Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2021 (Znak: (...)-2003) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) ponownie ustalił B. T. kapitał początkowy na dzień 01.01.1999r.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj 01.01.1989-31.12.1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 149,51 %.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 149,51 %. przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww ustawie (149,51 %. x 1 220,89 zł = 1825,35 zł).

Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 12 lat, 11 miesięcy, 3 dni, okresów składkowych oraz 4 lata 10miesięcy 19 dni tj 58 miesięcy okresów nieskładkowych tj 4 lata 6 miesięcy i 0 dni okresów nauki w szkole wyższej i 4 miesiące i 19 dni pozostałych okresów..

Współczynnik proporcjonalny do- osiągniętego do 31.12.1998r – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 65,47 %. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Do ustalenia współczynnika przyjęto:

- okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 18 lat

- wiek w dniu 31.12.1998r. wynoszący 38 lat

- Ś. dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173).

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 117042,09 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego zakład nie okresów od 1.04.1985 do 18.06.1985 nauki w szkole wyższej n jednym kierunku ponad wymiar określony w programie studiów.

/decyzja k. 15-17 akt ZUS/

Decyzją z dnia 23 sierpnia 2021 r. (Znak: ENP/20/053068146) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 20.07.2018 r. przyznał B. T. emeryturę od 01.07.2021 r., tj. od miesiąca w którym złożono wniosek .

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 685454,38 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 584577,84 zł

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 246,20 m-cy

- wyliczona kwota emerytury zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej wynosi 5158,54 zł.

W decyzji wskazano, że w celu doliczenia składki za miesiąc lipiec bieżącego roku należy zgłosić formalny wniosek o przeliczenie emerytury w trybie art. 108 ustawy emerytalnej doliczenie składki będzie przysługiwało w bieżącym roku pod warunkiem, że na dzień zgłoszenia wniosku wnioskodawczyni nie będzie pozostawała w zatrudnieniu (ubezpieczeniu).

/decyzja k. 18-20 akt ZUS/

Decyzją z dnia 27.09.2021 r. (...) na podstawie art. 108 ustawy o emeryturach i R. z FUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31.08.2021 r. przeliczył emeryturę B. T. od dnia 1.08.2021 r. tj. od miesiąca w którym złożono wniosek.

Emeryturę ustaloną w kwocie 5158,54 zł zwiększono o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji, przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku ubezpieczonej w dniu złożenia tego wniosku tj. w dniu 31.08.2021 r.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 2687,54 zł

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 245,40 m-cy

- wyliczona kwota emerytury 5169,49 zł

Doliczono składki zapisane na koncie ubezpieczeniowym do 28.07.2021 r.

/decyzja k. 22-24 akt ZUS/

Odwołania od wszystkich wskazanych decyzji wniosła B. T., domagając się ich zmiany poprzez podwyższenie ustalonego kapitału początkowego i podwyższenie przyznanej jej emerytury.

W uzasadnieniu podniosła iż w jej ocenie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego jest zaniżony ze względu na niewłaściwie przyjętą kwotę zarobku dochodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne za 1994 r. z pominięciem dochodów z umów zleceń. Ponadto w ocenie wnioskodawczyni okresy składkowe przyjęte do wyliczenia kapitału wynosić winny 13 lat 4 miesiące i 15 dni, w decyzjach zaś te okresy są krótsze. Nie uwzględniono też należycie uzyskiwanego przez nią wynagrodzenia oraz nieprawidłowo dokonano waloryzacji składek i kapitału. Powyższe rzutuje także na nieprawidłowe wyliczenie jej emerytury.

/odpowiedzi na odwołanie k. 4 akt VIII U 2560/21, k. 3 akt VIII U2561/21, k. 4 akt VIII U2877/21/

W odpowiedziach na wskazane odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie podtrzymując argumentację jak w zaskarżonych decyzjach. Organ wyjaśnił nadto, iż do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru za rok 1994 r. przyjęto łączną kwotę wynagrodzenia dochodu w wysokości 64713100 zł na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 30.12.2003 r. wystawionego przez Starostwo Powiatowe w Z.. Podkreślono też, iż decyzją z dnia 27.09.2021r. doliczył składki zapisane na koncie ubezpieczeniowym wnioskodawczyni do dnia 28.07.2021 r.

/odwołanie k. 3 akt VIII U 2560/21, odwołanie k. 2 akt VIII U2561/21, odwołanie k. 3 akt VIII U2877/21/

Postanowieniami z dnia 2 listopada 2021 r. i z dnia 13 grudnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych połączył sprawy z powyższych odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/postanowienia k. 5 akt VIII U2561/21 i k.6 akt VIII U2877/21/

Pismem z dnia 20.12.2021 r. wnioskodawczyni sprecyzowała swoje stanowisko procesowe wskazując, iż względem zaskarżonych decyzji zgłasza zarzut:

1) zaniżenia w decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 20 sierpnia 2021 r. dochodów stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za lata 1991-1992;

2) zaniżenia w decyzji z dnia 20 sierpnia 2021 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego łącznych okresów składkowych i nieskładkowych;

3) nieuwzględnienia przy obliczaniu wskaźnika podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonego w dochodach stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dochodu uzyskanego przez nią z tytułu zatrudnienia w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w Ł. w kwocie 43.800.000,00 zł.

Podnosząc powyższe zarzuty wniosła, aby w decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego ZUS uwzględnił, że :

1) jej dochody stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za 1991 rok wynosiły 28.179.035,00 zł a za 1992 rok wynosiły 45.671.400,00 zł;

2) jej okresy składkowe wynosiły 159 miesięcy;

3) jej dochody stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za 1994 rok wynosiły 108.513.100,00 zł.

W uzasadnieniu powyższego wskazała, iż w zaskarżonej decyzji dotyczącej ponownego ustalenia kapitału początkowego niezasadnie w stosunku do poprzednio wydawanych w tym przedmiocie decyzji został zaniżony wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego z wartości 151, 80 % do wartości 149, 51 %, wskutek nieprawidłowego zaniżenia dochodów za lata 1991-1992, które w poprzednich decyzjach przyjęto w wartościach wyższych. Ponadto niezasadnie zmniejszono okresy składkowe do 155 miesięcy. W ocenie wnioskodawczyni w wykazie wprowadzonych okresów ubezpieczonego, suma wartości określonych jako okresy składkowe wynosi 11 lat 27 miesięcy i 15 dni, co stanowi 159 miesięcy. Dlatego zdaniem odwołującej, przyjęcie okresów składkowych w wymiarze 155 miesięcy było wynikiem omyłki rachunkowej. Co do dochodu uzyskiwanego przez ubezpieczoną z tytułu zatrudnienia w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w Ł., wnioskodawczyni podniosła, iż w okresie zawartych w 1994 r. 11 umów zlecenia - de facto zatrudniona była w oparciu o stosunek pracy. Pracę na takich samych zasadach kontynuowała od 31.12.1994 r. Tym samym uzyskiwane przez nią wówczas z tego tytułu dochody, winny być traktowane jak dochody uzyskiwane z tytułu stosunku pracy. Zawarte przez nią wówczas umowy jedynie bowiem z nazwy były zleceniem, a praca była wykonywana w oparciu o stosunek pracy.

