jest skuteczne przeciwko osobie, wobec której kieruje się czynność ( tak M.Pyziak– Szafnicka (red.) „ Kodeks cywilny . Częśc ogólna . Komentarz ” Lex 2009 ) , tymczasem pozwany Skarb Państwa nie był stroną w żadnej z ww. spraw. Wskazać jednak należy , że do czynności , których dokonanie przerywa bieg przedawnienia zalicza się m.in. zawezwanie do próby ugodowej( tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r., V CSK 274/13, L.). Przerwanie biegu przedawnienia roszczenia jest przy tym skuteczne pod warunkiem ,że w treści wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w sposób jednoznaczny oznaczono przedmiot żądania i jego wysokość . Taka też sytuacja w rozpoznawanej sprawie miała miejsce - w sprawie IX Co.2240/09 nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia roszczeń powoda wobec pozwanego Skarbu Państwa , a wobec pozwanej Gminy w sprawie IX Co.2239/09 ( wnioski w obu ww. sprawach wniesione zostały do Sądu Rejonowego w Zielonej Górze przed dniem 1 czerwca 2009 r. – pisma nadano pocztą ).

Roszczenie o odsetki ulega przedawnieniu w terminie przewidzianym dla roszczeń okresowych, niezależnie od długu głównego ( tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1994 r., III CZP 141/94, MoP 1999, Nr 10, s. 26). Stwierdzić zatem należy ,że zarzut przedawnienia okazał się zasadny w zakresie odsetek za okres poprzedzający 3 lata od złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej tj. za okres do dnia 29 maja 2006 r.

Pozwani podnieśli zarzut braku legitymacji procesowej czynnej strony powodowej. Zarzut ten okazał się zasadny.

Art. 54 §1 pr. upadł. stanowi ,iż czynności prawne pod tytułem darmym, zdziałane przez upadłego w ciągu roku przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, są bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Zgodnie zaś z art. 57 § 1 i 2 pr. upadł. prawo wytoczenia powództwa służy tylko syndykowi , przy czym prawo wytoczenia powództwa wygasa po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości, jeżeli na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego nie wygasło wcześniej. Termin ten nie ma zastosowania, gdy żądanie uznania czynności za bezskuteczną zgłoszone zostało w drodze zarzutu. 2-letni termin nie odnosi się do bezskuteczności z mocy samego prawa , o której mowa w art. 54 . Syndyk i po upływie tego terminu mógłby wytoczyć powództwo o ustalenie ,że czynność jest bezskuteczna , bo takie orzeczenie Sądu o ustalenie ma charakter deklaratoryjny , a nie konstytutywny ( tak Z. Ś.

„ Komentarz do prawa upadłościowego i prawa o postępowaniu układowym ” , Wyd. Prawnicze W-wa 1996 str.87). Przepis art. 57 pr. upadł. odbiera poszczególnym wierzycielom prawo wytoczenia powództwa i przyznaje je tylko syndykowi. Dotyczy to tylko powództw , których przedmiotem jest majątek należący do masy upadłości . Pozostając nadal podmiotem , do którego należy mienie wchodzące w skład masy upadłości , upadły nie może jednak występować jako strona w procesach dotyczących tego mienia , gdyż stroną tych procesów może być w myśl art. 59 pr. upadł. jedynie syndyk. W procesach dotyczących mienia wchodzącego w skład masy upadłości upadły jest stroną w znaczeniu materialnym , syndyk zaś jest stroną w znaczeniu procesowym . Legitymacja syndyka ma charakter legitymacji formalnej (subrogacji), określanej też mianem „podstawienia procesowego ” , które to podstawienie polega na tym , że w procesie zamiast podmiotu będącego stroną w znaczeniu materialnym występuje jako strona w znaczeniu procesowym inny podmiot eliminując przy tym możność takiego wystąpienia przez stronę w znaczeniu materialnym ( tak W. B. „ Stanowisko syndyka upadłości w procesach z jego udziałem ” Państwo i Prawo 1993 z. 2 ) . W przypadku procesów dotyczących mienia wchodzącego w skład masy upadłości mamy do czynienia z podstawieniem procesowym bezwzględnym , co oznacza , że legitymację procesową ma tylko podmiot podstawiony , pozbawiony jest natomiast tej legitymacji podmiot , w miejsce którego zachodzi podstawienie . W tym miejscu należy dodać ,że art. 132 ust. 1 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tj. Dz.U. z 2012 r. nr 1112 ze zm.) także stanowi ,iż powództwo może wytoczyć syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca. Osoby te działają w procesie w imieniu własnym, ale na rzecz wszystkich wierzycieli. Z tego względu co do powództw opartych na przepisach kodeksu cywilnego wyłączona zostaje legitymacja procesowa wierzyciela wynikająca z art. 527 § 1 k.c. Bierna legitymacja procesowa w sprawach dotyczących bezskuteczności czynności upadłego przysługuje osobie, z którą upadły dokonał bezskutecznej czynności ( tak A.J. , F. Z. „ Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz ” LEX 2011 ) . Także w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2008 r. ( w sprawie I CSK 93/08 , Lex nr 470021) wskazano, że nie ma przepisu prawa, który w procesie dotyczącym mienia wchodzącego w skład masy upadłości przyznawałby legitymację procesową wierzycielowi dłużnika. Takiej podstawy prawnej nie stanowią zwłaszcza przepisy Kodeksu cywilnego o ochronie wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika. Ich odpowiednie stosowanie do zaskarżenia czynności prawnych upadłego wymaga bowiem uwzględnia odrębnych regulacji i charakteru postępowania upadłościowego i naprawczego (art. 131 p.n.p.).

