Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 czerwca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że G. S. jako pracownik u płatnika składek P. S. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 3 września 2018 roku.

W uzasadnieniu wskazano, że Płatnik składek P. S. (1) w związku z ustalaniem prawa i podstawy do wypłaty zasiłków G. S. (nazwisko rodowe D.) przedstawił dokumentację do tego celu. Z dokumentacji tj. z zaświadczenia płatnika ZUS Z-3 z 16 stycznia 2019 r. wynika, że G. S. została zatrudniona od 3 września 2018 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem w kwocie 4930,00 zł.

W dniu 17 grudnia 2018 r. G. S. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby.

Inspektorat ZUS w S. pismem z 15 lutego 2019 r. poinformował płatnika składek P. S. (1) oraz osobę zgłoszoną od ubezpieczeń G. S. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie zasadności zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i podstawy wymiaru składek G. S.. W piśmie tym, płatnik składek i osoba zgłoszona do ubezpieczeń zostali poinformowani o konieczności złożenia w sprawie wyjaśnień wraz z ich udokumentowaniem. W dniu 22 lutego 2019 r. do Inspektoratu ZUS w S. wpłynęły wyjaśnienia płatnika składek P. S. (1). Płatnik składek poinformował w nich o okolicznościach zatrudnienia G. S., warunkach wykonywania pracy oraz jej obowiązkach. Do wyjaśnień, płatnik składek załączył kopie oraz wydruki: dokumentów kadrowo-płacowych tj. m.in.: miesięcznego planu pracy za miesiące: wrzesień 2018 r. - styczeń 2019 r., list płac (...) za miesiące: wrzesień 2018 r. - styczeń 2019 r., list płac G. S. za miesiące: wrzesień 2018 r. - styczeń 2019 r., skierowania na wstępne badania lekarskie z 31 sierpnia 2018 r., orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy z 3 września 2018 r., świadectwa ukończenia liceum ogólnokształcącego, kwestionariusza osobowego osoby ubiegającej się o zatrudnienie, kwestionariusza osobowego dla pracownika, karty wynagrodzeń, oświadczeń w ilości 9 szt., karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, upoważnienia do przetwarzania danych osobowych, umowy o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie, informacji o warunkach zatrudnienia, oświadczenia pracownika do celów obliczenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, zakresu czynności i obowiązków pracownika, umowy o pracę, ewidencji czasu pracy, zestawienia faktur do pobrania ze strony (...).pl, ogłoszenia o naborze na stanowisko sprzedawcy w sklepie internetowym, faktur za zamieszczenie ogłoszenia na stronie (...).pl w ilości 5 szt., informacji PIT-11 za 2018 r., korespondencji mailowej mającej świadczyć o wykonywaniu pracy przez G. S. w ilości 5 szt., dokumentów firmy tj.: podatkowej księgi przychodów i rozchodów za rok 2018, podsumowania księgi przychodów i rozchodów od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.

W dniu 26 lutego 2019 r. do Inspektoratu ZUS w S. wpłynęły wyjaśnienia G. S.. Do wyjaśnień, osoba ubezpieczona dołączyła kopię umowy o pracę i świadectwa ukończenia liceum ogólnokształcącego.

W ocenie ZUS przekazane wyjaśnienia i dokumenty okazały się niewystarczające, dlatego 6 marca 2019 r. zlecono przeprowadzenie u płatnika składek P. S. (1) kontroli, która została przeprowadzona: 17 kwietnia 2019 r., 23 kwietnia 2019 r., 30 kwietnia 2019 r., 9 maja 2019 r. W jej trakcie, inspektor kontroli przyjął wyjaśnienia od osoby upoważnionej do reprezentowania płatnika składek B. K., zatrudnionej na stanowisku specjalisty ds. kadr i płac. Ustalenia kontroli zostały zawarte w protokole kontroli.

W trakcie kontroli B. K. przedstawiła kopie oraz wydruki dokumentów płatnika składek: kadrowo-płacowych tj. m.in.: umowy o pracę na czas określony P. S. (2) z 1 kwietnia 2019 r. umowy o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie z 1 kwietnia 2019 r., zakresu czynności i obowiązków P. S. (2) z 1 kwietnia 2019 r., miesięcznej ewidencji czasu pracy G. S. za miesiące: wrzesień - listopad 2018 r., styczeń - luty 2019 r., listy płac G. S. za miesiąc luty 2019 r., informacji PIT-11 G. S. za 2018 r., korespondencji mailowej G. S. z 19 września 2018 r. firmy tj. m.in.: rejestru sprzedaży VAT za miesiące: październik 2018 r. - marzec 2019 r., podatkowej księgi przychodów i rozchodów za miesiące: styczeń - kwiecień 2019 r., -raportów kasowych za miesiące: styczeń - grudzień 2018 r., Faktury VAT (...) z 3 września 2018 r., Faktury VAT (...) z 2 października 2018 r., zestawienia faktur do pobrania ze strony (...).pl.

W dniu 5 czerwca 2019 r. organ rentowy poinformował płatnika składek i osobę zgłoszoną do ubezpieczeń o zakończeniu postępowania w sprawie oraz o możliwości skorzystania z prawa wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji kończącej postępowanie, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Na podstawie danych zapisanych na koncie płatnika składek, koncie osoby ubezpieczonej w ZUS oraz uzyskanej w trakcie postępowania dokumentacji ustaliliśmy, że P. S. (1) od 1 lipca 1999 r. prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej ( (...)) w zakresie „wykonywanie instalacji wodno­kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych”, adres siedziby płatnika składek S., ul. (...). Dodatkowo P. S. (1) od 2013 r. prowadzi sprzedaż wysyłkową przez Internet artykułów erotycznych. W kontaktach z klientami sklep działa pod nazwą „ (...)”. Działalność ta jest prowadzona w siedzibie płatnika składek.

