Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1024/17

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 11 kwietnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że B. J. jako pracownik u płatnika składek (...) SP. Z O.O. nie podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 2 stycznia 2012 r. do 28 lutego 2017 r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że B. J. została zgłoszona przez płatnika składek spółkę (...) SP. Z O.O. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w charakterze pracownika od dnia 2 stycznia 2012 r. Z przekazanych przez płatnika składek spółkę (...) raportów rozliczeniowych wynika, że B. J. zatrudniona była w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. ½ etatu.

Początkowo w W., a jej wspólnikami byli wówczas R. S., A. S. (1) i A. S. (2). Z przedłożonego aktu notarialnego wynika, w dniu 30 sierpnia 2011 r. R. S., A. S. (1) oraz A. S. (2) odsprzedali udziały spółki (...). M. J. (1) objął sto udziałów, zaś B. Z. dwa. Jak wskazał M. J. (1) przedmiotem działalności spółki (...) jest usługowa budowa domów pod projekty. Z przedłożonych dokumentów wynika ponadto, że w dniu 6 sierpnia 2014 r. B. J. kupiła od M. J. (1) 28 udziałów w spółce (...), a uchwałą z dnia 4 września 2014 r. została powołana na członka zarządu spółki. W dniu 18 kwietnia 2015 r. M. J. (1) zawarł z B. J. związek małżeński. Umowa o pracę z B. J. od dnia 2 stycznia 2012 r. w imieniu spółki podpisał Prezes Zarządu M. J. (1). Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Jak wynika z przedłożonej umowy B. J. została zatrudniona na stanowisku dyrektora handlowego w wymiarze ½ etatu za wynagrodzeniem 750 zł brutto, z terminem rozpoczęcia pracy wyznaczonym na dzień 2 stycznia 2012 r. Następnie aneksem z dnia 1 października 2012 r. zmieniono wynagrodzenie B. J. na kwotę 1200 zł 1 brutto, zaś aneksem z dnia 1 września 2014 r. na kwotę 1600 zł brutto. Aneksy w imieniu spółki i podpisał M. J. (1).

Organ rentowy dodał, że podczas kontroli, jak również w toku postępowania, nie zostały przedłożone żadne dowody potwierdzające fakt wykonywania pracy przez B. J. w ramach stosunku pracy. Nie można również pominąć tego, że B. J. od dnia 30 sierpnia 2011 r. została wspólniczką spółki z o.o. (...), a od dnia 4 września 2014 r. członkiem jej zarządu.

Z przedłożonych podczas kontroli dokumentów wynika, że Zgromadzenie Wspólników spółki (...) uchwałą z dnia 31 sierpnia 2011 r. ustanowiło K. L. pełnomocnikiem do podpisania umowy o pracę tylko z M. J. (1).

Umowa o pracę z B. J. od dnia powołania na członka zarządu spółki narusza więc zasady określone w art. 210 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, gdyż została podpisana przez drugiego członka zarządu spółki.

W ocenie Inspektoratu faktyczne nawiązanie stosunku pracy pomiędzy Panią B. J., a spółką z o.o. (...) nie nastąpiło, gdyż zgromadzona w sprawie dokumentacja, jak również złożone wyjaśnienia nie pozwalają uznać, że B. J. przystąpiła do wykonywania pracy na stanowisku dyrektora handlowego i faktycznie realizowała powierzone jej zadania. Wskazane powyżej okoliczności świadczą, że w przedmiotowej sprawie świadczenie pracy w ramach stosunku pracy nie miało miejsca pomimo zawarcia umowy o pracę. Oznacza to, że umowa o pracę została zawarta dla pozoru, a zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych miało charakter fikcyjny. Należy stwierdzić, że umowa o pracę zawarta pomiędzy płatnikiem składek spółką (...), a B. J. jako zawarta dla pozoru jest nieważna.

/decyzja – k. 109 – 111 plik I akt ZUS /

Decyzja nr (...) z dnia 11 kwietnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. J. (2) jako pracownik u płatnika składek (...) SP. Z O.O. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 30 sierpnia 2011 r. do 31 sierpnia 2011 r., od 1 grudnia 2011 r. do 31 lipca 2015 r. oraz od 1 lutego 2016 r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że z zapisów zarejestrowanych w systemie informatycznym ZUS M. J. (1) został zgłoszony przez płatnika składek spółkę (...) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w charakterze pracownika w okresie od dnia 5 listopada 2007 r. do 31 sierpnia 2011 r., od 1 grudnia 2011 r. do 31 lipca 2015 r. i od 1 lutego 2016 r.

Ubezpieczony był zatrudniony w następującym wymiarze czasu pracy:

- w okresie od 11/2007 do 8/2011 – pełen etat,

- w okresie od 12/2011 do 07/2015 r. – ½ etatu,

- w okresie od 02/2016 do 12/2016 – pełen etat,

- od 1/2017 r. – 1/8 etatu.

Organ dodał, że M. J. (1) od 1 grudnia 2026 r. stał się niezdolny do pracy z powodu choroby i wystąpił z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego za okres od 1 grudnia 2016 r. do 10 stycznia 2017 r.

Na podstawie danych zarejestrowanych w dniu 27 lutego 2008 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym pod nr (...) Inspektorat ZUS w Z. ustalił, że (...) spółki (...) byli: R. S., A. S. (1) i A. S. (3). Spółkę reprezentował jednoosobowy Zarząd, w którym funkcję Prezesa Zarządu pełnił M. J. (1). Z kolejnego wpisu dokonanego w Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 30 marca 2012 r. wynikało natomiast, ze nastąpiły zmiany w odniesieniu do (...) spółki (...). We wpisie tym figuruje jako wspólnik posiadający sto udziałów M. J. (1) oraz informacja, że nie jest udziałowcem całościowym. Zarząd spółki w tym czasie był jednoosobowy i funkcję Prezesa Zarządu pełnił M. J. (1). Drugi ze (...) spółki (...) został ujawniony we wpisie dokonanym w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 29 października 2014 r. i była to B. Z., która w spółce objęła 30 udziałów, jak również weszła w skład zarządu spółki jako członek zarządu. Po wykupieniu większości udziałów spółki (...) tj. w dniu 31 sierpnia 2011 r. M. J. (1) zawarł, z powołanym uchwałą Zgromadzenia Wspólników pełnomocnikiem spółki – (...), umowę o pracę na stanowisko Prezesa Zarządu. Umowa ta została zawarta na czas nieokreślony, zaś wymiar czasu pracy został ustalony na ½ etatu. Jako termin rozpoczęcia pracy wskazano w umowie dzień 1 grudnia 2011 r. Następnie w dniu 31 lipca 2015 r. M. J. (1) podpisał porozumienie, zgodnie z którym umowa o pracę zawarta w dniu 31 sierpnia 2011 r. uległa rozwiązaniu z dniem 31 lipca 2015 r. W imieniu spółki porozumienie to podpisała B. J.. Ponownie umowę o pracę ze spółka (...) zawarł od dnia 1 lutego 2016 r., również na stanowisko Prezesa Zarządu, ale tym razem w ramach 1/8 etatu. Umowa o pracę z dnia 1 lutego 2016 r. została podpisana przez B. J.. Od (...) w przekazanych za M. J. (1) dokumentach rozliczeniowych został wykazany pełen wymiar czasu pracy.