/pismo k. 10-19/

Pismem procesowym z dnia 2.03.2022 r. w odpowiedzi na zarzuty wnioskodawczyni, organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko procesowe wyjaśniając, iż wydając zaskarżoną decyzję z dnia 20.07.2021 r., dokonując analizy kapitału początkowego ustalono, że decyzją z dnia 10.05.2004 r. błędnie przyjęto zarobki wnioskodawczyni w latach 1991-1992, poprzez dwukrotne zaliczenie tej samej kwoty świadectw kompensacyjnych (1991 -2760000 zł, 1992 3480000 zł) zawyżając tym samym wysokość kapitału. Przy ponownym obliczeniu skorygowano zarobki poprzez usunięcie zduplikowanych kwot i ustalono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru - 149,51 %.

Dodatkowo organ wyjaśnił, iż wprowadzenie do ustawy emerytalnej art. 185a oznacza, że przy obliczeniu wysokości emerytury okresu ukończonych studiów wyższych, o których mowa w art. 7 pkt. 9 tej ustawy, przebytych przed 1 stycznia 1999 r. uwzględnia się w kapitale początkowym w wymiarze ograniczonym do 1/3 okresów wszystkich udowodnionych okresów składkowych, przebytych do dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Powyższe zmiany wpłynęły na podwyższenie okresów nieskładkowych. W decyzji z 10.05.2004 r. przyjęto 12 lat, 11 m-cy i 3 dni ( 155 m-cy) okresów składkowych oraz 4 lata, 3 m-ce i 21 dni (51 m-cy) okresów nieskładkowych. Decyzją z dnia 20.08.2021r. ustalono, że okresy składkowe wynosiły 12 lat 11 m-cy i 3 dni oraz 4 lata 10 m-cy i 19 dni (58 m-cy ) - okresy nieskładkowe.

Po uwzględnieniu wszystkich zmian, ostateczna wartość kapitału początkowego wynosi 117042,09 zł (poprzednia wartość to 115537,29 zł). Z uwagi na fakt, że wysokość kapitału nie uległa obniżeniu nie ma zastosowania art. 114 ustawy emerytalnej.

Dodatkowo organ wskazał, że nie uwzględniono wynagrodzenia za rok 1994 w kwocie 43800.000,00 zł z tytułu zatrudnienia w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, ponieważ na załączonych umowach zlecenia brak jest informacji o fakcie odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

/pismo k. 82/

Na rozprawie w dniu 13.06.2022 r. ustanowiony w toku procesu pełnomocnik wnioskodawczyni – jej syn- poparł odwołanie i wszystkie trzy zarzuty sformułowane przez wnioskodawczynię w toku postepowania. Pełnomocnik ZUS wniósł oddalenie odwołania.

/stanowiska procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 00:00:54-00:08:52/

Pismem procesowym z dnia 6.07.2022 r. organ rentowy w wykonaniu zobowiązania Sądu przedstawił szczegółowo wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe, uwzględnione przy wyliczeniu kapitału początkowego odwołującej i sposób ich wyliczenia.

/pismo k. 103/

Na rozprawie w dniu 13.07. 2022 r. poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołania, podtrzymując dwa zarzuty wcześniej sformułowane dotyczące ustalenia, że wnioskodawczyni w 1994r. świadczyła czynności w ramach stosunku pracy na rzecz Agencji Własności Rolnej oraz w zakresie nieprawidłowej zmiany stanowiska przez ZUS w zakresie wysokości dochodów stanowiących podstawę wymiaru składek za rok 1991 i rok 1992, czyli zarzutów wskazanych w piśmie procesowym z dnia 19.12.2021r. W pozostałym zakresie wycofał się z zarzutów, w związku z ostatnim pismem pełnomocnika ZUS. Pełnomocnik ZUS wniósł oddalenie odwołań.

/stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 00:01:29-00:04:49/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni B. T. urodziła się (...)

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 1.02.1991 do 31.12.1994r. wnioskodawczyni była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku inspektora rejonowego w Oddziale Ogólnym i Ochrony (...) oraz zastępcy Kierownika Oddziału (...) i Ochrony (...) w Urzędzie Rejonowym w Z..

/bezsporne, a nadto świadectwo pracy k. 56 akt ZUS/

Za wskazany okres zatrudnienia wnioskodawczyni legitymuje się zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym na druku RP-7 przez Starostwo Powiatowe w Z. z dnia 30.12.2003r., w świetle którego m.in. latach 1991-1992 jej wynagrodzenie wynosiło:

- w 1991 r. składniki stałe 18511000,00 zł, składniki zmienne (...),00 dodatki wynagrodzenia sfery budżetowej, inne (...),00 świadczenie kompensacyjne, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy- świadczenia z ubezpieczenia społecznego wypłacone zamiast wynagrodzenia – przychodu 727700,00 zł, łączna kwota wynagrodzenia – przychodu świadczeń pieniężnych uposażenia 24588200,00 zł,

- w 1992 r. składniki stałe 32772400,00 zł, składniki zmienne (...),00 dodatki wynagrodzenia sfery budżetowej, inne (...),00 świadczenie kompensacyjne, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy- świadczenia z ubezpieczenia społecznego wypłacone zamiast wynagrodzenia – przychodu 3153300,00 zł, łączna kwota wynagrodzenia – przychodu świadczeń pieniężnych uposażenia 42191400,00 zł,

/ zaświadczenie RP-7 k 23 akt kapitałowych ZUS/

Decyzją z dnia 10 maja 2004r. (znak: (...)-2003) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887), po otrzymaniu nowych dowodów mających wpływ na wysokość kapitału początkowego - ponownie ustalił B. T. kapitał początkowy na dzień 01.01.1999r.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. 01.01.1989-31.12.1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 151, 80 % .

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 151, 80 % przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww ustawie (151, 80 % x 1 220,89 zł = 1853,31 zł).

Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 12 lat, 11 miesięcy, 3 dni, tj. 155 miesięcy okresów składkowych oraz 4 lata 10 miesięcy 19 dni tj. 58 miesięcy okresów nieskładkowych Okresy nieskładkowe podlegają ograniczeniu do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych i wynoszą 4 lata 3 miesiące i 21 dni tj. 51 miesięcy .

Współczynnik proporcjonalny do- osiągniętego do 31.12.1998r – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 63,62 %. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173).

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 115537,29 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego zakład nie uwzględnił okresów od 1.04.1985r. do 18.06.1985r. nauki w szkole wyższej na jednym kierunku ponad wymiar określony w programie studiów.