Stwierdzić zatem należy ,że Syndyk masy upadłości (...) nie mógł skutecznie zbyć ” prawa wytoczenia powództwa” w rozumieniu art. 57 pr. upadł. , które to prawo obejmuje zarówno powództwa wynikające z art. 54 i 55 , jak i powództwa oparte na przepisach art. 527 -528 k.c. ( tak m.in. M. A. „ Prawo upadłościowe z komentarzem ” wyd. STO 1994 s. 157) . Powód nie jest zatem legitymowany czynnie do wniesienia powództwa w przedmiotowej sprawie.

Pozwana Gmina podniosła zarzut braku legitymacji procesowej biernej po jej stronie.

Zarzut ten okazał się zasadny , albowiem podmiotem, na rzecz którego nastąpiło przysporzenie na podstawie zrzeczenia się własności przez upadłego i wobec którego czynność prawna byłaby bezskuteczna jest Skarb Państwa ( §3 aktu notarialnego z dnia 22 maja 1998 r. rep.A nr (...)) . Dodatkowo podkreślić należy , że umowa cesji wierzytelności z dnia 18 września 2003 r. w §1 wskazuje , że „ cedentowi przysługuje wobec Skarbu Państwa - Wojewody (...) jako beneficjenta skutków czynności prawnej upadłego roszczenie (…)” . Nie ma w niej zatem mowy o roszczeniu przeciwko pozwanej Gminie .W § 2 umowy wskazano przy tym wprawdzie , że przedmiotem cesji jest roszczenia przysługujące masie upadłości (...) w Z. powstałe w wyniku czynności dokonanych przez zarządcę komisarycznego i Skarb Państwa – Wojewodę (...) , opisanych w §1 pkt 1 i 2 , w tym wobec Gminy Z. o statusie miejskim o wydanie , zaznaczono jednak wyraźnie, że gdyby wydanie w naturze nie nastąpiło , to cedent sprzedaje cesjonariuszowi i przenosi na niego roszczenie przysługujące masie upadłości wyłącznie przeciwko Skarbowi Państwa- Wojewodzie (...) o zapłatę równowartości według cen obowiązujących w dniu ogłoszenia upadłości.Także umowa cesji wierzytelności z dnia 28 maja 2009 r. w §1 opisuje przedmiot cesji w taki sposób ,że wskazuje , iż cedent nabył od (...) w upadłości z siedzibą w Z. roszczenie przysługujące masie upadłości o wydanie , a gdyby wydanie w naturze nie nastąpiło , to roszczenie przysługujące masie upadłości przeciwko Skarbowi Państwa- Wojewodzie (...) o zapłatę .W świetle powyższych rozważań podzielić zatem należy zarzut pozwanej Gminy o braku legitymacji procesowej biernej po jej stronie .

