Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 października 2009 roku powódka M. D., reprezentowana przez pełnomocnika wniosła o zasądzenie od pozwanego Zakładu (...) w P. kwoty 1500 złotych z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z działki nr (...) w P. Tryb. oraz o zasądzenie kwoty 1500 złotych z tytułu zmniejszenia wartości działki z racji umiejscowienia na niej słupów energetycznych oraz biegnących od niej linii energetycznych wraz z odsetkami oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że pozwany Zakład (...) wybudował na działce stanowiącą jej własność, bez stosownego pozwolenia na budowę linię energetyczną wraz z posadowieniem na niej słupów. Ponadto przedmiotowa linia energetyczna oraz słupy zostały wybudowane niezgodnie z projektem budowlanym.

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 stycznia 2010 r. pozwany (...) S.A. Rejon Energetyczny P. (uprzednio Zakład (...) w P.), reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że na działce stanowiącej własność powódki, przy ul. (...) została wybudowana linia elektroenergetyczna 15kV P.-Wschód-S. wraz ze stacją trafo nr 1- (...) zgodnie z projektem technicznym na podstawie decyzji z dnia 7 czerwca 1982 r. znr GP.I- (...) zatwierdzającej plan realizacyjny. Odbiór techniczny zrealizowanej inwestycji został dokonany w dniu 8 maja 1984 r. i linia wraz ze stacją została przekazana do eksploatacji. Ponadto pozwany uzyskał pozwolenie na użytkowanie odgałęzienia linii energetycznej 15 kV P.-Wschód- S.. Poza tym powódka stała się właścicielką działki nr (...) z dniem 29 maja 2003 r., brak więc podstaw do żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres 10 lat wstecz, jak i również bezzasadne jest żądanie odszkodowania z tytułu utraty wartości działki ze względu na montaż i posadowienie linii, bowiem powódka nabyła wartość nieruchomości z istniejącymi już naniesieniami.

Na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 21 stycznia 2010 r. strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

W piśmie procesowym z dnia 4 listopada 2010 roku pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo w zakresie żądania odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy do kwoty 95.160 złotych do dnia 21 października 2010 r. wraz odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz w zakresie żądania odszkodowania za utratę wartości gruntu do kwoty 486.300 złotych wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Sprecyzował również oznaczenie pozwanego - (...) S.A. w Ł. Rejon Energetyczny P. (k.123)

Na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 10 listopada 2010 r. powódka poparła powództwo w rozszerzonej postaci, pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Postanowieniem z dnia 10 listopada 2010 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 20 stycznia 2011 r. Sąd stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim jako rzeczowo i miejscowo właściwemu.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2011 r. zasądził od pozwanego (...) S.A. w Ł. Rejon Energetyczny P. Tryb. na rzecz powódki M. D. kwotę 92.120 zł z odsetkami ustawowymi od kwoty 1500 zł od dnia 23 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty i od kwoty 90.620 zł od dnia 4 listopada 2010 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałej części.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 25 sierpnia 2011 r., po rozpoznaniu apelacji obu stron uchylił powyższy wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim w całości i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 25 września 2012 r. powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego z tytułu zmiany wartości gruntu kwoty 486.300 zł i kwoty 95.160 zł tytułem bezumownego korzystania z rzeczy za okres 10 lat wstecz od dnia wniesienia pozwu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

W piśmie procesowym, datowanym na dzień 10 grudnia 2012 r., złożonym na rozprawie w dniu 11 grudnia 2012 r. powódka zmodyfikowała żądanie pozwu w ten sposób, dochodzi kwoty wskazanej w pozwie jako jednorazowego odszkodowania za zajęcie gruntu pod zabudowę linii energetycznej oraz transformatorów jako równowartość utraty wartości gruntu wskutek jego zabudowy. Nadto powódka podtrzymała swoje stanowisko odnośnie żądania odszkodowania za przeszłość z tytułu bezumownego korzystania z gruntu.

Na rozprawie w dniu 21 maja 2015 r. powódka poparła powództwo i wniosła o zasądzenie kwot wskazanych w piśmie z dnia 4 listopada 2010 r., tj. zasądzenie kwoty 95.160 zł z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości wraz z odsetkami od 4 listopada 2010 r. oraz kwoty 486.300 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami od dnia 4 listopada 2010 r.

Pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. D. jest właścicielką zabudowanej nieruchomości gruntowej (rolnej) położonej w P. przy ul. (...), obejmującej działki nr (...) o łącznej powierzchni 3,2324 ha.

Własność przedmiotowej nieruchomości powódka nabyła w dniu 29 maja 2003 roku w drodze umowy darowizny od swojej matki A. W..

(dowód: kopia aktu notarialnego rep. A nr (...) k. 4-7 )

Na przedmiotowej nieruchomości w chwili nabycia własności jej przez powódkę, znajdowały się słupy czynnej linii energetycznej 15 kV wraz z linią energetyczną i stacją trafo. Lina elektroenergetyczna została zrealizowana przez pozwanego zgodnie z projektem technicznym na podstawie decyzji z dnia 7 czerwca 1982 roku Nr GP.I- (...) w sprawie budowy odcinka linii WN 15 KV oraz stacji trafo STSa (...) zatwierdzającej plan realizacyjny. Odbiór techniczny zrealizowanej inwestycji został dokonany w dniu 8 maja 1984 roku i linia wraz ze stacją została przekazana do eksploatacji.