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonej za lata 1991-1992 przyjęto następujące zarobki – dochód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne:

- 1991- 14905050,00 zł,

- 1992- 28179035,00 zł.

/decyzja k 31 akt kapitałowych ZUS, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 32 akt kapitałowych ZUS/

Decyzja o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z 10.05.2004 r. została wydana na wniosek z 22.04.2004 r., do którego dołączone zostało wymienione zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 30.12.2003r. wraz z wykazem okresów, za które było wypłacone wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy. W konsekwencji w ww. decyzji do wyliczenia stażu zaliczono pierwotnie nieuwzględnione w decyzji o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 31.03.2004r. okresy nieskładkowe. Dokonano również weryfikacji podstawy wymiaru, przyjmując zarobki wykazane na druku RP-7 z 30.12.2003r.

/decyzja z dnia 31.03.2004 k. 18 -20, wniosek k. 22, zaświadczenie RP- 7 z 30.12.2003r. k 23. decyzja k 31 akt kapitałowych ZUS obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego. 32 akt kapitałowych ZUS/

Ustalenie zarobków wnioskodawczyni przyjęte w ww decyzji z dnia 10.05.2004r. za lata 1991-1992 było wynikiem błędnego dwukrotnego zaliczenia tej samej kwoty świadectw kompensacyjnych (1991 -2760000 zł, 1992 3480000 zł), przez co doszło do zawyżenia wysokości kapitału początkowego.

/wykaz wprowadzonych dochodów ubezpieczonej k. 29-30 akt kapitałowych ZUS, pismo ZUS k.82/

Od decyzji z dnia 10.05.2004 r. wnioskodawczyni nie złożyła odwołania.

/bezsporne/

W dniu 20.07.2021 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o prawo do emerytury.

/ bezsporne, a nadto wniosek k 1-6 akt ZUS/

Na skutek wskazanego wniosku, zakażoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2021r. dokonano przeliczenia kapitału początkowego na podstawie zasad obowiązujących w dniu wydania zaskarżonej decyzji. Dokonując analizy kapitału początkowego ustalono, że decyzją z dnia 10.05.2004r. błędnie przyjęto zarobki z lat 1991-1992. Przy ponownym obliczeniu kapitału skorygowano wskazane zarobki, poprzez usunięcie zduplikowanych kwot i ustalono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 149,51%.

/decyzja k. 15-17 akt ZUS, wykaz wprowadzonych dochodów ubezpieczonego k. 12-14/

Jednocześnie we wskazanej decyzji za 1994 r. przyjęto zarobki w łącznej wysokości 64713100,00 zł, wynikające tylko i wyłącznie ze wspomnianego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionego na druku RP-7 przez Starostwo Powiatowe w Z. z dnia 30.12.2003 r.

/decyzja k. 15-17 akt ZUS, wykaz wprowadzonych dochodów ubezpieczonego k 12-14, zaświadczenie RP-7 k 23 akt kapitałowych ZUS /

Wydając zaskarżone decyzje emerytalne z dnia 23 sierpnia 2021 r. i z dnia 27 września 2021 r. uwzględniono powyższą decyzję kapitałową.

/bezsporne/

W 1993 r wnioskodawczyni poszukiwała nowego zatrudnienia, wówczas w swoim miejscu pracy tj. Urzędzie Rejonowym w Z. dowiedziała się że Agencja Własności Rolnej poszukuje pracownika na stanowisko specjalisty ds. ochrony środowiska.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Wnioskodawczyni umówiła się wówczas na spotkanie z dyrektorem oddziału agencji i otrzymała propozycję pracy od lutego 1994 r. Podczas rozmowy dyrektor zapewniał ją, że chce zatrudnić wnioskodawczynię w oparciu o umowę o pracę, ale nie ma obecnie etatu. Powiedział enigmatycznie, że będzie to w najbliższym czasie i zaproponował zwarcie umowy zlecenia. Umowę o pracę wnioskodawczyni podpisała dopiero z dniem 30.12.1994r. z datą rozpoczęcia pracy od 1.01.1995 r. na stanowisku specjalisty w sekcji Gospodarowania Zasobem i Ewidencji ( sekcji organizacyjno-prawnej) za wynagrodzeniem zasadniczym 900 zł .

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55, umowa o pracę i świadectwo pracy w aktach osobowych wnioskodawczyni koperta k. 78/

Do obowiązków wnioskodawczyni w ramach umowy o pracę od 1.01.1995 r. należało:

1. nadzór, koordynowanie całokształtu spraw formalno-prawnych związanych z oddziaływaniem na środowisko budynków budowli i urządzeń, będących w Zasobie Agencji, a w szczególności uzyskiwanie pozwoleń wodno - prawnych, decyzji o dopuszczalnej emisji

zanieczyszczeń, ocena prawidłowości decyzji administracyjnych i związane z tym odwołania i zaskarżenia, sprawozdawczość i instruktaż administratorów,

2 nadzór, koordynowanie spraw związanych z prawidłowym prowadzeniem przez administratorów gospodarki mieszkaniowej Agencji,

3. udział w spotkaniach z najemcami lokali oraz dział w zebraniach wspólnot mieszkaniowych i zarządzanie nieruchomościami wspólnymi w zakresie wynikającym z przepisów ustawy o własności lokali,

4. rozpatrywanie wniosków administratorów w sprawie inwestycji, modernizacji i remontów budynków, budowli i urządzeń oraz ich rozliczanie,

5. przeprowadzanie postępowania przetargowego na roboty inwestycyjne, modernizacyjne i remontowe w obiektach należących do Zasobu Agencji i przygotowywanie wniosków o zewnętrzne dofinansowania tych robót,

6 . udział w wymienionych rozprawach,

7. podejmowanie działań w celu zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłowni osiedlowych poprzez instalację urządzeń redukujących ilości zanieczyszczeń lub modernizację kotłowni,

8. przeglądy oczyszczalni i kotłowni osiedlowych,

9. wnioskowanie do Funduszy Ochrony Środowiska, (...) Wodnej o udzielenie dotacji na realizację lub modernizację inwestycji służących ochronie środowiska,

10. współpraca z organami administracji rządowej i samorządowej w zakresie ochrony środowiska,

11. przestrzeganie tajemnicy państwowej i służbowej oraz regulaminu pracy,

12. przestrzeganie przepisów bhp i p.poż i wszelkich zaleceń w tej spranie,

13. wykonywanie wszelkich innych spraw zleconych przez Dyrekcję lub Kierownika sekcji wchodzących w zakres działalności Agencji.