W dniu 3 września 2018 r. P. S. (1) zawarł z G. S. (D.) umowę o pracę na czas określony od 3 września 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. w wymiarze całego etatu, na stanowisku kierownik sklepu internetowego, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 4930,00 zł brutto. W umowie o pracę strony określiły miejsce wykonywania pracy: S. ul. (...) oraz wyznaczyły termin rozpoczęcia pracy 3 września 2018 r. Zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych G. S. z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 3 września 2018 r., wpłynęło do ZUS drogą elektroniczną 19 września 2018 r. Ubezpieczona przedłożyła pracodawcy orzeczenie lekarskie z 3 września 2018 r. o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy na stanowisku kierownik sklepu internetowego oraz odbyła 3 i 4 września 2018 r. szkolenie wstępne w zakresie BHP tj.: instruktaż ogólny i stanowiskowy. Obowiązki G. S. zostały określone w pisemnym zakresie czynności i obowiązków pracownika z 3 września 2018 r. zgodnie, z którym do obowiązków pracowniczych ubezpieczonej należało: przyjmowanie towarów oraz właściwa ich kwalifikacja, estetyka prowadzenia sklepu internetowego, praca przy komputerze, aktualizacja dostępnych towarów, ustalanie cen, rabatów i akcji promocyjnych, realizacja zamówień oraz zarządzanie logistyką, wykonywanie innych czynności wynikających z zajmowanego stanowiska, zleconych przez bezpośredniego przełożonego, przestrzeganie przepisów ppoż. i BHP. G. S. w związku z zatrudnieniem na stanowisku kierownika sklepu internetowego była odpowiedzialna za: terminowe realizowanie zamówień, rozpatrywanie reklamacji, kontakty z klientami oraz audyt dostawców, nadzór nad poprawnością wystawianych dokumentów. Z wyjaśnień B. K. wynika, że na stanowisko kierownika sklepu internetowego była prowadzona rekrutacja, a ogłoszenia o naborze były zamieszczane na stronie internetowej (...).pl oraz wśród znajomych. G. S. wysłała swoje CV na adres mailowy płatnika składek na przełomie lipca i sierpnia 2018 r., po czym doszło do rozmowy i uzgodnienia warunków zatrudnienia. B. K. zeznała, że nie była świadkiem tych rozmów, ale warunki były jej znane ponieważ przygotowywała umowę o pracę. Czynności, o których mowa nie zostały udokumentowane, strony w trakcie postępowania nie przedstawiły CV osoby ubezpieczonej.

G. S. świadczyła pracę w siedzibie firmy codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00, według ustalonego planu pracy. Obecności w pracy nie potwierdzała na liście obecności, jej pracę nadzorował P. S. (1). Czas pracy ubezpieczonej był ewidencjonowany w ewidencji czasu pracy.

Praca G. S. polegała na zamawianiu artykułów od kontrahentów zewnętrznych, w tym zagranicznych oraz rozpatrywaniu reklamacji, realizacji zamówień, przyjmowaniu dostaw, ustalaniu cen, eksponowaniu artykułów będących przedmiotem sprzedaży na stronie internetowej sklepu (...).

Ubezpieczona posługiwała się pocztą mailową, aktualnie skrzynka nie jest używana i nie ma do niej dostępu.

B. K. wyjaśniła, że trudno jest znaleźć osobę znającą specyfikę handlu takimi artykułami dlatego wobec kandydata nie były stawiane żadne wymagania, wystarczyła chęć pracy. Wynagrodzenie G. S. zostało ustalone z uwzględnieniem obszaru działania, odpowiedzialności, którą przyjęła od właściciela firmy, oraz stanowiło ono rekompensatę specyfikacji pracy w tej branży.

Za pracę ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie w formie gotówki, odbiór wynagrodzenia potwierdzała w listach wypłat.

Od 1 kwietnia 2019 r. P. S. (1) zatrudnił w sklepie internetowym nowego pracownika P. S. (2) na stanowisku pracownik sklepu internetowego w pełnym wymiarze czasu pracy. B. K. wyjaśniła, że nowy pracownik zastępuje G. S. w zakresie realizacji zamówień, natomiast sprawami zaopatrzenia zajmuje się P. S. (1).

G. S.:

-17 grudnia 2018 r. stała się niezdolna do pracy w związku z chorobą,

-22 grudnia 2018 r. zawarła związek małżeński z J. S. (synem płatnika), a 3 maja 2019 r. urodziła dziecko.

W naszej ocenie zatrudnienie G. S. od 3 września 2018 r. na stanowisku kierownika sklepu internetowego u płatnika składek P. S. (1) budzi wątpliwości.

Według wyjaśnień P. S. (1) i osoby uprawnionej do jego reprezentowania B. K., płatnik składek przeprowadził nabór na stanowisko kierownika sklepu internetowego. W tym celu zamieścił na stronie internetowej (...).pl. ogłoszenie. Jako dowód, przedstawił wydruk ogłoszenia o naborze na stanowisko sprzedawcy w sklepie internetowym, id ogłoszenia (...) oraz faktury potwierdzające zamieszczenie tego ogłoszenia:

-faktura VAT nr (...) z 12 kwietnia 2018 r„

-faktura VAT nr (...) z 25 lipca 2018 r„

-faktura VAT nr (...) z 31 sierpnia 2018 r.,

-faktura VAT nr (...) z 23 października 2018 r.

Faktury z 12 kwietnia 2018 r. oraz 25 lipca 2018 r. zostały wystawione na nabywcę (...) J. S., natomiast faktury z 31 sierpnia 2018 r. oraz 23 października 2018 r. na nabywcę PHU (...).

Z treści ogłoszenia wynika, że pracodawca poszukiwał pracownia na stanowisko sprzedawcy w sklepie internetowym, podczas gdy G. S. została zatrudniona na stanowisku kierownika sklepu internetowego.

G. S. miała rozpocząć pracę od 3 września 2018 r., pomimo to płatnik składek 31 sierpnia 2018 r. i 11 października 2018 r. zamieścił ponownie na stronie internetowej (...).pl. ogłoszenie o naborze na stanowisko sprzedawcy w sklepie internetowym, id ogłoszenia (...).

Przedstawione fakty świadczą, że P. S. (1) nie przeprowadził naboru na stanowisko kierownika sklepu internetowego.

B. K. zeznała, że w chwili zatrudnienia, G. S. była dla P. S. (1) osobą obcą. Z tego co jej wiadomo strony nie znały się wcześniej. G. S. pochodzi z T., zamieszkiwała w Ł. gdzie studiowała na Uniwersytecie (...) na studiach dziennych, o ofercie pracy dowiedziała się z ogłoszenia zamieszczonego na stronie (...).pl.

W trakcie postępowania organ ustalił, że G. S. przed podjęciem zatrudnienia u P. S. (1) znała syna płatnika składek, J. S..

W orzeczeniu lekarskim z 3 września 2018 r. o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku kierownika sklepu internetowego został wskazany adres zamieszkania G. S. ul. (...) S., tj. adres zamieszkania J. S..

W dniu 20 sierpnia 2018 r. G. S. zamieściła na profilu społecznościowym F. wspólne zdjęcie z J. S. z pobytu w Restauracja Hotel (...), a 22 września 2018 r. G. S. zaręczyła się.

Data urodzenia dziecka 3 maja 2019 r. wskazuje, że G. S. przed podjęciem zatrudnienia u P. S. (1) była w ciąży.

W świetle poczynionych ustaleń wątpliwym jest aby G. S. dowiedziała się o ofercie pracy u P. S. (1) z ogłoszenia zamieszczonego na stronie (...).pl. (...) wyjaśnienia stron co do okoliczności zatrudnienia G. S. uznaliśmy za nieprzekonywujące.