(dowód: zeznania świadka A. W. – nagranie od 00:04:05 do 00:04:07, płyta k. 350, protokół skrócony k. 348v, decyzja k. 34-35,353 projekt techniczny k. 29-30, odpis uzgodnień k. 31-32, zaświadczenie k. 33, protokół odbioru technicznego k. 36-38, zawiadomienie o rozpoczęciu budowy odcinka linii k. 353)

Decyzją z dnia 1 października 1982 r., znak (...).50/5/82 Prezydent Miasta P. na podstawie art. 35 ustawy z dnia 12 czerwca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości zezwolił Zakładowi (...) w Ł. na budowę odcinka linii WN 15kV oraz stacji trafo STSa 20/250 na nieruchomości położonej przy ul. (...), należącej wówczas do A. W..

(dowód: decyzja z dnia 1 października 1982 r. k. 353)

Decyzją z dnia 8 października 1982 r., znak GP.I- (...) Prezydent Miasta P. na podstawie art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. – Prawo budowlane udzielił Zakładowi (...) w Ł. pozwolenia na budowę inwestycji, obejmującą budowę odcinka linii napowietrznej WN 15 KV i stacji trafo STSa (...)w P., przy ul. (...).

(dowód: decyzja z dnia 8 października 1982 r. k. 353)

Decyzją z dnia 10 września 2008 roku, znak (...)2/07/2008 następca prawny pozwanego - Zakład (...) S.A., Rejon Energetyczny P. uzyskał pozwolenie na użytkowanie odgałęzienia linii energetycznej 15 kV P. Wschód-S..

(dowód: decyzja k. 39-41, ekspertyza - energoprojekt k. 42-46, zarządzenie nr 16 k. 224231, zarządzenie nr 14 k. 232-234, akt notarialny k. 235-247, postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi k. 248-257, decyzja k. 258-261)

Powódka ani jej poprzednicy nie otrzymali z tytułu budowy linii energetycznej żadnego odszkodowania od pozwanego. Na nieruchomości powódki, na której przebiega linia energetyczna do tej pory uprawiane było zboże i ziemniaki. Utrudniona była eksploatacja działki przy pomocy pojazdów mechanicznych np. kombajnów. Obecnie teren posiany został trawą.

(dowód: zeznania powódki - k. 343, nagranie od 00:46:16 do 00:50:23, płyta k. 726, protokół skrócony k. 724v, zeznania świadka A. W. – nagranie od 00:04:17 do 00:06:10 i od 00:07:45 do 00:10:28, płyta k. 350, protokół skrócony k. 348v).

Przedmiotowa nieruchomość oznaczona nr działki (...) położona jest w obrębie 37 miasta P. na terenach zabudowy mieszkaniowej w południowo - wschodniej części miasta. Dojazd do nieruchomości prowadzi drogami asfaltowymi. W północnej części działki, poza zasięgiem napowietrznych linii energetycznych, znajdują się dwa budynki mieszkalne jednorodzinne oraz budynki gospodarcze, część siedliskowa jest ogrodzona, pozostała część działki jest niezabudowana. Bezpośrednie otoczenie stanowią tereny użytkowane rolniczo oraz istniejąca i rozwijająca się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Przez nieruchomość przechodzą poniższe napowietrzne linie energetyczne:

*

magistralna linia napowietrzna SN 15 kV relacji P. Wschód - S., wybudowana przewodami (...) w układzie trójkątnym,

*

odczep do zasilania stacji transformatorowej napowietrznej, słupowej. Na działce, znajdują się słupy: rozkraczny o rozstawie nóg ok. 3,0 m i pojedynczy, oba podtrzymujące napowietrzną linię energetyczną. Nieruchomość uzbrojona jest w media: wodociąg i kanalizację sanitarną.

W okresie zakreślonym pozwem przeznaczenie wycenianej działki określał zarówno plan miejscowy jak i studium uwarunkowań oraz decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu.

a) w okresie od 21.10.1999 roku do 31.12.2003 roku działka objęta była Archiwalnym Miejscowym Ogólnym Planem Zagospodarowania Przestrzennego zatwierdzonym Uchwałą Nr XXV/140/88 Miejskiej Rady Narodowej w P. Tryb z dnia 25 maja 1988 roku wraz ze zmianą zatwierdzoną Uchwałą Nr 111/14/94 Rady Miejskiej w P. z dnia 3 sierpnia 1994 roku. Przedmiotowa działka znajdowała się (z wyjątkiem wschodniego fragmentu) w jednostce urbanistycznej oznaczonej symbolem 8.18.01.R, co oznaczało, że należała do terenów rolniczych

b) w okresie od 01.01.2004 roku do dnia 28.03.2006 roku działka była objęta Studium (...) przyjętym Uchwałą Nr XVI/276/99 Rady Miejskiej w P. z dnia 24.11.1999 roku. Zgodnie z załącznikiem graficznym:

- północny i południowy fragment działki znajdował się w terenie o przewadze zabudowy siedliskowej,

- niewielki wschodni fragment znajdował się w terenie przeznaczonym pod układ komunikacyjny - drogi lokalne.

- środkowa część działki znajdowała się w ekosystemowym ciągu powiązań przyrodniczych (obszary chronione wyłączone z zabudowy).

c) w okresie od 29.03.2006 roku do 20.03.2015 roku działka objęta jest Studium (...) przyjętym Uchwałą Nr XLIX/837/06 Rady Miejskiej w P. z dnia 29.03.2006 roku wraz ze zmianą przyjętą Uchwałą Nr XIV/297/11 Rady Miasta P. z dnia 30.11.2013 roku. Zgodnie z załącznikiem graficznym poza niewielkim wschodnim fragmentem znajduje się w terenach oznaczonych symbolem RM i L, przy czym ustalenia dla terenów RM oznaczają zabudowę zagrodową. Są to tereny rolne z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej związanej z produkcją rolną, z towarzyszącymi usługami, wymagana jest rozbudowa systemu dróg dojazdowych z udostępnieniem do zabudowy nowych terenów i wyposażenie terenu w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej.