Mając powyższe na uwadze stwierdzić zatem należy ,że z kolei zarzuty pozwanego Skarbu Państwa w zakresie braku legitymacji procesowej biernej Skarbu Państwa okazały się bezzasadne. Zrzeczenie się własności nieruchomości (prawa użytkowania wieczystego ) w oparciu o art.179 k.c. to bez wątpienia jednostronna czynność prawna, jednak dla skutecznego zrzeczenia się nieruchomości konieczne było uzyskanie zgody właściwego organu . Kierownik Urzędu Rejonowego w Z. decyzją z dnia 23 stycznia 1998 r. wyraził zgodę na zrzeczenie się przez (...) w Z. prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków , natomiast Prezydent Miasta Z. w dniu 23 grudnia 2003 r. w formie aktu notarialnego potwierdził zgodę Kierownika Urzędu Rejonowego w Z. z dnia 23 stycznia 1998 r. Sąd podzielił przy tym stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r. ( II CK 592/04, OSP 2006 nr 3 , poz.36 ) , iż użyte w art. 54 § 1 pr. upadł. pojęcie "czynności pod tytułem darmym" nie może być utożsamiane z umową darowizny, umową nieodpłatną czy umową jednostronnie zobowiązującą. Obejmuje ono wszelkie czynności prowadzące do uzyskania korzyści, które nie uzyskały odpowiedniego ekwiwalentu w ujęciu obiektywnym. Tym samym uznać należy ,iż wbrew prezentowanemu przez pozwany Skarb Państwa poglądowi , okoliczność, że Skarb Państwa nie był stroną czynności prawnej zrzeczenia się , nie oznacza , że brak jest podstaw do kreowania wobec niego roszczenia w oparciu o art.54 pr. upadł.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów pozwanych podkreślić należy ,że przepis art. 120 §1 pr. upadł. odpowiada obecnie obowiązującemu uregulowaniu zawartemu art. 313 p.n.p. Przytoczyć więc można w tym miejscu pogląd zawarty w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2012 r. (w sprawie V CSK 219/11 , Lex nr 1243093 ),iż pojęcie "ważność nabycia" odnosi się w przypadku sprzedaży w postępowaniu upadłościowym do zakazu podnoszenia zarzutów opartych na przepisach zarówno prawa procesowego, jak i materialnego dotyczących nieistnienia lub istnienia w mniejszym zakresie praw upadłego, niż zostały określone w umowie z syndykiem masy upadłości, a w konsekwencji zakazu podnoszenia zarzutu nieważności nabycia tych praw. W tym znaczeniu nabycie ma charakter pierwotny. Prawo własności nabywcy pozostaje w oderwaniu od prawa własności upadłego, a nadto nabywca nabywa wierzytelność bez żadnych obciążeń. Pojęcie to nie odnosi się natomiast do kwestii badania przesłanek, które musi spełniać umowa sprzedaży wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, i których brak może prowadzić bądź do bezskuteczności zawieszonej, bądź do nieważności takiej czynności. Odnosząc powyższe rozważania do przedmiotowej sprawy stwierdzić należy ,że postanowieniem z dnia 4 maja 2000 r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w sprawie V U.23/99 wyraził zgodę Syndykowi masy upadłości (...) w Z. na sprzedaż wierzytelności przysługującej masie upadłości a dotyczącej nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) na działce (...), dla której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Syndyk masy upadłości (...) w Z. w kwietniu 2000 r. ogłosił przetarg nieograniczony dotyczący sprzedaży wierzytelności polegającej na roszczeniu o wydanie nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) . Ani w postanowieniu z dnia 4 maja 2000 r. , ani w dokumentacji przetargowej nie ma mowy o sprzedaży wierzytelności polegającej na roszczeniu przysługującemu masie upadłości o zapłatę . Umowa cesji wierzytelności z dnia 18 września 2003 r. dotyczy zatem częściowo zakresu nie objętego zezwoleniem sędziego komisarza i procedurą przetargową , a zatem w tej części jest nieważna (art. 58 §1 i 3 k.c.).