P. S. (1) zawarł z ubezpieczoną umowę o pracę na czas określony, od 3 września 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. z pominięciem okresu próbnego. W myśl art. 25 § 2 k.p. umowę o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy, zawiera się w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy. W tym czasie pracodawca może dokonać oceny poziomu wiedzy merytorycznej, motywacji oraz umiejętności pracownika.

G. S. w chwili zatrudnienia była dla P. S. (1) osobę obcą. Ukończyła liceum ogólnokształcące i nie posiadała doświadczenia zawodowego na stanowisku kierownika sklepu. Z danych zapisanych na koncie ubezpieczonej w ZUS wynika, że jest to jej pierwszy tytuł do ubezpieczeń. W kwestionariuszu osobowym osoby ubiegającej się o zatrudnienie, G. S. wskazała, że od lutego 2017 r. do grudnia 2017 r. była zatrudniona jako sprzedawca akcesoriów do telefonów w firmie (...). Informacje te nie zostały poparte dowodami.

W ocenie organu rentowego, płatnik składek przed nawiązaniem współpracy z G. S. nie miał możliwości dokonania oceny jej umiejętności, kompetencji i przydatności pod kątem zatrudnienia na stanowisku kierownika sklepu, mimo to zatrudnił ją na okres 10 miesięcy. Według nas świadczy to o pozorności zatrudnienia G. S..

Na uwagę zasługuje fakt, iż P. S. (1) od 1 kwietnia 2019 r. zatrudnił w sklepie internetowym drugiego pracownika, P. S. (2) na stanowisku pracownika sklepu internetowego za znacznie niższym wynagrodzeniem. P. S. (2) została zatrudniona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od 1 kwietnia 2019 r. do 30 czerwca 2019 r. tj. okres trzech miesięcy.

G. S. 1 października 2016 r. rozpoczęła studia stacjonarne w Wyższej Szkole (...) w Ł. na kierunku architektura wnętrz. Od 3 września 2018 r. miała podjąć pracę u P. S. (1). G. S. miała wykonywać pracę w siedzibie płatnika składek, codziennie od poniedziałku do piątku według ustalonego planu pracy w godzinach od 8.00 do 16.00. B. K. wyjaśniła, że „Strony dopuszczały możliwość obsługi zdalnej od połowy października 2018 r., w chwili rozpoczęcia roku akademickiego”. Wyjaśnienia te nie zostały jednak poparte dowodami. Zgodnie z pisemnym zakresem obowiązków pracownika, G. S. w ramach świadczonej pracy miała zajmować się między innymi realizacją zamówień, przyjmowaniem dostaw, czy rozpatrywaniem reklamacji, trudno zgodzić się, aby ubezpieczona mogła wykonywać te czynności zdalnie. Dlatego, zdaniem organu wątpliwym jest aby ubezpieczona mogła łączyć naukę na studiach stacjonarnych z pracą u P. S. (1).

Argumentacja płatnika składek co do potrzeby zatrudnienia pracownika na stanowisku kierownika sklepu internetowego wydaje się chybiona.

P. S. (1) prowadzi sprzedaż wysyłkową przez Internet artykułów erotycznych od 2013 r. Do 3 września 2018 r. nie zatrudniał innych pracowników. W okresie niezdolności do pracy G. S. od 17 grudnia 2018 r. sam przejął obowiązki ubezpieczonej. Od 1 kwietnia 2019 r. część zadań G. S. przejęła P. S. (2) zatrudniona na stanowisku pracownika sklepu internetowego.

Z wyjaśnień B. K. wynika, że G. S. w ramach świadczonej pracy nie nadzorowała i nie kierowała pracą innych osób. Poza ubezpieczoną, w tym czasie nikt inny nie świadczył pracy. G. S. była decydentem w kwestiach zarządzania sklepem. Podejmowała samodzielnie decyzje dotyczące cen oraz zamawianych towarów.

W ocenie organu, z uwagi na brak doświadczenia zawodowego, kwalifikacji oraz znajomości branży artykułów erotycznych G. S. nie mogła samodzielnie zarządzać sklepem.

G. S. w ramach wykonywanej pracy miała zajmować się sporządzaniem dokumentów. Dokumenty związane z prowadzeniem sklepu podpisywał właściciel P. S. (1).

Z przedstawionych w trakcie kontroli dwóch faktur sprzedaży: faktura VAT (...) z 3 września 2018 r. oraz faktura VAT (...) z 2 października 2018 r. wynika, że osobą upoważnioną do wystawiania faktur był P. S. (1).

Według płatnika składek decyzja o utworzeniu stanowiska kierownika sklepu internetowego została podyktowana rozwojem działalności sklepu internetowego. Wyjaśnienia te nie zostały poparte dowodami.

Powołane okoliczności świadczą, że zatrudnienie G. S. od 3 września 2018 r. nie było podyktowane obiektywnymi potrzebami pracodawcy. W toku postępowania, płatnik składek nie wykazał realnej potrzeby świadczenia pracy przez G. S. na stanowisku kierownika sklepu internetowego.

W ocenie organu rentowego, stanowisko to zostało utworzone w celu zapewnienia G. S. tytułu do ubezpieczeń i uzyskania w niedalekiej przyszłości świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

Jako dowód świadczenia pracy G. S., płatnik składek przedstawił wydruki korespondencji mailowej w ilości 5 sztuk z: 18 i 19 września 2018 r., 17 i 22 października 2018 r. oraz 20 listopada 2018 r. Z korespondencji tej wynika, że G. S. w ramach wykonywanej pracy miała zajmować się zamawianiem towaru i rozpatrywaniem reklamacji.

G. S. miała świadczyć pracę od 3 września 2018 r. do 16 grudnia 2018 r., tj. do dnia powstania jej niezdolności do pracy. Ilość i jakość sporządzonej w tym czasie korespondencji świadczy, że czynności te miały charakter marginalny i nie stanowią o faktycznym wykonywaniu pracy przez ubezpieczoną. Ponadto, dokumentacja ta mogła zostać z łatwością wytworzona na potrzeby postępowania należy traktować ją, jako próbę uwiarygodnienia nawiązania stosunku pracy, który nigdy nie powstał.

Według wyjaśnień B. K., G. S. otrzymywała wynagrodzenie w gotówce, odbiór wynagrodzenia potwierdzała na listach płac. W takcie postępowania, płatnik składek przedstawił wydruki list płac G. S. za miesiące od września 2018 r. do lutego 2019 r. Wymienione listy płac zostały wydrukowane: 19 lutego 2019 r., 20 lutego 2019 r. i 14 kwietnia 2019 r. oraz podpisane własnoręcznie przez G. S. z datą wsteczną. Tytułem przykładu, lista płac za miesiąc wrzesień 2018 r. nosi datę wydruku 20 luty 2019 r. oraz podpis G. S. z datą 28 września 2018 r.

Dlatego organ uznał, że G. S. nie potwierdzała odbioru wynagrodzenia na listach płac.