Część działki, która nie jest objęta wpływem urządzeń energetycznych, została zagospodarowana zgodnie z przeznaczeniem, jest zabudowana budynkami mieszkalnymi. Ta część działki nie traci wartości, ponieważ zasięg urządzeń nie ma zauważalnego wpływu na wartość nieruchomości. Posadowienie słupów oraz stacji trafo na pozostałej części działki obniża jej wartość i funkcjonalność. Powierzchnia, która została przyjęta do wyliczenia wartości za bezumowne korzystnie to około 900 m2, powierzchnia do wyliczenia odszkodowania za obniżenie wartości, została przyjęta bez pasa ochronnego. Ta część działki, która nie może być zagospodarowana wskutek posadowienia urządzeń elektromagnetycznych w 100% straciła swój potencjał inwestycyjny.

Wartość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości za okres od 21 października 1999 roku do 20 marca 2015 to kwota 47 821,00 zł.

Obniżenie wartości nieruchomości wskutek istnienia na niej urządzeń elektroenergetycznych wynosi: 223 789,00 zł.

(dowód: opinia biegłej E. B. k. 649-689, opinia uzupełniająca biegłej E. B.- nagranie od 00:05:03 do 00:10:00 i od 00:14:06 do 00:15:00 i od 00:17:43 do00:20:11, płyta k. 726, protokół skrócony k. 722v-724).

Na działce powódki nie wyznacza się pasa oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego związanego z przebiegiem linii energetycznych, albowiem wielkość składowej magnetycznej i elektromagnetycznej pola od linii SN 15 kV i stacji transformatorowej wskazuje na brak zagrożenia ze strony promieniowania dla ludzi, środowiska i zwierząt. Istniejące minimalne pole elektromagnetyczne nie ma wpływu na korzystanie z działki przez ludzi i zwierzęta. Dla tego konkretnego przypadku strefa ochronna nie będzie wynikała z wpływu szkodliwego promieniowania elektromagnetycznego na życie i zdrowie ludzi oraz zwierząt. Obszar strefy ochronnej może wynikać jedynie :

>

z ogólnych przepisów (...);

>

konieczności umożliwienia dostępu przedstawicielom i dla dojazdu ciężkiego sprzętu (...) S.A;

Z ogólnych przepisów (...) wynika (§77), że niedopuszczalne jest składowanie materiałów bezpośrednio pod elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi lub w odległości mniejszej (licząc w poziomie od skrajnych przewodów) niż 5m od linii SN 15kV, co w przedmiotowym przypadku stanowi:11.2 m, a z tego wynika powierzchnia pasa terenu, na którym niedopuszczalne jest składowanie materiałów, która wynosi 1433,6m ²

Z kolei niezbędna dla celów konserwacji i napraw linii napowietrznych SN jest szerokość pasa równa sumie rozstawu zewnętrznych przewodów linii i po 2,60m z każdej strony, co w przedmiotowym przypadku stanowi 6,40m.

Dla prawidłowego dostępu przez Właściciela ( (...) SA) do przedmiotowej linii elektroenergetycznej SN 15kV zawieszonej nad nieruchomością powódki w celu obsługi i konserwacji, przy uwzględnieniu jak najmniejszego obciążenia tej nieruchomości zakres obszarowej służebności przesyłu wynosi 819,2m ²

Nieruchomość powódki, przez którą przebiegają linie energetyczne znajdują się w obszarze miejskiej zabudowy jednorodzinnej wzdłuż drogi gminnej ul. (...). Bez znaczenia pozostaje fakt, czy aktualnie nieruchomości są odrolnione czy też nie. Z uwagi na rozmieszczenie na nieruchomości urządzeń elektroenergetycznych tj. słupów nr 15 i nr 1-0- (...) z odłącznikiem oraz stacji transformatorowej słupowej typu STSa 20/04kV (...) 3 nr 1- (...) przedmiotowa działka nie nadaje się na cele budowlane. Zastosowanie mają tutaj przede wszystkim ogólne przepisy (...) określające, iż przy liniach SN 15kV minimalna odległość składowanych bezpośrednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w bezpośredniej bliskości materiałów licząc w poziomie od skrajnych przewodów linii nie może być mniejsza niż 5m (§77 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów (...)).

Pas terenu wyłączony z normalnej eksploatacji przez powódkę wynosi 1500,8m ^2, a po uwzględnieniu obszaru zajętego przez stację transformatorową i jej uziemienie 1520,8m ²

W odniesieniu do wyłączenia walorów budowlanych działki podkreślić należy, że wskutek przebiegu linia średniego napięcia SN 15kV po przekątnej przedmiotowej nieruchomości oraz posadowienia na niej dwóch słupów energetycznych oraz stacji trafo przedmiotową nieruchomość dyskwalifikuje się dla celów budownictwa jedno lub wielorodzinnego w aspekcie walorów budowlanych. Zatem, cały obszar nieruchomości z wyłączeniem wydzielonej, ogrodzonej powierzchni posesji przy ul. (...) jest nieprzydatny dla celów budownictwa jedno lub wielorodzinnego. Obszar ten wynosi: 6627, 89m ². Istnieje możliwość innego rozmieszczenia trasy przedmiotowej linii napowietrznej 15kV i lokalizacji oraz przebudowy stacji transformatorowej. Obydwa rozwiązania przyczyniają się do znacznej poprawy walorów użytkowych i estetycznych przedmiotowej nieruchomości.

Koszt przebudowy linii w wykonaniu napowietrznym należy szacować w wysokości ok. 93.789,00 zł netto. Koszt przebudowy linii w wykonaniu kablowym należy szacować na ok. 186.030,89 zł netto.