Zdaniem ZUS w Z. nie wystąpiła żadna różnica w pełnieniu przez M. J. (1) funkcji Prezesa Zarządu na podstawie powołania i umów o pracę. W toku kontroli nie został przedłożony pisemny zakres obowiązków wyznaczonych M. J. (1) do realizacji w ramach zawartych umów o pracę. Nie przedłożono list obecności, ani ewidencji czasu pracy, zaś z poczynionych podczas kontroli ustaleń wynika, że ewidencja czasu pracy nie jest w spółce prowadzona, bo jak wyjaśnił M. J. (1) „praca w tej branży musi się odbywać w zadaniowym czasie pracy”. W tych okolicznościach zastanawiające jest ustalenie dla stanowiska Prezesa Zarządu niepełnego wymiaru czasu pracy tj. ½ i 1/8 etatu.

Istotnym jest również fakt, że przy zawieraniu z M. J. (1) drugiej umowy o pracę od 1 lutego 2016 r. spółka nie była prawidłowo reprezentowana. Gdyż w imieniu spółki umowę podpisał drugi wspólnik - B. J., a nie ustanowiony do zawierania umów z członkami zarządu pełnomocnik. B. J. podpisała również aneksy do umów o pracę zawartych z M. J. (1), dotyczące zmiany wymiaru czasu pracy i wynagrodzenia, jak również porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę zawartej w dniu 31 sierpnia 2011 r.

Organ rentowy dodał, że podczas kontroli nie zostały przedłożone żadne dowody świadczące o wykonywaniu pracy przez M. J. (1) w ramach stosunku pracy.

W oparciu o powyższe organ rentowy wskazał, że pomiędzy M. J. (1) a spółką z o.o. (...) faktyczne nawiązanie stosunku pracy w ramach zawartych od 1 grudnia 2011 r. i od 1 lutego 2016 r. umów o pracę nie nastąpiło. Również od dnia objęcia większości udziałów w spółce z o.o. (...) przez Pana M. J. (1) tj. od dnia 30 sierpnia 2011 r. Stosunek pracy przestał istnieć. Czynności wykonywane w spółce przez Pana M. J. (1) od dnia 30 sierpnia 2011 r. nie były bowiem realizowane w warunkach podporządkowania kierownictwu zatrudniającej go spółki, gdyż rzeczywiste decyzje za spółkę podejmował M. J. (1), jako większościowy właściciel kapitału spółki.

Wskazane powyżej okoliczności świadczą, że w przedmiotowej sprawie świadczenie pracy w ramach stosunku pracy nie miało miejsca pomimo zawarcia umów o pracę. Oznacza to, że umowy o pracę zostały zawarte dla pozoru, a zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych miały charakter fikcyjny.

/decyzja – k. 138 – 143 plik II w aktach ZUS /

Odwołania od w/w decyzji złożyli B. J. i M. J. (1) oraz (...) Sp. z o.o. reprezentowani przez adwokata. Decyzje zaskarżyli w całości i zarzucili im naruszenie:

1.  Art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, iż B. J. oraz M. J. (1) nie podlegają w spornych okresach obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym,

2.  Art. 83 ust. 1 kodeksu cywilnego poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, iż okolicznościach przedmiotowej sprawy oświadczenia woli zawarte w umowach o pracę pomiędzy (...) Sp. z o.o. a pracownikami B. J. oraz M. J. (3) zostały złożone dla pozoru.

W konsekwencji skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonych decyzji alternatywnie o uchylenie zaskarżonych decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu. Wnieśli nadto o zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

/odwołanie – k. 2 – 11, k. 2 – 13 w aktach VIII U 1025/17/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań.

/odpowiedź na odwołanie – k. 33 – 34, k. 33 – 35 w aktach VIII U 1025/17/

Postanowieniem z dnia 23 stycznia 2018 r. Sąd połączył sprawę VIII U 1025/17 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1024/17.

/postanowienie – k. 44 w aktach VIII U 1025/17/

Na rozprawie w dniu 27 września 2018 r. pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań wnioskodawców oraz o odrzucenie odwołania spółki, gdyż złożyła je osoba nieuprawniona. Pełnomocnik wnioskodawców oświadczył, że uchwałą zgromadzenia wspólników w sprawie pełnomocnictwo zostało złożone, a wspólnicy mogą to potwierdzić. Wnioskodawcy jako wspólnicy spółki potwierdzili czynności wykonane przez pełnomocnika.

/protokół z dnia 27 września 2018 r. – 00:01:44 – 00:03:47, 00:04:34 – 00:05:00 – płyta CD – k. 301/

Na rozprawie w dniu 27 listopada 2018 r. pełnomocnik odwołujących się poparł odwołania, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań i o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie po 180 złotych od każdego z wnioskodawców.

/protokół rozprawy – z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:54:57 – 01:00:55 – płyta CD – k. 315/

S ąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Odwołująca się B. J. (wcześniejsze nazwisko: Z.), legitymuje się wykształceniem średnim. Jest technikiem administracji i technologii żywienia.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130/

Odwołujący się M. J. (1) urodził się (...)

/bezsporne/

Legitymuje się następującym doświadczeniem zawodowym:

- w okresie od 1 maja 1996 r. do 30 września 1996 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora w (...) s.c. w K.,

- w okresie od 15 października 1996 r. do 31 lipca 2001 r. był zatrudniony na stanowisku (...) Kierownika Sprzedaży w (...) Sp. z o.o. w R.,

- w okresie od 2 stycznia 2002 r. do 30 września 2002 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora w Agencji Ochrony Osób i Mienia (...) Sp. z o.o. w W.,

- w okresie od 2 stycznia 2003 r. do 5 sierpnia 2003 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora handlowego w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o.,

- w okresie od 22 sierpnia 2003 r. do 31 października 2005 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora w (...) Sp. z o.o. w C.,

- w okresie od 24 listopada 2006 r. do 22 lutego 2007 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora regionalnego w (...) Sp. z jawna E.T. M. w Ł..