W dokumentacji pracowniczej G. S. stwierdzono nieprawidłowości. Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z wszystkimi uprawnieniami dotyczącymi pracy przy monitorach komputerowych oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory komputerowe w związku z podjęciem pracy na stanowisku kierownik sklepu internetowego z 3 września 2018 r. zostało wystawione na K. D. (1), a następnie własnoręcznie podpisane przez G. S. (D.).

Kwestionariusz osobowy osoby ubiegającej się o zatrudnienie według organu został podpisany przez G. S. z datą 26 września 2018 r. tj. trzy tygodnie po rozpoczęciu pracy.

Zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych G. S. z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 3 września 2018 r. wpłynęło do ZUS drogą elektroniczną dopiero 19 września 2018 r.

Kopie dokumentów w postaci: umowy o pracę z 3 września 2018 r., kwestionariuszy osobowych, list płac, zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy, karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, zakresu obowiązków, informacji o warunkach zatrudnienia, oświadczeń pracownika, miesięcznego planu pracy nie są dokumentami poświadczającymi wykonywanie przez G. S. pracy, a jedynie przejawem uwierzytelnienia jej zatrudnienia.

O tym, czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy, stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych, nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczeń i opłacenie składek, lecz faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 k.p.

Z okoliczności sprawy wynika, że przy składaniu oświadczeń woli obie strony miały świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli z góry zakładały, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy.

(decyzja – k. 102-108 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła G. S. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 3 września 2018 roku w związku z umową o pracę u płatnika składek. W uzasadnieniu wskazano, że kwestionowana przez ZUS umowa została zawarta w celu świadczenia pracy. Odwołująca podjęła pracę na warunkach w niej wskazanych, w tym za wynagrodzeniem wskazanym w umowie. Organ rentowy bez analizy materiału dowodowego zebranego w sprawie w toku kontroli arbitralnie przyjął, że umowa jest nieważna gdyż stronom umowy o pracę przyświecała jedynie intencja włączenia skarżącej do ubezpieczenia społecznego pod pozorem zatrudnienia, bez jego rzeczywistego wykonania. Zdaniem organu stosunek pracy nie został faktycznie nawiązany. W ocenie wnioskodawczyni taka argumentacja przedstawiona przez ZUS jest błędna, gdyż pomija dowody zgromadzone w toku kontroli.

(odwołanie – k. 3-6)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie wskazano, że do odwołania wnioskodawczyni nie przedłożyła nowych dowodów czy nie ujawniono okoliczności, które miałyby wpływ na treść oraz zasadność zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 9-15)

Płatnik przyłączył się do odwołania.

(e – prot. z dnia 19.12.2019 00:01:22)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek P. S. (1) prowadzi od 1 lipca 1999 roku działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...) (obecnie (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S.). Jako przeważającą działalność gospodarcza (kod (...)) wskazano wykonywanie instalacji wodno – kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych. Stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej to: ul. (...), nr 59, 96-100, S..

(wpis w (...) k. 11, wpis w rejestrze Regon – k. 30-30 verte plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Dodatkowo płatnik składek od 2013 roku zajmuje się sprzedażą i wysyłką w zakresie artykułów erotycznych. Kanały sprzedaży to: strona ze sklepem internetowym: (...), ceneo, allegro.

(okoliczność bezsporna, a ponadto zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61)

(...) Sp. z o.o. Sp. K. w S. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 10 czerwca 2020 roku. Uprawnionymi do reprezentowania spółki są komplementariusze: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Do prowadzenia spraw Spółki uprawnieni są wspólnicy, którzy mają prawo do jej reprezentacji. Wspólnikami spółki są J. S., P. S. (1), (...) sp. Z (...). P. S. (1) wniósł do spółki jako wkład niepieniężny zorganizowaną część przedsiębiorstwa prowadzonego przez niego pod dotychczasową firmą PHU (...).

(zawiadomienie – k. 138, akt notarialny – k. 147-149, wypis z KRS – k. 150-152 verte, umowa – k. 153-153 verte)

Ze świadectwa z dnia 24 kwietnia 2015 roku wynika, że G. D. (obecnie S.) ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. T. K. w T..

(świadectwo – k. 56-56 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawczyni była studentką Wyższej Szkoły (...) w Ł. na wydziale S. Pięknych i Projektowych na kierunku Architektura Wnętrz w trybie niestacjonarnym w okresie od dnia 1 października 2016 roku do dnia 30 września 2019 roku.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, zaświadczenie o statusie studenta na płycie CD – koperta – k. 8)

Przed zawarciem spornej umowy o pracę z płatnikiem wnioskodawczyni zajmowała się sprzedażą akcesoriów do telefonów.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, rozwiązanie umowy zlecenie – k. 78, umowa zlecenie – k. 79-80

W dniu 3 września 2018 roku pomiędzy PHU (...), a G. D. (obecnie S.) została zawarta umowa o pracę na czas określony od dnia 3 września 2018 roku do dnia 30 czerwca 2019 roku, na mocy której ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku Kierownika sklepu internetowego w wymiarze czasu pracy 1/1 etat z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 4930 złotych brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: S., ul. (...). Z kolei jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano: 3 września 2018 roku.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, umowa o pracę – k. 80 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W chwili zawarcia wskazanej wyżej umowy o pracę wnioskodawczyni wiedziała, że jest w ciąży.

( zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61)

Wszelkie dokumenty niezbędne do zatrudnienia, w tym kwestionariusz osobowy wnioskodawczyni otrzymała przed zatrudnieniem w firmie płatnika, zaś samo wypełnienie ich przez skarżącą miało miejscu już po zatrudnieniu.

(zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61)

Płatnik P. S. (1) bywa w firmie w różnych godzinach.

(zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61, zeznania świadka P. S. (2) na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):33:39 – 01:41:06 – płyta CD – k. 61 )

W dacie zawarcia umowy o pracę oprócz wnioskodawczyni w firmie płatnika składek nie byli zatrudnieni inni pracownicy.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61)

Miejscem pracy skarżącej była piwnica domu mieszkalnego płatnika.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61)

Obecnie zostało dobudowane kolejne pomieszczenie za domem płatnika i tam odbywa się praca.

(zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61, zeznania świadka P. S. (2) na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):33:39 – 01:41:06 – płyta CD – k. 61)

Z przedłożonego orzeczenia lekarskiego z dnia 3 września 2018 roku wynikało, że wnioskodawczyni była zdolna do podjęcia pracy.

(orzeczenie lekarskie – k. 54, skierowanie na badania lekarskie – k. 55 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniach 3 września 2018 roku – 4 września 2018 roku skarżąca odbyła szkolenie BHP- instruktaż ogólny i stanowiskowy.