Aktualne rozmieszczenie urządzeń elektroenergetycznych dyskwalifikuje przedmiotową nieruchomość dla celów inwestycyjnych i budownictwa jedno lub wielorodzinnego w aspekcie walorów budowlanych. Zatem, cały obszar nieruchomości z wyłączeniem wydzielonej, ogrodzonej powierzchni posesji przy ul. (...) jest nieprzydatny dla celów inwestycyjnych. Funkcja działki budowlanej wyłączona jest w 100%. Zabudowa przedmiotowej działki linią elektroenergetyczną napowietrzną psuje jej estetykę i jej rekreacyjne walory budowlane w 100%.

(dowód: opinia biegłego J. T. – k. k. 487-514, opinia uzupełniająca biegłego J. T. k. 588-607)

Zarządzeniem nr 228 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 25 listopada 1958 r. zostało utworzone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakłady (...) w W. oraz połączono to przedsiębiorstwo z przedsiębiorstwami poległymi Zarządowi Energetycznemu O. Centralnego.

(dowód: okoliczność bezporna )

Zarządzeniem Nr 16 Naczelnego Dyrektora Zjednoczenia (...) z dnia 12 sierpnia 1975 r. w sprawie dostosowania terenowej organizacji energetyki do podziału administracyjnego Państwa zmieniona została nazwa Zakładu (...) na Zakład (...). Zakład ten nadal wchodził w skład Zakładów (...).

(dowód: kopia zarządzenia, k. 224-231 )

W wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralny O. Energetyczny w W. na bazie Zakładu (...) w Ł., zarządzeniem Nr 14/ORG/89 Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989 r. utworzone zostało z dniem 1 stycznia 1989 r. przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą „ Zakład (...) w Ł.".

(dowód: zarządzenie nr 14, k. 232--234)

W dniu 12 lipca 1993 r. przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w Ł. zostało przekształcone w (...) Spółkę Akcyjną Skarbu Państwa pod nazwą Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł.".

(dowód: akt notarialny z dnia 12 lipca 1993 r., k. 235-247)

Z dniem 1 września 2010r. na skutek konsolidacji, przeprowadzonej w trybie art. 492 § 1 KSH wnioskodawca (...) Spółka Akcyjna zaprzestał funkcjonowania w obrocie prawnym jako spółka akcyjna i został przejęty przez (...) Spółkę Akcyjną w L.. Obecnie wnioskodawca stanowi podmiot o nazwie (...) Spółka Akcyjna Oddział (...) z siedzibą w Ł..

(dowód: odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego, k.248-256)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 31 maja 2010 r. w sprawie sygn. akt I C 628/09 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił powództwo M. D. przeciwko (...) SA w Ł., o nakazanie usunięcia linii energetycznej i zapłatę.

(dowód: wyrok SR z dnia 31.05.2010 r. k. 102 w aktach I C 28/09)

Pozwany dowiedział się o toczącym przeciwko niemu procesie w dniu 9 grudnia 2009 r.

(dowód: zwrotne potwierdzenie odbioru k. 17)

Powyższe ustalenia faktyczne zostały oparte na podstawie wyżej wskazanych dowodów, a w szczególności dokumentów złożonych do akt sprawy oraz opinii biegłych J. T. – biegłego z zakresu rzeczoznawstwa budowlanego oraz E. B.- biegłej z zakresu szacowania nieruchomości, które Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Co do zasady wszystkie opinie sporządzone przez biegłych w niniejszej sprawie, za wyjątkiem opinii biegłego J. T. dotyczyły ustalenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powódki oraz ustalenia obniżenia wartości nieruchomości, wskutek posadowienia na niej urządzeń energetycznych oraz trafostacji. Sąd za podstawę ustaleń faktycznych przyjął w całości opinię biegłej E. B., jako opinię najbardziej aktualną (sporządzoną w 2015 r.) a jednocześnie sporządzoną w sposób profesjonalny, rzetelny i nie budzący wątpliwości. Wnioski płynące z powyższej opinii, podobnie jak opinii biegłego J. T. były wnikliwe, kategoryczne i jasne, nie zachodziły co do nich wątpliwości. Opinia E. B. opierała się również na opinii biegłego J. T., uznanej również przez Sąd za kompletną, spójną i wnikliwą. Ponadto biegła E. B. sporządziła swą opinię, zarówno pisemną jak i ustną w oparciu o aktualne analizy rynku lokalnego, ustalając wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości na podstawie czynszu określanego jako relacja wartości rynkowej nieruchomości i stopy kapitalizacji, co odpowiada wymogom stawianym przez orzecznictwo sądów administracyjnych oraz literaturę fachową, co kolei zdecydowanie podnosi rangę powyższej opinii. Dlatego też Sąd oparł swe ustalenia faktyczne na opiniach biegłych E. B. oraz J. T.. Poza tym pozostałe opinie, tj. biegłego S. G. oraz M. B. były kwestionowane przez strony.

Sąd pominął zeznania świadka H. M., albowiem były nieprzydatne do poczynienia ustaleń faktycznych, nie wnosiły nic do sprawy i nie miały wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę prawną żądania zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowią normy art. 224 kc. i art. 225 k.c. w związku z art. 230 k.c., zgodnie z którymi samoistny posiadcz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę (§1 art. 224 kc). J. od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on zobowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastapiła bez jego winy (art. 224§2 kc). Natomiast obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy (art. 225 kc).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną było ustalenie czy pozwany (...) S.A. w L. Oddział (...) posadawiając na nieruchomości poprzedniczki prawnej powódki – A. W., położonej przy ul. (...) w P. T. dysponował tytułem prawnym zezwalającym mu na wejście na nieruchomość powódki i budowę na niej urządzeń energetycznych, a co za tym idzie ustalenie czy pozwany był posiadaczem w dobrej czy złej wierze.