/świadectwa pracy – k. 48 – 53 plik II akt ZUS/

Ubezpieczony prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą S. M. J. (1) od 25 stycznia 2007 r. Przedmiotem działalności są roboty budowlane związane z wnoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Od dnia 31 lipca 2015 r. działalność jest zawieszona.

/wypis z (...) k. 126 plik II akt ZUS/

M. J. (1) w okresie od stycznia do maja 2016 r. prowadził działalność gospodarczą w zakresie ochrony.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315/

B. J. i M. J. (1) zawarli związek małżeński w dniu 18 kwietnia 2015 r.

/odpis skrócony aktu małżeństwa – plik I k. 48 akt ZUS/

W dniu 22 października 2007 r. R. S., A. S. (1) i A. S. (2) zawarli umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w formie aktu notarialnego. Spółka miała być prowadzona po firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Siedzibą Spółki jest Ł.. Każdy ze wspólników posiada 34 udziały o wartości 17.000 zł. Organami spółki są Zgromadzenie Wspólników oraz Zarząd. Do pierwszego Zarządu Spółki powołano M. J. (1), któremu powierzono funkcję Prezesa Zarządu Spółki.

/umowa spółki w formie aktu notarialnego – k. 76 – 79 plik I akt ZUS/

(...) Spółka z o.o. w B. 36A została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 27 lutego 2008 r. Przedmiotem działalności spółki są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

/wypis z KRS – k. 15 - 18, zaświadczenie – k. 81 plik I akt ZUS/

W dniu 30 sierpnia 2011 r. R. S., A. S. (1) oraz A. S. (2) sprzedali udziały spółki (...) sp. z o.o. M. J. (1) i B. Z.. M. J. (1) objął sto udziałów, B. Z. dwa.

/akt notarialny – k. 74 – 75 plik I akt ZUS, zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Od sierpnia 2011 r. wnioskodawca i wnioskodawczyni są jedynymi wspólnikami spółki.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315/

W dniu 1 stycznia 2012 r. Prezes Zarządu firmy (...) Sp. z o.o. M. J. (2) udzielił K. L. pełnomocnictwa w zakresie:

- reprezentowania przez Urzędem Skarbowym,

- podpisywania wszelkich dokumentów dotyczących zgłoszeń aktualizacyjnych firmy oraz nanoszenia wszelkich poprawek,

- podpisywania deklaracji podatkowych VAT-7,

- reprezentowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Pełnomocnictwo dotyczy spraw związanych z działalnością firmy.

/pełnomocnictwo – k. 80 plik I akt ZUS/

W dniu 6 sierpnia 2014 r. M. J. (1) sprzedał B. J. 28 udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. w Ł..

/umowa – k. 46 – 47 plik I akt ZUS, zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Na mocy uchwały z dnia 4 września 2014 r. B. J. została powołana na członka Zarządu w spółce (...) Sp. z o.o. oraz zmieniono siedzibę spółki w Ł. – siedziba spółki mieści się w miejscowości B., Gmina A..

/akt notarialny – k. – 65 – 66 plik I akt ZUS/

Biuro firmy płatnika składek składa się z pokoju prezesa, sekretariatu oraz przedsionka i toalety.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

W dniu 2 stycznia 2012 r. odwołująca się B. J. zawarła z (...) Sp. z o.o. w Ł. umowę o pracę w wymiarze ½ czasu pracy na czas nieokreślony od 2 stycznia 2012 r. na stanowisku dyrektora handlowego z wynagrodzeniem 750 złotych brutto miesięcznie. W imieniu spółki umowę podpisał Prezes Zarządu M. J. (1). Miejsce wykonywania pracy to Ł. ul. (...).

/umowa o pracę – k. 45 plik I akt ZUS, k. 19/

Wnioskodawczyni otrzymała zakres obowiązków na piśmie. Miejscem pracy ubezpieczonej była siedziba firmy – biuro oraz praca w terenie. Do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku Dyrektora Handlowego należało:

- tworzenie planów strategii sprzedażowej w zakresie sprzedaży usług, oraz marketingu.

- opieka nad stroną internetową, aktualizacja informacji na stronie, organizacja promocji

- monitorowanie i analiza działań konkurencji – rynku firm budowlanych,

- sporządzanie kosztorysów, wycen kosztów budowy dla klientów indywidualnych i instytucji,

- przygotowanie ofert handlowych,

- negocjacje warunków współpracy oraz formy i treści Umów z klientami indywidualnymi,

- utrzymywanie i budowanie pozytywnych relacji na rynkach lokalnych,

- spotkania z kontrahentami, delegacje, wizyty w biurach projektowych i instytucjach administracyjnych,

- wizyty na placach budowy, przed rozpoczęciem realizacji inwestycji – uzgadnianie szczegółów realizacji poszczególnych prac,

- odpowiedzialność za zgodność działań handlowych z obowiązującym prawem,

- stanowisko jest samodzielne.

- reprezentowanie spółki i zastępowanie Prezesa zarządu, pod nieobecność prezesa realizacja zakresu obowiązków Prezesa Zarządu.

/zakres obowiązków – k. 20/

Wnioskodawczyni przedłożyła zaświadczenia lekarskie o zdolności do pracy na stanowisku dyrektora handlowego z dnia 6 lipca 2012 r. i z dnia 6 lipca 2015 r.

/orzeczenie lekarskie – k. 23, k. 24/

Na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 2 stycznia 2012 r. od dnia 1 października 2012 r. wynagrodzenie wnioskodawczyni ustalono na kwotę 1200 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 44 plik I akt ZUS, k. 21/

Następnie na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 2 stycznia 2012 r. od dnia 1 września 2014 r. wynagrodzenie wnioskodawczyni ustalono na kwotę 1600 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 43 plik I akt ZUS, k. 22/

Początkowo do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku dyrektora handlowego należała współpraca z biurami architektonicznymi: jeżdżenie do biur, prowadzenie rozmów z architektami w sprawach dotyczących budowy domów.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Następnie spółka zatrudniła na stanowisku dyrektora handlowego M. S. w latach 2013 – 2014, D. S. w 2015 r. oraz M. K. (1) w 2016 r. i do ich obowiązków należała współpraca z biurami architektonicznymi.