/ zakres obowiązków ramach umowy o pracę w załączonych aktach osobowych - koperta k. 78, zaświadczenie k. 57/ -

W ramach umowy o pracę wnioskodawczyni wykonywała swoje obowiązki w godzinach 7.30-15.30.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

W 1994 r., tj. okresie poprzedzającym zawarcie umowy o pracę, wnioskodawczyni zawarła z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Odział T. w (...) umów zlecenia, w ramach których zobowiązała się do prowadzenia spraw związanych z ochroną środowiska dot. gospodarki mieszkaniowej na terenie działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. w okresach:

- 1-25.02.1994 za wynagrodzeniem 3.500.000 zł

- 1-25.03.1994 r. za wynagrodzeniem 3.500.000 zł

- 5-28.04.1994 r. za wynagrodzeniem 3.500.000 zł

- 6-27.05.1994 r. za wynagrodzeniem 3.500.000 zł

- 1-27.06.199 r. za wynagrodzeniem 4.000.000 zł,

-2-28.07.1994 r. za wynagrodzeniem 4.000.000 zł,

- 4-31.08.1994 r. za wynagrodzeniem 4.000.000 zł,

- 5-30.09. 1994 r. za wynagrodzeniem 4.000.000 zł,

- 4-28.10. 1994 za wynagrodzeniem 4.600.000 zł,

-5-30.11.1994 za wynagrodzeniem 4.600.000 zł,

-5-30.12.1994 r. za wynagrodzeniem 4.600.000 zł,

przy czym w umowach za okres od lipca do grudnia, zawarto postanowienia dodatkowe, że za realizację zadań w terenie będą pokrywane koszty podróży wg delegacji.

Wypłata wynagrodzenia w świetle wskazanych umów miała nastąpić po wystawieniu rachunku przez zleceniobiorcę i stwierdzeniu przez zleceniodawcę terminowego i prawidłowego wykonania zleconej pracy, będącej przedmiotem umowy.

/ umowy zlecenia załączone do akt osobowych - koperta k. 78/

W ramach wskazanych umów wnioskodawczyni miała wypełniać swoje czynności 3 razy w tygodniu w godzinach 14-18 oraz wyjeżdżając w teren w godzinach od 7- 20. Tak określony czas pracy nie kolidował z zatrudnieniem w Urzędzie w Z.. Natomiast w dniach, w których wnioskodawczyni miała wyjechać w teren – średnio co 2 tydzień, w urzędzie korzystała z urlopu wypoczynkowego.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

W tym okresie wnioskodawczyni miała zajmować się kwestiami związanymi z ochroną środowiska, z naliczaniem opłat za korzystanie ze środowiska sprawozdawczością i postępowaniami.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Mając umowę zlecenia wnioskodawczyni nie podpisywała list obecności tylko miała się stawiać bezpośrednio u kierownika sekcji B. C..

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Po wykonaniu czynności, wnioskodawczyni zdawała klucze ochronie budynku. Kadrowa sprawdzała, o której został oddany klucz.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Wnioskodawczyni przedkładała rachunki do umów zlecenia, rachunek przygotowywała kadrowa, była to kwota wskazana w umowie zlecenia. Delegacje miały być rozliczane oddzielnie.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Wnioskodawczyni nie występowała o ustalenie istnienia stosunku pracy przeciwko Agencji za okres poprzedzający zawarcie umowę o pracę.

/bezsporne, zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 13.07.2022 r. 00:04:49-00:11:35 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 13.06.2022 r. 00:09:18-00:47:55/

Z tytułu wykonywania wskazanych umów wnioskodawczyni osiągnęła roczny przychód w wysokości 43.800.000 zł.

/ PIT 11 - k. 52/

Brak jest informacji o fakcie odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wskazanych umów.

/bezsporne/

Na umowy zlecenia poprzedzające w okresie rocznym zatrudnienie w agencji zatrudniony był również W. D. (1). W jego umowach zlecenia, podobnie jak w umowach powódki występowały przerwy 5-6 jak i 10 dniowe. W ramach tych umów ww. zajmował się sprzedażą lokali mieszkalnych. Pracował codziennie w godzinach od 8-16. W ramach tych umów nie podpisywał list obecności.

/zeznania świadka W. D. (1) protokół z rozprawy dnia 13.06.2022r. 00:50:31-01:04:38, wyrok z dnia 26.05.2011 r. k. 228 z uzasadnieniem k. 229 -234 załączonych akt XP 1219/10/

Wyrokiem z dnia 26.05.2011 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z powództwa W. D. (1) przeciwko Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziałowi Terenowemu w W. Filii w Ł. ustalił, że w okresie od dnia 18 marca 1993 r. do dnia 28 lutego 1994r. pomiędzy W. D. (1), a poprzednikiem pozwanej Agencją Nieruchomości Rolnej Skarbu Państwa – Oddziałem Terenowym w Ł. istniał stosunek pracy na podstawie umowy o pracę, nadto sprostował świadectwo pracy z dnia 18 listopad 2010 r. wydane przez pozwanego w ten sposób, że w punkcie pierwszym w miejsce słów od 1 marca 1994 r. wpisał słowa od
18 marca 1993 r. oraz orzekł o kosztach procesu.

/wyrok z dnia 26.05.2011 r. k. 228 z uzasadnieniem k. 229 -234 załączonych akt XP 1219/10/

W. D. (1) nie pamięta, w jakich dokładnie godzinach pracowała wnioskodawczyni w spornym okresie i jakie czynności wykonywała. Widywał ją jednak czasem po godzinie 16.00 jak wracał z czynności wykonywanych w terenie. Wskazał że jej przełożonym miał być Pan C. potem Pani M..

/zeznania świadka W. D. (1) protokół z rozprawy dnia 13.06.2022r. 00:50:31-01:04:38, wyrok z dnia 26.05.2011 r. k. 228 z uzasadnieniem k. 229 -234 załączonych akt XP 1219/10/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał na podstawie powołanych dowodów, w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS, których wiarygodność nie budzi wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom wnioskodawczyni co do tego, iż w 1994 r. w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. była zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, a nie umowy zlecenia, a zatem zarobki, jakie jej wówczas wypłacono winny zostać uwzględnione przy ustaleniu wysokości kapitału początkowego, a w konsekwencji wysokości emerytury. Podkreślenia wymaga, że twierdzenia wnioskodawczyni w tym przedmiocie są całkowicie gołosłowne, nie znajdują jakiegokolwiek potwierdzenia, zarówno w przedłożonej w procesie dokumentacji, jak i zeznaniach świadka.

Zauważyć należy, iż wnioskodawczyni twierdziła, że także w okresie poprzedzającym zawarcie umowy pracę z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. wykonywała w praktyce takie same obowiązki, jak na umowę o pracę ,w takich samych warunkach, stosując się do poleceń przełożonych, tj. w warunkach podporządkowania, a zatem wskazany okres winien zostać również uznany za okres zatrudnienia, a zarobki wówczas osiągane - wykazane w procesie na podstawie PIT -11, winny zostać uwzględnione przy wyliczeniu należnych wnioskodawczyni świadczeń emerytalnych.