Przy ocenie powyższego zagadnienia, w pierwszej kolejności należy odnieść się do decyzji z dnia 1 października 1982 r., znak (...).50/5/82 Prezydenta Miasta P., który na podstawie art. 35 ustawy z dnia 12 czerwca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości zezwolił Zakładowi (...) w Ł. na budowę odcinka linii WN 15kV oraz stacji trafo STSa 20/250 na nieruchomości położonej przy ul. (...), należącej wówczas do A. W..

Powyższa decyzja administracyjna w ocenie Sądu ukształtowała stan prawny, uprawniający pozwanego na wejście na nieruchomość powódki i budowanie na niej urządzeń energetycznych, albowiem powyższy akt administracyjny w myśl art. 35 powołanej powyżej ustawy dawał prawo do ograniczenia prawa własności, mieszczącego się w granicach szeroko rozumianego wywłaszczenia, o czym będzie mowa poniżej. Zdaniem Sądu pełnomocnik powódki nie zdołał skutecznie zakwestionować powyższej decyzji. Zważyć należy, że Sąd w postępowaniu cywilnym związany jest wydanym aktem administracyjnym. Powyższa zasada została potwierdzona w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego, który wyrażał pogląd, że sąd w postępowaniu cywilnym nie jest uprawniony do kwestionowania decyzji administracyjnej, w szczególności pod względem jej merytorycznej zasadności, i jest nią związany także wówczas, gdy w ocenie sądu decyzja jest wadliwa (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1938 r., C .I. (...), (...) 1939, nr 2, s. 19, z dnia 4 listopada 1938 r. C. II 1625/37, (...) 1938, poz. 503, z dnia 27 września 1948 r., C. 574/48, (...) 1949, nr 3-4, s. 324, z dnia 2 stycznia 1962 r., 4 CR 445/61, OSNCP 1963, nr 4, poz. 82, wyroki z dnia 12 maja 1964 r., II CR 185/64, OSNCP 1965, nr 3, poz. 41, z dnia 6 marca 1967 r., III CR 402/66, (...) 1967, nr 6, poz. 10, z dnia 3 lutego 1976 r., II CR 732/75, OSNCP 1976, nr 12, poz. 263, uchwały z dnia 18 listopada 1982 r., III CZP 26/82, OSNCP 1983, nr 5-6, poz. 64, z dnia 27 września 1991 r., III CZP 90/91, OSNCP 1992, nr 5, poz. 72, postanowienia z dnia 9 listopada 1994 r., III CRN 36/94, OSNC 1995, nr 3, poz. 54, z dnia 24 maja 1996 r., I CRN 67/96, niepubl., z dnia 30 czerwca 2000 r., III CKN 268/00, OSNC 2001, nr 1, poz. 10, wyroki z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 1071/00, OSNC 2003, nr 9, poz. 120, z dnia 12 marca 2004 r., II CK 47/03, z dnia 28 lipca 2004 r., III CK 296/03, (...) 2005, nr 6, s. 29, postanowienie z dnia 19 listopada 2004 r., V CK 251/04, (...) 2006, nr 3, s. 113 i wyrok z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CSK 350/06, niepubl.).

Mając na uwadze powyższe, skoro pozwany posiadał tytuł prawny uprawniający go na ograniczenie prawa własności nieruchomości powódki, to należy uznać go za posiadacza w dobrej wierze. Na mocy powyższej decyzji, pozwany w chwili wejścia w posiadanie rzeczy miał uzasadnione okolicznościami przekonanie, że służy mu prawo, które faktycznie wykonuje. Podzielić należy w tym względzie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w orzeczeniu z dnia 17 grudnia 2008 r., w sprawie I CSK 171/08, że objęcie przez przedsiębiorstwo państwowe cudzej nieruchomości w posiadanie na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (jedn. tekst: Dz.U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64 ze zm.) w celu budowy urządzeń przesyłowych uzasadnia przyjęcie dobrej wiary tego przedsiębiorstwa jako posiadacza służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu (art. 292 w związku z art. 172 § 1 k.c., OSNC 2010/1/15, Biul.SN 2009/4/15, M.Prawn. 2010/8/460-463.

Odnosząc się natomiast do charakteru decyzji administracyjnej z dnia 1 października 1982 r., znak (...).50/5/82 wydanej przez Prezydenta Miasta P., wydanej w trybie art. 35 ustawy z dnia 12 czerwca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości Sąd w pełni podziela argumentację przytoczoną w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2014 r., w sprawie III CZP 87/13, stanowiącą, że w okresie obowiązywania ustawy z dnia 12 marca 1958 r. szczególnym trybem wywłaszczenia była instytucja przewidziana w art. 35 u.z.t.w.n. Przepis ten stanowił, że organy administracji państwowej, instytucje i przedsiębiorstwa państwowe mogą za zezwoleniem naczelnika gminy, prezydenta lub naczelnika miasta (dzielnicy) zakładać i przeprowadzać na nieruchomościach - zgodnie z zatwierdzoną lokalizacją szczegółową - ciągi drenażowe, przewody służące do przesyłania płynów, pary, gazów, elektryczności oraz urządzenia techniczne łączności i sygnalizacji, a także inne podziemne lub nadziemne urządzenia techniczne niezbędne do korzystania z tych przewodów i urządzeń. Nieruchomość, na której założono i przeprowadzono przewody i urządzenia podlegała wywłaszczeniu w trybie zwykłym tylko wtedy, gdy wskutek tych działań przestała się nadawać do dalszego racjonalnego użytkowania przez właściciela na cele dotychczasowe (art. 35 ust. 3 u.z.t.w.n.). Przeprowadzenie przewodów i urządzeń wiązało się z zagwarantowaniem prawa dostępu do nich w celu wykonania czynności związanych z konserwacją przez osoby upoważnione przez właściwy organ, instytucję lub przedsiębiorstwo państwowe (art. 35 ust. 2 u.z.t.w.n.).