/zeznania świadka M. K. (1) z dnia 8 marca 01:04:35 – 01:10:39 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Ubezpieczona objęła wówczas stanowisko dyrektora zarządzającego.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Ubezpieczona w ramach powierzonych obowiązków dyrektora prowadziła całe biuro, zajmowała się przygotowaniem wycen klientów, ofert dla klientów, umawiała się z klientami na rozmowy, pracami biurowymi, obsługą telefonów, zarządzaniem dwiema skrzynkami mailowymi robieniem remanentu na koniec miesiąca, negocjowała z klientami warunki umów, jeździła na budowy wspólnie z wnioskodawcą (gdy nie posiadał prawa jazdy), nadzorowała prace podwykonawców, zamawiała towar w hurtowni.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315, zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315, zeznania świadka A. N. z dnia 8 marca 2018 r. – 00:44:13 – 00:48:42 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka M. K. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 00:48:42 – 01:04:35 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka M. K. (1) z dnia 8 marca 01:04:35 – 01:10:39 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka S. D. (1) z dnia 8 marca 2018 r. – 01:11:57 – 01:20:23 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka W. J. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:20:23 – 01:25:36 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka T. K. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:25:36 – 01:30:43 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka J. S. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:30:43 – 01:39:00 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka E. S. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:39:00 – 01:47:59 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka B. L. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:01:38 – 02:08:49 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka J. F. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:08:49 – 02:14:25 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka A. O. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:14:25 – 02:21:04 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka S. D. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 02:21:04 – 02:28:03 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka P. B. z dnia 8 marca 2018 r. 02:28:03 – 02:35:16 – płyta CD – k. 130/

Nadto wnioskodawczyni w razie nieobecności ubezpieczonego M. J. (1) zastępowała wnioskodawcę. Jeździła na budowy, do hurtowni i sklepów.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Wnioskodawczyni nie miała ustalonych godzin pracy, pracowała kilka godzin dziennie. Zdarzało się, że pracowała dłużej oraz w soboty i niedziele gdy klienci nie mogli spotkać się w tygodniu.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315, zeznania świadka A. N. z dnia 8 marca 2018 r. – 00:44:13 – 00:48:42 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka M. K. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 00:48:42 – 01:04:35 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka E. S. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:39:00 – 01:47:59 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Biuro firmy płatnika składa się z pokoju prezesa, sekretariatu oraz przedsionka i toalety. Biurko ubezpieczonej znajduje się w sekretariacie.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Pracę ubezpieczonej nadzorował prezes zarządu – M. J. (1). Wnioskodawczyni raz w tygodniu składała raport z wykonanej działalności.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Wnioskodawczyni nie podpisywała listy obecności.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, Biuro firmy płatnika składek składa się z pokoju prezesa, sekretariatu oraz przedsionka i toalety.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 8 marca 2018 r. – 00:26:45 – 00:39:49 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Wnioskodawczyni była upoważniona do podpisywania dokumentów, robienia przelewów.

/ zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

W dniu 5 listopada 2007 r. M. J. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na czas określony 6 miesięcy na stanowisku prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. z wynagrodzeniem 3000 zł brutto. W imieniu spółki umowę podpisał R. S.. Miejsce wykonywania pracy: siedziba firmy. Ustalono czas pracy od 9.00 do 17.00 od poniedziałku do piątku.

/umowa o pracę – k. 66 – 67 plik II akt ZUS/

Na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 5 listopada 2007 r. od dnia 1 sierpnia 2010 r. wynagrodzenie wnioskodawcy ustalono na kwotę 4000 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 65 plik II akt ZUS/

Umowa o pracę rozwiązała się za porozumieniem stron w dniu 31 sierpnia 2011 r.

/rozwiązanie umowy o pracę – k. 64 plik II akt ZUS/

Na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników (...) Sp. z o.o. z dnia 31 sierpnia 2011 r. K. L. została upoważniona do podpisania umowy o pracę z M. J. (1).

/protokół Zgromadzenia Wspólników – k. 57 plik II akt ZUS, k. 26 w aktach VIII U 1025/17/

W dniu 31 sierpnia 2011 r. M. J. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę o pracę w wymiarze ½ czasu pracy na czas nieokreślony od 1 grudnia 2011 r. na stanowisku prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. z wynagrodzeniem 1500 zł brutto. W imieniu spółki umowę podpisał pełnomocnik K. L.. Miejsce wykonywania pracy: siedziba firmy. Ustalono czas pracy od 9.00 do 17.00 od poniedziałku do piątku.

/umowa o pracę – k. 60 plik II akt ZUS, k. 25 w aktach VIII U 1025/17/

Do zakresu obowiązków ubezpieczonego na stanowisku Prezesa Zarządu (na mocy w/w umowy o pracę) miało należeć:

- realizacja celów postawionych przez Zarząd Spółki,

- reprezentowanie Spółki, dbanie o rozwój oraz nadzór nad finansami,

Miejscem pracy jest siedziba firmy, tj. biuro, oraz praca w terenie, która obejmuje:

- spotkania z kontrahentami, negocjacje cen towarów z dostawcami,

- bezpośrednie wizyty na placach budowy realizowanych inwestycji – odbieranie zamówień na towar od Podwykonawców, kontrola przebiegu realizacji inwestycji,

- bezpośrednie wizyty u dostawców – zamówienia towaru niezbędnego do realizacji poszczególnych realizowanych inwestycji,

- sporządzanie miesięcznych spisów z natury bezpośrednio na placach budów i przesyłanie protokołów inwentaryzacji do biura rachunkowego.

Nadto do obowiązków wnioskodawcy miało należeć reprezentowanie spółki i zastępowanie Dyrektora Handlowego podczas jego nieobecności.

/zakres obowiązków – k. 28 w aktach VIII U 1025/17/

Na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 31 sierpnia 2011 r. od dnia 1 marca 2015 r. wynagrodzenie wnioskodawcy ustalono na kwotę 1750 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 59 plik II akt ZUS, k. 27 w aktach VIII U 1025/17/

Umowa o pracę z dnia 31 sierpnia 2011 r. została rozwiązana w dniu 31 lipca 2015 r. za porozumieniem stron.