(karta szkolenia wstępnego – k. 64 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawczynię obowiązywała 8- godzinna norma dobowa i przeciętnie 40 – godzinna norma tygodniowa, w podstawowym systemie czasu pracy, w przeciętnie 5 – dniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym wynoszącym 1 miesiąc. Z kolei praca odbywała się w godz. 8 do 16 w systemie 1 – zmianowym.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, informacja o warunkach zatrudnienia – k. 76 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 3 września 2018 roku odwołująca zawarła z pracodawcą umowę o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie.

(umowa – k. 74, oświadczenie – k. 75 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Zgodnie z oświadczeniem z dnia 3 września 2018 roku w związku z podjęciem pracy na stanowisku kierownika sklepu internetowego, wnioskodawczyni została zapoznana z wszelkimi uprawnieniami dotyczącymi pracy przy monitorach komputerowych oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

(oświadczenie – k. 63 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Skarżąca została także zapoznana z ryzykiem zawodowym występującym na w/w stanowisku pracy oraz w związku z zajmowanym przez siebie stanowiskiem pracy była upoważniona do przetwarzania danych osobowych.

(oświadczenie – k. 66, upoważnienie – k. 67-68 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Bezpośrednim przełożonym skarżącej był płatnik P. S. (1), zaś do jej obowiązków na stanowisku kierownika sklepu internetowego należało między innymi:

- przyjmowanie towarów oraz właściwa ich kwalifikacja;

- estetyka prowadzenia sklepu internetowego;

- ustalanie, cen, rabatów i akcji promocyjnych;

- realizacja zamówień i zarządzanie logistyką.

W zakresie odpowiedzialności i uprawnień skarżącej na w/w stanowisku należy wymienić:

- terminowe realizowanie zamówień;

- rozpatrywanie reklamacji;

- kontakt z klientami oraz upoważnienie do audytu dostawców;

- nadzór nad poprawnością wystawionych dokumentów.

( zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, zakres czynności – k. 78 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, dokumentacja e- mail, rejestr sprzedaży – faktury, paragony na płycie CD – koperta – k. 8, zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61 )

Płatnik składek P. S. (1) sprawował stały nadzór nad pracą wnioskodawczyni.

(zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61, zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61)

Do obowiązków skarżącej należało także szukanie nowych produktów, nowych dostawców oraz kontakt z nimi, dbanie o porządek w sklepie, tworzenie procedur, które miały formę dokumentów zapisanych w komputerze. Odwołująca zajmowała się także robieniem zdjęć produktów, które następnie wysyłała do grafika.

( zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, procedury – zał. do akt, zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61 )

Wskazane procedury miały charakter wewnętrzny i skarżąca od początku swej pracy u płatnika ustalała je sama, po odpowiednim przeszkoleniu w tym zakresie mającym miejsce przed rozpoczęciem pracy .Procedury dotyczyły sytuacji m.in. wysłania niekompletnego zamówienia, przyjmowania zwrotu prowizji, odpisywania na negatywny komentarz, generowania linku do Przelewy (...), odnalezienia linku do śledzenia paczki, rozdzielenia zamówień, braku możliwości wysyłki, zamiany produktu, odbierania telefonu, dobrania produktu zamiennego. Następnie wszelkie informacje odwołująca przedstawiała pracodawcy.

( zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, procedury – zał. do akt)

W firmie płatnika składek skarżącą obowiązywał miesięczny plan pracy.

(miesięczny plan pracy – k. 16-20 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W poniedziałki wnioskodawczyni zajmowała się paczkami, odbieraniem telefonów i obsługą poczty e-mail, , we wtorki robiła ich wysyłki oraz wykładała towar na półki, spisywała braki towarów oraz zamawiała poszczególne towary, w środy zajmowała się towarem zagranicznym, zwrotami, zaś reklamacjami w środy i czwartki, w piątki sprzątała magazyn, przygotowywała towar do wysyłki i szukała nowych produktów. Do codziennych obowiązków skarżącej należało: zawożenie paczek do kiosku ruchu, wykładanie towaru na półki, wprowadzanie nowych produktów .. (...) firmie płatnika obowiązywały cztery sposoby wysyłki paczek: F., poczta, I. i paczka w ruchu.

( zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61)

W spornym okresie skarżąca była widywana w firmie płatnika podczas wydawania i odbierania przesyłek.

(zeznania świadka D. S. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):41:06 – 01:47:23 – płyta CD – k. 61)

W okresie zatrudnienia skarżącej firmie płatnika nie były prowadzone listy obecności.

(zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61)

Z ewidencji czasu pracy wynika, wnioskodawczyni była obecna w pracy:

- we wrześniu 2018 roku – począwszy od dnia 3 września 2018 roku z wyłączeniem weekendów;

- w październiku 2018 roku - począwszy od dnia 1 października 2018 roku z wyłączeniem weekendów;

- w listopadzie 2018 roku - począwszy od dnia 2 listopada 2018 roku z wyłączeniem weekendów i dnia 1 listopada 2018 roku;

- w styczniu, lutym 2019 roku – choroba, niezdolność do pracy.

(ewidencja czasu pracy – k. 18-22 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wynagrodzenie skarżącej kształtowało się w następujący sposób:

- we wrześniu 2018 roku - kwota do wypłaty 3501,22 złotych;

- w październiku 2018 roku – kwota do wypłaty 3501,22 złotych;

- w listopadzie 2018 roku – kwota do wypłaty 3501,22 złotych;

- w grudniu 2018 roku – kwota do wypłaty 3501,27 złotych;

- w styczniu 2019 roku – kwota do wypłaty 3616,27 złotych.

- w lutym 2019 oku – kwota do wypłaty 283,60 złotych.

(lista płac – k. 26, pit -11 – k. 27-28 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, lista płac – k. 21-30, karta wynagrodzeń – k. 59-60 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Od dnia 17 grudnia 2018 roku skarżąca stała się niezdolna do pracy z powodu choroby w związku z ciążą.

(dokumentacja medyczna – k. 39-41, 49-54)

W dniu 22 grudnia 2018 roku odwołująca zawarła związek małżeński z J. S. – synem płatnika składek.

(okoliczność bezsporna, a ponadto wydruk facebook – k. 93-96 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 3 maja 2019 roku wnioskodawczyni urodziła dziecko.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):21:19 – 00:38:21 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:02:02 – 00:50:23 – płyta CD – k. 61, dokumentacja medyczna – k. 39-41, 49-54)

W okresie niezdolności do pracy odwołującej płatnik składek przejął jej obowiązki.

(zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61)

Firma płatnika dobrze prosperuje i wciąż się rozwija, jest w czołówce firm sprzedających artykuły erotyczne na Allegro, stąd zaszła konieczność zatrudnienia nowych osób.

(zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61, raport kategorii erotyka T. na płycie CD w kopercie – k. 8, zestawienie przychodów oraz kosztów ze sklepu – k. 73-74)

Obecnie płatnik składek zatrudnia w swej firmie nowych pracowników, w tym na stanowisku pracowników sklepu internetowego.