Decyzje wydawane na podstawie art. 35 powyższej ustawy uznawane były za akty ograniczające prawo własności nieruchomości przez kreowanie obowiązku znoszenia stanu faktycznego ukształtowanego przeprowadzeniem przez nią urządzeń przesyłowych. Tworzone nimi ograniczenie miało charakter rzeczowy, gdyż kształtowało prawo własności nieruchomości i było skuteczne względem każdego jej właściciela. Decyzję taką uznawano za źródło prawa podmiotowego, na które składało się uprawnienie do korzystania z cudzej nieruchomości przez trwałe posadowienie na niej urządzeń i dostęp do nich. Decyzja wydana na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy (a następnie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (u.g.g) oraz art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (u.g.n) była aktem kształtującym treść prawa własności zgodnie z art. 140 k.c. Nie powodowała powstania służebności w ścisłym tego słowa znaczeniu, ponieważ skutki ograniczenia prawa własności (art. 147, 149 i 152 k.c.) różnią się od skutków prawnych wywołanych przez ustanowienie służebności, a podobieństwo między nimi wynika z kreowanego nimi obowiązku znoszenia przez właściciela zmian rzeczowych na jego nieruchomości. Z decyzji tej wynikają uprawnienia o charakterze administracyjnym, czasami nazwane szczególną służebnością ustawową.

Zarówno w nauce, jak i w orzecznictwie dominuje stanowisko, że wydanie decyzji mającej podstawę w art. 35 ust. 1 u.z.t.w.n. (art. 70 ust. 1 u.g.g., art. 124 ust. 1 u.g.n.) prowadzi do trwałego ograniczenia prawa własności nieruchomości, gdyż sprawia, że jej właściciel ma obowiązek znoszenia stanu faktycznego ukształtowanego przebiegiem urządzeń przez strefę, w której było lub mogło być wykonywane jego prawo. Gdyby w tej decyzji chodziło o możliwość zajęcia nieruchomości na czas ograniczony, to ustawodawca powinien go oznaczyć (por. m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2010 r., III CZP 116/09, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 432/07, nie publ. i z dnia 9 marca 2007 r., II CSK 457/06, "Monitor Prawniczy" 2007, nr 7, s. 339 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2007 r., II CSK 156/07, OSNC 2008, nr 9, poz. 103).

W orzecznictwie przeważa stanowisko, że omawiana decyzja jako akt wywłaszczeniowy powoduje trwałe ograniczenie prawa własności w celu wykonywania na niej uprawnień o treści zbliżonej do tych, które są właściwe dla służebności zwanej w literaturze przesyłową. Skoro jednak źródłem obciążenia jest ustawa i akt administracyjny, to mają one charakter publicznoprawny (por. np. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2005 r., III CZP 80/05, OSNC 2006, nr 9, poz. 146 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 1863/00, nie publ., z dnia 10 lipca 2002 r., II CKN 1316/00, nie publ., z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 680/04, nie publ. i z dnia 21 stycznia 2009 r., II CSK 394/08, nie publ. i z dnia 9 marca 2007 r., II CSK 457/06).

Powyższe decyzje wydawane w trybie art. 35 ustawy z 1958 r. dotyczyły obiektów budowlanych, które - po wzniesieniu na lub nad powierzchnią gruntu, względnie po zamontowaniu ich pod nią - wchodziły w skład określonej struktury technicznej urządzeń wykorzystującego je przedsiębiorstwa i nie mogły być w dowolnym czasie z tej struktury wyłączone lub przesunięte w jej obrębie w inne miejsce. Większość takich urządzeń była instalowana w związku z realizacją inwestycji dzisiaj zwanych "liniowymi", o których Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się w wyroku z dnia 16 października 2012 r., K 4/10 ( (...) Zb.Urz. 2012, nr 9, poz. 106). Takie decyzje musiały wywoływać trwałe skutki.

Ponadto podnosi się, że samo uchylenie ustawy z dnia 12 marca 1958r. niewątpliwie nie pozbawia mocy wiążącej decyzji wydanych na jej podstawie. Porównanie art. 35 powyższej ustawy, art. 70 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oraz art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami wskazuje na tożsamość unormowanych nimi instytucji, co usprawiedliwia wnioskowanie, że do stosunku prawnego skonkretyzowanego w decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 35 ust. 1 przedmiotowej ustawy, po jego uchyleniu, mają zastosowanie przepisy, którymi ustawodawca zastąpił go w systemie prawnym. Oznacza to, że przedsiębiorca wykorzystujący urządzenia przesyłowe, który zainstalował je na cudzej nieruchomości w związku z wydaniem na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy decyzji ograniczającej uprawnienia właściciela, może obecnie, na podstawie art. 124 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, uzyskać orzeczenie zezwalające mu na dostęp do nich.

Reasumując przedsiębiorca przesyłowy, z którego inicjatywy wydano decyzję zezwalającą na korzystanie z cudzej nieruchomości, także obecnie ma tytuł do utrzymywania na tej nieruchomości urządzeń, które postawił w związku z wydaniem decyzji, nie traci ona bowiem mocy obowiązującej wskutek upływu czasu. Trzeba przyjąć, że po uchyleniu art. 35 ust. 2 u.z.t.w.n., w razie potrzeby wejścia na nieruchomość w celu zapewnienia konserwacji urządzeń przesyłowych, przedsiębiorca może ubiegać się o wydanie decyzji zezwalającej mu na to, a obowiązek znoszenia ingerencji w uprawnienia właściciela podlega egzekucji administracyjnej (art. 124 ust. 6 u.g.n.).