Wskazać także należy ,że rację mają pozwani , iż bezskuteczność zrzeczenia się własności nieruchomości wobec masy upadłości nie przywróciłaby tej własności na rzecz upadłego, a umożliwiałaby jedynie wierzycielom zaspokojenie się z tej nieruchomości jako składnika masy upadłości ( tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2000 r. w sprawie V CKN 93/00 , Lex nr 52588). Art. 59 § 1 pr. upadł. stanowi bowiem ,że jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna, choćby z powództwa wierzyciela, wszystko, co ubyło z majątku upadłego lub co wskutek tej czynności nie weszło do jego majątku, winno być wydane masie upadłości, a gdy wydanie w naturze nie jest możliwe, winna jej być wydana równowartość w pieniądzach . § 2 art. 59 mówi zaś ,że w tych przypadkach świadczenie wzajemne osoby trzeciej winno być jej zwrócone, jeżeli znajduje się w masie upadłości oddzielnie od innego majątku lub o ile masa świadczeniem tym się wzbogaciła. Jeżeli warunki te nie zachodzą, osoba trzecia ma prawo wierzytelność stąd wynikłą zgłosić do masy upadłości. Przepis art. 59 § 1 pr. upadł. stwarza podstawę prawną do dochodzenia zwrotu - tego co ubyło z majątku upadłego - od takiej osoby, wobec której określone czynności prawne uprzednio uznane zostały za bezskuteczne (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2007 r., IIICZP 97/07, OSNC 2008/11/127; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 273/10, niepubl.). Funkcją art. 59 pr. upadł. z 1934 r. nie jest wykreowanie nowego stosunku cywilnoprawnego (np. zobowiązania do przeniesienia własności), który tworzyłby dla syndyka masy upadłości tytuł materialnoprawny do władania rzeczą. Przekazanie do masy upadłości służyć ma jedynie umożliwieniu zaspokojenia z niej wierzycieli w ramach postępowania upadłościowego celem realizacji zasady równomiernego zaspokojenia wierzycieli. Z tego względu art. 59 pr. upadł. ma znaczenie egzekucyjne (podobnie jak art. 532 k.c.). Nie jest natomiast podstawą do kreowania roszczenia, które podlegałoby ochronie w ramach art. 59 . Z tym poglądem nie koliduje uzasadnienie wyroku z dnia 14 maja 2004 r., IV CK 303/03 (niepubl.), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że art. 59 pr.upadł. "Formułuje (...) roszczenie o odpowiednie świadczenie, którego mógł dochodzić syndyk podmiotu upadłego od tej osoby, która dokonała z upadłym zakwestionowanej czynności prawnej". Nie jest to bowiem równoznaczne ze stwierdzeniem, że chodzi tu o roszczenie materialnoprawne wynikające ze stosunku cywilnoprawnego ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2008 r. , IV CSK 465/07 , Lex nr 376399) .Nie sposób zatem uznać, by przewidziana w art. 59 § 1 pr. upadł. "powinność wydania masie upadłości" była źródłem roszczenia materialnoprawnego, wynikającego ze stosunku prawnego . W ocenie Sądu w okolicznościach przedmiotowej sprawy przyznać zatem należy rację pozwanej Gminie ,że dochodzone przez stronę powodową roszczenie na podstawie art. 59 w zw. z art. 54 pr. upadł. o wydanie masie upadłości równowartości tego co ubyło z majątku upadłego, po zakończeniu postępowania upadłościowego przez podmiot nie będący syndykiem , jak i wierzycielem upadłego, wbrew zasadom równomiernego zaspokojenia wierzycieli upadłego , pozostaje w sprzeczności ze społeczno- gospodarczym przeznaczeniem tego prawa ( art. 5 k.c.) .

Niezależnie od powyższych rozważań stwierdzić należy ,że w ocenie Sądu w realiach rozpoznawanej sprawy brak jest podstaw do przyjęcia , by akt zrzeczenia stanowił czynność, na skutek której upadły dokonał na rzecz drugiej strony przysporzenia, nie otrzymując w zamian korzyści majątkowej, stanowiącej obiektywnie ekwiwalent tego przysporzenia. Użyte w art. 54 § 1 pr. up. pojęcie "czynność pod tytułem darmym" nie może być utożsamiane z umową darowizny, umową nieodpłatną czy umową jednostronnie zobowiązującą. Prawidłowe rozumienie tej przesłanki ustawowej obejmuje wszelkie czynności prawne, nawet prowadzące do uzyskania korzyści, które nie charakteryzują się odpowiednim ekwiwalentem w ujęciu obiektywnym. Innymi słowy, aprobowane jest szerokie rozumienie tej przesłanki, uwzględniające każdą sytuację braku obiektywnej ekwiwalentności świadczenia otrzymanego przez upadłego od osoby trzeciej. Dopiero zaistnienie stanu obiektywnej ekwiwalentności zdziałanej czynności prawnej nie pozwala na uznanie jej za zdziałaną pod tytułem darmym ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2012 r. , II CSK 711/11 , Lex nr 1228440 ).

Odnosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać w pierwszej kolejności należy ,że strony w toku procesu przedłożyły szereg dokumentów prywatnych , w których wskazane zostały różne wartości praw objętych aktem zrzeczenia.

Z protokołu inwentaryzacji mienia z dnia 21 października 1997 r. wynika ,że ogółem wartość mienia obejmującego nieruchomość zabudowaną budynkami i budowlami położoną w Z. przy ul. (...) oznaczoną na mapie ewidencyjnej numerem działki (...) wynosi 3.446.540, 20 zł . Operat szacunkowy z dnia 20 lipca 1999 r. sporządzony przez biuro Doradztwa i (...)- BIS wskazywał wartość nieruchomości na kwotę 4.320.200 zł . Wartość nieruchomości wskazywana z kolei przez rzeczoznawcę E. B. w wycenie z 15 lipca 1995 r. wynosiła 845.620 zł . Inny rzeczoznawca majątkowy J. Z. w operacie z 3 września 2001 r. oszacował wartość nieruchomości na kwotę 6.721.000 zł. Sam syndyk dokonując zbycia wierzytelności objętej umową z dnia 18 września 2003 r. wycenił ją na kwotę 950.000 zł. Z kolei z dołączonej do pozwu i opracowanej na zlecenie powoda opinii rzeczoznawcy majątkowego U. P. i S. B. wynika ,że oszacowana wartość nieruchomości wynosi 18.878.000 zł , a bez działki nr (...) – 18.747.000 zł.