(zeznania płatnika składek na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):38:21 – 00:48:02 – płyta CD – k. 227 w związku z e-protokół z dnia 19 grudnia 2019 roku 00:50:23 – 01:02:31 – płyta CD – k. 61, zeznania świadka B. K. na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):14:56 – 01:33:39 – płyta CD – k. 61, zeznania świadka P. S. (2) na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku e-protokół (...):33:39 – 01:41:06 – płyta CD – k. 61, zestawienie – k. 71-72, lista płac – k. 128-132, umowa o pracę – k. 137, k. 139-142, k. 223-224, lista obecności – k. 143-146)

W dniu 1 lipca 2019 roku pomiędzy PHU (...) (obecnie (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S.), a G. S. została zawarta umowa o pracę na czas określony od dnia 1 lipca 2019 roku do dnia 30 czerwca 2020 roku, na mocy której ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku Kierownika sklepu internetowego w wymiarze czasu pracy 1/1 etatu z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 4930 złotych brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: S., ul. (...). Z kolei jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano: 1 lipca 2019 roku.

(umowa o pracę – k. 133)

W dniu 1 lipca 2020 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S., a G. S. została zawarta umowa o pracę na czas określony od dnia 1 lipca 2020 roku do dnia 30 czerwca 2021 roku, na mocy której ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku Kierownika sklepu internetowego w wymiarze czasu pracy 1/4 etatu z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 1232,50 złotych brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: S., ul. (...). Z kolei jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano: 1 lipca 2020 roku.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e- protokół (...):21:19- 00:38:21 – płyta CD – k. 227, aneks do umowy o pracę – k. 134, wniosek – k. 135, umowa o pracę – k. 136)

W 2017 roku firma płatnika składek osiągnęła przychód wynoszący 4.046 780,22 złotych, w 2018 roku przychód wynosił 3.681 271,78 złotych. Przedmiot firmy stanowią przychody z dwóch jej działalności: budowlanej i internetowej, które co do zasady rozliczane są łącznie, pod jednym NIP. Dopiero od utworzenia (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S. działalności rozliczane są oddzielnie. W firmie zdarzało się, że w niektórych miesiącach pomimo przewagi kosztów obserwowana była strata. Wynikało to z faktu, iż z końcem roku kiedy przygotowywany jest remanent księgowany, były towary, które nie zostały sprzedane.

( zeznania świadka K. D. (2) na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):02:35 – 00:18:44 – płyta CD – k. 227, rejestr sprzedaży VAT – k. 155-172, zestawienie ilość wysłanych paczek – k. 173-175 verte, rejestr zakupu VAT w teczkach załączonych do akt sprawy, zestawienie przychodów i kosztów – k. 31-34, księga przychodów i rozchodów – k. 51-52 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy i w załączonych do nich teczkach, aktach organu rentowego, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, a także w oparciu o zeznania wnioskodawczyni, reprezentanta obecnego płatnika składek P. S. (1) i powołanych w sprawie świadków.

Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę w całości, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że jest on wystarczający do wyjaśnienia spornej okoliczności – a mianowicie - czy zawarta przez ubezpieczoną w dniu 3 września 2018 roku umowa o pracę, nosi cechy pozorności i czy została zawarta jedynie dla uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych w razie choroby i macierzyństwa oraz prawa do bezpłatnej opieki lekarskiej przysługujących osobie o statusie pracownika. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, wnioskodawczyni i płatnika składek, którzy wskazali na realność zawartej umowy o pracę oraz faktyczne świadczenie pracy przez skarżącą w ramach powyższej umowy o pracę.

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdził słuszności stanowiska organu rentowego, natomiast wykazał w sposób jednoznaczny, iż ubezpieczona pracę podjęła i faktycznie wykonywała ją na rzecz i pod kierownictwem płatnika do czasu powstania niezdolności do pracy w okresie ciąży. Potwierdzeniem wykonywanych czynności jest dokumentacja w postaci: zawartej umowy o pracę, ewidencji czasu pracy, list płac, korespondencji e- mail związanej ze sprzedażą artykułów erotycznych stanowiących przedmiot działalności przedmiotowej firmy, raporty sprzedaży wykonane przez ubezpieczoną podczas świadczenia pracy u płatnika czy zestawienie paragonów sprzedaży wykonanych przez skarżącą w spornym okresie.

Na tle powyższego Sąd dał wiarę powołanym dowodom, z których wprost wynika faktyczne świadczenie pracy przez wnioskodawczynię w ramach spornej umowy o pracę zawartej z płatnikiem. Wersja zdarzeń przedstawiona przez skarżącą i płatnika składek znajduje odzwierciedlenie w dokumentacji zebranej w sprawie i w zeznaniach świadków.

Warto podkreślić, że skarżąca zajmowała stanowisko Kierownika sklepu internetowego. Posiadała odpowiednią wiedzę pozwalającą jej na wykonywanie powierzonej pracy u płatnika. Do jej obowiązków należało między innymi: terminowe realizowanie zamówień, kontakt z klientami czy szukanie nowych produktów. Skarżąca zajmowała się także po stosownym przeszkoleniu tworzeniem procedur, które miały charakter wewnętrzny i które to przedstawiała pracodawcy. Uwagę tutejszego sądu zwrócił także fakt, iż odwołująca w sposób jasny wskazała w jaki sposób kształtował się jej tygodniowy plan pracy, wyszczególniła zadania, którymi kolejno się zajmowała w jego toku, a także podała szczegóły w zakresie ich wykonywania. Do zakresu czynności wnioskodawczyni na zajmowanym stanowisku należało również wydawanie i odbieranie przesyłek zawierających produkty związane z profilem działalności przedmiotowej firmy. Z zeznań świadka D. S. wprost wynikało, że wnioskodawczyni widywana była podczas wykonywania wskazanych wyżej zadań. Dziennie ubezpieczona pracowała od 8 do 16.

W istocie do dnia 3 września 2018 roku płatnik składek nie zatrudniał innych pracowników warto jednak zauważyć, że dynamiczny rozwój firmy (raport kategorii erotyka T.) spowodował, iż zaszła konieczność zatrudnienia kolejnych osoby. Zatrudnienie skarżącej było zatem racjonalną i uzasadnioną realną potrzebą decyzją płatnika związaną również z faktem wykonywania przez niego dwóch rodzajów działalności gospodarczej: budowlanej oraz wysyłkowej i trudności w jednoczesnym pogodzeniu ich prowadzenia.

Należy dodać, że wnioskodawczyni podpisując sporną umowę o pracę była dopiero w początkowej fazie ciąży. Co więcej z przedłożonego w dniu 3 września 2018 roku orzeczenia lekarskiego skarżącej wynika, iż nie było przeszkód natury medycznej do podjęcia przez nią zatrudnienia u płatnika w dacie podpisania spornej umowy, a niezdolność do pracy powstała dopiero w dniu 17 grudnia 2018 roku. Ponadto, ciąża nie jest przeszkodą do podjęcia zatrudnienia, ale dopiero stan patologiczny w ciąży, który uniemożliwiałby ubezpieczonej przystąpienie do wykonywania pracy na rzecz płatnika. Podkreślenia wymaga okoliczność ,że stan ciąży nie dyskwalifikuje zawartej umowy o pracę jeżeli ciężarna pracownica faktycznie pracę tą wykonuje.