W niniejszej sprawie pozwany posiada tytuł prawny do ograniczenia prawa własności nieruchomości powódki. Decyzją z dnia 10 września 2008 roku, znak (...)2/07/2008 uzyskał także pozwolenie na użytkowanie odgałęzienia linii energetycznej 15 kV P. Wschód-S.. Tak ukształtowany stan prawny pozwala mu zatem na wejście na nieruchomość powódki i eksploatowanie oraz konserwację posadowionych na niej urządzeń energetycznych.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego powództwo w zakresie dotyczącym wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powódki, jest zasadne jedynie częściowo. Sąd podziela w tym względzie stanowisko wyrażane w orzecznictwie, że zgodnie z art. 224 § 2 zdanie pierwsze k.c., przedsiębiorca energetyczny, którego poprzednik prawny, instalując urządzenia energetyczne, nie działał bezprawnie, jest zobowiązany do zapłacenia wynagrodzenia za korzystanie z gruntów (w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu) dopiero od chwili dowiedzenia się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o to wynagrodzenie (tak Sąd Apelacyjny w Białymstoku z dnia 17 grudnia 2008 r., I ACa 183/14, LEX nr 1489040).

Odnosząc się natomiast do zarzutu pozwanego odnośnie zasiedzenia części nieruchomości gruntowej powódki, na której posadowione są słupy energetyczne, uzasadniającego przyjęcie, że powódce nie należy się wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, Sąd uznał powyższy zarzut za chybiony. Pomimo dopuszczalności co do zasady nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej, odpowiadającej treści służebności przesłyłu, zarzut w rozpoznawanej sprawie, w myśl wyżej powołanych rozważań nie mógł zostać uwzględniony. Sąd Okręgowy w zupełności podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2014 r., w sprawie III CZP 87/13, stanowiącej, że wykonywanie uprawnień w zakresie wynikającym z decyzji wydanej na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości stanowiącej tytuł prawny do ich wykonania, nie prowadzi do nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu. Pozwany dysponował aktem administracyjnym wydanym w trybie powyższej powołanej ustawy, a zatem nie może nabyć przez zasiedzenie służebności gruntowej.

Instytucja zasiedzenia służebności ma na celu uporządkowanie długotrwałych stosunków prawnorzeczowych i zmobilizowanie biernego właściciela do zajęcia się przedmiotem swojej własności (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2011 r., V CSK 502/10). Właścicielowi nieruchomości, na której urządzenia przesyłowe umieszczone zostały bez tytułu prawnego, można po odpowiednio długim czasie korzystania w określony sposób z jego nieruchomości postawić zarzut, że pozostawał bierny wobec tych aktów, co doprowadziło do obciążenia nieruchomości służebnością gruntową. Takiego zarzutu nie można postawić właścicielowi nieruchomości legalnie zajętej pod urządzenia przesyłowe (jak w niniejszej sprawie). Ustawowe upoważnienie przedsiębiorcy korzystającego z takich urządzeń do podejmowania w stosunku do nieruchomości, na której je zainstalował, czynności zmierzających do utrzymania ich w należytym stanie technicznym sprawia, że właściciel nieruchomości nie mógłby się im skutecznie przeciwstawić, tamując przedsiębiorcy drogę do zasiedzenia służebności cywilnoprawnej na jego nieruchomości.

Reasumując, urządzenia energetyczne na nieruchomości powódki zostały posadowione w 1984 r. W maju 2003 r. powódka stała się, na podstawie aktu darowizny prawnym właścicielem przedmiotowej nieruchomości. W ocenie Sądu przedłożone przez pozwanego dokumenty techniczne dotyczące budowy linii energetycznej pozwalają na przyjęcie, że inwestycja w ramach której wzniesiono urządzenia energetyczne znajdujące się na nieruchomości powódki prowadzona była legalnie. Pełnomocnik powódki nie zdołał podważyć zasadności przedłożonych przez pozwanego dokumentów, którymi Sąd był w niniejszej sprawie związany.

Powództwo w rzeczonej sprawie zostało wytoczone przeciwko pozwanemu w dniu 21 października 2009 r., ale pozwany dowiedział się o nim dopiero w dniu 9 grudnia 2009 r., a zatem od tej daty pozwany odpowiada za korzystanie z rzeczy tak jak posiadacz zależny. Powódce nie należy się zatem wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości przez pozwanego za wcześniejszy okres, sprzed 9 grudnia 2009 r., w myśl wyżej przytoczonych motywów.

Sąd ustalając wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości oparł się na opinii biegłej E. B., którą uznał w pełni za wiarygodną, w szczególności co do kwestii i sposobu (przyjętych kryteriów i wzoru matematycznego) ustalenia wielkości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z części nieruchomości powódki. W niniejszej sprawie logiczne wydaje się przyjęcie założenia, jak uczyniła to biegła, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest pochodną służebności przesyłu. Zatem jako wartość wyjściową do określenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości można określić na podstawie zasad określania służebności przesyłu. Wartość służebności przesyłu (tj. iloczyn wartości rynkowej nieruchomości nieobciążonej urządzeniami przemysłowymi oraz współczynnik współkorzystania z nieruchomości) pomnożona przez stopę kapitalizacji odpowiednią dla analizowanego rynku odpowiada rocznemu dochodowi z nieruchomości otrzymamy wartość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w zadanym okresie.