/porozumienie – k. 58 plik II akt ZUS, k. 24 w aktach VIII U 1025/17/

W dniu 1 lutego 2016 r. M. J. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę o pracę w wymiarze 1/8 czasu pracy na czas nieokreślony na stanowisku prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. z wynagrodzeniem 500 zł brutto. W imieniu spółki umowę podpisał członek zarządu B. J.. Miejsce wykonywania pracy: B. 36A.

/umowa o pracę – k. 56 plik II akt ZUS, k. 21 w aktach VIII U 1025/17/

Ubezpieczony nie otrzymał na piśmie zakresu obowiązków.

/bezsporne/

Na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 1 lutego 2016 r. od dnia 1 października 2016 r. zmieniono wnioskodawcy wymiar czasu pracy z 1/8 na pełen wymiar czasu pracy oraz wynagrodzenie z kwoty 500 zł na kwotę 3500 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 55 plik II akt ZUS, k. 22 w aktach VIII U 1025/17/

Na mocy aneksu do w/w umowy o pracę z dnia 1 lutego 2016 r. od dnia 16 stycznia 2017 r. zmieniono wnioskodawcy wymiar czasu pracy z pełnego wymiaru czasu pracy na 1/8 wymiaru czasu pracy oraz wynagrodzenie z kwoty 3500 zł na kwotę 450 zł brutto.

/aneks do umowy o pracę – k. 54 plik II akt ZUS, k. 23 w aktach VIII U 1025/17/

Wnioskodawca przedłożył zaświadczenia lekarskie o zdolności do pracy na stanowisku prezesa zarządu z dnia 6 lipca 2012 r. i z dnia 6 lipca 2015 r.

/orzeczenie lekarskie – k. 46, k. 45 plik II akt ZUS/

W ramach swoich ubezpieczony obowiązków jeździł i sprawdzał czy podwykonawcy, których firma zatrudnia przy realizacji projektów wykonują pracę zgodnie z projektem, sprawdzał wymiary. Na terenie budowy przebywał od pół godziny do 2 godzin. Zdarzało się, że wnioskodawca jeździł na budowę codziennie. Organizował zawiezienie potrzebnych materiałów na budowę np. gwoździ czy papy, zamawiał towar w hurtowni potrzebny na budowę. Po powrocie z budowy, gdy przebywał w biurze miał zajmować się podpisywaniem dokumentów.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315, zeznania świadka A. N. z dnia 8 marca 2018 r. – 00:44:13 – 00:48:42 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka M. K. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 00:48:42 – 01:04:35 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka S. D. (1) z dnia 8 marca 2018 r. – 01:11:57 – 01:20:23 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka W. J. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:20:23 – 01:25:36 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka T. K. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:25:36 – 01:30:43 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka J. S. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:30:43 – 01:39:00 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka E. S. z dnia 8 marca 2018 r. – 01:39:00 – 01:47:59 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka B. L. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:01:38 – 02:08:49 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka J. F. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:08:49 – 02:14:25 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka A. O. z dnia 8 marca 2018 r. – 02:14:25 – 02:21:04 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka S. D. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 02:21:04 – 02:28:03 – płyta CD – k. 130, zeznania świadka P. B. z dnia 8 marca 2018 r. 02:28:03 – 02:35:16 – płyta CD – k. 130/

Ubezpieczony od 2011 r. jako prezes zarządu nie był przez nikogo nadzorowany. Nie było Rady Nadzorczej. Zarządzał firmą.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315, zeznania świadka M. K. (2) z dnia 8 marca 2018 r. – 00:48:42 – 01:04:35 – płyta CD – k. 130/

Wnioskodawca nie podpisywał listy obecności. Firma nie prowadziła ewidencji czasu pracy.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315/

Ubezpieczony był niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie od 1 grudnia 2016 r. do 10 stycznia 2017 r. i wystąpił o wypłatę zasiłku chorobowego za w/w okres.

/bezsporne, dokumentacja medyczna – k. 223, k. 224, k. 227 – 261, k. 264, k. 267 - 289/

Płatnik składek sporządzał dla pracowników pisemne listy wynagrodzeń. Wynagrodzenia były przelewane przelewem na konto.

/listy wynagrodzeń – k. 15 – 34 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130/

Sprawy księgowe, kadrowe firmy (...) Sp. z o.o. prowadzi Biuro (...) s.c.

/zeznania świadka K. L. z dnia 27 września 2018 r. – 00:07:04 – 00:16:05 – płyta CD – k. 301/

Spółka zajmuje się budową domów. Domy są budowane przez podwykonawców współpracujących ze spółką.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

Biuro spółki miało być otwarte od 9.00 do 17.00 jednakże wnioskodawca i wnioskodawczyni często byli w terenie i klienci byli umawiani telefonicznie.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130, zeznania wnioskodawcy z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:28:45 – 00:54:57 – płyta Cd – k. 315/

Przyjmowanie zleceń przez spółkę wyglądało w ten sposób, że klienci wysyłali projekt emeilem i ubezpieczona sporządzała wstępną wycenę projektu, którą wysyłała klientowi emeilem. Gdy klient był zainteresowany to umawiał się na spotkanie. Najczęściej po 2 – 3 miesiącach negocjacji była podpisywana umowa. Omawiane były szczegóły i klient wybierał materiały, z których miał być wykonany dom, po wycenie materiałów przez hurtownię wnioskodawczyni sporządzała ostateczną wycenę budowy domu. Po negocjacjach i rozbiciu na etapy podpisywana była umowa i projekt był realizowany. Klienci płacili ratami. Jak spółka podpisywała umowę na stan surowy to budowa kończyła się wraz ze skończeniem dachu. Zdarzało się, że klienci chcieli stan deweloperski, wówczas podpisywany był aneks do umowy. Wykańczanie domu to następny etap budowy. Każdy etap kończył się protokołem odbioru i wystawieniem faktury.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 27 listopada 2018 r. – 00:05:26 – 00:28:45 – płyta CD – k. 315/

(...) Sp. z o.o. osiągnęła w 2011 r. przychód w wysokości 492885,72 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 476991,26 zł, zysk wyniósł 15894,46 zł, w 2012 r. przychód wyniósł 1057740 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1061489,15 zł, strata wyniosła -3749,15 zł, w 2013 r. przychód wyniósł 927537,77 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 961478,58 zł, strata wyniosła -33940,81 zł, w 2014 r. przychód w wysokości 1169604,92 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1223024,04 zł, strata wyniosła -53419,12 zł, w 2015 r. przychód wyniósł 921582,63 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 983343,07 zł, strata wyniosła -61197,85 zł.