Zwrócić również należy uwagę, że płatnik w okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni najpierw sam wykonywał jej obowiązki, a następnie zatrudnił nowych pracowników.

Tym samym powyższe okoliczności prowadzą do konkluzji, iż kolejne zaistniałe w życiu skarżącej wydarzenia miały charakter losowy, a przedłożony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do stwierdzenia, że wnioskodawczyni w spornym okresie jako pracownik u płatnika składek podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu.

Organ rentowy nie zgłosił wniosków dowodowych mających wykazać okoliczności przeciwne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji ZUS.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 i 13 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2021.0.423 t.j.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.0.423 t.j.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Natomiast zgodnie z treścią art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej, ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Według art. 22 § 1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste (nie może on wyręczyć się w pracy inną osobą) i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Dla stwierdzenia cechy podporządkowania typu pracowniczego z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i określone miejsce wykonywania czynności, podpisywania list obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek wykonywania poleceń przełożonych.

Według art. 22 § 1 ¹ k.p. zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

Wskazać należy, że stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok SA w Lublinie z 17.01.2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)).

Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok SN z 18.10.2005 r., II UK 43/05, OSNAPiUS 2006/15 – 16/251).

Umowa o pracę wywołuje zatem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, kształtując stosunek ubezpieczenia społecznego, w tym wysokość składki, co w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Oznacza to, że ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, a więc nie tylko z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), ale także interesu publicznego.

W niniejszej sprawie ubezpieczona G. D. (obecnie S.) zawarła w dniu 3 września 2018 roku z P. S. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą PHU (...) (obecnie (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S.), umowę o pracę, która stanowiła stosowną podstawę do zastosowania w/w regulacji i przyjęcia, iż uzyskała ona prawo do świadczeń. Jednakże ważność tej umowy została przez organ rentowy niesłusznie zakwestionowana.

Niewątpliwie bowiem umowa o pracę z dnia 3 września 2018 roku nie została zawarta dla pozoru, jest ważna i nie ma do niej zastosowania przepis art. 83 k.c. oraz nie jest ona także sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz nie zmierza do obejścia prawa w świetle art. 58 k.c.

W myśl art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Z kolei § 2 wskazuje, iż nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Po pierwsze podkreślić należy, iż zawarcie przedmiotowej umowy o pracę nie miało na celu obejścia przepisów ustawy, gdyż osiągnięcie wskazanych przez organ rentowy celów jest zgodne z ustawą. Nawiązanie stosunku pracy powoduje konsekwencje prawne nie tylko w sferze prawa pracy, ale i w innych dziedzinach prawa. Jednym z takich skutków jest prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych w ustawie warunków. Skutek ten po ich spełnieniu powstaje z mocy prawa. Nie można zatem wiązać zawarcia umowy o pracę, choćby zmierzała wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, z zamiarem obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116). Cel w postaci objęcia ubezpieczeniem społecznym i uzyskania z niego świadczeń nie jest bowiem sprzeczny z ustawą ani nie zmierza do jej obejścia, a przeciwnie - co zostało już wcześniej powiedziane - jest konsekwencją uzyskania statusu pracownika.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż zachowanie ubezpieczonej zostało zakwalifikowane jako zgodne z prawem. W tym miejscu należy rozważyć, czy zachowanie to nie narusza zasad współżycia społecznego, gdyż zgodnie z w/w art. 58 § 2 k.c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W wyroku z dnia 18 października 2005 roku (sygn. akt II UK 43/05, opubl. OSN Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2006, Nr 15 – 16, poz. 251) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą, ale nie może to oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań oraz korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawarciu umowy o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia (np. urodzeniem dziecka i niezdolność do pracy w okresie ciąży) i ustaleniu wysokiego wynagrodzenia w celu uzyskania świadczeń obliczonych od tej podstawy. Taka umowa o pracę jest nieważna jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 83 k.c. w zw. z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udawałyby, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, na co Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę, że nie jest skuteczna w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego tylko taka umowa o pracę, która nie wiąże się z faktycznym wykonywaniem tej umowy, a zgłoszenie do ubezpieczenia następuje tylko pod pozorem istnienia tytułu ubezpieczenia w postaci zatrudnienia. Chodzi tu zatem o "fikcyjne" zawarcie umowy, gdzie następuje zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego jako pracownika osoby, która w rzeczywistości pracy nie świadczyła (wyrok SN z 16.03.1999r. II UKN 512/98, OSNAPiUS 2000/ 9/ 36; wyrok SN z 28.02.2001r. II UKN 244/00, OSNAPiUS 2002/ 20/496; wyrok SN z 17.12.1996 r. II UKN 32/96, OSNAPiUS 1997/15/ 275; wyrok SN z 4.08. 2005 r. II UK 320/04, OSNAPiUS 2006/ 7-8/122; wyrok SN z 25.01.2005 r. II UK 141/04, OSNAPiUS 2005/ 15/ 712).

W świetle poczynionych ustaleń zdaniem Sądu nie można mówić o pozorności oświadczeń woli w zawarciu umowy o pracę. Postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że wnioskodawczyni pracę podjęła i ją świadczyła, a pracodawca – świadczenie to przyjmował, płacąc umówione wynagrodzenie.

Już same okoliczności towarzyszące zawarciu umowy o pracę i ustalona sekwencja wydarzeń, nie świadczą o pozorności kwestionowanej umowy bowiem płatnik składek miał realny powód do zatrudnienia wnioskodawczyni na stanowisku Kierownika sklepu internetowego. W ocenie Sądu należycie zostały wyjaśnione i uprawdopodobnione motywy związane z zatrudnieniem wnioskodawczyni.

Warto zauważyć, że płatnik składek oprócz prowadzenia przedmiotowej działalności związanej ze sprzedażą i wysyłką w zakresie artykułów erotycznych, zajmował się także prowadzeniem własnej firmy budowlanej. W ocenie tutejszego sądu wyjaśnienia płatnika składek, iż konieczność zatrudnienia wnioskodawczyni związana była z dynamicznym rozwojem jego firmy wysyłkowej zasługują na uwzględnienie. Świadczy o tym również fakt, iż początkowo miejsce pracy stanowiła piwnica domu mieszkalnego płatnika, następnie zaś zostało dobudowane kolejne pomieszczenie za domem płatnika, w którym to obecnie wykonywana jest wszelka praca. Podkreślenia także wymaga, że skarżąca posiadała stosowną wiedzę, aby efektywnie wykonywać powierzone jej obowiązki służbowe.