Podkreślić należy ,że zarówno w orzecznictwie, jak i literaturze podkreśla się, że przedstawione przez stronę pisma i prywatne opinie oraz formułowane na ich podstawie twierdzenia i wnioski należy traktować jako część argumentacji faktycznej i prawnej przez nią przytaczanej, jako wyjaśnienia stanowiące poparcie stanowiska procesowego z uwzględnieniem wiadomości specjalnych i jednocześnie wobec złożenia ich z intencją uznania przez sąd za dowody w sprawie, istnieją podstawy do przypisania im także znaczenia dowodu z dokumentu prywatnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2010 r., I CSK 199/09, LEX nr 570114). Dokument prywatny zgodnie z art. 245 k.p.c. korzysta z domniemania prawdziwości (autentyczności) oraz z domniemania, że osoba, która podpisała dokument złożyła oświadczenie w nim zawarte. Oczywiście jest on samodzielnym środkiem dowodowym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2009 r., V CSK 439/08, LEX nr 518121, z dnia 2 kwietnia 2008 r., III CSK 299/07, LEX nr 393875, z dnia 30 czerwca 2004 r., IV CK 474/03, OSNC 2005/6/113, z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, OSNCP 1986, Nr 5, poz. 84 i z dnia 3 października 2000 r., I CKN 804/98, nie publ.). Tym samym podlega ocenie, jak każdy inny dowód w sprawie. Ustawodawca w tym zakresie nie sformułował żadnych wyjątków. Sąd ocenia więc, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia. Zaznaczenia jednak wymaga, że treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2010 r., I CSK 57/10, LEX nr 688661, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2010 r., I CSK 199/09, nie publ., wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2001 r., I PKN 468/00, OSNP 2003 r., Nr 8, poz. 197, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., I CKN 804/98, LEX nr 50890). Za niedopuszczalne uznać należy wszelkie próby zastępowania dowodu z opinii biegłych przez opinię wykonaną przez inne osoby, w tym nawet biegłego na zlecenie prywatne strony, gdyż nie jest to tryb przewidziany w k.p.c. Opinia taka rozpatrywana może być wyłącznie jako dowód z dokumentu prywatnego, któremu w żadnym razie nie można przypisać znaczenia dowodu służącego uzyskaniu wiadomości specjalnych. W rozpoznawanej sprawie Sąd , biorąc pod uwagę opinię biegłych rzeczoznawców majątkowych K. D. i R. J. oraz ich zeznania złożone na rozprawie w dniu 1 lipca 2015 r. , ostatecznie przyjął , iż szacunkowa wartość prawa wieczystego gruntu położonego w Z. przy ul. (...) , a obecnie oznaczonego jako działka nr (...) o pow. 25.129 m ² oraz prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków na dzień 22 maja 1998 r. wynosiła łącznie 15.050.000 zł . Mimo licznych zarzutów , zgłaszanym przez obie strony , żadna ze stron nie wniosła o przeprowadzenie dowodu z kolejnej opinii biegłego . Sąd także częściowo krytycznie odniósł się do opinii ww. biegłych , podzielając zarzuty pozwanych zgłaszane w ich pismach procesowych , iż ustalona przez biegłych wartość nieruchomości pozostaje wartością szacunkową , która powinna być skonfrontowana z realiami rynku. Sąd z urzędu nie przeprowadził jednak dowodu z kolejnej opinii biegłych uznając, że w ostatecznym rozrachunku- z przyczyn materialnoprawnych- dla rozstrzygnięcia sprawy nie miało kluczowego znaczenia dokładne określenie wartości przedmiotowej nieruchomości . Istotne było bowiem to, że nawet przy przyjęciu szacunkowej wartości wskazywanej przez ww. biegłych tj. 15.050.000 zł , biorąc pod uwagę okoliczności towarzyszące aktowi zrzeczenia , uznać należy , że aktem tym upadły dokonał na rzecz drugiej strony przysporzenia , otrzymując w zamian korzyść majątkową, stanowiącą obiektywnie ekwiwalent tego przysporzenia . Podkreślić bowiem należy ,że cena wywoławcza w przetargu ogłoszonym w listopadzie i grudniu 1999 r. wynosiła 10.990.000 zł. Ostatecznie działka nr (...) sprzedana została na mocy umowy sprzedaży z dnia 30 października 2003 r. , przy czym cena nabycia za wszystkie działki objęte tą umową ( działki nr (...)) wyniosła 3.000.000 zł. Realnie w wyniku sprzedaży nie udało się zatem osiągnąć ceny nawet zbliżonej do wskazywanej przez biegłych K. D. i R. J. , tj. 15.050.000 zł .