/rachunek zysków i strat – k. 35 – 46 akt ZUS/

Spółka cały czas uzyskuje dochody. Strata w 2016 r. spowodowana była tym, że klient nie zapłacił 100000 zł.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 marca 2018 r. – 00:07:49 – 00:26:45 – płyta CD – k. 130/

Obecnie spółka nie zatrudnia żadnych pracowników na podstawie umowy o pracę.

/zeznania świadka K. L. z dnia 27 września 2018 r. – 00:07:04 – 00:16:05 – płyta CD – k. 301/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w załączonych aktach organu rentowego. Dokumenty te nie budzą wątpliwości, a zatem stanowią w pełni wiarygodne źródło dowodowe.

Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę w całości, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że jest on wystarczający by wyjaśnić sporną okoliczność – a mianowicie czy zawarte w spornych okresach przez B. J. oraz M. J. (1) umowy o pracę, noszą cechy pozorności i czy zostały zawarte jedynie dla uzyskania pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, ubezpieczonej oraz ubezpieczonego, w których wskazali na realność zawartej umowy o pracę oraz faktyczne świadczenie pracy przez ubezpieczoną B. J. w ramach powyższej umowy.

W ocenie Sądu zeznania świadków, ubezpieczonej, oraz ubezpieczonego w niniejszej sprawie są jasne, logiczne, wzajemnie niesprzeczne oraz wzajemnie uzupełniają się. Wersję zdarzeń przedstawioną przez ubezpieczoną, ubezpieczonego potwierdzają świadkowie zeznający w tej sprawie. Z zeznań jednoznacznie wynika, że ubezpieczona pracowała w spółce i była pracownikiem na stanowisku dyrektora. Zeznania świadka oraz ubezpieczonych wzajemnie się uzupełniają, nie ma między nimi sprzeczności. Stwierdzić należy, iż wskazane przez nich okoliczności znajdują również potwierdzenie w treści dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a więc w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Z zeznań B. J. oraz zeznań M. J. (1) jasno wynika, że ubezpieczona w wykonywaniu zadań była podporządkowana wnioskodawcy - prezesowi zarządu i była przez niego rozliczana z wykonanych zadań.

Na podkreślenie zasługuje okoliczność, iż złożone do akt dokumenty nie były kwestionowane przez ZUS, a zeznania ubezpieczonych czy świadków odnośnie pracy ubezpieczonej nie zostały zasadnie podważone przez organ rentowy w toku procesu.

Natomiast jeśli chodzi o M. J. (1) to brak jest wiarygodnych dowodów potwierdzających wykonywanie pracy przez ubezpieczonego w ramach stosunku pracy. Przeciwko temu twierdzeniu przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Sąd nie neguje, że M. J. (1) wykonywał w spółce czynności w spornym okresie, o których mowa w zeznaniach wnioskodawcy, wnioskodawczyni i świadków. Ustalone okoliczności faktyczne nie świadczą jednak o tym, że czynności wykonywane przez odwołującego można uznać za pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy), wykonywaną w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy, a przemawiają za uznaniem, iż czynności wykonywane przez odwołującego miały charakter czynności osoby działającej jak właściciel. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, aby ktokolwiek w jakikolwiek sposób kierował czynnościami wykonywanymi przez wnioskodawcę w szczególności, aby ustalił zakres czynności, jakie miał on wykonywać, oraz wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem. Wręcz przeciwnie ustalone okoliczności faktyczne wskazują na to, że wnioskodawca był swoim własnym pracodawcą.

Z zeznań samego ubezpieczonego M. J. (1) wynika także, że jako prezes zarządu nie był nikomu podporządkowany i nikomu nie podlegał.

Sąd uznał zatem za prawidłowe stanowisko organu rentowego, że podpisanie umów o pracę przez płatnika składek z M. J. (1) i zgłoszenie go do ubezpieczeń społecznych w spornych okresach było czynnościami pozornymi.

Należy podkreślić, że Sąd nie neguje, iż odwołujący wykonywał szereg czynności w spornym okresie zatrudnienia na rzecz spółki, rzecz jednak w tym, że zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala ustalić, że czynności te wykonywał w reżimie stosunku pracy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Na wstępie rozważań należy wskazać, że organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołań złożonych przez spółkę (...) Sp. z o.o. z uwagi na fakt, że złożyła je osoba nieuprawniona. Z uwagi na złożenie prawidłowego pełnomocnictwa i potwierdzenie przez wnioskodawców czynności wykonanych przez pełnomocnika brak podstaw do odrzucenia tych odwołań.

W świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych a także oceny przeprowadzonych w sprawie dowodów, odwołania w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym B. J. są zasadne natomiast odwołania w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym M. J. (1) nie są zasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

W myśl art. 36 ust. 1 w/w ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Ustęp 2 stanowi, że obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1 (pracowników), należy do płatnika składek.

W myśl ustępu 11 w/w przepisu, każda osoba, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń społecznych, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Zgłoszenie wyrejestrowania płatnik składek jest zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1 (za pracowników), obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 159 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

W niniejszej sprawie organ rentowy podważał skuteczność umowy o pracę zawartej między wnioskodawczynią B. J. a płatnikiem składek, wskazując na jej pozorny charakter.

Należy wskazać, że organ rentowy ma prawo do badania a także kwestionowania podstaw ubezpieczenia w tym umów o pracę, ponieważ rodzą one skutki w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.

Jednak w takiej sytuacji to na organie rentowym spoczywa obowiązek udowodnienia pozorności umowy lub jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, w myśl art. 6 k.c. Stanowisko takiej zajął także Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 15 lutego 2007 r., I UK 269/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 78 oraz w wyroku z dnia 24 sierpnia 2010 r. I UK 74/10, w którym stwierdził, iż:

„1. Na organie rentowym, który przyjął zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego i nie kwestionował tytułu tego zgłoszenia oraz przyjmował składki, spoczywa ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli.

2. Podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa umowę o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.” (LEX nr 653664)

Zdaniem Sądu Okręgowego, organ rentowy w żaden sposób nie udowodnił, iż zakwestionowana przez niego umowa o pracę miała charakter pozorny, co zarzucał stronom umowy o pracę. Pełnomocnik reprezentujący ZUS nie zgłosił, w toku procesu, żadnych wniosków dowodowych, za pomocą których wykazał pozorność zawartej między stronami umowy.