Przy zawieraniu umowy o pracę pracodawca kieruje się przede wszystkim własną potrzebą gospodarczą, która jest determinantą decyzji o zatrudnieniu. W judykaturze utrwalone są zapatrywania, że zarówno racjonalność zatrudnienia, jak i potrzeba zatrudnienia pracownika są przesłankami istotnymi dla oceny ważności umowy z punktu widzenia jej pozorności ( por. wyroki SN z 2 lutego 2000 r., II UKN 359/99, OSNP 2001 nr 13, poz. 447, z 17 marca 1998 r., II UKN 568/97, OSNP 1999 nr 5, poz. 187, z 4 lutego 2000 r., II UKN 362/99, OSNP 2001 nr 13, poz. 449).

Wnioskodawczyni zawarła z przedmiotową firmą umowę o pracę, zaś w dacie jej zawarcia przedstawiła orzeczenie lekarza do badań profilaktycznych z dnia 3 września 2018 roku.

Organ rentowy w postępowaniu przed Sądem nie wykazał, że przedmiotowy dokument jest nierzetelny co do daty wystawienia i co do oceny zdolności do pracy ubezpieczonej.

W przedmiotowej sprawie ponad wszelką wątpliwość ustalono, że spornym okresie od dnia 3 września 2018 roku G. S. posiadała status pracownika, bowiem faktycznie wykonywała ona osobiście pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod którego kierownictwem pozostawała i którego polecenia służbowe wykonywała, który tą świadczoną przez nią pracę przyjmował. Z tytułu wykonywanej pracy pobrała wynagrodzenie.

O okoliczności, że wnioskodawczyni faktycznie wykonywała swą pracę w granicach powierzonych jej obowiązków świadczy zgromadzona dokumentacja w postaci min. ewidencji czasu pracy, list płac, zakresu obowiązków a także zeznania wnioskodawczyni, płatnika składek oraz powołanych w sprawie świadków. Płatnik składek P. S. (1) był bezpośrednim przełożonym wnioskodawczyni i kontrolował także efektywność wykonywanej przez nią pracy. Z zeznań świadka B. K. wprost wynikało, że P. S. (1) sprawował stały nadzór nad pracą wnioskodawczyni. Wskazane dowody w żaden sposób nie zostały obalone przez stronę przeciwną (art. 6 kc).

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że wnioskodawczyni faktycznie podjęła zatrudnienie w firmie płatnika od dnia 3 września 2018 roku zgodnie z treścią zawartej umowy o pracę.

Wnioskodawczyni pracowała po 8 godzin dziennie (40 godzin tygodniowo) od poniedziałku do piątku w godz. 8 – 16. W zakresie powierzonych jej przez płatnika obowiązków na zajmowanym stanowisku pracy zajmowała się między innymi: przyjmowaniem towarów oraz ich właściwą kwalifikacją, ustalaniem, cen, rabatów i akcji promocyjnych, realizacją zamówień i zarządzaniem logistyką. Tutejszemu sądowi nie umknął również uwadze fakt, iż w dniu 3 września 2018 roku odwołująca zawarła z pracodawcą umowę o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie. Wnioskodawczyni była studentką Wyższej Szkoły (...) w Ł. na wydziale S. Pięknych i Projektowych na kierunku Architektura Wnętrz w trybie niestacjonarnym w okresie od dnia 1 października 2016 roku do dnia 30 września 2019 roku. Stąd też praca u płatnika składek nie kolidowała z odbywaniem podjętych przez nią wyżej studiów.

Podkreślić należy także, że stan zdrowia wnioskodawczyni nie stanowił przeszkody do zawarcia spornej umowy o pracę. W dacie jej zawarcia, co prawda wiedziała, że jest w ciąży jednak wówczas nie występowały przeciwskazania do wykonywania pracy na stanowisku kierownika sklepu internetowego.

Nie budzi wątpliwości, że obowiązujące przepisy nie zakazują zawierania umów o pracę z kobietami w ciąży, który to zakaz stałby w oczywistej sprzeczności z podstawową zasadą prawa pracy określoną w art. 11 ³ k.p., wprowadzającą zakaz jakiejkolwiek dyskryminacji w stosunkach pracy. Zakaz podejmowania działalności zarobkowej przez kobiety w ciąży naruszałby zresztą także konstytucyjną zasadę równości z art. 32 Konstytucji RP.

Do dnia niezdolności do pracy spowodowanej chorobą w okresie ciąży, tj. do 17 grudnia 2018 roku ubezpieczona codzienne faktycznie wykonywała swoją pracę i otrzymała za nią wynagrodzenie.

Uwzględniając wszystkie wskazane wyżej okoliczności należy uznać, że niewątpliwie brak było po obydwu stronach zgody na zatrudnienie pozorne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wykazał zasadnie, że między stronami było porozumienie w tym zakresie lub zgoda stron na pozorność zatrudnienia.

Mając na względzie poglądy Sądu Najwyższego wyrażone w przytoczonych orzeczeniach, Sąd Okręgowy przyjął, że w sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę o pracę było nawiązanie stosunku pracy i doszło do faktycznego świadczenia pracy przyjmowanego przez pracodawcę za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu jej stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (np. ciąży, choroby ), nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa bądź, że jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Ustawodawstwo polskie nie ukształtowało zakazu zatrudniania kobiet w ciąży, a przeciwnie, odmowa zatrudnienia kobiety tylko z tej przyczyny, że jest w ciąży, byłaby uznana za dyskryminację ze względu na płeć na podstawie art. 18 ^3a § 1 i art. 18 ^3b § 1 pkt 1 KP (por. wyrok SN z 11.1.2006 r., II UK 51/05, (...) Nr (...), s. 34).

W niniejszym postępowaniu bezsprzecznie ustalone zostało, że ubezpieczona podjęła faktycznie pracę na podstawie spornej umowy o pracę.

W tej sytuacji zdaniem Sądu nie można podzielić stanowiska reprezentowanego przez organ rentowy, że ubezpieczona podjęła zatrudnienie jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Abstrahując od powyższego na uwzględnienie tutejszego sądu zasługują zeznania świadka K. D. (2) w zakresie w jakim twierdziła, że przedmiot wykonywanej przez płatnika składek aktywności stanowią przychody z dwóch jej działalności: budowlanej i internetowej, które co do zasady rozliczane są łącznie, pod jednym NIP. Dopiero z chwilą utworzenia (...) Sp. z o.o. Sp. k. w S. działalności rozliczane są oddzielnie.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do przekonania, iż decyzja organu rentowego wydana została w oparciu o błędnie ustalony stan faktyczny i nie znajduje ona oparcia w realiach niniejszej sprawy.

Z tych względów Sąd Okręgowy, na mocy art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku, uznając odwołanie wnioskodawczyni za zasadne.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz.1800) – punkt 2 sentencji wyroku.