Niemniej jednak istotnym jest, że żaden z dowodów zaoferowanych w procesie, poza samymi twierdzeniami wnioskodawczyni, nie potwierdza, iż we wskazanym okresie faktycznie miało miejsce stałe wykonywanie przez nią pracy, niejasnym jest też wymiar i czynności, jakie wykonywała. Wnioskodawczyni wskazywała, iż w każdym tygodniu wykonywała pracę w godz. 14-18 oraz wyjeżdżając w teren, średnio co dwa tygodnie w godzinach od 7- 20. Niemniej jednak, powyższe nie ma potwierdzenia nawet w okresach na jakie zawarto umowy zlecenia, w których występują wyrażane nawet tygodniowe przerwy. Brak też dowodów na faktyczny wymiar czasu pracy. Nawet przesłuchany na wniosek powódki świadek nie umiał wskazać, w jakich godzinach pracę, choćby w przybliżeniu wykonywała, wspominając jedynie, iż widywał ją, gdy wracał do biura z terenu. Powyższego nie sposób jednak uznać za wystarczające dla ustalenia wykonywania pracy stale w warunkach podporządkowania, co do czasu pracy. Sąd zauważa przy tym, iż wnioskodawczyni zeznawała, że każdorazowo zdanie przez nią kluczy było kontrolowane. Powyższe nie znajduje jednak potwierdzania w jakichkolwiek dokumentach, czy zeznaniach przesłuchanych w procesie innych osób. Nie sposób zatem dojść do przekonania, iż czas pracy powódki rzeczywiście był ściśle kontrolowany. Zaznaczyć przy tym należy, iż wnioskodawczyni nie składała żadnych dodatkowych wniosków dowodowych w tym przedmiocie.

Niejasnym jest też, czy wnioskodawczyni faktycznie we wskazanym okresie wykonywała pracę tożsamą, jak w okresie zawarcia stosunku pracy, pod kierownictwem i nadzorem przełożonych. Świadek przesłuchiwany w procesie nie wskazał na charakter wykonywanych przez nią prac, rodzaj wykonywanych czynności, zatem nie sposób jednoznacznie stwierdzić, iż były one tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach umowy o pracę. I choć twierdził, że wszystkie czynności przez nich wykonywane musiały być zatwierdzone przez kierownika i nie było tak, iż można było sobie wybierać co i kiedy będą robić, nie sposób tego jeszcze utożsamiać z bieżącym wykonywaniem poleceń. Zauważyć należy, iż świadek przyznał iż z uwagi na charakter wykonywanej przez siebie pracy w biurze był rzadko, co najwyżej raz w tygodniu, a pracę wykonywał na innym piętrze, nie miał wiedzy co do tego kto i jak pracował i za jaką pensję. W tym stanie rzeczy nie sposób uznać, iż posiadał precyzyjną wiedzę – mogącą stanowić podstawę ustaleń, co do tego, jak i z jakich wykonywanych czynności powódka była w spornym okresie rozliczana.

Sąd przy tym nie traci z pola widzenia, iż w przypadku świadka W. D. (2) prawomocnym wyrokiem Sądu ustalono, że w ramach zawieranych przez niego kolejnych umów zlecenia, także rok przed podpisaniem umowy o pracę w jego przypadku istniał stosunek pracy. Sąd załączył do akt niniejszej sprawy akta wskazanego postępowania i po ich analizie stwierdził, że okoliczności wykonywania przez świadka pracy nie były tożsame z warunkami, na jakich pracę wykonywała powódka. Zatem wnioski, co do istnienia stosunku pracy we wskazanej sprawie nie mogą być w prosty sposób przenoszone do sytuacji powódki. Znamiennym jest, że choć także w przypadku świadka nie zawarto umów zlecenia na okresy ciągłe, on w odróżnieniu od powódki wykonywał pracę codziennie, nadto jej charakter tożsamy z pracą wykonywaną na umowę o pracę potwierdził świadek, czego brak w niniejszej sprawie. W ocenie sądu na gruncie rozpatrywanego przypadku, brak jest zatem dowodów wiarygodnie potwierdzających stałe wykonywanie pracy przez powódkę w spornym okresie w warunkach podporządkowania. Nie należy też pomijać, że wnioskodawczyni w swych zeznaniach sama przyznała, iż początkowo z uwagi na brak etatów w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. zaproponowano jej wyłącznie zawarcie umów zlecenia, na co pracując jednocześnie w Urzędzie w Z. wyraziła zgodę. Okoliczność zatrudnienia wnioskodawczyni w 1994 r. także w oparciu o stosunek pracy, nie mogła zatem zostać wiarygodnie w sposób pewny ustalona.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 173 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r. poz. 504), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Stosownie do art. 174 ust. 1 tejże ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z ust. 3 przywołanego artykułu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Według ust. 3b w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2013 roku (w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 21 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 roku. Ustęp 8 powyższego przepisu stanowi, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku.

Zgodnie natomiast z treścią ust. 8 przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 1 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Natomiast stosownie do brzmienia ust. 2a tego samego przepisu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Z kolei na postawie ust. 6 omawianego przepisu na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Jak stanowi art. 15 ust. 4 w/w ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1.  oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2.  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3.  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4.  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

Z kolei ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, a więc dla osób takich jak B. T. urodzona (...) określa przepis art. 24 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Stosownie natomiast do treści art. 25 ust 1 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa wart 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Z kolei zgodnie z art. 26 ust 1 ustawy emerytalnej, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W ust. 2 wskazano, ze wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3). Przy czym w ust. 4 i 5 wskazano, że tablice trwania życia ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Tablice, o których mowa w ust. 4, są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że zasadą obowiązującą przy ustalaniu wysokości emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. jest zasada zdefiniowanej składki, zgodnie z którą wysokość świadczenia zależy z jednej strony od sumy składek emerytalnych, jakie zostały zgromadzone na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS za okres poczynając od 1 stycznia 1999 r., zaś z drugiej od wysokości kapitału początkowego, tj. od kwoty ustalonej oddzielnie dla każdego ubezpieczonego według ustalonego przez ustawodawcę wzoru, odzwierciedlającej w przybliżeniu stan jego konta ubezpieczeniowego za okres do 31 grudnia 1998 r.

W rozpoznawanej sprawie, wobec treści zaskarżonych decyzji, zarówno kapitałowej, jak i emerytalnych, wobec zarzutów ostatecznie podtrzymanych przez odwołującą spór sprowadzał się do oceny prawidłowości uwzględnia przy wyliczeniu należnych wnioskodawczyni świadczeń, zarobków osiągniętych przez nią w 1991-1992r., wobec przyjęcia przez organ za ten okres zarobków innych, niż ustalone wcześniej w decyzji kapitałowej z 10.05.2004 r. Nadto wnioskodawczyni chciała, by przy wyliczeniu należnych jej świadczeń za rok 1994r. uwzględnić dochody uzyskane przez nią z tytułu zawieranych umów zlecenia z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł., podnosząc, iż wobec warunków na jakich pracę na podstawie wskazanych umów świadczyła, okres ten winien być traktowany fatycznie jako okres zatrudnienia.