Sąd ocenił zatem zasadność decyzji w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, który okazał się wystarczający do wydania orzeczenia.

Wskazać należy, że ingerencja sądu w kierunku przejęcia od strony inicjatywy dowodowej mogłaby się spotkać ze skutecznie podniesionym przez drugą stronę słusznym zarzutem naruszenia zasady bezstronności. Faktem jest, że postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wiąże się z pewnymi odrębnościami również w tej sferze, jednakże Sąd nie może zastępować działaniem z urzędu strony procesowej tym bardziej wówczas, gdy jest ona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego- por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21 marca 2013 r. III AUa 1011/12 LEX nr 1298879.

Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów – por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2013 r. I ACa 613/12 LEX nr 1294695.

Stosownie do treści art. 22 §1 kp, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, iż umowa o pracę z dnia 2 stycznia 2012 r. zawarta między wnioskodawczynią, a płatnikiem składek, jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.
W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy w Łodzi podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 25 stycznia 2005 roku, II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym to SN stwierdza, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Nadto nadmienić należy, iż w niniejszej sprawie to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął wykonywania pracy, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 roku, I UK 269/2006, LEX nr 328015).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującemu zarzutów, że zawarł umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie kwestionowanej umowy realizowałby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołująca się osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że wnioskodawczyni na rzecz płatnika składek w spornym okresie wykonywała umówioną pracę. Przy wykonywaniu obowiązków była bezpośrednio podporządkowana pracodawcy tj. prezesowi spółki M. J. (1), który wydawał ubezpieczonej polecenia i na bieżąco kontrolował ich realizację . Zeznania świadków oraz pozostały zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczona wykonywała szereg czynności, obowiązków na rzecz swojego pracodawcy.

W sprawie niniejszej zostały stwierdzone omówione powyżej elementy świadczące o tym, iż wnioskodawczyni wykonywała pracę na podstawie umowy o pracę i łączył ją z płatnikiem stosunek pracy. Zeznania wnioskodawczyni, wnioskodawcy i świadków wskazują, że ubezpieczona wykonywała swoje obowiązki jako dyrektor. Zostało też wykazane, co również jest składnikiem stosunku pracy, podporządkowanie wnioskodawczyni poleceniom pracodawcy. W ocenie Sądu, takie ustalenia wskazują jednoznacznie, że sporne zatrudnienie miało cechy reżimu pracowniczego.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że płatnik składek kierował pracą ubezpieczonej. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu.

Ustawodawca zastrzegł w przepisie art. 22 § 1 k.p., że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, przy czym nie zdefiniował tej cechy zatrudnienia. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Nie jest jednak jasne, czy wszystkie przejawy kierownictwa pracodawcy muszą występować jednocześnie i z pełnym nasileniem. Zmieniające się warunki i potrzeby świadczenia pracy zrodziły dylemat. Sprowadza się on do pytania czy niewystępowanie w trakcie zatrudnienia (lub występowanie w ograniczonym rozmiarze) poleceń podmiotu zatrudniającego, jak również pozostałych cech kierownictwa, pozwala na uznanie istnienia stosunku pracy. Wydaje się, że odpowiedzią orzecznictwa jest konstrukcja podporządkowania autonomicznego. Sąd Najwyższy przyjął, że podporządkowanie pracownika (art. 22 § 1 k.p.) może polegać na określeniu przez pracodawcę czasu pracy i wyznaczeniu zadań, natomiast co do sposobu ich realizacji pracownik ma pewien zakres swobody(Wyrok SN z dnia 7.09.1999 r., I PKN 277/99, OSNAPiUS 2001 nr 1, poz. 18, wyrok SN z dnia 04.04.2002 r., I PKN 776/00 OSNP 2004 nr 6, poz.94.).

Do koncepcji tej nawiązywał Sąd Najwyższy również w późniejszych orzeczeniach (Wyrok SN z dnia 7.03.2006 r., I PK 146/05,OSNP 2007, nr 5-6, poz. 67, postanowienie SN z dnia 11 października 2007 r., III UK 70/07, OSNP 2008, nr 23-24, poz. 366).

Mając na względzie powyższe należy wskazać, że odwołująca świadczyła pracę w warunkach kierownictwa pracodawcy.

Konstatacja ta jest ważna, gdy założy się, że praca pod kierownictwem w myśl art. 22 § 1 k.p., jest jedną z najważniejszych cech w procesie typizacji charakteru stosunku prawnego łączącego strony(wyrok SN z dnia 20.03.1965 r., III PU 28/64, OSNCP 1965, nr 9, poz. 157).

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy uznał, że strony były związane umową o pracę, gdyż sporny stosunek prawny nosił konstytutywną cechę umowy o pracę, wynikającej z art. 22 § 1 k.p., jaką jest pracownicze podporządkowanie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził w pkt 2 od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz ubezpieczonej i (...) Sp. z o.o. kwoty po 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

Natomiast jeśli chodzi o podważenie przez organ rentowy skuteczności umowy o pracę zawartej między wnioskodawczynią M. J. (1) a płatnikiem składek, wskazując na jej pozorny charakter to w pierwszej kolejności wskazać należy, że w myśl art. 38 pkt 8 lit. c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 986 ze zm.), w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszcza się następujące dane: w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: zgodnie z art. 35, oznaczenie wspólników posiadających samodzielnie lub łącznie z innymi co najmniej 10% kapitału zakładowego oraz ilość posiadanych przez tych wspólników udziałów i łączną ich wysokość.

W dniu 30 sierpnia 2011 r. R. S., A. S. (1) oraz A. S. (2) sprzedali udziały spółki (...) sp. z o.o. M. J. (1) i B. Z.. M. J. (1) objął sto udziałów, B. Z. dwa. Liczba udziałów B. Z. była zatem o marginalnym znaczeniu.

Natomiast w dniu 6 sierpnia 2014 r. M. J. (1) sprzedał B. J. 28 udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. w Ł.. W ocenie Sądu również wtedy liczba udziałów wnioskodawczyni była niewielka i wręcz bez znaczenia dla decyzji podejmowanych przez spółkę.

Na mocy uchwały z dnia 4 września 2014 r. B. J. została powołana na członka Zarządu w spółce (...) Sp. z o.o. oraz zmieniono siedzibę spółki – siedziba spółki mieści się w miejscowości B., Gmina A..

Zgodnie z art. 210 § 1 kodeksu spółek handlowych w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.