Istotne w sprawie jest to ,że w zamian za zrzeczenie się prawa użytkowania wieczystego i prawa własności posadowionych na tym gruncie budynków , zmniejszeniu uległy pasywa upadłego w postaci licznych zobowiązań wobec Skarbu Państwa i pozwanej Gminy. Na zlecenie Sądu biegły z zakresu rachunkowości F. T. sporządził opinię , w której wskazał m.in. ,że odsetki z tytułu podatku od nieruchomości wobec pozwanej Gminy wynoszą za okres od 1 stycznia 1993 r. do 21 sierpnia 1998 r. – 4.628.907 zł. Podzielając częściowo zastrzeżenia powoda do ww. opinii , Sąd poczynił własne ustalenia , biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy , o czym poniżej. Rację ma bowiem strona powodowa ,że obliczając wysokość odsetek za zwłokę od kwoty 658.028, 68 zł biegły zastosował przepisy Ordynacji podatkowej , podczas gdy należność ta dotyczy nabycia przez (...) w Z. prawa własności budynków i innych urządzeń na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) w oparciu o decyzję Wojewody (...) z dnia 7 listopada 1995 r., a zatem ma charakter należności cywilnoprawnej. Odsetki ustawowe od kwoty 658.028,68 zł od dnia 24 grudnia 1995 r. ( tj. od dnia wymagalności roszczenia) do dnia 22 maja 1998 r. wyniosły 628.696,82 zł . Zatem zaległość wobec Skarbu Państwa z tego tytułu wraz z odsetkami ustawowymi na dzień aktu zrzeczenia wyniosła łącznie 1.286.725,50 zł. Pozostałe argumenty wskazane w piśmie procesowym strony powodowej z dnia 10 listopada 2011 r. są jednak chybione. Wyliczenie wysokości zobowiązania z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste gruntu służyć miało ustaleniu stanu zadłużenia (...) względem Skarbu Państwa . Biegły dokonał obliczeń , zgodnie z tezą dowodową , biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy , wyjaśniając szczegółowo , dlaczego jego obliczenia są szacunkowe. Dodać w tym miejscu trzeba , iż dnia 23 marca 1995 r. (...) i Gmina Z. zawarły ugodę , której przedmiotem były wierzytelności przysługujące Gminie według stanu na dzień 31 grudnia 1994 r. w następujących kwotach : wierzytelność główna – 628.443.35 zł , odsetki za zwłokę – 531.855, 40 zł , zatem łącznie 1.160.298,75 zł ( po denominacji) . Gmina Z. zobowiązała się do umorzenia tych wierzytelności pod warunkiem przekazania nieruchomości położonych przy ul. (...). Z pisma Urzędu Miejskiego Wydział Organizacyjny w Z. z dnia 11 stycznia 1996 r. (k.98) wynika ,że na zobowiązania (...) składały się w tamtym czasie : należność główna na dzień 31 grudnia 1994 r. – 628.000 zł , odsetki na dzień 31 grudnia 1994 r. – 531.000 zł , odsetki za rok 1995 od należności głównej za 1994 r. – 384.000 zł .Wskazano w nim ,że należność główna za rok 1995 pomniejszona o należność z tytułu podatku od nieruchomości będzie przedmiotem dalszych negocjacji ( 239.000 zł). Z kolei z decyzji z dnia 21 sierpnia 1998 r. ( znak FN III (...) – k.115-117 ) wynika ,że umorzono zaległość w podatku od nieruchomości za okres od 1 stycznia 1993 r. do 30 czerwca 1998 r. w wysokości 3.077.952,10 zł. W rezultacie umorzono także odsetki od zaległości podatkowych – wynoszące na dzień 1 sierpnia 1998 r. – 4.628.907 zł .

Łączna wartość umorzonych zobowiązań wynosiła zatem w przypadku pozwanej Gminy co najmniej 7.706.859,10 zł ( należność główna – 3.077.952, 10 zł , odsetki na dzień 21 sierpnia 1998 r.- 4.628.907 zł ) , a w przypadku Skarbu Państwa co najmniej 1.286.725,50 zł ( kwota główna 658.028,68 zł i odsetki w wysokości 628.696,82 zł).

Powyższe ustalenia dają podstawę do przyjęcia ,że czynność prawna zrzeczenia się przez zarządcę komisarycznego prawa, dokonana w dniu 22 maja 1998 r., była czynnością obiektywnie ekwiwalentną, co wyklucza uznanie jej za zdziałaną pod tytułem darmym w rozumieniu art. 59 pr. upadł . Wprawdzie z dowodów zgromadzonych w sprawie nie wynika ,by wierzytelności Skarbu Państwa i pozwanej Gminy przekroczyły kwotę 15.050.000 zł , powtórzyć jednak należy , że w tamtej rzeczywistości gospodarczej nawet za cenę wywoławczą –10.990.000 zł nie udało się nieruchomości zbyć , a realnie ze sprzedaży ostatecznie uzyskano kwotę 3.000.000 zł.