Odnosząc się do pierwszej z kwestii spornych, wskazać należy, że z poczynionych w sprawie ustaleń wynika jednoznacznie, iż ustalenie zarobków wnioskodawczyni przyjęte w decyzji z dnia 10.05.2004r. za lata 1991-1992 było wynikiem błędnego dwukrotnego zaliczenia przez organ tej samej kwoty świadectw kompensacyjnych (1991 -2760000 zł, 1992 3480000 zł), wskazanych w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu RP-7 z dnia 30.12.2003r. przez co doszło do zawyżenia wysokości kapitału początkowego. Bezsprzecznie też zaskarżoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2021r. przy ponownym obliczeniu kapitału skorygowano wskazane zarobki poprzez usunięcie zduplikowanych kwot i ustalono niższy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 149,51%. Skarżąca wywodziła, iż taka zmiana na jej niekorzyść nie może zostać uznana za legalną, skoro decyzji z dnia 10.05.2004 r. nie kwestionowała. Stanowiska takiego, sprowadzającego się w zasadzie do negowania możliwości naprawienia błędów popełnionych przez ZUS przy wyliczeniu kapitału początkowego, a nie wypłacie należnych świadczeń nie można zaakceptować .

Podnieść należy iż zgodnie z art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli:

1) po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość;

2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;

3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;

4)decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie;

5)decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;

6) przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego.

Zgodnie z ust. 1e. wskazanego przepisu uchylenie lub zmiana decyzji, o której mowa w ust. 1, nie może nastąpić, jeżeli od dnia jej wydania upłynął okres:

1) 10 lat - w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 2-4;

2)5 lat - w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 1 i 5;

3) 3 lat - w przypadku określonym w ust. 1 pkt 6.

W myśl ust. 1f. pkt 2 Przepisu ust. 1e nie stosuje się, jeżeli: uchyleniu lub zmianie podlega decyzja o ustaleniu kapitału początkowego, który nie został uwzględniony do obliczania wysokości emerytury ustalonej prawomocną decyzją.

Należy zatem mieć na względzie, iż art.114 ust. 1e pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uzależniający możliwość uchylenia lub zmiany prawomocnej decyzji organu rentowego od upływu trzech lat od daty jej wydania, nie ma zastosowania do decyzji ustalającej kapitał początkowy. Zmiana decyzji o ustaleniu kapitału początkowego może nastąpić w każdym czasie, o ile nie odnosi się do kapitału uwzględnionego do obliczenia wysokości emerytury ustalonej prawomocną decyzją /III AUa 340/18 - wyrok SA Katowice z dnia 10-04-2018/.

W kontrolowanej sprawie, organ rentowy mógł zatem postąpić w sposób objęty zaskarżoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2021 r., gdyż kapitał początkowy wyliczony błędnie w oparciu o zawyżone wynagrodzenia wnioskodawczyni z lat 1991-1992 nie został uwzględniony do obliczania wysokości emerytury ustalonej prawomocną decyzją. Ubezpieczona na dzień wydania powyższej decyzji nie miała ustalonego prawa do emerytury, jak również wyliczonej wysokości emerytury. Korekta wyliczeń – z pominięciem błędów organu, w oparciu o dane o faktycznie osiąganych zarobkach wynikające z zaświadczenia dokonana zatem kolejną decyzją ponownie ustalającą kapitał początkowy wydaną wskutek złożenia przez ubezpieczona wniosku o emeryturę była zatem w pełni uprawniona.

Co do zaś żądania wnioskodawczyni, uwzględnienia przy wyliczaniu należnych jej świadczeń w dochodach za 1994 r. wynagrodzeń uzyskanych przez nią z tytułu zawartych umów zlecenia jako faktycznie osiąganych ze stosunku pracy, wskazać należy, że zgodnie z treścią § 21 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237, poz.1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Zgodnie z treścią art. 125 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 21 wspomnianego rozporządzenia, zaświadczenia Rp-7 wydają tylko pracodawcy.

Wskazana regulacja § 21 ust.1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. nr 10, poz.49) wyznacza kierunek postępowania dowodowego. Nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 roku - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczonego w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonego ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru.

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego (ostatecznie w oparciu o wiarygodne i precyzyjne zeznania świadków). W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy wnioskodawczyni udowodniła w sposób pewny wynagrodzenie osiągane z tytułu zawartych w 1994 r. umów zlecenia, przedstawiając w procesie PIT -11. Podnosiła jednak, iż wobec warunków, w jakich pracę wykonywała powyższe dochody winny być traktowane jak dochody ze stosunku pracy i uwzględnione z tego tytułu
(bez względu na fakt rzeczywistego odprowadzenia od nich składek) przy wyliczeniu należnych wnioskodawczyni świadczeń.

Należy podkreślić, że Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.

Przy ustalaniu okresów zatrudnienia winny być uwzględniane przede wszystkim dokumenty z przebiegu zatrudnienia - świadectwa pracy wystawione przez pracodawcę, umowy o pracę, angaże, legitymacje ubezpieczeniowe i inne dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia. Dopiero, gdy dokumentacja pracownicza jest niepełna lub zawiera pewne rozbieżności, dopuszczalne jest posiłkowanie się zeznaniami świadków, ale jako dowodem uzupełniającym, potwierdzającym przebieg zatrudnienia - nie jest natomiast dopuszczalne oparcie się wyłącznie na zeznaniach świadków (w konsekwencji także wyłącznie na zeznaniach strony) w sytuacji, gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne /III AUa 272/19 - wyrok SA Białystok z dnia 10-10-2019/ . Przy ustalaniu okresów zatrudnienia, zwłaszcza takich sprzed wielu dekad, strona ma obowiązek przedstawić jako miarodajne dowody przede wszystkim oryginalne dokumenty z przebiegu zatrudnienia. Dopiero gdy dokumentacja jest niepełna lub budzi wątpliwości, dopuszczalne jest posiłkowanie się zeznaniami świadków. Dowód z zeznań świadków jednak zawsze będzie miał charakter uzupełniający /III AUa 964/20 - wyrok SA Warszawa z dnia 23-06-2021/.

Mając powyższe na uwadze Sąd dopuścił dowody wnioskowane przez stronę odwołującą, celem sprawdzenia czy stosunek prawny łączący ją w 1994 r. z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. faktycznie nosił cechy stosunku pracy, a zatem czy osiągane z tego tytułu dochody przy ustaleniu praw emerytalnych winny być traktowane jako dochody z tytułu zatrudnienia.