W przypadku, o którym mowa w art. 210 § 1 kodeksu spółek handlowych, chodzi o wszelkie umowy, jakie mogą być zawierane przez spółkę z członkami zarządu. Zarówno o takie, które mogą wiązać się z pełnioną funkcją, jak i te, które nie są związane z wykonywaniem funkcji członka zarządu, ale są zawierane przez osobę fizyczną poza źródłem kompetencji (Sąd Najwyższy w wyroku z 11 marca 2010 r., IV CSK 413/09, LEX nr 677902; podobnie Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 4 kwietnia 2013 r., I ACa 1275/12, LEX nr 1313310 oraz Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 5 grudnia 2013r., I ACa 559/13, LEX nr 1409076). W pierwszym przypadku dotyczy to przede wszystkim umowy o pracę, umowy zlecenia czy umowy o zarządzanie spółką. Skutkiem niezastosowania się do zasad określonych w art. 210 § 1 k.s.h. jest nieważność dokonanej czynności na podstawie art. 58 k.c.

Z poczynionych przez Sąd niekwestionowanych przez strony ustaleń wynika, że w dniu 1 lutego 2016 r. M. J. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę o pracę w wymiarze 1/8 czasu pracy na czas nieokreślony na stanowisku prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. z wynagrodzeniem 500 zł brutto. W imieniu spółki umowę podpisał członek zarządu B. J..

Mając na względzie treść w/w przepisów kodeksu spółek handlowych oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wskazać należy, że umowa ta została zawarta niezgodnie z prawem, albowiem w imieniu spółki umowę zawarł z ubezpieczonym członek zarządu – B. J..

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przyjęto jednolicie, że o zakwalifikowaniu zatrudnienia jako czynności pracowniczych nie rozstrzygają przepisy prawa handlowego, lecz przepisy charakteryzujące stosunek pracy (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 17.12.1996 r., II UKN 37/96, OSNAPiUS 1997 nr 17, poz. 320 oraz z dn. 5.02.1997 r., II UKN 86/96, OSNAPiUS 1997 nr 20, poz. 404). Generalnie stwierdzić należy, że sam fakt wykonywania czynności i pobierania za nie wynagrodzenia nie przesądza o charakterze umowy łączącej członka zarządu ze spółką. W wyroku z dnia 6 października 2004 roku, sygn. akt I PK 488/03 (OSNP 2006 nr 1, poz. 7) Sąd Najwyższy zawarł pogląd, iż ocena, czy z członkiem zarządu spółki handlowej została zawarta umowa o pracę przez dopuszczenie do jej wykonywania, zależy od okoliczności konkretnej sprawy w zakresie dotyczącym celów, do jakich zmierzały strony (czy zawarcie umowy nie stanowiło obejścia prawa) oraz zachowania elementów konstrukcyjnych stosunku pracy, w tym w szczególności cechy podporządkowania pracownika w procesie świadczenia pracy.

Dopuszczenie do wykonywania obowiązków pracowniczych wspólnika spółki z o.o. – członka zarządu i wypłacanie mu wynagrodzenia oznacza, że umowa o pracę, pomimo jej nieważności z powodu naruszenia art. 210 k.s.h., staje się skuteczna (por. wyrok SN z dnia 16 października 2018 r., I UK 115/18, legalis nr 1831057).

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według w/w art. 22 §1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołujący się M. J. (2) osobiście świadczył pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawcy obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia bez wątpienia wykonywał czynności w imieniu Spółki. Należało jednak rozważyć, czy przy uwzględnieniu całokształtu treści stosunku prawnego realizowanego przez strony, czynności były świadczone w ramach zatrudnienia pracowniczego.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca nie był kontrolowany z realizacji powierzonego mu zakresu obowiązków. Nie wykonywał zatem czynności w ramach podporzadkowania pracowniczego.

Zdaniem Sądu Okręgowego, elementem charakterystycznym umowy o pracę, którego analizowany stosunek prawny na pewno nie zawierał, jest wykonywanie pracy w ramach podporządkowania pracowniczego i pod kierownictwem pracodawcy. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, aby pracodawca kierował pracą wnioskodawcy, w szczególności, aby wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem, które by modyfikował biorąc pod uwagę ilość i wyniki pracy dotychczas wykonanej. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że to wnioskodawca był osobą, która kierowała spółką, podejmowała strategiczne decyzje dotyczące spółki, skarżący nie odpowiadał przed nikim za podjęte przez siebie decyzje, jedynie przed samą sobą.

Wnioskodawca od początku do końca samodzielnie decydował o zadaniach, jakie realizuje, a także czas, w jakim będą realizowane, co sprowadzało się w rzeczywistości do powstania niespotykanej sytuacji, w której to pracownik zatrudniony na podstawie umowy
o pracę był swoim własnym pracodawcą. Płatnik nie stosował żadnego sposobu rozliczenia z wykonania zadań przez odwołującego, których zresztą nie zlecał, czemu strony nawet nie zaprzeczają. Nie ma w związku tym podstaw do przyjęcia, że odwołujący świadczył pracę w warunkach kierownictwa pracodawcy.

Ubezpieczony posiada i zawsze posiadał znaczacą większość udziałów w spółce i jest większościowym właścicielem kapitału spółki.

Przenosząc wskazane zapatrywanie do stanu faktycznego sprawy, należy przyjąć, że samodzielne określanie przez pracownika zadań, jak również nie stosowanie żadnego sposobu weryfikacji i rozliczania wyników pracy odwołującego, w sytuacji, gdy zakres zadań i ich sprecyzowanie w czasie, nie było w żaden sposób wyznaczone przez płatnika składek, przesądza o tym, że sporny stosunek prawny nie nosił cechy pracowniczego podporządkowania, a z drugiej strony kierownictwa pracodawcy nad pracą wykonywaną przez wnioskodawcę. Konkluzja ta oznacza również, że strony nie łączyła umowa o pracę. W rezultacie Sąd uznał, że wykonywanie na rzecz płatnika składek czynności przez odwołującego nie odbywało się w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy, tj. zgodnie z dyspozycją art. 22 k.p.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy uznał, że strony nie były związane umową o pracę, gdyż sporny stosunek prawny nie nosił konstytutywnej cechy umowy o pracę, wynikającej z art. 22 § 1 k.p., jaką jest pracownicze podporządkowanie.

Stosunek pracy zawarty między ubezpieczonym a płatnikiem składek, jest nieważny, bowiem został zawarty dla pozoru.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 3 sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził w pkt 4 od (...) Spółki z o.o. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwoty po 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1804).

K.K.-W.