W realiach rozpoznawanej sprawy podkreślenia wymaga jeszcze inna okoliczność. Stosownie do art. 365§1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko prezentowane w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie V CSK 500/12 ( L.) , iż moc wiążąca prawomocnego wyroku dotyczy w zasadzie związania treścią jego sentencji, a nie uzasadnienia (porównaj między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1976 r. III PR 187/76, OSPiKA 1978, poz. 45, z dnia 4 grudnia 2009 r. III CZP 97/09, OSNC 2010/6/88 i z dnia 13 stycznia 2000 r. II CKN 655/98). Jednakże przy orzeczeniach oddalających powództwo, gdy z sentencji nie wynika zakres przedmiotowy rozstrzygnięcia, doniosłe i wiążące mogą być również motywy rozstrzygnięcia zawarte w uzasadnieniu orzeczenia, szczególnie ustalenia prejudycjalne sądu, prowadzące do oddalenia powództwa lub wniosku (porównaj między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2005 r. I CK 217/05, z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008/A/20, z dnia 8 marca 2010 r. II PK 258/09, z dnia 29 września 2011 r. IV CSK 652/10). Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 marca 2003 r. III CZP 97/02 (OSNC 2003/12/160), sąd nie jest związany ustaleniami wynikającymi z uzasadnienia orzeczenia w takim zakresie, w jakim nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia zawartego w wyroku. Jest natomiast związany wskazanymi w uzasadnieniu ustaleniami mającymi wpływ na końcowe rozstrzygnięcie, w szczególności ustaleniami prejudycjalnymi, których skutkiem było wydanie określonego wyroku lub postanowienia orzekającego co do istoty sprawy. Prawomocność materialna orzeczenia wyraża się w nakazie przyjmowania przez sądy rozstrzygające inne sprawy, że w danej sytuacji stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z wcześniejszego orzeczenia sądu, przy czym również dla określenia granic prawomocności materialnej orzeczenia mogą mieć znaczenie, wskazane wyżej okoliczności objęte jego uzasadnieniem (porównaj między innymi cytowany wyżej wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 452/06, a także wyrok z dnia 16 maja 2013 r., IV CSK 624/12).Jednocześnie trzeba podnieść, że stan związania prawomocnym wyrokiem odnosi się tylko do stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, po którym nastąpiło wydanie tego wyroku (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2009 r., II CSK 12/09). Wobec tego stan związania prawomocnym wyrokiem w innym procesie z udziałem tych samych stron może uchylić pojawienie się nowych istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności. W sytuacji, gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą. Rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Odnosząc powyższe rozważania do przedmiotowej sprawy stwierdzić należy ,że kwestia , czy czynność prawna zrzeczenia się przez zarządcę komisarycznego prawa dokonana w dniu 22 maja 1998 r. była czynnością obiektywnie ekwiwalentną , była przedmiotem badania m.in. Sądu Rejonowego w Zielonej Górze w sprawie zawisłej pod sygnaturą akt I C 8/11 z powództwa (...) SPÓŁKA AKCYJNAz siedzibą w Z. przeciwko Gminie Z. o statusie miejskim o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli . Z uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 3 marca 2011 r. , którym powództwo oddalono , wynika ,że czynność zrzeczenia się przez (...) prawa wieczystego użytkowania i własności budynków na rzecz Skarbu Państwa nie była czynnością pod tytułem darmym , u podstaw tej czynności było bowiem zwolnienie się z długu w łącznej kwocie 7.462.296,68 zł. Także z uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 25 października 2012 r. w sprawie VI Ca.556/12 wynika, że pomimo tego , iż czynność prawna polegająca na zrzeczeniu się prawa użytkowania wieczystego i prawa własności budynków na gruncie tym prawem objętym była czynnością jednostronną , istniała ekwiwalentność świadczeń , gdyż w zamian za zrzeczenie się praw nastąpiło przysporzenie majątkowe poprzez zmniejszenie pasywów podmiotu, który zrzekł się prawa. Oczywiście stan związania prawomocnym wyrokiem w innym procesie z udziałem tych samych stron może uchylić pojawienie się nowych istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności . Podkreślić należy ,że w rozpoznawanej sprawie Sąd dokonywał ustaleń , czy czynność prawna zrzeczenia się przez zarządcę komisarycznego prawa, dokonana w dniu 22 maja 1998 r., była czynnością obiektywnie ekwiwalentną, albowiem pozwany Skarb Państwa nie był stroną procesu w ww. sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Zielonej Górze , a nadto na poparcie swoich żądań także przeciwko pozwanej Gminie strona powodowa powołała inne , dodatkowe okoliczności.

Zgromadzone w sprawie dokumenty nie budziły wątpliwości co do swej autentyczności , wobec czego Sąd przyznał im w pełni walor dowodowy.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Na poniesione przez pozwaną Gminę Z. o statusie miejskim koszty procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 7200 zł , ustalone w oparciu o §6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 490 ), opłata od pełnomocnictwa 17 zł oraz uiszczona zaliczka na biegłych w wysokości 4.761,75 zł. Z kolei koszty poniesione przez pozwany Skarb Państwa obejmują koszty zastępstwa procesowego w wysokości 7.200 zł, obliczone zgodnie z treścią przepisu § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (…) (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 461 ) oraz art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1150 ).