Dla stwierdzenia czy zaistniały podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym, w świetle powołanych przepisów, wymagane jest ustalenie czy zatrudnienie miało charakter rzeczywisty i polegało na wykonywaniu pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, czyli w warunkach określonych w art. 22 § 1 kp. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że przy ocenie istnienia tytułu do ubezpieczenia społecznego nacisk kładzie się na ustalenie faktycznego wykonywania umowy czy działalności (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 26.02.2013 r., I UK 472/12, z 24.08.2010 r. I UK 74/10, z 13.11.2008 r., II UK 94/08, postanowienie Sądu Najwyższego z 18.10.2011 r., III UK 43/11). Nie wystarczy zatem zawarcie samej umowy, lecz konieczne jest rozpoczęcie jej wykonywania /VII U 837/21 - wyrok SO Warszawa-Praga z dnia 14-01-2022/.

Nie samo zawarcie umowy, ale dopiero faktyczne wykonywanie w oparciu o nią pracy, stwarza podstawę do objęcia ubezpieczeniem. Podleganie ubezpieczeniom społecznym wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia stosownej umowy /III AUa 941/20 - wyrok SA Poznań z dnia 19-01-2022/.

Do ustalenia, że między stronami doszło do powstania stosunku pracy, nie jest wystarczające spełnienie formalnych warunków zatrudnienia, takich jak zawarcie umowy o pracę, przygotowanie zakresu obowiązków, odbycie szkolenia BHP, uzyskanie zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy czy zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, lecz konieczne jest ustalenie, że strony miały zamiar wykonywać obowiązki stron stosunku pracy i to faktycznie czyniły. Do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym nie może dojść wówczas, gdy zgłoszenie do tego ubezpieczenia dotyczy osoby, która nie jest pracownikiem / (...) 573/21 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 11-01-2022/.

W prawie ubezpieczeń społecznych rozstrzygającą doniosłość ma to, czy strony zawierające umowę o pracę miały zamiar wzajemnego zobowiązania się – przez pracownika do świadczenia pracy, a przez pracodawcę do dania mu pracy i wynagradzania za nią oraz fakt realizowania umowy /III AUa 1350/19 - wyrok SA Poznań z dnia 18-08-2021/. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi o obowiązkowym ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym pracowników, czyli - stosownie do art. 22 KP - osób rzeczywiście zatrudnionych na podstawie umowy o pracę /III AUa 1396/19 - wyrok SA Poznań z dnia 17-08-2021/ .

Zgodnie z treścią art. 22 § l ¹ Kodeksu pracy zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 art. 22 Kodeksu pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

W przepisie tym zawarte są najbardziej istotne elementy stosunku pracy, a więc obowiązek pracownika świadczenia pracy osobiście, w sposób ciągły, podporządkowany (pod kierownictwem) poleceniom pracodawcy, który jest zobowiązany do wynagradzania pracownika za świadczoną na jego rzecz pracę.

Pracownik w ramach stosunku pracy zobowiązuje się więc do osobistego wykonywania czynności objętych umówionym rodzajem pracy. Obowiązek osobistego świadczenia pracy oznacza, że pracownik nie może powierzyć wykonywania czynności wynikających z umowy o pracę osobom trzecim.

Stosunek pracy można scharakteryzować jako „więź prawną o charakterze dobrowolnym i trwałym, łączącą pracownika i pracodawcę, której treścią jest obowiązek osobistego wykonywania pracy określonego rodzaju przez pracownika pod kierownictwem, na rzecz i na ryzyko pracodawcy oraz obowiązek pracodawcy zatrudniania pracownika przy umówionej pracy i wypłacania mu wynagrodzenia za pracę" (patrz - wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 czerwca 1996r., I. A. 10/96 - Apel. Lub. 1997, nr 2, poz. 10).

Stosunek pracy jest stosunkiem zobowiązaniowym. W stosunku tym pracownik jest zobowiązany do świadczenia pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy w sposób podporządkowany kierowniczej roli pracodawcy. Istotą stosunku pracy jest wykonywanie określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy oraz pod jego nadzorem i kierownictwem, w miejscu i w czasie wyznaczonym przez niego, za odpowiednim wynagrodzeniem /III AUa 91/21 - wyrok SA Szczecin z dnia 22-06-2021/.

Nie chodzi tu tylko o pozostawanie w dyspozycji pracodawcy, co może występować też w umowach cywilnoprawnych, lecz o wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej). Ta cecha ma charakter konstrukcyjny dla istnienia stosunku pracy / wyrok SN z 25.11.2005 I UK 689/ 05 Wokanda 2006 / 4/26/. Podkreślić także należy, iż podporządkowanie pracownika pracodawcy jest szczególnie istotnym elementem, odróżniającym umowę o pracę od innych stosunków zobowiązaniowych, w ramach których istnieje obowiązek świadczenia pracy. Dotyczy ono sposobu, miejsca i czasu wykonywania przez pracownika pracy, także innych jego obowiązków objętych treścią stosunku pracy. W ramach podporządkowania pracownika mieści się możliwość żądania przestrzegania ustalonych przez pracodawcę (zwłaszcza w ramach regulaminu pracy) reguł (porządkowych oraz poddania się jego władztwu dyscyplinarnemu (karom porządkowym).

Jednocześnie nazwanie przez strony w spornym okresie stosunku prawnego ich łączącego „umowami zlecenia" nie stanowi przeszkody do ich zakwalifikowania jako umowy o pracę. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1997 r., II UKN 232/97 , (opubl. OSNAPiUS 1998, nr 13, poz. 407) wyrażony został pogląd, iż o tym, że zatrudnienie było wykonywane w ramach stosunku pracy, a nie umowy cywilnoprawnej świadczą wykonywanie pracy zmianowej, dyspozycyjność i podporządkowanie pracodawcy. Elementem różniącym umowę o pracę od umowy zlecenia nie jest rodzaj wykonywanych czynności - dla obu tych umów ich przedmiotem mogą być czynności identyczne. Elementami istotnymi w umowie o pracę, które nie występują w umowie zlecenia, jest obowiązek pracownika osobistego wykonywania pracy, podporządkowania pracodawcy, obowiązek przestrzegania czasu pracy i przestrzegania dyscypliny pracy. Pracownik jest obowiązany do wykonywania pracy zgodnie z umową i poleceniami przełożonych. Wynagrodzenie otrzymuje za wykonanie pracy na tych zasadach, a nie za rezultat pracy.

Jeżeli odwołująca nie wykazała podporządkowania pracowniczego i potrzeby zatrudnienia, to z tego względu nie można uznać, że czynności odwołującej były wykonywane w ramach stosunku pracy /III AUa 66/21 - wyrok SA Lublin z dnia 10-06-2021/.

Podkreślenia wymaga, iż wnioskodawczyni nie wykazała, by kiedykolwiek wniosła powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. w 1994r., w a niniejszym procesie domaga się ustalenia tego przesłankowo , celem potraktowania osiąganych wówczas dochodów z zawartych umów zleceń jak dochodów ze stosunku pracy i uwzględnieni ich przy wyliczeniu świadczeń emerytalnych.