Okres posiadania nieruchomości przez pozwanego od momentu dowiedzenia się o wytoczeniu powództwa do dnia 20 marca 2015 r. (data wydania opinii przez biegłą) wynosi 5 lat i 3 miesiące. Stosując przyjęte kryteria oraz wzór matematyczny podany przez biegłą (k. 678), jak i również biorąc pod uwagę przeznaczenie nieruchomości powódki, które na przestrzeni czasu kształtowało się różnie, Sąd zasądził na rzecz powódki wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez pozwanego za okres od dnia 9 grudnia 2009 r. do dnia 20 marca 2015 r. tj. kwotę 16.402,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty. Na powyższą kwotę złożyła się suma 14.947,47 zł (5,03 x 1.261,25 x 0,6 x 54,73 x 7,175%) + 1.046,87 zł (5,03 x 53,00 x 1,0 x 54,73 x 7,175 %) + 407,98 zł (5,03 x 206,55 x x0,1 x 54,73 x 7,175%).

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 kc, stanowiącym, że jeśli dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odnosząc się natomiast do żądania powódki zasądzenia kwoty 486.300 zł tytułem odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości, na której posadowione zostały urządzenia energetyczne, Sąd uznał że nie zasługuje ono na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 roku w sprawie IICSK 681/10, szkoda w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości występuje wtedy, gdy ma charakter trwały i nieodwracalny. Nie można mówić o takiej szkodzie wówczas, gdy właścicielowi nieruchomości przysługuje roszczenie negatoryjne umożliwiające przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Dopóki zatem przysługuje mu to roszczenie, dopóty nie może żądać naprawienia szkody w postaci obniżenia wartości nieruchomości na skutek posadowienia i eksploatacji na nieruchomości urządzeń przesyłowych przez zapłatę odszkodowania. Utrata tego roszczenia wiąże się zazwyczaj z uzyskaniem przez przedsiębiorcę przesyłowego tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, z czym wiąże się obowiązek zapłaty właścicielowi odpowiedniego ekwiwalentu, co wyklucza odszkodowanie.

Uszczerbek właściciela związany z pogorszeniem nieruchomości tylko w następstwie posadowienia na niej i eksploatacji urządzeń przesyłowych rekompensowany jest wynagrodzeniem, które może on uzyskać – na podstawie art. 305§2 kc – za obciążenie jego prawa służebnością przesyłu. Uszczerbek ten nie ma charakteru trwałego i nieodwracalnego, skoro właścicielowi przysługuje roszczenie o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem. Roszczenie to pozwala zrealizować ten sam interes, co roszczenie o naprawienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy, a ten sam interes nie może być zaspokajany podwójnie (LEX nr 1043999).

Powódce nie przysługuje względem pozwanego roszczenie negatoryjne, albowiem wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 31 maja 2010 r. w sprawie sygn. akt I C 628/09 oddalono powództwo M. D. przeciwko (...) SA w Ł., o nakazanie usunięcia linii energetycznej i zapłatę. Niemniej jednak zastanowić należy się nad skutkami prawnymi decyzji wywłaszczeniowej z dnia 1 października 1982 r. wydanej na podstawie art. 35 ustawy z 12 marca 1958 r.

Jak podkreślano powyżej, w wypadku wydania decyzji administracyjnej tytuł przedsiębiorstwa do korzystania z gruntu można określać jako publicznoprawny, a jej skutki mają charakter trwały. Zatem gdy właściciel został ograniczony w swych prawach właścicielskich na skutek wydania decyzji administracyjnej, zasadniczo przysługują mu wówczas tylko środki przewidziane w ustawach stanowiących podstawę tejże decyzji.

W dacie wybudowania linii energetycznej na nieruchomości powódki szkody związane z ograniczeniem własności na podstawie art. 35 ustawy z dnia 12 marca 1958 r., mieściły się w odszkodowaniu określonym przez art. 36 powyższej ustawy. Regulacja powyższego artykułu obejmowała odszkodowanie należne właścicielowi nieruchomości za straty związane z wybudowaniem linii energetycznej, włącznie ze zmniejszeniem wartości nieruchomości.

Stosownie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2007 r., w sprawie II CSK 457/06, zwrot "straty", o którym mowa w art. 36 ustawy z 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, należy tu rozumieć tak, jak jest on rozumiany w art. 361 § 2 k.c., a w świetle tego ostatniego przepisu przez straty rozumie się, między innymi, zmniejszenie aktywów, pogorszenie zaś nieruchomości niewątpliwie prowadzi do zmniejszenia jednego z aktywów, tj. tego, którym jest ta nieruchomość. Jeśli zatem powyższy przepis w sposób wyczerpujący regulował problematykę odszkodowawczą w odniesieniu do wszelkich strat związanych ze zgodnym z prawem założeniem i przeprowadzeniem przewodów i urządzeń na nieruchomości powódki, to brak jest podstaw do stosowania przepisów kodeksu cywilnego, w tym art. 224-225, ani wprost, ani w drodze analogii.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał że roszczenie powódki odnośnie odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości, wskutek posadowienia na niej urządzeń energetycznych nie zasługuje na uwzględnienie, skoro powódka ma możliwość dochodzenia swoich roszczeń o charakterze administracyjno prawnym w innym postępowaniu. Dlatego też Sąd je oddalił.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie obciążył powódki M. D. kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa.

Na podstawie art. 102 kpc Sąd nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego (...) SA w L. Oddział (...). Powódka korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych, z uwagi na trudną sytuację materialną, która do tej pory nie uległa zmianie. Uiszczenie przez nią kosztów procesu wiązałoby się z nadmiernym uszczerbkiem dla niej. Dlatego też Sąd postanowił nie obciążać powódki kosztami procesu.