W ocenie Sądu wskazane elementy konstrukcyjne istnienia stosunku pracy na gruncie rozpatrywanego przypadku nie zostały wykazane. Brak dowodów na stałe świadczenie pracy w spornym okresie, w warunkach podporządkowania pracodawcy, co do miejsca czasu i sposobu wykonywania powiężonych czynności. Podkreślić należy, iż na wskazane okoliczności w sposób niewiarygodny wskazywała jedynie sama odwołująca. Nie znajdują one potwierdzenia w jakichkolwiek dokumentach ani zeznaniach świadka. Podkreślenia wymaga, iż w świetle zaoferowanych sądowi dowodów można jedynie ustalić, iż strony były co najwyżej związane kwestionowanymi umowami zlecenia. Na powyższą okoliczność wskazują bowiem wprost dostępne dokumenty – zawarte umowy oraz potwierdzony przez świadka fakt obecności wnioskodawczyni w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł., w okresie kiedy jednocześnie zatrudniona była w Urzędzie Rejonowym w Z.. Podkreślić należy też, iż ww w swych zeznaniach przyznała, iż początkowo dyrektor Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. zaproponował jej zawarcie wyłącznie umów zlecenia, na co ona sama przystała. Nie sposób dojść zatem do przekonania, iż celem stron od samego początku było zawarcie tylko i wyłącznie umowy o pracę. Brak również podstaw do ustalenia, iż wskazane umowy były de fato wykonywane, tak jak umowa o pracę. W sprawie brak dowodów, że powódka wykonywała umowę w sposób ciągły – w umowach zlecenia są przerwy, w zakreślonym jej stricte wymiarze czasu pracy – nie wiadomo w jakich stricte godzinach pracowała i czy i jak założenia w tym przedmiocie były egzekwowane, pod kierownictwem pracodawcy, czy były wydawane jej bieżące polecenia, dotyczące pracy, z których miała się na bieżąco rozliczać. Nie chodzi tu przy tym o zakreślenie zadań do wykonania – powyższe jest bowiem także typowe dla umów o świadczenie usług – 750 kc, lecz o ścisłe podporządkowanie poleceniom, precyzującym zakres i sposób pracy, podległość co do, miejsca i czasu wykonywania obowiązków pracowniczych. Materiał dowodowy zgromadzony w tym zakresie nie jest wystarczający dla poczynienia ustaleń w tym zakresie, a twierdzenia powódki w tej materii nie znajdują oparcia ani w dokumentach ani w lakonicznych zeznaniach świadka. Natomiast okoliczność, iż zostało ustalone prawomocnym wyrokiem, że Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w Ł. nadużyła faktu zwarcia umów zlecenia zawierając faktycznie stosunek pracy ze świadkiem W. D. (1) nie oznacza, iż powyższe w sposób prosty może zostać przeniesione na ocenę sytuacji prawnej powódki. Ocena ta nie może być bowiem oderwana od konkretnego przypadku, a w sprawie niniejszej w odróżnieniu od przypadku W. D. (1), brak dowodów na wykonywania pracy na warunkach określonych w art. 22 kp

W ocenie Sądu w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie zachodziły zatem podstawy do uwzględnienia przy ustalaniu podstawy wymiaru kapitału początkowego i emerytury wynagrodzenia uzyskanego przez wnioskodawczynię w Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Ł. w 1994 r. wynikających z dostępnego zaświadczenia RP-7.

Wnioskodawczyni, na której zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar dowodowy, nie udowodniła zatem swojego roszczenia w tym zakresie. Stosownie do treści art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Jak już podnoszono w postępowaniu sądowym ubezpieczony może korzystać z wszelkich środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty, w szczególności z dowodów dokumentów oraz z przesłuchania świadków (zob. wyrok SN z 25.07.1997 r., II UKN 186/97, OSNP 11/1998, poz. 342) tymi samymi sposobami może dowodzić czy zaistniały podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym, w świetle powołanych przepisów.

Nie jest jednak możliwe obliczanie wysokości emerytury wyłącznie na podstawie twierdzeń wnioskodawcy. Twierdzenia te muszą być udowodnione. Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Podobny pogląd zaprezentował Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku
z dnia 15 marca 2006 roku, zapadłego w sprawie o sygn. akt III AUa 1096/05, wskazując,
iż ujemne konsekwencje związane z trudnościami w dokumentowaniu wysokości wynagrodzeń z lat odległych nie powinny obciążać wyłącznie ubezpieczonych, jednakże nie można również odpowiedzialności za taki stan rzeczy przenosić wyłącznie na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustawowym wymogiem jest bowiem wykazanie przez ubezpieczonego konkretnych kwot otrzymanych przez niego zarobków, jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub ubezpieczenie społeczne, przy czym nie może istnieć tu żaden stan niepewności co do wysokości. Powyższe ma także odniesienie co do wykazywania konkretnych okresów ubezpieczenia. I choć należy przyznać słuszność stanowisku, że co do zasady przepisy KPC nie zawierają jakiejkolwiek gradacji środków dowodowych, to jednak dowód tylko z zeznań świadków bądź tylko wyjaśnień samego wnioskodawcy gdy nie wskazują na to jakiekolwiek dokumenty nie jest wystarczający do przesądzenia konkretnego okresu ubezpieczenia. Choć w postępowaniu sądowym nie ma ograniczeń dowodowych w czynieniu ustaleń faktycznych na podstawie zeznań świadków i strony, to jednak nie może ujść uwadze, że w sprawach o prawo do emerytury zaliczenie nieudokumentowanych okresów pracy od których uzależnione jest przyznanie uprawnienia emerytalnego wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. /III AUa 338/18 - wyrok SA Szczecin z dnia 08-01-2019/ Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy składkowe, choćby płatnik nie opłacił należnych składek za niebędącego płatnikiem ubezpieczonego, który podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tych okresach (a contrario do art. 5 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach)./Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2016 r. II UK 194/15 OSNP 2017/12/163, wyrok SN I UK 432/16 - z dnia 24-10-2017, III UK 84/16 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 07-03-2017, III AUa 586/12 - wyrok SA Szczecin z dnia 04-12-2012/ Niemniej jednak koniecznym jest wykazanie istnienia tych okresów, czemu na gruncie rozpoznawanej sprawy wnioskodawczyni nie podołała.

Reasumując, żądanie odwołującej uwzględnienia zarobków w zakresie szerszym niż określony zaskarżonymi decyzjami ZUS przy obliczeniu wartości kapitału początkowego, jak i należnej wnioskodawczyni emerytury pozostaje nieudowodnione. W konsekwencji brak podstaw do zmiany wszystkich kwestionowanych decyzji.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania ubezpieczonej jako bezzasadne.

z/odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawczyni z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia apelacji

31.08.22r.